Công nghệ RAS của tương lai

Vasco Mota – là một trong những nhà khoa học RAS hàng đầu của Na Uy. Sau khi hoàn thành bằng tiến sĩ và dành 4 năm nghiên cứu lĩnh vực này, ông hoàn toàn chắc chắn rằng công nghệ RAS sẽ đóng một vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng của ngành nuôi trồng thủy sản trong tương lai.

bộ lọc nước RAS
Bộ lọc sinh học là thành phần cực kỳ quan trọng trong hệ thống nuôi trồng thủy sản tuần hoàn RAS, nơi nước tái sử dụng phải được lọc sạch. Ảnh: Lars Åke Andersen © Nofima

344 triệu con cá hồi Đại Tây Dương con được sản xuất hàng năm ở Na Uy. Theo Mota, việc sản xuất này hiện đang phải đối mặt với một sự thay đổi lớn về công nghệ. Ông tin rằng trong tương lai gần, phần lớn sản lượng cá hồi, từ trứng cá đến cá cỡ thương phẩm, sẽ được nuôi hoàn toàn trong hệ thống nuôi trồng thủy sản tuần hoàn - RAS.

RAS là hệ thống nuôi thủy sản với mật độ cao, trong các bể (bồn, hồ) trong nhà với một môi trường được kiểm soát. Hệ thống tuần hoàn lọc và làm sạch nước để đưa về các bể nuôi. RAS với nhiều ưu điểm như năng suất, chất lượng cao, không xả thải gây ô nhiễm môi trường, tiết kiệm tài nguyên nước và năng lượng, tính an toàn sinh học cao.

“Tiềm năng của RAS là rất lớn. Cá được nuôi trong RAS là một trong những mô hình có ảnh hưởng đến môi trường nhỏ nhất trong ngành sản xuất thực phẩm. Hiện tại, sự phức tạp và chi phí xây dựng ban đầu cao đang là rào cản để mô hình nuôi trồng thủy sản tuần hoàn (RAS) mở rộng. Có thể mất 5, 10 hoặc 15 năm, nhưng công nghệ RAS sẽ là tương lai.” Vasco Mota cho biết.

Đưa công nghệ RAS tiến xa hơn

Với sự tài trợ tại chỗ và của 9 đơn vị RAS, tại Trạm Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản ở Tromsø, Vasco Mota đã sẵn sàng để đưa công nghệ RAS tiến thêm một bước nữa.

“RAS là hệ thống nuôi đảm bảo an toàn sinh học. Vasco Mota cho biết tất cả mọi thứ ra vào đều được khử trùng và kiểm tra, do đó có rất ít khả năng lây nhiễm vào hệ thống.”

Tuy nhiên, việc phát triển RAS cũng đặt ra những thách thức mới, chẳng hạn như làm thế nào để khử trùng nước mà không ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cá hồi và hiệu suất của bộ lọc sinh học. Cần có thêm kiến thức để có được chiến lược khử trùng hoạt động và hiệu quả hơn.


Nhà nghiên cứu của Nofima, Vasco Mota tin rằng ngành nuôi trồng thủy sản trong tương lai sẽ được chuyển đến nuôi trên đất liền, đây là điều không thể tránh khỏi. Giờ đây, ông dẫn đầu dự án nghiên cứu RASHealth, với mục tiêu là cải thiện các phương pháp xử lý nước trong hệ thống nuôi trồng thủy sản tuần hoàn (RAS). Ảnh: Lars Ake Andersen/ Nofima

Dự án nghiên cứu do ông chủ trì dự kiến sẽ đóng góp vào quy trình khử trùng nước và có tác động đến cách các cơ sở RAS được thiết kế và hoạt động trong tương lai. Bằng cách phát triển một hệ thống sản xuất một cách hiệu quả đồng thời cải thiện các tiêu chuẩn sức khỏe của sản xuất cá, dự án RASHealth cũng sẽ đóng góp trực tiếp vào tính bền vững trong nuôi trồng thủy sản của Na Uy.

Nhà khoa học Nofima hiện đang thiết kế và theo dõi quá trình xây dựng một cơ sở RAS mới bao gồm hơn 20 đơn vị RAS tại Trạm Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản, mà Nofima đồng sở hữu với Đại học Tromsø. 

“Nuôi cá trong RAS rất khác với các hệ thống nuôi truyền thống như lồng bè trên biển hoặc hệ thống dòng chảy trên đất liền. Bởi vì nước được tuần hoàn, vi khuẩn, vi rút và các chất chuyển hóa của cá có thể tích tụ. Do đó, xử lý nước là một phần quan trọng trong các hệ thống này. Các đơn vị RAS mới được xây dựng sẽ cho phép chúng tôi nghiên cứu các tác nhân gây bệnh trong RAS ”, ông nói.

Để phát triển các chiến lược khử trùng mới, một số cá thử nghiệm phải bị nhiễm vi khuẩn và vi rút. Điều này sẽ cho phép các nhà khoa học tìm ra các phương pháp hiệu quả nhất để xử lý các mầm bệnh và nguồn nước.

Tiết kiệm chi phí cho hệ thống RAS

Vasco Mota cho rằng việc nuôi cá hồi sẽ chuyển vào đất liền trong tương lai là điều tất yếu.

Ông cho biết: “Và chúng tôi đã tiến xa trong việc phát triển các cơ sở RAS mà chi phí đang giảm xuống. Vasco Mota giải thích rằng sẽ có nhiều công ty có đủ khả năng chi trả để sử dụng công nghệ này và nó có thể được thực hiện ở bất cứ đâu, bạn chỉ cần tiếp cận với nguồn nước chất lượng cao.”

Ông tin rằng mười năm tới sẽ rất quan trọng đối với cá hồi Na Uy liên quan đến thị trường. “Nhận thức của người tiêu dùng về sản xuất cá hồi Đại Tây Dương cũng sẽ cần thay đổi. Có lẽ một số người sẽ nghĩ rằng cá được sản xuất trong các cơ sở RAS dẫn đến sản phẩm kém hơn, nhưng thực sự không phải vậy. Vasco cho biết cá là một sản phẩm cao cấp mặc dù nó được nuôi trong RAS cả đời ”.

Ông cho biết một trang trại RAS lớn hiện đang được xây dựng ngay giữa Hà Lan. Ngoài ra, có khoảng 10 quốc gia trên thế giới đã bắt đầu sản xuất cá hồi Đại Tây Dương bằng công nghệ nuôi trồng thủy sản tuần hoàn RAS. Các nước EU như Đan Mạch, Ba Lan và Pháp; Hoa Kỳ; Trung Quốc và Canada nằm trong số đó.

Dự án RASHealth mà ông hiện đang lãnh đạo sẽ tiếp tục cho đến năm 2023. Vasco Mota cũng tham gia vào một số dự án công nghệ RAS lớn tại Nofima. 

Bài gốc: Vasco Mota (2021), Certain that RAS technology is the future of the aquaculture industry, viewed 10/4/2021, from: https://aquahoy.com/en/i-r-d/35286-ras-technology-future-aquaculture-industry

Đăng ngày 12/04/2021
Lệ Thủy @le-thuy
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Cuộc cách mạng xanh với công nghệ lồng bè HDPE

Việt Nam đang tập trung phát triển nuôi biển như một mũi nhọn kinh tế và công cụ khẳng định chủ quyền, hướng đến một nền nghề cá hiện đại và bền vững.

Nuôi lồng bè
• 09:00 16/12/2025

Tại sao phải 'bỏ đói' tôm trước khi thu hoạch?

Trong kỹ thuật thu hoạch và chế biến thủy sản, có một bước tưởng như nhỏ nhưng lại quyết định trực tiếp đến chất lượng và giá bán của tôm thương phẩm.

Thu hoạch tôm
• 10:10 15/12/2025

Tôm lúa 2.0: Nâng cấp mô hình truyền thống để bán giá chuẩn Âu

Tháng 12 là thời điểm quan trọng khi những cánh đồng tại Kiên Giang và Cà Mau vừa gặt xong vụ lúa mùa, trả lại mặt nước cho con tôm sú.

Tôm sú
• 10:57 14/12/2025

Cách nhận biết tôm nhiễm độc khí NO2, NH3

Khí độc NH3 và NO2 được ví như những sát thủ thầm lặng tích tụ dưới đáy ao, có khả năng xóa sổ cả đàn tôm chỉ sau một đêm. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu nhiễm độc và nắm vững quy trình xử lý cấp tốc trong "6 giờ vàng" là kỹ năng sống còn để bảo vệ thành quả vụ nuôi.

Ao tôm
• 13:32 12/12/2025

Cơ hội vàng cho cá rô phi tại Việt Nam

Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt lớn đối với ngành nuôi cá rô phi tại Việt Nam. Sự biến động này không chỉ phản ánh sức hút ngày càng tăng của sản phẩm trên thị trường toàn cầu mà còn mở ra cơ hội sinh kế mới đầy triển vọng cho nông dân tại Đồng Bằng Sông Cửu Long.

Cá rô phi
• 23:52 15/12/2025

Tôm Việt Nam vững vàng tại EU nhưng gặp rủi ro lớn từ thuế quan Mỹ

Ngành tôm Việt Nam đang trải qua giai đoạn chuyển mình phức tạp nhất thập kỷ. Năm 2025 ghi nhận một bức tranh thị trường bị "xé làm đôi": Chúng ta thăng hạng ấn tượng tại thị trường EU nhưng đồng thời phải đối mặt với nguy cơ sụt giảm kỷ lục tại thị trường trọng điểm là Mỹ.

Tôm thẻ
• 23:52 15/12/2025

Vai trò ngày càng lớn của enzyme trong thức ăn thủy sản

Thị trường enzyme trong thức ăn thủy sản toàn cầu được dự báo sẽ đạt 839 triệu USD vào năm 2035, tăng mạnh từ 506 triệu USD năm 2025. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi xu hướng chuyển dịch sang nguyên liệu thực vật và các quy định môi trường ngày càng siết chặt.

Thức ăn thủy sản
• 23:52 15/12/2025

Tại sao phải 'bỏ đói' tôm trước khi thu hoạch?

Trong kỹ thuật thu hoạch và chế biến thủy sản, có một bước tưởng như nhỏ nhưng lại quyết định trực tiếp đến chất lượng và giá bán của tôm thương phẩm.

Thu hoạch tôm
• 23:52 15/12/2025

Tại sao mực nang lại là bậc thầy thôi miên dưới đáy biển?

Dưới đáy biển, có một sinh vật đã nâng nghệ thuật ngụy trang lên một tầm cao mới: mực nang. Chúng không chỉ đổi màu để ẩn mình, mà còn có thể tạo ra những "ảo ảnh" chuyển động để thôi miên và săn mồi, một kỹ năng đáng kinh ngạc đến từ một trong những bộ não thông minh nhất đại dương.

Mực nang
• 23:52 15/12/2025
Some text some message..