Báo cáo GAA: Nỗ lực lớn trong việc kiểm soát EMS ở giai đoạn thứ hai tại Việt Nam

George Chamberlain, người đứng đầu của Liên minh Nuôi trồng thủy sản toàn cầu, Viện Thủy sản Quốc gia (NFI), thành viên hội nghị Washington DC giới thiệu tóm tắt về hiện trạng nỗ lực kiểm soát hội chứng chết sớm (EMS) trong các trang trại nuôi tôm.

kiểm soát EMS
Ảnh minh họa: tepbac.com

EMS là một bệnh mới trên tôm, bệnh làm cho sản lượng tôm nuôi toàn cầu giảm hơn 20% so với mức dự kiến vào năm 2013.

Nghiên cứu EMS đầu tiên được tài trợ bởi GAA, các trường đại học và các tổ chức chính phủ ở châu Á và Ngân hàng Thế giới xác định nguyên nhân chính là do một dòng khuẩn Vibrio tương đối phổ biến, trong điều kiện nhất định đã sinh sản và tạo ra một độc tố gây tổn thương gan và các cơ quan tiêu hóa của tôm non làm cho tôm chết sau 20 đến 30 ngày trong ao nuôi.

Với kết quả nhận dạng này, bộ kiểm tra dựa trên DNA đã được phát triển ở Nhật Bản và Mỹ và đang được thương mại hóa.

Nhưng ở giai đoạn thứ hai, hiện đang được tổ chức bởi GAA và các tổ chức khác được chuyển giao nhằm thực hành tốt nhất cho các trang trại nuôi tôm ở các nước bị ảnh hưởng để người dân có sự tự tin phát triển nuôi tôm thêm một lần nữa.

Trong cuộc họp, Chamberlain xem xét diễn biến EMS trên một số quốc gia vào mùa xuân 2014.

Trung Quốc

Năm khu vực đang phát triển đều cho thấy tỷ lệ EMS ở mức trung bình; trong khi ở hai khu vực sông Pearl và Zhanhiang ở tỉnh miền nam Quảng Đông, tỷ lệ EMS trung bình ở mức cao.

Một trong những khó khăn lớn ở Trung Quốc là các bệnh khác hầu hết đều nhầm lẫn bởi EMS.

Việt Nam

Chính giá cao đã thu hút người nuôi nuôi với mật độ cao hơn mức hiện tại, dẫn đến việc mở rộng nông nghiệp và các khu vực nuôi bất chấp sự hiện diện của EMS. Giá giảm, tỷ lệ nuôi ở Việt Nam giảm theo.

Thái Lan

Thêm một lần nữa Thái Lan gặp các vấn đề nghiêm trọng bởi EMS. Tại nhiều trang trại, tỷ lệ thất thoát chiếm hơn 30% trong 40 ngày đầu tiên và trong vòng ba tháng tới thời tiết mát mẻ đã không giúp cải thiện sản xuất. Kết quả là, sản xuất quý I chỉ đạt khoảng 30.000 tấn, giảm so với 100.000 tấn vào năm ngoái.

Hiện ở Việt Nam, giá giảm; một số người nuôi không chấp nhận rủi ro và họ không được thả giống nuôi.

Malaysia

Các khu vực sản xuất hầu hết giảm, nhưng các trang trại lớn do Agrobest quản lý thì nhận thấy kết quả cải thiện dần.

Mexico

EMS tiếp tục được báo cáo trong Sinaloa và trong một số trang trại ở Sonora. Tuy nhiên, các trang trại mới đang được bắt đầu tại Tampico, Campeche, Tabasco và Yucatan, bao gồm cả hai phía nam và một số trên vịnh Mexico. Các trang trại phía Bắc đã được phân lập từ những vấn đề EMS và tổng sản lượng dự kiến sẽ đạt khoảng 55.000 đến 60.000 tấn (đầu vào).

Ấn Độ, Indonesia và Ecuador hiện là nhà sản xuất tôm lớn toàn cầu, mỗi quốc gia đều đang gia tăng đáng kể sản xuất.

Báo cáo gần đây từ Ấn Độ thu được kết quả tích cực. Kiểm tra tại các trại nuôi tôm ở Andhra Pradesh và Tamil Nadu cho thấy "không có dấu hiệu của EMS". Các xét nghiệm này được giám sát bởi Giáo sư Lightner của trường Đại học Arizona, người đã giúp khám phá ra tác nhân gây bệnh và phát triển bệnh dựa trên kiểm tra DNA.

Nghiên cứu dịch tễ học sẽ là bước tiếp theo trong kiểm soát EMS trên phạm vi toàn cầu để xác định việc thực hành tốt nhất với các trang trại nuôi, các trại giống và tôm bố mẹ  và truyền tải những phát hiện cho các trung tâm sản xuất chính.

Giai đoạn này sẽ được tài trợ bởi Ngân hàng Thế giới thuộc dự án Allfish, ngành công nghiệp hải sản của Quỹ nghiên cứu NFI và công ty CP Prima của Indonesia. GAA sẽ cung cấp cho quản lý dự án.

Giai đoạn đầu tiên sẽ là một cuộc khảo sát toàn diện của các trang trại trong nước bị ảnh hưởng để xác định các trang trại đã trải qua EMS và liệu các tác động của chúng là thấp, trung bình hoặc cao.

Sau đó kết quả của cuộc khảo sát này sẽ được biên dịch và kiểm toán viên BAP sẽ ghé thăm các trang trại được lựa chọn để xác nhận xu hướng cho kết quả tích cực và tiêu cực. Ngôn ngữ của nghiên cứu sẽ được biên dịch sang tiếng Hoa, Thái, Việt, Bahasa Malayia, Tây Ban Nha và một số phương ngữ Ấn Độ.

Sau đó trang trại được lựa chọn sẽ đi xét nghiệm chẩn đoán để xác nhận chiều sâu và định lượng thực hành tốt nhất và chúng sẽ được trình bày tại hội nghị GAA GOAL ở Việt Nam vào ngày 7 và ngày 10 tháng 10.

Một Ủy ban gồm nhiều chuyên gia đã được thành lập để giám sát dự án và đã đưa ra một số ý tưởng về EMS.

Đầu tiên: độc tính có nhiều chủng với mức độ khác nhau.

Thứ hai: EMS thường bị nhầm lẫn với các bệnh khác như đốm trắng hoặc Taura.

Thứ ba: EMS được thiết lập trong môi trường nên rất khó để kiểm soát vì nó được truyền qua đường ăn uống, tôm bị nhiễm bệnh từ trong ao. Giảm bùn ao là một trong những cơ chế kiểm soát tiềm năng.

Thứ tư: kháng sinh không có hiệu quả. Theo đánh giá nhạy cảm, mầm bệnh EMS đã phát triển sức đề kháng với hầu hết kháng sinh.

Thứ năm: một số phụ gia thức ăn có thể có một tác dụng bảo vệ tích cực.

Thứ sáu: một chương trình nhân giống cá bố mẹ được khuyến cáo chuyên sâu, nơi bố mẹ được tiếp xúc với EMS và cá thể sống sót tốt nhất được lựa chọn để tái tạo lại. Một phần của việc này là để xác định hệ số di truyền kháng EMS.

Thứ bảy: thực hành sản xuất giống - sử dụng các loại thực phẩm địa phương như giun biển và hàu có thể có thể lây nhiễm bệnh lên bố mẹ. Ngoài ra một số tôm địa phương có thể không có triệu chứng. Vấn đề an toàn sinh học của các trại giống sẽ phải được tăng lên.

Thứ tám: ở cấp trang trại, sử dụng bioflocs để thay đổi thiết lập hàng loạt các vi khuẩn cùng với tiềm năng nuôi ghép cá rô phi và điều khiển thức ăn và giảm bùn có thể có một kết quả tích cực.

Cuối cùng, GAA và Ngân hàng Thế giới đang làm việc cùng nhau để xác định một số vấn đề thường gặp đối với dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản bao gồm các dịch ISA ở Chile tương tự như EMS.

Một số vấn đề chung cho nhiều dịch bệnh bao gồm giữa các trang trại với nhau; phong trào nuôi động vật không được kiểm soát, thiếu các quy trình vệ sinh và chia sẻ thông tin kém . Điều này cho thấy quản lý khu vực bao gồm lựa chọn địa điểm trang trại thích hợp và từng bước kiểm soát sản xuất về vận chuyển sẽ đi một chặng đường dài để bảo đảm sản xuất tôm bền vững.

Tất cả có vẻ như việc gia tăng sản xuất trong các lĩnh vực không bị ảnh hưởng bệnh như Ấn Độ, Indonesia và Ecuador sẽ giảm đáng kể tình trạng thiếu hụt nguồn cung cấp kinh nghiệm vào năm ngoái nhưng về lâu dài chiến lược quản lý bệnh hữu hiệu có thể được áp dụng trên quy mô toàn quốc sẽ cần phải được thông qua, giống như khi chúng ta can thiệp virut đốm trắng hay sản xuất tôm nuôi trong đầu những năm 1990.

Seafood.com News
Đăng ngày 23/05/2014
Kiến Duy
Kỹ thuật

Tổng quan về công nghệ MBBR trong nuôi trồng thủy sản

MBBR là Moving Bed Biofilm Reactor, hứa hẹn là công nghệ xử lý nước thải ưu việt trong nuôi trồng thủy sản.

công nghệ MBBR
• 18:17 25/09/2021

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP

Xử lý nước thải chế biến thủy sản bằng công nghệ SNAP không chỉ loại bỏ hiệu quả nồng độ Ammonium mà còn xử lý đến 90% chất hữu cơ.

Chế biến cá tra
• 07:00 22/04/2020

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản bằng cảm biến nano

Sử dụng được cả trên bờ, dưới nước để quan trắc chất lượng nước, hệ thống cảm biến nano do Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM nghiên cứu giúp người nuôi trồng thủy sản yên tâm khi chất lượng nước nuôi được cảnh báo tự động kịp thời khi có sự cố.

Quan trắc nước nuôi trồng thủy sản
• 14:35 05/02/2020

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ

Quản lý môi trường ao nuôi tôm nước lợ là khâu quan trọng, đòi hỏi người nuôi có sự hiểu biết cần thiết về mối quan hệ giữa các yếu tố môi trường và biến động của chúng.Từ đó, có biện pháp điều chỉnh phù hợp, giảm nguy cơ thiệt hại, góp phần vào thành công của vụ nuôi.

Lưu ý về môi trường trong ao nuôi tôm nước lợ
• 08:46 30/10/2019

Phân biệt tôm yếu gan, teo gan và hoại tử: Nhìn cho đúng để cứu tôm kịp thời

Thời gian gần đây, các bệnh về gan tụy trên tôm bùng phát mạnh khiến nhiều hộ nuôi "đứng ngồi không yên". Điều đáng nói là ranh giới giữa tôm mới chớm yếu gan và bệnh hoại tử chết sớm rất mong manh.

Tôm
• 09:00 08/12/2025

Các biện pháp phòng, trị bệnh thủy sản nuôi trong mùa mưa bão

Mùa mưa bão gây nhiều biến động lớn đến môi trường nước trong ao, đầm và lồng bè nuôi thủy sản. Những thay đổi này làm gia tăng nguy cơ bùng phát các dịch bệnh, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Ao tôm
• 09:00 25/11/2025

Chuyển giao kỹ thuật nuôi thương phẩm cá chình trong bể xi măng

Nhằm giúp người dân đa dạng hóa mô hình nuôi trồng thủy sản, nâng cao thu nhập và phát triển sinh kế bền vững.

Lớp tập huấn
• 09:44 03/11/2025

Viêm ruột trên tôm: Nguyên nhân và cách phòng trị

Viêm ruột là một trong những bệnh phổ biến trên tôm nuôi, làm suy giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, khiến tôm ăn kém, chậm lớn, còi cọc, và dễ mắc các bệnh cơ hội khác. Nếu không kiểm soát kịp thời, bệnh có thể gây tỷ lệ hao hụt cao và thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.

tôm thẻ
• 14:51 24/10/2025

Novaland bất ngờ lấn sân sang thủy sản

Thông qua công ty con là Địa ốc Ngân Hiệp, Tập đoàn Novaland vừa chính thức nắm giữ hơn 24% vốn tại Tổng công ty Thủy sản Việt Nam (Seaprodex). Động thái này được xem là bước đi chiến lược nhằm đa dạng hóa hệ sinh thái kinh doanh bên cạnh lĩnh vực cốt lõi là bất động sản.

Seaprodex
• 03:52 01/01/2026

Tại sao vỏ tôm không chứa nhiều canxi như chúng ta lầm tưởng?

Từ trước đến nay, nhiều người vẫn tin rằng vỏ tôm là bộ phận chứa nhiều canxi nhất và việc ăn cả vỏ sẽ giúp bổ sung khoáng chất này cho cơ thể. Tuy nhiên, dưới góc nhìn khoa học, đây là một quan niệm chưa chính xác.

Vỏ tôm
• 03:52 01/01/2026

Xu hướng nuôi ruồi lính đen làm thức ăn thủy sản

Giá bột cá tăng phi mã đang bào mòn lợi nhuận của người nuôi tôm cá. Trong bối cảnh đó, mô hình nuôi ruồi lính đen nổi lên như một giải pháp đột phá, hứa hẹn vừa giảm chi phí thức ăn, vừa giải quyết bài toán môi trường theo hướng kinh tế tuần hoàn.

Ruồi lính đen
• 03:52 01/01/2026

Thói quen tiêu thụ tôm tại thị trường phương Đông và phương Tây

Sự khác biệt trong cách ăn tôm không đơn thuần là khẩu vị, mà phản ánh hai triết lý văn hóa ẩm thực đối lập giữa phương Đông và phương Tây – từ việc ăn đầu tôm, giữ vỏ, rút chỉ lưng cho đến cách chế biến và thưởng thức.

Món tôm
• 03:52 01/01/2026

Gia Lai chuyển đổi nghề, giải bản tàu cá: Giải pháp căn cơ cho sinh kế ngư dân

Trong bối cảnh nguồn lợi thủy sản ngày càng suy giảm, yêu cầu quản lý nghề cá ngày một chặt chẽ, việc bảo đảm sinh kế ổn định cho ngư dân đang trở thành thách thức lớn đối với các địa phương ven biển.

Vận chuyển cá
• 03:52 01/01/2026
Some text some message..