Cá rô phi Việt Nam: Vượt qua định kiến để khẳng định giá trị

Hành trình khẳng định chất lượng trên thị trường quốc tế

Cá rô phi Việt Nam đã và đang ghi dấu ấn trên bản đồ xuất khẩu nhờ đáp ứng các yêu cầu khắt khe của Mỹ, EU và Nhật Bản. Việc lô hàng cá rô phi phi lê đông lạnh đầu tiên được xuất sang Brazil vào năm 2023 là minh chứng cho sự mở rộng thị trường và gia tăng sức cạnh tranh. Đây không chỉ là bước tiến thương mại, mà còn là sự khẳng định về uy tín chất lượng của ngành hàng này.

Để đạt được vị thế đó, người nuôi và doanh nghiệp đã áp dụng nghiêm ngặt các tiêu chuẩn sản xuất quốc tế. Nhiều cơ sở đạt chứng nhận ASC, BAP hoặc GlobalGAP, bảo đảm quy trình nuôi và chế biến gắn liền với tính bền vững. Bộ NN&PTNT ghi nhận năm 2022, Việt Nam xuất khẩu khoảng 45–50 nghìn tấn cá rô phi, đạt hơn 100 triệu USD, đưa loài cá này vào nhóm 5 đối tượng thủy sản nuôi xuất khẩu chủ lực. Thành quả ấy phản ánh nỗ lực đồng bộ từ nông dân, doanh nghiệp đến các nhà chế biến trong việc ứng dụng công nghệ và tuân thủ chuẩn mực quốc tế.

Cá rô phi Việt đang ngày càng tự tin bước vào những thị trường quốc tế khó tính. Ảnh: baochinhphu.vn

Giải mã những định kiến vô căn cứ từ tin giả

Trái ngược với thành công trên thị trường quốc tế, cá rô phi tại Việt Nam vẫn vướng phải nhiều thông tin sai lệch. Các định kiến như “nuôi trong môi trường ô nhiễm, thiếu kiểm soát” hay “dễ tích tụ kim loại nặng” xuất phát từ những nguồn thiếu căn cứ, làm người tiêu dùng hoài nghi. Những thông tin này không chỉ gây hiểu lầm, mà còn làm giảm giá trị của cả một ngành hàng đầy tiềm năng.

Thực tế cho thấy, không người nuôi nào chọn môi trường ô nhiễm, bởi điều đó sẽ khiến cá chậm lớn, dễ bệnh và gây thiệt hại kinh tế. Nuôi công nghiệp thành công đòi hỏi quản lý chất lượng nước, thức ăn và an toàn sinh học nghiêm ngặt. Hơn nữa, mọi lô hàng xuất khẩu đều phải vượt qua kiểm định khắt khe về dư lượng kháng sinh và kim loại nặng theo chuẩn quốc tế. Điều này chứng minh những định kiến phổ biến kia hoàn toàn vô căn cứ, cần được phản bác bằng sự minh bạch, khoa học và thông tin chính thống.

Thông tin cho rằng, ăn cá rô phi không tốt cho sức khỏe là vô căn cứ. Ảnh: ST

Khi thông tin thiếu trách nhiệm làm tổn hại cả một ngành hàng

Cá rô phi không phải là trường hợp đầu tiên nông sản Việt chịu tổn hại từ tin giả. Trước đây, thông tin sai lệch về “ăn bưởi gây ung thư” đã từng khiến hàng ngàn hộ nông dân điêu đứng. Chỉ từ một sự nhầm lẫn giữa bưởi chùm nhập khẩu và bưởi Việt Nam, một tin đồn thiếu trách nhiệm đã đủ để gieo rắc sự hoang mang và làm lung lay thị trường nội địa.

Câu chuyện này cho thấy sức phá hoại khủng khiếp của thông tin sai lệch: Nó không chỉ ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng, mà còn tàn phá công sức của người sản xuất, doanh nghiệp và toàn ngành hàng. Những định kiến với cá rô phi hiện nay cũng mang bản chất tương tự: thiếu bằng chứng khoa học nhưng lan tỏa mạnh mẽ, gây sức ép lên cả một ngành thủy sản đang nỗ lực vươn lên.

Cá rô phi đã hiện diện trong bữa cơm người Việt suốt hơn nửa thế kỷ. Ảnh: ST

Tương lai bền vững dựa trên sự thật

Cá rô phi đã hiện diện trong bữa cơm người Việt suốt hơn nửa thế kỷ, và ngày nay đang trở thành một trong những sản phẩm thủy sản chiến lược phục vụ xuất khẩu. Với ưu điểm dễ nuôi, ít bệnh, thích nghi tốt và chi phí hợp lý, cá rô phi được xem là “người bạn xanh” của chiến lược thủy sản bền vững. Đây không chỉ là nguồn thu nhập cho nông dân, mà còn là một mắt xích quan trọng trong việc nâng cao vị thế thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, để tương lai ngành hàng này vững chắc, cần một môi trường thông tin minh bạch và khách quan. Người tiêu dùng phải tỉnh táo trước các tin đồn vô căn cứ, đồng thời ủng hộ sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao mà Việt Nam dày công xây dựng. Bài học từ trái bưởi đã chứng minh: chỉ khi sự thật được tôn trọng, nông sản Việt mới có thể bảo vệ giá trị và khẳng định thương hiệu. Cá rô phi xứng đáng nhận được sự công bằng đó, để tiếp tục đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành thủy sản và củng cố vị thế Việt Nam trên bản đồ thế giới.