Phòng ngừa bệnh đốm trắng ở tôm nuôi

Theo Cục Thú y (Bộ NN-PTNT), năm 2014, bệnh đốm trắng xảy ra tại 250 xã, 68 huyện thuộc 22 tỉnh, thành phố trong cả nước, trải dọc từ Quảng Ninh đến Cà Mau. Diện tích nuôi tôm bị bệnh tăng gần gấp đôi so với năm 2013 với diện tích hơn 22.600ha, chiếm 3,33% tổng diện tích nuôi tôm của cả nước. Bệnh đốm trắng xảy ra trên cả hai loài tôm nuôi chính là tôm thẻ chân trắng và tôm sú, với độ tuổi từ 10 đến 110 ngày sau khi thả giống. Bệnh đốm trắng được chia làm hai dạng: dạng thứ nhất là bệnh cấp tính thường làm cho tôm nuôi bị chết hàng loạt với tỉ lệ cao trong vòng vài tuần; dạng thứ hai là bệnh tiềm ẩn, tồn tại độc lập trong các loài thuộc giống tôm càng xanh, các loài cua, tôm hùm sống trong tự nhiên và thường không có dấu hiệu bệnh lý.

Virus gây bệnh đốm trắng phân bố rộng ở những vật chủ khác nhau, không chỉ ở một số loài thuộc giống tôm mà còn ở nhiều loài khác như cua, ghẹ, tôm hùm… Bệnh lan truyền chủ yếu theo chiều ngang qua nước, thức ăn và rất dễ bùng phát khi môi trường biến đổi theo chiều hướng xấu làm cho tôm nuôi bị sốc.

Trước tình hình diện tích nuôi tôm bị bệnh đốm trắng tăng nhiều, người nuôi tôm cần áp dụng các công nghệ nuôi thân thiện với môi trường để phòng, chống bệnh hiệu quả. Trong quá trình nuôi tôm, cần duy trì ổn định môi trường nước bằng các biện pháp như quạt nước, sục khí đáy và xi phông đáy ao, bón vôi để duy trì pH và tăng độ kiềm. Dùng chế phẩm sinh học để làm sạch môi trường nước ao nuôi, đồng thời bổ sung các loại men tiêu hóa vào thức ăn và cho tôm ăn hàng ngày với lượng phù hợp. Định kỳ hàng tháng trong suốt vụ nuôi, cho tôm ăn thêm các loại vitamin A, C, D, E và bổ sung các chất khoáng vi lượng vào ao nuôi. Thực hiện quy trình nuôi tôm theo công nghệ biofloc là quy trình ứng dụng công nghệ biofloc để nuôi tôm thâm canh. Công nghệ biofloc dựa trên nguyên lý bổ sung một tỉ lệ phù hợp nguồn cacbon làm thức ăn cho vi sinh vật dị dưỡng với nguồn nitơ có sẵn trong nước ao nuôi, tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển ưu thế trong ao nuôi. Khi nuôi tôm theo công nghệ biofloc, người nuôi không cần thiết phải xây dựng hệ thống lọc sinh học phụ trợ vì các quá trình vi sinh giúp khử độc tính của các hợp chất chứa nitơ đều diễn ra ngay trong môi trường nước của hệ thống nuôi, đồng thời cũng không cần dùng các biện pháp khác để khử trùng nước. Công nghệ biofloc giúp làm giảm chi phí thức ăn, nâng cao an toàn sinh học, hạn chế tối đa sự nhiễm bệnh, nhất là các bệnh do virus gây ra cho tôm nuôi như bệnh đốm trắng.

Mới đây, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II đã thực hiện đề tài nghiên cứu, sản xuất tolerine có khả năng hạn chế lây lan của virus gây bệnh đốm trắng trên tôm sú nuôi thương phẩm. Kết quả đã tạo ra được dòng nấm men có mang gen VP28 của virus gây bệnh đốm trắng có khả năng sản sinh protein VP28 dùng làm tolerine phòng bệnh đốm trắng cho tôm sú. Hiện nay, đề tài đang tiến hành xác định thời gian và số lần cho ăn tolerine thích hợp để tolerine có hiệu quả bảo vệ cao nhất đối với tôm, đồng thời cũng xác định hiệu quả của tolerine trong việc hạn chế sự lây lan của virus gây bệnh đốm trắng ở tôm nuôi.