Chỉ có 1 cơ hội để bảo vệ đa dạng sinh học

Thông điệp của ngày Môi trường thế giới năm nay: Hành động vì thiên nhiên - Time for Nature

cá sấu xiêm
Sự phát triển của các cơ sở gây nuôi đã dẫn đến sự diệt vong của loài cá sấu Xiêm trong tự nhiên ở Việt Nam

Chủ đề của ngày Môi trường thế giới (5/6/2020) là “Hành động vì thiên nhiên” (Time for Nature). Thông điệp của ngày Môi trường thế giới năm nay rất ý nghĩa trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với sự suy giảm nghiêm trọng và nhanh chóng của đa dạng sinh học và các quần thể động vật hoang dã.

Nhân ngày Môi trường thế giới năm nay, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã phát hành phim ngắn “Chấm dứt gây nuôi thương mại động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm để bảo tồn đa dạng sinh học”. Phim ngắn là một chuỗi những lập luận từ các tổ chức bảo tồn, chuyên gia, nhà khoa học và các cơ quan thực thi pháp luật phản bác lại luận điểm cho rằng nên cho phép gây nuôi và kinh doanh thương mại các loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm.

Với những người ủng hộ, gây nuôi thương mại động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm vừa là một giải pháp kinh tế, đem lại lợi nhuận cho người nuôi, vừa giúp giảm thiểu sức ép đối với các quần thể loài trong tự nhiên vì nạn săn bắt sẽ giảm mạnh khi nguồn cung chủ yếu đến từ các cơ sở gây nuôi, đồng thời nguồn giống động vật hoang dã từ các trại nuôi sẽ phần nào có ý nghĩa bảo tồn khi có thể sử dụng để nghiên cứu, tái thả về tự nhiên.


 Phim ngắn “Chấm dứt gây nuôi thương mại động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm để bảo tồn đa dạng sinh học”

Tuy nhiên, quan điểm ENV và hầu hết các tổ chức bảo tồn, các nhà khoa học đều không ủng hộ hoạt động buôn bán, gây nuôi vì mục đích thương mại đối với tất cả các loài động vật hoang dã nguy cấp, trừ cá sấu và một số loài nhất định (được công bố trong Danh mục cụ thể) - là những loài có khả năng sinh sản, phát triển tốt qua nhiều thế hệ trong môi trường có kiểm soát và hoạt động gây nuôi, buôn bán động vật hoang dã đã được kiểm chứng là sẽ không gây tổn hại đến sự tồn tại các quần thể loài này trong tự nhiên.

Một số những vấn đề chính sẽ nảy sinh nếu cho phép gây nuôi thương mại động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm như sau: Các cơ quan chức năng không thể phân biệt được tính chất pháp lý (hợp pháp hay bất hợp pháp) của các cá thể động vật hoang dã và sản phẩm của chúng được buôn bán hay tiêu thụ trên thị trường. Đây chính là kẽ hở để các đối tương buôn bán lợi dụng trục lợi. Việc theo dõi các hoạt động buôn bán, săn bắt và vận chuyển động vật hoang dã cũng như sản phẩm từ động vật hoang dã là những thách thức lớn đối với các cơ quan chức năng.

Nhu cầu tiêu thụ đối với các sản phẩm bị cấm có khả năng gia tăng sau khi các sản phẩm này được phép lưu thông trên thị trường trong khi hoạt động gây nuôi không thể đáp ứng đủ.

Do rất ít chủ cơ sở gây nuôi am hiểu về các loài được gây nuôi hay chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật cần thiết để gây dựng một cơ sở gây nuôi và buôn bán hợp pháp động vật hoang dã, tình trạng giao phối cận huyết và lai tạp nguồn gen diễn ra phổ biến tại hầu hết các cơ sở gây nuôi động vật hoang dã. Chính vì vậy, các cá thể động vật hoang dã được sinh ra tại các cơ sở này không có giá trị bảo tồn. Bên cạnh đó, nếu thả về tự nhiên, các cá thể sinh ra trong môi trường nuôi nhốt sẽ khó sống sót do mất bản năng sinh tồn.

Số lượng cá thể của các loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm trong tự nhiên còn lại rất ít; do đó, chỉ riêng hoạt động khai thác để nghiên cứu tạo nguồn giống ban đầu cũng có thể đẩy các loài này đến gần hơn với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên.

Theo ENV, có nhiều lựa chọn để phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, nhưng cơ hội để bảo vệ đa dạng sinh học của đất nước khỏi sự tuyệt chủng lại chỉ có một. Một chính sách sai lầm có thể làm một loài biến mất vĩnh viễn. 

Phim ngắn đã được gửi tới các nhà hoạch định chính sách nhằm khuyến khích hoàn thiện các chính sách, các quy định pháp luật có liên quan để bảo vệ tốt nhất đa dạng sinh học của Việt Nam.

Tài nguyên & Môi trường
Đăng ngày 05/06/2020
Quỳnh Anh
Môi trường

Thừa Thiên - Huế: Đầm phá ô nhiễm, dân kêu trời

Hàng ngàn hộ dân ở 33 xã, phường, thị trấn sống dựa vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa Thiên - Huế), đang khốn khổ vì nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng.

Ô nhiễm đầm phá ở Thừa Thiên - Huế
• 14:32 14/03/2023

Sản xuất xà phòng từ chất nhầy ốc sên

Một con ốc sên sẽ tạo ra khoảng 2g chất nhờn. Để sản xuất 15 thanh xà phòng trọng lượng 100g, anh Desrocher ở thị trấn Wahagnies, miền Bắc nước Pháp cần khoảng 40 con ốc sên. Ảnh: Reuters

Xà phòng từ ốc sên
• 10:17 09/02/2023

Yên Bái: Thả hơn 30 nghìn cá giống xuống hồ Thác Bà trong ngày ông Công, ông Táo

Ngày 14/1, huyện Yên Bình (Yên Bái) đã tổ chức thả cá bổ sung nguồn lợi thủy sản hồ Thác Bà năm 2023 gắn với phong tục thả cá chép ngày 23 tháng Chạp.

Thả cá
• 12:02 19/01/2023

Xuất hiện pin làm từ vỏ cua, có thể tái chế 1000 lần

Các nhà khoa học đã phát minh ra một loại pin được làm từ vỏ cua, dễ phân hủy hơn nhiều so với pin lithium-ion.

Pin làm từ vỏ cua
• 09:46 12/01/2023

Các tỉnh ven biển chủ động phòng tránh thiên tai sạt lở

Trong những năm gần đây, Việt Nam đang phải đối mặt với những tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu.

Ven biển
• 10:51 15/04/2025

Có nên áp dụng cơ chế thưởng cho người báo tin xả rác giống như xuyệt điện thủy sản?

Trong bối cảnh bảo vệ môi trường ngày càng được chú trọng, việc xử lý các hành vi vi phạm môi trường như xả rác bừa bãi đang trở thành một thách thức lớn. Một trong những giải pháp được nhiều địa phương triển khai để khuyến khích người dân tham gia giám sát, tố giác vi phạm là cơ chế khen thưởng cho người báo tin, đặc biệt là những hành vi xả rác. Liệu cơ chế này có thể áp dụng hiệu quả như mô hình "treo thưởng" chống xuyệt điện thủy sản tại Cà Mau?

• 10:16 08/04/2025

Xử lý chất thải và bảo vệ môi trường trong các trang trại nuôi tôm hiện đại

Xử lý chất thải và bảo vệ môi trường trong các trang trại nuôi tôm hiện đại là một yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động nuôi trồng thủy sản đối với hệ sinh thái xung quanh, đồng thời nâng cao hiệu quả sản xuất và phát triển bền vững. Trong bối cảnh ngành nuôi tôm đang đối mặt với các vấn đề môi trường như ô nhiễm nước, suy giảm chất lượng đất và khí thải, việc áp dụng công nghệ xử lý chất thải tiên tiến và các biện pháp bảo vệ môi trường là rất cần thiết.

Nước thải
• 09:00 07/04/2025

Phân tích dòng rác thải nhựa trong nuôi tôm ở tỉnh Sóc Trăng

Nuôi tôm nước lợ đang sử dụng và thải ra lượng rác nhựa rất lớn, trở thành vấn đề cấp bách phải giải quyết để bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế xanh. Nhằm hỗ trợ việc giải quyết, Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) vừa nghiên cứu phân tích dòng rác thải nhựa trong nuôi tôm ở tỉnh Sóc Trăng, đưa ra khuyến nghị “Giảm thiểu-Tái sử dụng-Tái chế” (3R).

Rác thải nhựa
• 09:00 05/04/2025

Hiệu quả của peptide kháng khuẩn (AMPs) trong phòng trị bệnh tôm

Trong ngành nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991, người nuôi từng sử dụng nhiều loại kháng sinh để phòng và trị bệnh.

Vi khuẩn
• 11:27 24/04/2025

Tình hình khuẩn Vibrio ngày càng tăng

Trong những năm gần đây, ngành nuôi tôm tại Việt Nam đang đối mặt với một thách thức lớn: sự gia tăng nhanh chóng của vi khuẩn Vibrio trong các ao nuôi. Đây là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe của tôm và hiệu quả kinh tế của người nuôi.

Tôm bệnh
• 11:27 24/04/2025

Chung tay gìn giữ sông Cầu khỏi biến đổi khí hậu

Sông Cầu – dòng chảy quan trọng ở miền Bắc Việt Nam – đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu, hoạt động sản xuất – kinh doanh và sự gia tăng dân số đô thị. Việc bảo vệ dòng sông này là nhiệm vụ cấp thiết nhằm gìn giữ tài nguyên thiên nhiên, bảo đảm an ninh nguồn nước và sự phát triển bền vững cho cả khu vực.

Sông Cầu
• 11:27 24/04/2025

Công nghệ chỉnh sửa gen trong nuôi tôm: Tăng sức đề kháng bệnh mà không cần kháng sinh

Ngành nuôi tôm Việt Nam đang đối mặt với nỗi lo lớn: dịch bệnh như đốm trắng (WSSV) hay hoại tử gan (AHPND) khiến tôm chết hàng loạt, gây thiệt hại nặng nề.

Tôm
• 11:27 24/04/2025

Mối quan hệ thời gian đông máu và sức khỏe tôm nuôi

Sức khoẻ tôm nuôi trong ao ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố tác động như thời tiết khí hậu, mùa vụ, chất lượng nguồn nước với các thông số môi trường liên quan, dịch bệnh, chất lượng giống, thức ăn, mật độ nuôi, kỹ thuật chăm sóc quản lý... Đánh giá tôm khoẻ, tôm yếu, thông qua hoạt động bơi lội, tiêu thụ mồi, tăng trưởng, tỷ lệ sống, độ đồng đều size cỡ, cơ thịt, màu sắc vỏ, những vấn đề liên quan đến gan, ruột tôm…Một phương pháp đánh giá nhanh, thông qua thời gian đông máu tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 11:27 24/04/2025
Some text some message..