Yucca - Thảo dược từ thiên nhiên cho nuôi trồng thủy sản bền vững

Nuôi trồng thủy sản đã và đang là giải pháp tất yếu để cung cấp thực phẩm cho con người. Với các mô hình nuôi hiện đại, người nuôi có khuynh hướng tăng mật độ để nâng cao năng suất, cũng như tối ưu nguồn nước. Điều này làm gia tăng áp lực lên môi trường nước ao nuôi, vượt quá sức tải tự nhiên của nguồn nước.

yucca
Hình cây Yucca. Ảnh: deserthorizonnursery

Các giải pháp sử dụng hóa chất để cải thiện môi trường nước ao nuôi đang được áp dụng rộng rãi. Hậu quả là đã để lại những di chứng nặng nề cho môi trường như ô nhiễm nguồn nước, bùn thải; ô nhiễm đất do dư lượng hóa chất phục vụ nuôi trồng thủy sản. Các giải pháp thay thế theo hướng thân thiện với môi trường, đáp ứng các tiêu chí về môi trường nuôi, an toàn sức khỏe cho người nuôi và người tiêu dung được nghiên cứu nhiều. Trong đó chất chiết xuất từ cây yucca được sử dụng từ lâu. Yucca được xem là một giải pháp hấp thụ ammonia hay amoniac (NH3) trong nước. Tuy nhiên nhiên công dụng tuyệt vời của yucca không chỉ dừng ở đó, Yucca còn là chất bổ sung vào thức ăn để cải thiện tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn. Hơn nữa, yucca còn có tác dụng là chất kháng viêm, chống oxy hóa và nâng cao miễn dịch.

Chi Yucca bao gồm các loại cây bụi và cây thân gỗ có hoa lâu năm với lá hình kiếm, thuộc họ Asparagaceae và phân họ Agavoideae, có  khoảng 49 loài phân bố đặc biệt ở các vùng khô cằn của American South West và Mexico. 

Năm 1965, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt các sản phẩm từ Yucca như chất phụ gia hoặc chất bổ sung vào thức ăn do tác động có lợi của chúng đối với sức khỏe: cải thiện tăng trưởng, nâng cao hiệu quả hấp thu dinh dưỡng trong thức ăn, loại bỏ mùi phân và ammoniac, hydrogen sulfide, và một số hợp chất dễ bay hơi nguy hiểm khác có trong phân người và động vật.

Các thành phần chính của bột yucca hoặc chiết xuất (YE) là saponin steroid, polysaccharides và polyphenol, có khả năng chống oxy hóa, kháng viêm, kháng vi rút, kháng nguyên sinh động vật, chống kết tập tiểu cầu, chống đột biến, chống ung thư, giảm cholesterol và ức chế các hoạt động của enzyme iNOS (enzyme trung gian trong quá trình tạo viêm).

hiệu quả yucca
Hiệu quả mà Yucca mang lại.

1. Chất kích thích tăng trưởng

Chế độ ăn kết hợp các sản phẩm yucca sẽ cải thiện năng suất tăng trưởng, hiệu quả sử dụng thức ăn và sức khỏe của động vật thủy sản. Sự cải thiện tăng trưởng do chất lượng nước được cải thiện và sử dụng thức ăn hiệu quả, thông qua điều chỉnh hệ vi sinh vật đường ruột, hoạt động của enzyme làm tăng hấp thụ dinh dưỡng. Kết quả này được kiểm chứng trên nhiều loài cá nuôi phổ biến như cá chép, rô phi, cá chẽm, cá tra,…

Đối với nuôi tôm, Hernández-Acosta và cộng sự đã cho tôm thẻ chân trắng Thái Bình Dương có trọng lượng cơ thể ban đầu 2,6 g được nuôi trong nước có độ mặn thấp và cho ăn có chiết xuất Y. schidigera và Q. saponaria (NTF). Với tỉ lệ  bổ sung từ 1,00 - 2,00 g/ kg sẽ giúp gia tăng trọng lượng và giảm FCR do tăng tổng hợp protein, men tiêu hóa và thúc đẩy hấp thụ chất dinh dưỡng. nhà nghiên cứu Yang thử nghiệm với tôm thẻ nhỏ hơn (khoảng 0,8g/con) bổ sung 0,2% YSE trong chế độ ăn uống có lợi cho sự tăng trưởng và chất lượng của nước và trong sự phát triển của saponin steroid YSE và các chất hoạt động bề mặt, thúc đẩy sự hấp thụ chất dinh dưỡng.

2. Chất kích thích miễn dịch

Yucca có chứa các thành phần hoạt tính sinh học như ancaloit, tecpenoit, saponin, steroid, phenol, tanin, glycosid và flavonoid. Xử lý bằng yucca dẫn đến nâng cao đáp ứng miễn dịch, khả năng chống oxy hóa được kích hoạt khi bổ sung yucca vào chế độ ăn cho thấy cải thiện đường ruột cục bộ, điều này có tương quan với sự tăng cường hệ thống miễn dịch nói chung. Ngoài ra yucca còn đóng vai trò như một chất kháng khuẩn chống lại các vi sinh vật gây bệnh trong đường tiêu hóa.Theo đó, yucca làm giảm chứng viêm đường tiêu hóa gây ra bởi các mầm bệnh và độc tố. Hơn nữa,yucca làm giảm stress do điều kiện môi trường bất lợi. Do vậy xử lý yucca giúp động vật thủy sinh tăng khả năng chống chịu sự tấn công sinh vật các vi sinh vật gây bệnh có trong ao nuôi. Một cách gián tiếp, khi nuôi trong nguồn nước đã được xử lý bằng chất chiết xuất từ yucca, sẽ giảm tích tụ ammoniac và giảm tác động căng thẳng lên cá (nguyên nhân gây ức chế miễn dịch và dễ nhiễm bệnh nếu tiếp tục trong một khoảng thời gian dài).

3. Chất chống oxy hóa

Stress oxy hóa là một trong những mối quan tâm lớn trong nuôi trồng thủy sản, xảy ra mất cân bằng giữa quá trình tạo ra và mất đi của các gốc oxy hóa hoạt động (ROS-reactive oxygen species). (ROS thường tồn tại dưới dạng các gốc tự do như: superoxide, hydrogen peroxide, ion hydroxyl, peroxyl radical và hypochlorite ion*).

Gan, ruột và thận là những cơ quan chính xử lý ROS bằng cách sản xuất một số enzyme quan trọng, chẳng hạn như superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) và glutathione peroxidase (GPX). Hệ thống phòng thủ chống oxy hóa được liên kết chặt chẽ với tình trạng sức khỏe và hệ thống miễn dịch của cá. Tuy nhiên hệ thống ở động vật thủy sinh dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sinh học và các yếu tố phi sinh học (vị trí phát sinh loài, tuổi tác, tình trạng sinh lý, sự hiện diện của xenobiotics, các yếu tố môi trường, chế độ ăn và tập tính ăn)

Yucca và các sản phẩm từ cây yucca được chứng minh là có khả năng chống oxy hóa do sự hiện diện các nhóm hydroxyl phenolic (chất cho hydro), làm giảm sự hình thành hydroxyl peroxide.

Những nghiên cứu về yucca như chất chống oxy hóa trên các động vật thủy sản cũng còn rất hạn chế. Đến nay các báo cáo về khả năng này mới chỉ được thực hiện trên cá chép, cá rô phi, cá bơn,…

4. Chất làm sạch nước, 

Sự tích tụ các hợp chất nitơ vô cơ như NH4+, NH3, NO2-, HNO2, và NO3- từ phân, chất hữu cơ và thức ăn thừa sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, tăng trưởng và khả năng chống chịu của cá đối với các điều kiện stress.

Cụ thể, tiếp xúc với NH4+ và NH3 (TAN) có thể gây tổn thương mang, thiếu oxy, gián đoạn mạch máu và hoạt động điều hòa của cơ thể (do tổn thương gan và thận), và giảm hiệu quả của hệ thống miễn dịch. Hơn nữa, ion NH4+ góp phần làm giảm Na+ nội bào, do đó, làm tăng độc tính của NH3. Những tác động này có thể làm giảm bắt mồi, giảm khả năng sinh sản, giảm tỉ lệ sống, dẫn thiệt hại lớn về kinh tế. Thêm vào đó sự dao động pH và nhiệt độ ảnh hưởng đến tỷ lệ ammonia NH3 trong nước, gây ra độc tính và tác động có hại đến hệ sinh thái và sinh vật dưới nước. Độc tính ammoniac nghiêm trọng gây ra một số ảnh hưởng đến động vật thủy sản, bao gồm giảm bắt mồi, suy thóai các chức năng sinh lý, hố hấp qua mang không ổn định, stress oxy hóa, giảm khả năng miễn dịch và gây viêm nhiễm, tổn thương mang. Sự chuyển hóa của protein bên trong cơ thể cũng có thể bị suy giảm, tiêu thụ nhiều năng lượng để cân bằng lượng protein trong cơ thể cá. Các phương pháp chính để giảm độc tính NH3 là ngừng cho ăn, thay nước, tăng oxy hòa tan, sử dụng vi khuẩn nitrat hóa cụ thể, thận trọng khi bón vôi (do làm tăng pH nước ao*). Ngoài ra, ứng dụng của chiết xuất yucca được xem là biện pháp hữu hiệu để giảm NH3 trong ao. Cơ chế Yucca có thể làm giảm bài tiết NH3 trong các ao nuôi trồng thủy sản do những hợp chất saponin steroid, có đặc tính hoạt động bề mặt và có thể liên kết với NH3 thông qua hợp chất glycol. NH3 tích lũy sẽ dẫn đến sự cân bằng chuyển hóa protein trong cơ thể và giảm tiêu thụ năng lượng. Vì vậy, sử dụng yucca sẽ làm hiệu quả sử dụng thức ăn, tăng trưởng và tình trạng sinh lý của động vật thủy sản được cải thiện.

(Lược dịch. Nguồn: Paray, B.A.; El-Basuini, M.F.; Alagawany, M.; Albeshr, M.F.; Farah, M.A.; Dawood, M.A.O. Yucca schidigera Usage for Healthy Aquatic Animals: Potential Roles for Sustainability. Animals 2021, 11, 93.)

*: chú thích người dịch

NOVA-YUCCA PLUS là sản phẩm được nghiên cứu và sản xuất bởi công ty ANOVA, chứa chất chiết xuất từ cây yucca dạng lỏng, giúp:
- Hấp thu nhanh các khí độc trong ao nuôi, giải quyết nhanh hiện tượng tôm cá nổi đầu do khí độc.
- Giảm mùi hôi, cải thiện chất lượng nước ao nuôi, tạo môi trường ao nuôi trong sạch
- Cải thiện tăng trưởng, giúp tôm cá mau lớn, tăng tỉ lệ sống 
- Chống stress cho tôm cá
- Kích thích tôm lột xác
NOVA-YUCCA PLUS rất an toàn để sử dụng, ngay cả ở giai đoạn tôm cá nhỏ. Tuy nhiên, Yucca kích lột nhẹ, nên không dùng cho ao tôm đang lột hay mới lột.

Bộ Phận Kỹ Thuật
CÔNG TY LIÊN DOANH TNHH ANOVA
36 Đại Lộ Độc Lập, KCN VSIP, P.Bình Hòa, TP.Thuận An, Tỉnh Bình Dương
Tel: 0274.3782770 (317)  -  Fax: 0274.3782700 – Hotline:18001536
Website: www.anova.com.vn    -   Email: info@anova.com.vn
Đăng ngày 03/03/2022
CÔNG TY LIÊN DOANH TNHH ANOVA
Doanh nghiệp

Xuất khẩu cá tra xuống mức thấp nhất năm

Dù vẫn tăng 31% so với cùng kỳ, nhưng kết quả 179 triệu USD kim ngạch xuất khẩu (XK) cá tra trong tháng 10 là mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022 tới nay. Mức tăng trưởng XK so cùng kỳ năm trước cũng thấp nhất trong các tháng. Luỹ kế tới hết tháng 10 XK cá tra Việt Nam đạt 2,1 tỷ USD, tăng 75% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cá tra
• 12:03 21/11/2022

Tháng 8/2022, xuất khẩu cá tra hồi phục trở lại

Xuất khẩu cá tra 8 tháng đầu năm nay đã chạm mốc 1,8 tỷ USD – một con số lạc quan cho các doanh nghiệp ngành hàng này. Xuất khẩu cá tra trong 3 tháng gần đây đã tụt dần khỏi mức đỉnh 310 triệu USD hồi tháng 4, nhưng đã có xu hướng hồi phục trở lại từ tháng 8.

Cá tra
• 10:29 26/09/2022

Nâng cao thị phần xuất khẩu cá tra Việt Nam trên toàn thế giới

Tổng sản lượng xuất khẩu cá tra trong tháng 8-2022 vẫn giữ được mức tăng trưởng ổn định, tăng 114% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng nhẹ so với tháng 7-2022, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu cá tra trong 8 tháng đầu năm nay đạt gần 1,8 tỉ USD, tăng 81% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cá tra
• 10:54 14/09/2022

Lưu giữ cá tra bố mẹ phục vụ cộng đồng

Ngành hàng cá tra Việt Nam hơn 20 năm qua đã chứng kiến biết bao thăng trầm. Nhiều người giàu lên nhờ con cá, nhưng cũng không ít người phá sản vì chúng. Sự khốc liệt của ngành hàng này là vậy.

Cá tra
• 15:21 13/09/2022

Gian hàng Tép Bạc truyền tải thông điệp hay nhất VietShrimp 2024

Vừa qua, hội chợ Triển lãm Quốc tế Công nghệ ngành tôm Việt Nam lần thứ 5 năm 2024 (VietShrimp 2024) tại Cà Mau đã thành công ngoài mong đợi. Trước khi bế mạc, chiều 21/3, Ban Tổ chức đã trao giải cho 7 gian hàng ấn tượng nhất ở 7 hạng mục.

Tép Bạc được trao giải
• 11:37 27/03/2024

GROBEST Việt Nam ghi dấu tại VietShrimp 2024 với mô hình nuôi tôm công nghệ cao và giải pháp dinh dưỡng toàn diện

Tham dự VietShrimp 2024, Grobest Việt Nam mang đến loạt giải pháp đột phá như mô hình nuôi tôm công nghệ cao và các sản phẩm dinh dưỡng toàn diện nhằm giúp các hộ nuôi giảm chi phí sản xuất trên 1 kg tôm, hướng đến những mùa vụ ““Năng suất cao – Chi phí thấp””.

Grobest
• 10:00 25/03/2024

ASC cấp chứng nhận Tiêu chuẩn Thức ăn chăn nuôi đầu tiên ở Châu Á

Chứng nhận Tiêu chuẩn Thức ăn chăn nuôi ASC uy tín đã được cấp lần đầu tiên ở Châu Á, trong đó Thai Union nhận được chứng nhận duy nhất cho nhà máy thức ăn chăn nuôi Mahachai của họ.

Tôm thẻ
• 10:30 24/03/2024

Khám phá điều thú vị cùng Tép tại Vietshrimp 2024

Vietshrimp 2024, triển lãm quốc tế chuyên ngành tôm lớn nhất Việt Nam, hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho quý khách hàng. Hãy cùng nhà Tép khám phá những điểm nổi bật của sự kiện này:

Vietshrimp 2024
• 12:34 21/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 22:57 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 22:57 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 22:57 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 22:57 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 22:57 29/03/2024