Khó cho nghề nuôi và xuất khẩu thủy sản

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), dự báo tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2012 đạt khoảng 6,18 tỉ USD, tăng gần 1% so với năm 2011, tuy nhiên không đạt chỉ tiêu 6,5 tỉ USD như kế hoạch đề ra.

cá tra thu hoạch
Người nuôi cá tra ở ĐBSCL lo lắng vì giá giảm mạnh.

Có nhiều khó khăn vây chặt ngành thủy sản như thị trường xuất khẩu gặp trở ngại, giá giảm, dịch bệnh hoành hành trên diện rộng khiến người nuôi và doanh nghiệp lao đao. Làm thế nào để phát triển bền vững nghề nuôi và xuất khẩu thủy sản đang là vấn đề bức bách đặt ra.

Doanh nghiệp và người nuôi đều khó

Mấy ngày nay, giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL bất ngờ giảm thê thảm. Hiện cá tra loại 1 chỉ còn 21.000 đồng/kg, cá loại 2 giá dưới 20.000 đồng/kg nhưng không ai mua, với giá này người nuôi lỗ từ 3.000-4.000 đồng/kg. Bà Trần Thị Ngoặt, hộ nuôi cá tra chuyên nghiệp ở quận Thốt Nốt (TP.Cần Thơ), chua chát: “Thông thường vào dịp cuối năm, Lễ Noel, Tết Dương lịch… nhu cầu tiêu thụ cá tra phi lê trên thế giới tăng cao và giá xuất khẩu cũng tăng theo.

Tuy nhiên, năm nay mọi chuyện trái ngược, giá cá tra đảo chiều giảm liên tục vào thời điểm này khiến người nuôi trở tay không kịp. Hiện thời cá tốt, trọng lượng dưới 650 gram/con thì doanh nghiệp mới chịu mua giá 21.000 đồng/kg; trong khi cá từ 700-750 gram/con trở lên không thể bán được. Tình hình này người nuôi “chết trắng”. Ngoài chuyện mua giá rẻ hoặc không mua, các doanh nghiệp còn áp dụng chiêu “nợ tiền cá” từ 30-45 ngày mới chịu thanh toán. Trường hợp này trước đây đã xuất hiện ở nhiều tỉnh, thành ĐBSCL, trong đó có Hậu Giang.

Theo Bộ NN&PTNT, toàn vùng ĐBSCL có khoảng 5.470ha nuôi cá tra, trong đó 3.844ha đã thu hoạch với năng suất trung bình 279 tấn/ha, thấp hơn cùng kỳ năm ngoái 26 tấn/ha. Do thị trường xuất khẩu gặp trở ngại nên giá giảm, sức tiêu thụ chậm, từ đó ảnh hưởng giá cá nguyên liệu trong nước giảm theo. VASEP cho biết thêm, tổng số doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cá tra hiện nay chỉ khoảng 160 doanh nghiệp, giảm 30% số lượng so năm 2011. Trong số này, chỉ có chừng 20% doanh nghiệp duy trì được xuất khẩu ổn định, hàng loạt doanh nghiệp còn lại hoạt động cầm chừng.

Đối với con tôm cũng gặp nhiều cái khó. Dự báo xuất khẩu tôm cả năm 2012 đạt khoảng 2,2 tỉ USD, giảm 8,3% so năm 2011. Trong đó, thị trường Hoa Kỳ giảm 16%; EU giảm hơn 25%; ASEAN giảm 21,5%; Canada giảm 13,8%...

Đối với người nuôi tôm trải qua một năm ảm đạm khi diện tích tôm chết lên đến 100.776ha, gây thiệt hại rất lớn. Đáng lo ngại là dịch bệnh trên tôm ngày càng phức tạp và bùng phát lan rộng, nhưng đến nay mọi nỗ lực dập dịch của các ngành chức năng vẫn bất thành. Điều này khiến người nuôi tôm hoang mang, đồng thời đe dọa việc phát triển của nghề nuôi tôm.

Loay hoay tìm giải pháp

Nghề nuôi và xuất khẩu thủy sản là thế mạnh của vùng ĐBSCL nói riêng và nước ta nói chung. Song, mọi việc diễn ra lâu nay vẫn còn mang tính tự phát, thiếu định hướng, quy hoạch, quản lý, liên kết giữa người nuôi và doanh nghiệp. Chuyện doanh nghiệp cạnh tranh lẫn nhau bán phá giá, làm hàng kém chất lượng, tự hại nhau; trong khi người nuôi cá tra bị đè giá, thường xuyên bán cá dưới giá thành sản xuất; còn người nuôi tôm liên tục trắng tay vì dịch bệnh… Tất cả diễn ra hàng ngày như cơm bữa, thế nhưng các giải pháp ngăn chặn và xử lý rất chậm và chưa đủ công hiệu.

Để tái lập lại trật tự việc nuôi và xuất khẩu cá tra, trả lại giá trị thực cho cá tra, VASEP vừa có công văn gửi Bộ NN&PTNT kiến nghị Chính phủ quy định sản xuất và xuất khẩu cá tra là ngành đặc thù có điều kiện, chỉ những doanh nghiệp có nhà máy đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm mới được trực tiếp xuất khẩu cá tra. Mạnh tay loại bỏ những doanh nghiệp không đủ điều kiện, làm ăn chụp giựt, bán phá giá, phá thị trường. Cân đối hợp lý giữa cung cầu trong việc nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra, tránh tình trạng thừa nguyên liệu, rớt giá gây thiệt cho nông dân. Đối với người nuôi phải có vốn, kinh nghiệm, kỹ thuật, nằm trong vùng quy hoạch và gắn kết đầu ra với nhà máy; hạn chế tối đa trường hợp nuôi nhỏ lẻ, tự phát.

Theo Bộ NN&PTNT, kế hoạch thả nuôi vụ tôm nước lợ năm 2013 khoảng 655.000ha. Để tránh nguy cơ dịch bệnh bùng phát, Bộ NN&PTNT đề nghị các tỉnh tổng kiểm tra chất lượng các loại chế phẩm sinh học dùng trong sản xuất tôm, nghiêm cấm kinh doanh các loại chế phẩm không đảm bảo chất lượng; đồng thời kiểm soát chặt chẽ chất lượng tôm giống. Đẩy mạnh nuôi tôm theo mô hình VietGAP, nhằm nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm đáp ứng cho những thị trường xuất khẩu khắt khe trên thế giới.

Ông Lê Văn Quang, Tổng Giám đốc Tập đoàn thủy sản Minh Phú cảnh báo, mặt hàng tôm xuất khẩu sang Nhật Bản đang bị nhiều hàng rào kỹ thuật, từ đó khiến giá tôm nguyên liệu trong nước giảm mạnh. Con tôm Việt Nam đang khó cạnh tranh trên thế giới vì giá thành quá cao. Trước tình hình này, nếu như năm 2013 Hàn Quốc cũng áp dụng rào cản kỹ thuật sẽ ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu tôm của Việt Nam.

Các nhà chuyên môn cho rằng, để ngành thủy sản phát triển bền vững cần có chính sách khuyến khích sản xuất theo chuỗi giá trị, với quy trình kỹ thuật cao. Người nuôi liên kết lại hình thành tổ hợp tác, HTX gắn với doanh nghiệp chế biến xuất khẩu. Qua đó, sản xuất đúng kỹ thuật, đúng hợp đồng, thời vụ thu hoạch… sẽ đảm bảo chất lượng, tăng được năng suất, bán giá cao. Ngược lại, nếu người nuôi cứ mãi tự bơi, còn doanh nghiệp thì mạnh ai nấy làm, không tìm được tiếng nói chung sẽ khó phát triển được.

Báo Hậu Giang
Đăng ngày 14/01/2013
NGUYỄN PHÚ
Kinh tế

Xuất khẩu cá tra xuống mức thấp nhất năm

Dù vẫn tăng 31% so với cùng kỳ, nhưng kết quả 179 triệu USD kim ngạch xuất khẩu (XK) cá tra trong tháng 10 là mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022 tới nay. Mức tăng trưởng XK so cùng kỳ năm trước cũng thấp nhất trong các tháng. Luỹ kế tới hết tháng 10 XK cá tra Việt Nam đạt 2,1 tỷ USD, tăng 75% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cá tra
• 12:03 21/11/2022

Tháng 8/2022, xuất khẩu cá tra hồi phục trở lại

Xuất khẩu cá tra 8 tháng đầu năm nay đã chạm mốc 1,8 tỷ USD – một con số lạc quan cho các doanh nghiệp ngành hàng này. Xuất khẩu cá tra trong 3 tháng gần đây đã tụt dần khỏi mức đỉnh 310 triệu USD hồi tháng 4, nhưng đã có xu hướng hồi phục trở lại từ tháng 8.

Cá tra
• 10:29 26/09/2022

Nâng cao thị phần xuất khẩu cá tra Việt Nam trên toàn thế giới

Tổng sản lượng xuất khẩu cá tra trong tháng 8-2022 vẫn giữ được mức tăng trưởng ổn định, tăng 114% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng nhẹ so với tháng 7-2022, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu cá tra trong 8 tháng đầu năm nay đạt gần 1,8 tỉ USD, tăng 81% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cá tra
• 10:54 14/09/2022

Lưu giữ cá tra bố mẹ phục vụ cộng đồng

Ngành hàng cá tra Việt Nam hơn 20 năm qua đã chứng kiến biết bao thăng trầm. Nhiều người giàu lên nhờ con cá, nhưng cũng không ít người phá sản vì chúng. Sự khốc liệt của ngành hàng này là vậy.

Cá tra
• 15:21 13/09/2022

Hợp tác gia công xuất khẩu thủy sản thế mạnh xuất khẩu thủy sản của Việt Nam

Việt Nam có thế mạnh về chế biến thuỷ hải sản, do đó các doanh nghiệp thuỷ sản Nhật Bản mong muốn tăng cường hợp tác, đặt hàng gia công sản phẩm xuất khẩu đi các thị trường khác.

Tôm thẻ
• 12:50 21/03/2024

Hội nghị thượng đỉnh đổi mới thực phẩm xanh trở lại London

Hội nghị Thượng đỉnh Đổi mới Thực phẩm Xanh (Blue Food Innovation Summit) quy tụ ngành nuôi trồng thủy sản để khám phá những cơ hội và thách thức trong việc mở rộng quy mô sản xuất thực phẩm xanh đồng thời bảo vệ và khôi phục hệ sinh thái đại dương.

Hải sản
• 10:32 13/03/2024

Bệnh Tilv và vấn đề Brazil không nhập khẩu cá rô phi Việt Nam

Theo thông báo của Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường- NAFIQPM (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) kể từ ngày 14/2 Brazil tạm dừng nhập khẩu cá rô phi Việt Nam cho đến khi có kết luận rà soát bệnh do virus TiLV gây bệnh trên cá rô phi, vì đất nước này lo ngại việc nhập khuẩn làm lây lan dịch bệnh.

Cá rô phi
• 11:05 01/03/2024

Bình Định thực hiện nhiều mô hình nuôi trồng thủy sản đạt hiệu quả

Trong năm 2023 Trung tâm Khuyến nông tập trung triển khai các mô hình nuôi trồng thủy sản theo hướng đa dạng hóa các đối tượng nuôi, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất để nâng cao giá trị sản phẩm, gắn với liên kết tiêu thụ theo chuỗi giá trị đã góp phần hạn chế rủi ro bệnh dịch, cải thiện môi trường sinh thái vùng nuôi, tạo ra các sản phẩm an toàn sinh học, nâng cao giá trị kinh tế, đem lại thu nhập ổn định và bền vững cho người nuôi.

Các mô hình nuôi trồng thủy sản
• 09:59 29/02/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 14:12 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 14:12 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 14:12 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 14:12 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 14:12 29/03/2024