Lệnh cấm có hiệu lực từ ngày 10.7 đến 10.9 do Cục Phát triển thủy sản Malaysia (LKIM) ban hành một cách bất ngờ và không được đăng trên website của LKIM hay của Bộ Nông nghiệp nước này.
Những doanh nghiệp nhập khẩu cá của Singapore cho hay họ chỉ được thông báo ba ngày trước khi lệnh cấm có hiệu lực.
Ngoài ra, phía Malaysia cũng không giải thích lý do họ đưa ra lệnh cấm.
Tuy nhiên, ông Lee Boon Cheow, Chủ tịch Tổng hội người buôn cá Singapore (SFMGA), phán đoán: “Thông thường vào thời điểm này nguồn cung bị thiếu hụt vì đang mùa chay Ramadan của người Hồi giáo, ngư dân không ra khơi”.
Malaysia với dân số gần 30 triệu người thì có đến 65% theo Hồi giáo. Tháng chay Ramadan năm nay bắt đầu từ ngày 9.7 và kết thúc ngày 7.8.
Trong khi đó, đảo quốc Singapore tồn tại nhờ nguồn thực phẩm, bao gồm cá, chủ yếu từ nhập khẩu.
Năm 2012, Singapore tiêu thụ khoảng 53.900 tấn cá tươi lẫn cá đông lạnh. Trong đó, 50.700 tấn (94%) từ nhập khẩu, theo số liệu của SFMGA.
Xếp đầu danh sách những quốc gia cung cấp nhiều cá nhất cho Singapore lần lượt là Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Na Uy và Ấn Độ.
Trong đó, Malaysia cung cấp khoảng 28%, Cơ quan thú y và nông sản Singapore (AVA) cho biết.
Năm loài cá mà Malaysia cấm xuất khẩu tạm thời thuộc dòng cá bạc má, cá ngân vốn rất phổ biến ở Singapore với giá khá mềm, từ 4-7 SGD (70.000 - 100.000 đồng)/kg.
Việc bất ngờ bị cắt nguồn cung từ Malaysia khiến những nhà nhập khẩu Singapore phải mua cá với giá đắt hơn ít nhất là 20%, theo SFMGA.
Vì vậy, giá cá bán lẻ ở các siêu thị và chợ ướt dự tính sẽ tăng từ 10 - 30%, tùy năng lực dự trữ của nhà bán lẻ.
SFMGA dự đoán, giá bán lẻ ở những chuỗi siêu thị lớn như NTUC FairPrice, Sheng Siong, Cold Storage sẽ không tăng quá nhiều.
Nhưng người buôn thúng bán bưng ở chợ với kiểu mua ngày nào bán ngày đó và không có khả năng mặc cả sẽ phải tăng giá nhiều hơn.
Ông Eric Teo, một người bán cá ở chợ cho báo Straits Times biết, hồi tuần trước ông đã tăng giá bán cá ngân từ 4,5 SGD/kg lên 7,5 SGD/kg, tức tăng đến 70%.
AVA cho biết họ đang theo dõi sát tình hình và khuyến khích các nhà nhập khẩu hướng sang Indonesia và Thái Lan để tìm nguồn thay thế.
Ngoài ra, lệnh cấm bất ngờ này cũng khiến những công ty vận tải ở bang Johor, cực nam Malaysia và giáp với Singapore, than phiền.
Đúng hôm 10.7, các xe tải chở cá đi Singapore bị Hải quan Malaysia chặn lại.
Các công ty này đã tổ chức một cuộc họp báo hôm 15.7 tại thủ phủ Johor Bahru đề nghị LKIM xem xét lại lệnh cấm nhằm đảo bảo sinh kế của họ không bị ảnh hưởng.