Thành phần thức ăn tác động đến cá và môi trường như thế nào?

Để duy trì sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản với sự hạn chế của các nguyên liệu có nguồn gốc từ biển như bột cá (FM) và dầu cá (FO), các thành phần thay thế - có nguồn gốc thực vật - phải được đưa vào thức ăn thủy sản.

thức ăn cá
Tác động của các thành phần thay thế đối với chất thải từ phân được tạo ra cần được hiểu rõ hơn.. Ảnh fish-feed-extruder

Kiến thức về tác động của thức ăn lên khả năng tiêu hóa chất dinh dưỡng, năng suất và sức khỏe của cá đã tăng lên qua các năm. Tuy nhiên, tác động của các thành phần thay thế đối với chất thải từ phân được tạo ra cần được hiểu rõ hơn.

Có cần quan tâm phân cá không?

Tình trạng ô nhiễm môi trường đang xảy ra nghiêm trọng trong nuôi trồng thủy sản do phần lớn các chất hữu cơ dư thừa từ thức ăn, phân và các rác thải khác đọng lại dưới đáy ao nuôi. Phân cá tuy không gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe vật nuôi cũng như môi trường nước nhưng việc quản lý hợp lý chất thải phân và lơ lửng trong nuôi trồng thủy sản vào môi trường đòi hỏi phải kiểm soát không chỉ số lượng mà còn cả chất lượng của phân được tạo ra.

Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng các đặc điểm vật lý của phân có thể bị ảnh hưởng bởi thành phần chế độ ăn ở một vài loài cá và góp phần làm thay đổi hiệu quả của các biện pháp quản lý chất lượng nước. 

Tác động của các thành phần thay thế lên phân cá

So với bột cá (FM), các thành phần thức ăn có nguồn gốc thực vật có thể chứa hàm lượng carbohydrate khó tiêu hóa cao hơn như không chứa tinh bột polysaccharid (NSP) và oligosaccharid, làm giảm khả năng tiêu hóa chất dinh dưỡng của thức ăn và tăng lượng phân thải ra trong nước.

thức ăn cá
Thành phần thức ăn của cá không giống nhau sẽ có tác động khác nhau đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cá và lượng phân cá thải ra môi trường. Ảnh aquafeed

Axit phytic và các yếu tố kháng dinh dưỡng khác có thể dẫn đến việc cá tăng bài tiết photphat và chất dinh dưỡng ra môi trường (Kokou và Fountoulaki, 2018). Lượng phân và chất dinh dưỡng tăng lên sẽ khác nhau phụ thuộc vào hệ thống nuôi và cuối cùng ảnh hưởng đến tính bền vững môi trường của nuôi trồng thủy sản (Waite và cộng sự, 2014). 

Sự hiểu biết của chúng ta về các yếu tố chế độ ăn uống ảnh hưởng đến các đặc tính lý sinh của phân cá còn hạn chế và chưa có hiểu biết rõ về hậu quả của các thành phần thức ăn thay thế đối với các đặc tính của chất thải, đặc biệt là đối với cá biển.

Nghiên cứu chất thải từ phân cá chẽm

Một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã đánh giá các đặc điểm định lượng và định tính của chất thải trong phân ở cá chẽm Châu Âu (Dicentrarchus labrax) được cho ăn khẩu phần có nhiều thành phần thức ăn khác nhau.

Hai nghiên cứu thực nghiệm để đánh giá xem các thành phần khác nhau có ảnh hưởng đến việc sản xuất chất thải hay không. Mỗi thành phần thử nghiệm được thay thế một phần bằng hỗn hợp cơ bản được sử dụng trong chế độ ăn đối chứng.

Các thành phần được chọn theo mức độ khác nhau của tinh bột, protein, hàm lượng polysaccharide không tinh bột hòa tan và không hòa tan. Cá có trọng lượng cơ thể ban đầu là 120g được sử dụng trong cả hai thử nghiệm và được cho ăn ở mức 1% trong thử nghiệm I và 1,5% trong thử nghiệm II về trọng lượng cơ thể của chúng trong 40 ngày vì các thử nghiệm khác nhau về nhiệt độ nước. Các thông số từ nghiên cứu cho thấy rằng việc bao gồm nhiều thành phần thay thế đã ảnh hưởng không nhỏ đến các đặc tính định lượng và định tính của chất thải trong phân ở cá chẽm châu Âu. 

Tóm lại, chiến lược giảm thiểu chất thải thông qua chế độ ăn uống đối với cá biển (nuôi trên cạn hoặc trên biển) có tầm quan trọng hàng đầu và kết hợp với chi phí hợp lí của thức ăn sẽ góp phần hướng tới sự bền vững về môi trường và kinh tế của ngành nuôi trồng thủy sản ở Châu Âu nói riêng và thế giới nói chung. 

Đăng ngày 11/03/2022
Nhất Linh @nhat-linh
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng

Ngày 26/4, tại xã Mỹ Thắng (huyện Phù Mỹ), Trung tâm Khuyến nông Bình Định phối hợp với Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Vạn Xuân tổ chức lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng cho 30 hộ nông dân trên địa bàn xã.

Nông dân
• 09:32 29/04/2025

Tôm mới thả mà ao có rong đáy

Trong quá trình nuôi tôm, đặc biệt ở giai đoạn đầu sau khi thả giống, việc quan sát các hiện tượng bất thường trong ao là vô cùng quan trọng để kịp thời xử lý và tránh thiệt hại. Một trong những hiện tượng mà nhiều bà con nông dân gặp phải nhưng thường bỏ qua là sự xuất hiện của rong đáy ngay sau khi thả tôm. Nhiều người xem đó là hiện tượng tự nhiên hoặc thậm chí nghĩ rằng rong tốt cho ao nuôi. Tuy nhiên, “tôm mới thả mà có rong đáy” thực chất lại là một cảnh báo nguy hiểm, cần được nhận diện và xử lý đúng cách.

Ao đóng rong
• 08:54 28/04/2025

Tình hình nuôi trồng và quy hoạch thủy sản Việt Nam năm 2025

Ngành thủy sản Việt Nam từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng mà còn tạo ra hàng triệu việc làm và đóng góp đáng kể vào kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, trước những thách thức của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, và yêu cầu ngày càng cao từ các thị trường quốc tế, ngành thủy sản nói chung và lĩnh vực nuôi trồng thủy sản nói riêng đang đứng trước yêu cầu phải chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững.

Nuôi trồng thủy sản
• 09:46 25/04/2025

Tình hình khuẩn Vibrio ngày càng tăng

Trong những năm gần đây, ngành nuôi tôm tại Việt Nam đang đối mặt với một thách thức lớn: sự gia tăng nhanh chóng của vi khuẩn Vibrio trong các ao nuôi. Đây là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe của tôm và hiệu quả kinh tế của người nuôi.

Tôm bệnh
• 10:12 24/04/2025

Quản lý tài nguyên nước thông minh phát triển thủy sản

Mới đây, lãnh đạo Bộ NN&MT làm việc với Viện Khoa học Tài nguyên Nước về khoa học công nghệ và lĩnh vực liên quan đến phát triển thủy sản trên sông, hồ chứa đã đề cập vấn đề quản lý tài nguyên nước thông minh. Đây là vấn đề thời sự đang được nỗ lực thực hiện ở một số địa phương.

Lồng bè
• 01:51 30/04/2025

Cá nóc ăn snack sò: Cư dân mạng rén nhẹ vì răng “thỏ” mà cắn vỡ cả vỏ!

Một đoạn video ghi lại cảnh một chú cá nóc cảnh thưởng thức món snack sò đã bất ngờ thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng. Không chỉ vì sự đáng yêu của chú cá, mà chính là khả năng "nghiền nát" vỏ sò cứng cáp bằng đôi răng thỏ tưởng chừng vô hại của mình – điều khiến người xem vừa bất ngờ vừa… có phần "rén".

Cá nóc
• 01:51 30/04/2025

Chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng

Ngày 26/4, tại xã Mỹ Thắng (huyện Phù Mỹ), Trung tâm Khuyến nông Bình Định phối hợp với Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Vạn Xuân tổ chức lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng cho 30 hộ nông dân trên địa bàn xã.

Nông dân
• 01:51 30/04/2025

Cá rô phi Việt Nam bức phá tại thị trường Mỹ

Trong ba tháng đầu năm 2025, cá rô phi Việt Nam đã có sự bứt phá mạnh mẽ tại thị trường Mỹ, mở ra cơ hội lớn cho ngành xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Theo thông tin từ các nguồn xuất khẩu, giá trị xuất khẩu cá rô phi sang Mỹ đã đạt gần 14 triệu USD, đánh dấu mức tăng trưởng ấn tượng lên tới 131% so với cùng kỳ năm 2024.

Cá rô phi
• 01:51 30/04/2025

Giá thủy sản đồng loạt tăng mạnh trước Đại lễ 30/4 - 1/5

Đại lễ 30/4 - 1/5 là dịp đặc biệt, không chỉ kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mà còn là thời điểm tôn vinh sự kiện lịch sử quan trọng, đánh dấu non sông liền một dải. Cùng với không khí lễ hội, nhu cầu tiêu thụ thủy sản sẽ tăng mạnh, đẩy giá các mặt hàng này lên cao trong những ngày gần lễ.

Hải sản
• 01:51 30/04/2025
Some text some message..