Nhím biển hay nhum biển hoặc cầu gai từ lâu đã trở thành món đặc sản ở nhiều nơi trên thế giới dùng để ăn với cơm, làm nước sốt mì ống hoặc ăn vã. Tuy nhiên gần đây có sự gia tăng quần thể của các loại nhím “gai nhiều hơn thịt” đã khiến các cộng đồng ngư dân ven biển ở Nhật Bản đang phải chật vật đối phó.
Nhím biển sinh sôi theo cấp số nhân và có thể thải ra chất làm ô nhiễm môi trường biển một cách nhanh chóng. Chúng vốn là loài ăn tạp và hầu như không để lại thứ gì cho các sinh vật biển khác, đặc biệt là những loài sống dựa vào rong biển.
Nhà nghiên cứu Kazushige Usui thuộc Trung tâm công nghệ thủy sản tỉnh Kanagawa chính thức bắt tay vào nghiên cứu giống nhím biển tím ở Nhật Bản kể từ khi mật số tự nhiên của loài này tăng vọt từ cách nay 5 năm.
Do loài này vốn rất mỏng cơm nên ông quyết định tìm cách “vỗ béo” chúng cho mục đích thương mại. Sau nhiều lần thử nghiệm sai sót và thất bại, nhà nghiên cứu này đã tìm ra bắp cải, loại rau chính ở trong vùng khi ế ẩm thường bị nông dân vứt bỏ và tận dụng để thử nghiệm.
Cận cảnh nhím biển trong thử nghiệm.
Và điều bất ngờ là ông Usui đã phát hiện ra bắp cải chính là đáp án của lời giải hóc búa mà bấy lâu nay ông kiếm tìm. Sau ba tháng thử nghiệm, bắp cải đã chứng minh là nguồn thức ăn làm tăng trọng nhím biển.
"Tôi đã ăn thử. Thịt của chúng rất ngon bởi quá trình thử nghiệm đã làm chuyển hóa glycine, tăng chất có vị ngọt tự nhiên trong thịt nhím”, ông Usui cho hay.
"Vậy tại sao khi không thể diệt trừ được nhím biển chúng ta lại không biến chúng thành loài hữu ích vừa giải quyết được lượng bắp cải dư thừa lại vừa có thể tạo ra được nguồn dinh dưỡng. Tôi nghĩ giải pháp này có thể áp dụng được ở bất cứ đâu trên thế giới", ông Usui nói.
Phát hiện của nhà nghiên cứu Usui ngay lập tức đã mở ra lối đi mới cho nông dân ven biển không chỉ ở Kanagawa mà còn trên khắp Nhật Bản để tạo ra giá trị gia tăng từ nhím biển.
Nhím biển trước khi được thí nghiệm cho ăn bắp cải (trái) và sau (phải). Ảnh: NHK
Sở dĩ là những vùng này sử dụng rất nhiều bắp cải Trung Quốc, nhất là các vùng Hokkaido, Kyushu, Yamaguchi và Aomori, thậm chí là nhiều loại rau xanh và cà chua đang bị dư thừa do ế ẩm đều có thể tận dụng làm thức ăn nuôi nhím biển.
Hiện giải pháp của ông Usui cũng đã thu hút sự quan tâm từ nhiều quốc gia như Singapore, Mexico và Mỹ.