Khánh Hòa: Khó khăn quy hoạch vùng nuôi, đảm bảo nguồn nguyên liệu xuất khẩu thủy sản

Tham gia thị trường xuất khẩu thủy sản được 20 năm, do nguồn nguyên liệu trong tỉnh không đủ đáp ứng yêu cầu sản xuất, nên doanh nghiệp này chủ động tiếp cận, thu mua nguyên liệu từ các tỉnh khác và nhập khẩu thêm nguyên liệu từ nước ngoài để đảm bảo quá trình chế biến. Không chỉ với doanh nghiệp này, việc thiếu nguồn nguyên liệu thủy sản là khó khăn chung với các doanh nghiệp chế biến thủy sản ở Khánh Hòa hiện nay. Việc mua nguyên liệu từ vùng khác hoặc nhập khẩu nguyên liệu không chỉ khiến chi phí thu mua nguyên liệu của doanh nghiệp tăng lên; mà còn dẫn đến tình trạng cạnh tranh, đội giá khi nhiều đơn vị cùng tập trung thu mua một loại nguyên liệu thủy sản.

Ông Đàm Ngọc Vinh - Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Thực phẩm Tashun, Nha Trang cho biết hiện nay nguồn nguyên liệu có 2 chiều hướng. Thứ nhất về giá thì do cạnh tranh các đơn vị khác cùng thu mua một loại nguyên liệu nên giá cao. Thứ 2 nguồn nguyên liệu thiếu nên phải mua từ các tỉnh phía Bắc. Vừa rồi do vụ Formosa nên đơn vị mua nguyên liệu khu vực này phải bỏ ngỏ.

Thống kê trong 7 tháng năm 2016, sản lượng nuôi trồng thủy sản toàn tỉnh chỉ đạt trên 9.600 tấn, giảm gần 5% so với cùng kỳ. Nguyên nhân là do nắng nóng kéo dài, sản lượng nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng. Cũng theo thống kê, năm 2015, khi nguồn nguyên liệu thủy sản còn dồi dào thì Khánh Hòa đã phải nhập khẩu thêm gần 70.000 tấn thủy sản, trị giá gần 170 triệu USD để phục vụ chế biến, xuất khẩu thủy sản. Trước thực tế này, việc đảm bảo nguồn nguyên liệu thủy sản là khó khăn thật sự cho các đơn vị xuất khẩu thủy sản ở Khánh Hòa hiện nay.

Bà Nguyễn Thị Toàn, Phó trưởng Phòng Nuôi trồng Thủy sản, Chi cục Thủy sản Khánh Hòa cho biết nuôi nước lợ và nước biển là định hướng trọng tâm của nuôi trồng thủy sản Khánh Hòa. Để phát triển vùng nuôi trồng thủy sản cần phát triển tối đa lợi thế tiềm năng về đất đai, huy động nguồn lực trong nhân dân và các nguồn vốn, trong đó xác định nuôi biển là đột phá để phục vụ cho chế biến xuất khẩu

Khi gia nhập TPP, xuất khẩu thủy sản Khánh Hòa đứng trước nhiều cơ hội và cũng không ít những thách thức, rủi ro. Trong cơ cấu các các mặt hàng xuất khẩu của Khánh Hòa vào các nước thành viên TPP, thủy sản chiếm tỷ trọng lớn nhất với tỷ lệ 65%. Đứng trước những khó khăn về nguồn nguyên liệu, Khánh Hòa ban đầu đã có quy hoạch về vùng nuôi. Thay vì rải rác 5 vùng nuôi như hiện nay thì sắp tới, Khánh Hòa sẽ tập trung nuôi trồng thủy sản chủ yếu ở 2 địa phương là Vạn Ninh và Ninh Hòa. Đồng thời, tỉnh cũng tranh thủ nguồn vốn từ các chương trình để tập trung phát triển nuôi trồng thủy sản vùng nước lợ và nuôi biển, tạo đột phá trong việc cung cấp nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu.

Cũng theo bà Nguyễn Thị Toàn, quy hoạch cho nuôi trồng chỉ còn lại ở huyện Vạn Ninh, TX Ninh Hòa, các vùng khác thì ưu tiên cho phát triển đô thị và du lịch. Bên cạnh huyện Vạn Ninh, TX Ninh Hòa, tỉnh còn đẩy mạnh nuôi biển ở 3 vịnh là vịnh Vân Phong, vịnh Nha Trang và vịnh Cam Ranh

Quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản là cần thiết. Nhưng việc quy hoạch vùng nuôi cần phải gắn liền với đảm bảo an toàn về nguồn nước, bảo vệ môi trường vùng nuôi và nhiều yếu tố khác nữa. Hơn thế, theo quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2016-2020, diện tích nuôi trồng thủy sản toàn tỉnh sẽ giảm từ trên 5.400ha xuống còn 3.000 ha. Diện tích thu hẹp, chắc chắn sản lượng sẽ giảm sút. Đây cũng là thách thức về nguồn nguyên liệu thủy sản trong thời gian đến khi mà bài toán về nguồn cung nguyên liệu hiện nay vẫn chưa có lời giải.