Còn khoái cá khoai...

Cá khoai (tên khoa học là Harpadon nehereus,) từng được người Anh đặt tên là vịt Ấn Độ (Bombay duck) nhưng chúng không phải là vịt mà là một loại cá thằn lằn. Do mùi cá khô hăng như mùi thư báo đến Bombay từ các tỉnh Ấn Độ, nên nhà chinh phục xứ này Robert Clive, sau khi ăn thử, đã gọi nó là vịt Ấn Độ.

cá khoai, chiên vàng.
Lạ miệng cá khoai “áo” bột, chiên vàng.

Được biết, loài cá da mỏng gần thấy thịt vừa nêu, có mặt ở: biển Ảrập, vịnh Bengal và Biển Đông. Tại nước ta, khúc biển miền Trung ít nghe nói loại cá nhà nghèo này hơn hai đầu Nam Định, Thái Bình hay miệt Trà Vinh, Cà Mau.

Cá khoai hàm chứa nhiều mâu thuẫn. Chính những đặc tính ngược đời ấy đã tạo cảm tình với dân mộ điệu. Tuy sống trong môi trường tự nhiên nhưng thịt cá bở lạ. Cá nhỏ, xương mềm như sụn, chỉ dai hơn thịt nhờ có nhiều sợi gân nhỏ li ti. Bởi vậy, nhiều ngư dân Cần Giờ kết luận đây là loại cá nhát lửa.

Một anh bạn thổ địa ở đây kén ăn có hạng, không mê các món cháo – trừ cháo cá khoai. Cháo nhừ, nêm nếm hành, tiêu... xong mới cho cá vào. Trong tích tắc, cỡ 3 – 5 phút sau thịt cá đã chuyển màu trắng trong, nổi bồng bềnh. Vớt ra ngay, thả vào dĩa nước mắm y giằm ớt hiểm. Vừa thổi vừa ăn mới thú.

Cũng chính anh này lý giải về biệt danh “cá cháo”: không hẳn thịt nó mềm như cháo. Điểm đặc biệt của nó là mau tiêu, ăn lâu ngán, gia vị càng tối giản lại càng ngọt thơm.

Chúng tôi có dịp kiểm chứng lý luận của anh, trong một dịp về vàm Rạch Cỏ, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh. Mưa bão ầm ào, mây đen xám xịt, đám ngư dân cuống cuồng lủi ghe vào ụ, góp mồi lèo tèo, trải đệm ra sân nhậu “tới bến” một bữa. Mặc cho mấy bà vợ mặt mày héo queo!

Món đơn giản nhưng quằn đũa hôm ấy là cá khoai nhúng mẻ, nêm ít muối ớt chim xanh. Đi cùng, có một chủ nhà hàng khá lớn ở TP.HCM, cứ trầm trồ không ngớt. Cá mới lên, không “ăn” nước đá, nên thịt ngọt... động trời!

Dân ở đây giải thích rằng, cá khoai đông lạnh về tới chợ đầu mối Bình Điền, Bình Chánh, TP.HCM đã qua 3 – 10 lượt ướp đá, nên chất lượng tệ hơn vợ thằng Đậu là phải thôi.

Mùa cá khoai ở biển Tây kéo dài từ tháng 6, 7 đến tháng giêng, 2 âm lịch. Cá to, gần bằng cổ tay người lớn, da đỏ, thịt dai và xương cứng hơn, thường được phơi khô. Vài năm gần đây, khô cá khoai đã thành đặc sản của Bạc Liêu, Cà Mau, giá loại 1, mùa tết không dưới 500.000 – 600.000 đồng ký. Dạng này, đem nướng than đước, dần tơi ra như khô cá đuối, rồi bóc lột dần, quệt nước mắm me – thật khó chối từ!

Nếu ăn tươi, canh ngay mùa cá ôm trứng là tuyệt nhất. Hiện Cần Giờ đã bắt đầu vào mùa cá khoai chửa.

Phổ biến có món lẩu ngót. Chủ đạo, gồm các loại rau: hành, cần, cà chua, húng quế góp vị chua dịu, cùng làn hương nồng nàn. Tuy vậy, mỗi nơi biến tấu mỗi kiểu, nhằm tạo dấu ấn riêng. Đáng kể, có chỗ thêm mớ rau thì là, lá xương nhằm gia tăng vị hăng nồng – át đi mùi tanh hải sản, như nhà hàng Duyên Hải, gần bến xe buýt Cần Giờ. Hoặc điểm xuyết nhúm bông điên điển lung linh sắc vàng hay dĩa đọt lá chùm ngây non tươi – giàu dưỡng chất, kiểu nhà hàng làng nướng Nam bộ trên đường Nguyễn Thị Diệu, quận 3.

Có người hí hửng bảo ăn lẩu cá khoai không sợ mòn... răng. Vốn dĩ, cái răng, sợi tóc là gốc con người mà lị!

Sài Gòn Tiếp Thị
Đăng ngày 09/09/2013
BÀI VÀ ẢNH: TẤN TỚI
Ẩm thực

Ngày Tết ăn cá lóc nước rơm

Khi bạn quá ngán thịt thì cá là món thay thế đầu tiên trong suy nghĩ. Nếu bạn có một vài con cá lóc bạn sẽ làm món gì?

cá lóc nướng rơm
• 19:54 09/02/2024

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Săn lùng loài ốc “ hoàng hậu” với giá đắt đỏ

Những năm gần đây, ốc hoàng hậu khá nổi tiếng bởi thịt thơm ngon, được giới nhà giàu săn lùng mua dù có giá đắt đỏ lên tới hàng triệu đồng. Tuy vậy chúng cũng khá khan hiếm, muốn thưởng thức loại ốc nữ hoàng này, khách thường phải đặt trước.

Ốc hoàng hậu
• 08:00 29/04/2024

Cơn sốt mang tên “Nuốc” Huế - Dân tình đổ xô đi mua về ăn

Nuốc Huế bỗng dưng "gây sốt" trên mạng xã hội trong thời gian gần đây. Nhiều video review món nuốc thu hút hàng triệu lượt xem, khiến nhiều người tò mò và muốn thử trải nghiệm

Con nuốc Huế
• 10:06 17/04/2024

Cá chét - Loài cá đầy chất dinh dưỡng cho sức khỏe

Được mệnh danh là đệ nhất hải sản biển, cá chét sống ở vùng nước mặn và là một phần không thể thiếu trong ẩm thực cá biển. Cá chét là một loại hải sản hảo hạng, được biết đến với chất thịt ngon và là một trong những loại cá mang đầy giá trị dinh dưỡng cao cho sức khỏe.

Cá chét
• 10:22 11/04/2024

Hương vị ốc ruốc

Tại Bình Định, thời gian từ tháng Giêng đến tháng Ba (âm lịch) là thời điểm nhiều người đổ về các vùng biển để cào ốc ruốc. Ốc ruốc có kích thước bằng đồng đều hạt cúc áo, đủ màu sắc, khá xinh xắn, khi ăn xong có nhiều người gom vỏ ốc để kết thành rèm cửa, xâu chuỗi đeo tay…

Ốc ruốc
• 11:00 26/03/2024

Hai loài cá sở hữu hàm răng giống con người

Trong tự nhiên không thiếu những động vật có răng, dưới đại dương cũng có rất nhiều loài cá sở hữu những chiếc răng để thuận tiện cho việc tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, hai loài cá dưới đây có bộ răng rất độc đáo: Một loài thì có hàm răng đều tăm tắp, còn răng của loài kia cứ như hút thuốc lâu ngày.

Cá răng người
• 01:59 01/05/2024

Chủ động bảo vệ thủy sản nuôi trong mùa nắng nóng

Nhiệt độ nước là một trong những thông số quan trọng trong quản lý chất lượng môi trường nuôi, là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của động vật thủy sản. Hiện nay, trên địa bàn các tỉnh miền Trung, thời tiết nắng nóng kéo dàu, nhiệt độ phổ biến 37 – 39 độ C, có nơi trên 40 độ C.

Ao tôm
• 01:59 01/05/2024

Thả giống thực hiện mô hình nuôi thương phẩm tôm thẻ ứng dụng công nghệ Semi-Biofloc

Thực hiện Chương trình Khuyến nông năm 2024, Trung tâm Khuyến nông Bình Định đã triển khai mô hình Nuôi thương phẩm tôm thẻ chân trắng bán thâm canh – thâm canh hai giai đoạn ứng dụng công nghệ Semi-Biofloc trên ao nuôi diện tích 1.000 m2 của ông Phạm Xuân Phương, thôn Đức Phổ 1, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, Bình Định

Thả tôm giống
• 01:59 01/05/2024

Săn lùng loài ốc “ hoàng hậu” với giá đắt đỏ

Những năm gần đây, ốc hoàng hậu khá nổi tiếng bởi thịt thơm ngon, được giới nhà giàu săn lùng mua dù có giá đắt đỏ lên tới hàng triệu đồng. Tuy vậy chúng cũng khá khan hiếm, muốn thưởng thức loại ốc nữ hoàng này, khách thường phải đặt trước.

Ốc hoàng hậu
• 01:59 01/05/2024

Nên chọn loại quạt nước nào cho ao nuôi tôm?

Chất lượng nước luôn là mối quan tâm hàng đầu trong ngành nuôi trồng thủy sản nhất là nuôi tôm thâm canh. Trong đó, nồng độ oxy hòa tan (DO) đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo môi trường sống lý tưởng cho tôm cá.

Ao tôm
• 01:59 01/05/2024