Tập trung nguồn lực ngăn chặn, chấm dứt tàu cá vi phạm
Ngày 21/4, tại Bình Định, Bộ NNPTNT tổ chức Hội nghị triển khai những nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), trước khi Việt Nam làm việc với Đoàn Thanh tra EC lần thứ 4.
Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến và Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn chủ trì hội nghị. Tham dự hội nghị có đại diện các Bộ, ngành liên quan; lãnh đạo tỉnh và ngành chức năng của 28 tỉnh, thành ven biển.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn, kinh tế thủy sản, trong đó có khai thác thủy sản, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của tỉnh.
Giá trị sản xuất thủy sản năm 2022 của tỉnh Bình Định đạt khoảng 19.400 tỷ đồng, chủ yếu nhờ hoạt động khai thác, đánh bắt (chiếm 36,8% giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản toàn tỉnh). Cơ cấu nông, lâm, ngư nghiệp chiếm 27,4% giá trị GDRP của tỉnh.
Bình Định đã tập trung chỉ đạo triển khai quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU, tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài và đã đạt được những kết quả tích cực.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2023 tới nay, Bình Định vẫn còn 3 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, do một số ngư dân vì lợi ích trước mắt đã cố tình đưa tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. Tất cả các chủ tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài đều làm thủ tục xuất bến ngoài tỉnh.
Ông Tuấn khẳng định, tỉnh Bình Định tập trung nguồn lực đảm bảo ngăn chặn, chấm dứt tàu cá, ngư dân địa phương vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Quản lý đội tàu và theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá; tổ chức tốt công tác xác nhận, chứng nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản khai thác.
Quản lý đội tàu và theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá
Kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nguồn nhân lực và các nguồn lực vật chất khác cho các ban quản lý cảng cá, Chi cục Thủy sản, Kiểm ngư, Thanh tra. Tập trung củng cố lực lượng có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm khai thác bất hợp pháp, theo đúng quy định của pháp luật.
Theo ông Vũ Duyên Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Khai thác (Tổng cục Thủy sản), EC khuyến nghị 4 nhóm vấn đề, nhưng có vấn đề trọng tâm Việt Nam cần khắc phục ngay là quản lý đội tàu, giám sát hoạt động tàu cá. Về quản lý đội tàu, phải kiểm soát được từng tàu đang hoạt động ở đâu, hoạt động như thế nào, có đủ điều kiện hoạt động hay không, tàu đó có đầy đủ đăng ký, đăng kiểm, giấy phép khai thác, lắp đặt máy giám sát hành trình hay chưa.
Trong quá trình tàu cá hoạt động ngoài biển ngành chức năng phải kiểm soát 24/7 để đảm bảo tàu cá đó hoạt động đúng vùng, đúng tuyến, đặc biệt là không vi phạm vùng biển nước ngoài.
"Một vấn đề cần khắc phục ngay nữa là về truy xuất nguồn gốc, giám sát sản lượng lên bến. Tất cả tàu cá ra vào cảng phải được kiểm soát, nếu tàu nào không tuân thủ quy định thì không cho bốc dỡ sản phẩm và xử lý. Việc giám sát phải trung thực về số lượng, loài, khai thác ở đâu để đảm bảo truy xuất nguồn gốc", ông Hải thông tin.
Quyết tâm tháo gỡ, không lý do, không giải thích
Theo Đại tá Trần Ngọc Hữu - Phó Tham mưu trưởng Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Ban chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU cần đề nghị Bộ Ngoại giao cung cấp hồ sơ, chứng cứ tàu cá của ngư dân Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, để ngành chức năng đủ căn cứ pháp lý xử lý.
Đại tá Hữu nêu 1 ví dụ tại Kiên Giang. Sau khi đồn biên phòng tham mưu cho UBND tỉnh Kiên Giang ra quyết định xử phạt một số vụ tàu cá khai thác xâm phạm vùng biển nước ngoài, thì chủ tàu khởi kiện ngược lại UBND tỉnh liên quan đến căn cứ pháp lý. Quy định tòa án yêu cầu việc xử phạt phải đảm bảo quy định, lập biên bản ở đâu, căn cứ có đủ không.