Xây dựng nền đáy ao: Nền tảng bền vững cho nuôi tôm hiện đại

Trong nuôi tôm, nền đáy ao đóng vai trò như “móng nhà” – âm thầm nhưng quyết định sự ổn định của cả vụ nuôi. Thông lệ lâu nay là nạo vét và cải tạo sau mỗi vụ, vừa tốn kém vừa chỉ mang tính tạm thời. Đã đến lúc chuyển từ cách tiếp cận “loại bỏ” sang “tái sinh” hệ sinh thái đáy ao, tạo nền tảng bền vững cho môi trường nước và giảm phụ thuộc vào các biện pháp xử lý ngắn hạn.

Nền đáy ao đóng vai trò như móng nhà quyết định sự ổn định của cả vụ nuôi
Nền đáy ao đóng vai trò như móng nhà quyết định sự ổn định của cả vụ nuôi. Ảnh: Tép Bạc

Nguyên nhân suy thoái nền đáy ao

Nền đáy ao là nơi tích tụ mọi chất thải trong quá trình nuôi – từ thức ăn thừa, phân, vỏ tôm đến xác tảo chết. Khi lớp bùn hữu cơ này dày lên, đặc biệt trong điều kiện thiếu oxy, quá trình phân hủy yếm khí sẽ giải phóng các khí độc như H₂S và NH₃, nhanh chóng làm giảm chất lượng nước, gây stress và ngộ độc cho tôm.

Môi trường đáy ao ô nhiễm cũng là “ổ trú” của nhiều vi khuẩn và nấm gây hại, dễ dàng tấn công khi tôm suy yếu, gây bệnh đường ruột, mang và đen mang. Từ đây, một vòng luẩn quẩn hình thành: đáy ao xấu khiến tôm yếu, tôm yếu tạo thêm chất thải, đẩy nền đáy vào tình trạng suy thoái sâu hơn.

Nền đáy ao là nơi tích tụ mọi chất thải trong quá trình nuôiNền đáy ao là nơi tích tụ mọi chất thải trong quá trình nuôi. Ảnh: apanano.com

Xây dựng nền tảng vật lý vững chắc ngay từ đầu vụ nuôi

Triết lý “tái sinh sinh thái” chỉ có thể phát huy hiệu quả khi nền tảng vật lý của ao được đảm bảo ngay từ khâu cải tạo đầu vụ. Việc loại bỏ toàn bộ chất thải từ vụ trước – dù áp dụng cải tạo khô bằng phơi đáy, rải vôi hay cải tạo ướt kết hợp chế phẩm sinh học đều nhằm giảm tối đa mầm bệnh và lượng hữu cơ tồn đọng.

Sử dụng bạt lót đáy, đặc biệt là bạt HDPE bền cao, tạo nên lớp rào cản vật lý giúp ngăn tiếp xúc giữa nước và nền đất, hạn chế tích tụ bùn bẩn và ngăn độc tố từ đất xâm nhập. Một nền đáy phẳng, sạch và được lót bạt kỹ lưỡng chính là điểm khởi đầu vững chắc cho một hệ sinh thái ao nuôi khỏe mạnh.

Một nền đáy phẳng, sạch và được lót bạt kỹ lưỡng là điểm khởi đầu vững chắc cho ao tômMột nền đáy phẳng, sạch và được lót bạt kỹ lưỡng là điểm khởi đầu vững chắc cho ao tôm. Ảnh: Tép Bạc

Quản lý vận hành bằng ba yếu tố then chốt

Khi ao nuôi bước vào giai đoạn vận hành, việc duy trì và tái sinh hệ sinh thái đáy ao phụ thuộc vào sự phối hợp chặt chẽ của ba yếu tố then chốt. Trước hết là hệ thống sục khí – bao gồm quạt nước và sục khí đáy phải được lắp đặt đầy đủ và vận hành liên tục để duy trì nồng độ oxy hòa tan cao, đặc biệt ở tầng đáy. Oxy dồi dào sẽ tạo điều kiện tối ưu cho các vi sinh vật hiếu khí phân hủy chất thải hiệu quả.

Yếu tố tiếp theo là quản lý thức ăn hợp lý nhằm kiểm soát nguồn thải ngay từ đầu. Cần tính toán khẩu phần dựa trên kích cỡ và mật độ tôm, thường xuyên theo dõi sàng ăn để điều chỉnh kịp thời, và lựa chọn thức ăn chất lượng cao. Giảm thiểu thức ăn dư đồng nghĩa với việc giảm áp lực hữu cơ lên đáy ao, giúp hệ sinh thái tự cân bằng.

Cuối cùng là bổ sung chế phẩm sinh học đúng liều lượng và định kỳ, kết hợp si-phông đáy thường xuyên để loại bỏ các cụm chất thải lớn. Vi sinh vật có lợi không chỉ phân hủy hữu cơ mà còn cạnh tranh, ức chế vi khuẩn gây hại, qua đó giảm khí độc và ngăn mầm bệnh. Ba yếu tố này khi vận hành đồng bộ sẽ tạo thành quy trình quản lý khép kín, hiệu quả và bền vững.

Hệ thống sục khí được lắp đặt đầy đủ và vận hành liên tục để duy trì nồng độ oxy hòa tan caoHệ thống sục khí được lắp đặt đầy đủ và vận hành liên tục để duy trì nồng độ oxy hòa tan cao. Ảnh: Tép Bạc

Bảo vệ môi trường đáy ao bền vững không dựa vào việc nạo vét liên tục, mà bắt đầu từ sự chuyển đổi tư duy quản lý. Người nuôi tôm cần chủ động đảm nhận vai trò “kiến tạo và duy trì hệ sinh thái” thay vì chỉ can thiệp xử lý sau khi sự cố đã xảy ra. Bằng cách xây dựng nền tảng vật lý vững chắc ngay từ đầu và vận hành đồng bộ các giải pháp về sục khí, quản lý thức ăn và bổ sung vi sinh, có thể hình thành một nền đáy ao sống, tự cân bằng và khỏe mạnh, đồng thời thoát khỏi vòng luẩn quẩn cải tạo tốn kém để hướng tới thành công lâu dài.

Đăng ngày 21/08/2025
NTS @nts
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 09:00 05/12/2025

Công thức cải thiện FCR nuôi tôm: Bí quyết nằm ở kỹ thuật cho ăn

Chi phí thức ăn thường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong vụ nuôi, có thể lên tới 60%. Việc tôm ăn nhiều nhưng chậm lớn dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận. Vấn đề này thường xuất phát từ việc quản lý cho ăn chưa sát với nhu cầu thực tế của tôm trong từng thời điểm.

Nhá tôm ăn
• 12:35 04/12/2025

Tại sao tôm bị mềm vỏ sau mưa?

Những cơn mưa lớn kéo dài thường là nỗi ám ảnh với người nuôi tôm, kéo theo sự biến động môi trường khốc liệt.

Tôm thẻ
• 13:30 03/12/2025

Công nghệ nanobubble và tiềm năng ứng dụng trong nuôi trồng thủy sản

Công nghệ nanobubble (bong bóng nano) đang nổi lên như một giải pháp đột phá trong ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt trong bối cảnh yêu cầu về tăng năng suất, giảm chi phí và đảm bảo an toàn sinh học ngày càng cao.

Công nghệ nanobubble
• 09:00 25/11/2025

Xu hướng mukbang hải sản khổng lồ: Tò mò thị giác hay trào lưu gây lo ngại?

Trong vài năm gần đây, các video mukbang hải sản kích thước lớn xuất hiện dày đặc trên nền tảng mạng xã hội. Nội dung thường xoay quanh các mâm hải sản nhiều món, gồm bạch tuộc nguyên con, tôm hùm hoặc nghêu, sò với số lượng lớn.

Bạch tuộc
• 19:50 07/12/2025

Nhìn lại xuất khẩu thủy sản 10 tháng đạt 9,5 tỷ USD, tôm hùm và cá rô phi là điểm sáng

Dù đối mặt với nhiều biến động, đặc biệt là từ thị trường Mỹ, xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 vẫn ghi nhận kết quả tích cực, đạt hơn 9,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Trong bức tranh chung, tôm hùm, cá rô phi, chả cá và surimi nổi lên như những điểm sáng tăng trưởng ấn tượng.

Tôm sú
• 19:50 07/12/2025

Xu hướng từ rong sụn từng làm mưa làm bão tại thị trường Việt Nam

Rong sụn là thành phần chủ yếu cấu tạo nên Sea Moss Gel, sản phẩm được nhiều người tìm mua nhờ những lợi ích hỗ trợ sức khỏe mà nó mang lại.

Rong sụn
• 19:50 07/12/2025

Nếu cá mập ngừng bơi đồng nghĩa chúng sẽ không còn sống?

Cá mập, vị vua tối thượng của đại dương, biểu tượng của sức mạnh tuyệt đối và tốc độ. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài uy quyền ấy là một sự thật khắc nghiệt: Đối với nhiều loài, việc ngừng bơi đồng nghĩa với cái chết.

Cá mập
• 19:50 07/12/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 19:50 07/12/2025
Some text some message..