'Lên đời' cho con cá tra

Cá tra đồng bằng không đơn thuần là phi lê đông lạnh “xuất thô”, mà hiện còn chế biến được hàng trăm món, vào tận nhà hàng Nhật Bản, Hàn Quốc…

'Lên đời' cho con cá tra
Thu hoạch cá tra giống ở ĐBSCL. Ảnh: Thốt Nốt

“Không phải đơn thuần là hiện tượng nữa mà nó là kỳ tích”- đó là nhận xét của TS. Võ Hùng Dũng- Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chi nhánh Cần Thơ- khi nói về cá tra Việt Nam hiện xuất khẩu sang 150 thị trường thế giới, kim ngạch năm 2017 ước 1,4 tỷ USD.

Tiềm năng con cá vùng châu thổ

Ngược thời gian từ những năm đầu thế kỷ XX, nuôi cá trong ao mới bắt đầu xuất hiện ở đồng bằng Nam Bộ. Hầu như nhà nào cũng có một vài ao lớn nhỏ. Và đối tượng nuôi chính là cá tra, bởi dễ chăm sóc và thịt thơm ngon.

Việc phát triển nghề nuôi cá tra khu vực này đã góp phần duy trì nguồn thực phẩm chính yếu và có mặt trên thị trường quanh năm.

cá tra, chế biến cá tra, sản phẩm cá tra
Cá tra được chế biến rất nhiều món ăn ngon, giàu dinh dưỡng tại Mekong Chef 2017 vừa qua.

An Giang và Đồng Tháp do có nguồn cá giống dồi dào nên nghề nuôi phát triển mạnh. Khi mô hình nuôi cá bè từ biển Hồ (Campuchia) du nhập, được bà con nơi đây cải biến, bổ sung thành nghề nuôi hoàn chỉnh.

Đây là cơ sở xã hội vững chắc cùng lực lượng lao động nghề cá đủ sức đáp ứng nhu cầu cho thị trường xuất khẩu.

Cuối những năm 1980, con cá tra bắt đầu rời những làng bè vùng đầu nguồn sông Tiền, sông Hậu mở màn cho chuyến ngao du trời Tây.

Ông Võ Đông Đức- Tổng Giám đốc Công ty Caseamex (Cần Thơ), kể lại: Tại ĐBSCL lúc đó chỉ có 2 đơn vị đi đầu trong việc chế biến, đưa mặt hàng cá phi lê ra nước ngoài là 2 Công ty Agifish và Angitexim của tỉnh An Giang.

Khi mặt hàng này được ưa chuộng, giá cả tương đối hấp dẫn thì các công ty bắt đầu mở rộng mạng lưới thu mua, chế biến. Vùng đầu nguồn Châu Đốc (An Giang) và Hồng Ngự (Đồng Tháp) cũng mở rộng làng bè, có lúc lên đến hàng ngàn chiếc mỗi nơi.

Trong lịch sử hình thành và phát triển ngành thủy sản, chưa có sản phẩm thủy sản nào đạt tốc độ tăng trưởng nhanh như mặt hàng cá tra. Chỉ khoảng 5.000ha, sản lượng nhiều năm đạt trên 1,2 triệu tấn với kim ngạch xuất khẩu gần 2 tỷ USD.

Những năm gần đây, mặc dù sản phẩm cá tra bị đối xử không công bằng ở một số thị trường lớn nhưng với chất lượng và uy tín của mình, cá tra Việt Nam vẫn trụ vững và càng tỏ rõ sức cạnh tranh.

Đẩy mạnh chế biến cá tra

Kể từ ngày Hiệp hội Cá da trơn Hoa Kỳ khởi kiện các doanh nghiệp Việt Nam bán phá giá sản phẩm cá tra vào thị trường này, cá tra gặp không ít lao đao.

Trong giai đoạn khó khăn, các doanh nghiệp Việt Nam đã tìm “đường bơi” khác- đó là mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm từ cá tra.

Đây được xem là bước tiến dài trong ngành công nghiệp cá tra, khi ngày càng nhiều sản phẩm giá trị gia tăng từ con cá “nhà quê” này.

cá tra, chế biến cá tra, sản phẩm cá tra
Nhà hàng Enishi (Nhật Bản) tại Cần Thơ đang hướng tới đưa món cá tra vào thực đơn chính của nhà hàng.

Theo ông Rosenberger- chuyên gia về công nghệ chế biến thực phẩm hàng đầu của Đức, cá tra Việt Nam hiếm khi được chào bán ở Châu Âu với dạng khác hơn là miếng phi lê cấp đông.

Cá tra Việt Nam có chất lượng tốt, sản lượng dồi dào, vậy làm sao để bán được giá tốt hơn?

Ông Rosenberger lấy ví dụ, từ cá tra phi lê nhập, doanh nghiệp chế biến Pháp đã làm ra sản phẩm Pangasius “Petit” nhãn hiệu “bofrost” mỗi phần ăn nặng 750g, phục vụ cả cho gia đình và nhà hàng, được bán với giá 12,95 euro.

Ông khuyến cáo: “Nếu Việt Nam thay đổi được ngành chế biến cá tra theo hướng tinh chế thì chắc chắn giá trị này sẽ tăng cao”.

Hiện chưa có tài liệu nào thống kê được bao nhiêu món ăn được chế biến từ cá tra, nhưng theo tìm hiểu chúng tôi, con số này vượt hơn 100 món.

Từ năm 2015, Hiệp hội Cá tra Việt Nam có sáng kiến tổ chức hội thi Mekong Chef nhằm giới thiệu hương vị đặc sắc từ loài cá mà dòng Mekong ban tặng, qua đó góp phần quảng bá thương hiệu, xúc tiến thương mại cho ngành hàng cá tra Việt Nam. Đến nay, cuộc thi vẫn được duy trì hàng năm.

Với nguồn nguyên liệu chính là cá tra, các đầu bếp trong và ngoài nước đã trổ tài chế biến thành hàng chục món ăn vô cùng độc đáo, chứng minh tính đa dạng trong ẩm thực của loài thủy sản chủ lực của vùng.

cá tra, chế biến cá tra, sản phẩm cá tra
Ngày 16/12/2017, TX Hồng Ngự (Đồng Tháp) tổ chức khánh thành tượng đài cá tra được xây dựng tại TX Hồng Ngự.

Đặc biệt, qua hội thi càng chứng minh cho người tiêu dùng thấy được giá trị dinh dưỡng, sự đa dạng và tiện dụng của sản phẩm cá tra cũng như tạo được lòng tin cho người tiêu dùng trong nước về sản phẩm, góp phần xây dựng thương hiệu cho ngành hàng cá tra Việt Nam.

Theo ông Dương Nghĩa Quốc- Chủ tịch Hiệp hội Cá tra Việt Nam, cá tra đã được xác định là sản phẩm chủ lực quốc gia, có mặt trên nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ.

Gần đây, các thị trường như Trung Quốc, ASEAN, Trung Đông, Brazil và Mexico có sức tăng trưởng nhanh cho thấy tính đa dạng, sự ưa thích rộng rãi đối với sản phẩm cá tra trên thế giới.

Tuy nhiên, trong khi thế giới yêu thích sản phẩm cá tra Việt Nam, thì hiện vẫn còn không ít người Việt chưa biết đến sản phẩm này do công tác xúc tiến thương mại chỉ tập trung vào các thị trường xuất khẩu.

Đại bộ phận người Việt sử dụng sản phẩm cá tra chủ yếu chế biến các món ăn truyền thống như: cá tra nấu canh chua, cá tra kho hoặc cá tra nấu lẩu mắm,...

Do đó, công tác xúc tiến, quảng bá sản phẩm cá tra tiêu thụ thị trường trong nước bằng các hoạt động ẩm thực có ý nghĩa vô cùng to lớn và rất cần thiết.

Khi sản phẩm cá tra trở nên đa dạng và phong phú, với nhiều cách chế biến đặc sắc mang đậm nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của Việt Nam, chắc chắn sẽ góp phần thu hút phát triển du lịch ẩm thực, tạo điều kiện tiêu thụ tại chỗ và quảng bá những sản phẩm cá tra chế biến theo kiểu Việt Nam ra quốc tế. 

Báo Vĩnh Long
Đăng ngày 22/02/2018
Nguyễn Hoàng
Chế biến

Cách chọn cá tra đảm bảo tươi ngon

Cá tra là loại “vua cá xuất nhập khẩu” của Việt Nam nhờ vào hương vị thơm ngon và cực kỳ dinh dưỡng. Không chỉ người nước ngoài mà ngay cả Việt Nam ta cũng cực kỳ ưa chuộng loại cá này, vậy làm thế nào để chọn được cá tra luôn tươi ngon? Hãy cùng Tép Bạc tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Cá tra
• 10:45 02/01/2024

Thách thức lớn nhất của lĩnh vực thủy sản thay thế

Thủy sản “thay thế” có nguồn gốc từ thực vật đang đối mặt với 2 thách thức lớn, đó là kỳ vọng của người tiêu dùng và giá cả.

Cá ngừ
• 10:50 01/11/2023

Loại cá nào nên và không nên có trong chế độ ăn

Nguồn dinh dưỡng từ cá có các chất quan trọng như protein, vitamin D và nguồn axit béo omega - 3 dồi dào, cực kỳ quan trọng đối với cơ thể và não.

Ăn cá
• 11:16 23/09/2023

Những bộ phận độc hại của tôm không nên ăn

Tôm là một trong những loài hải sản rất giàu chất dinh dưỡng, điển hình như: Canxi, Protein, Omega - 3,.. Tuy nhiên, khi ăn tôm, chúng ta nên lưu vì có một số bộ phận cần loại bỏ. Vậy, bạn đã biết gì về những bộ phận độc hại của tôm không nên ăn chưa? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé.

Ăn tôm
• 10:10 19/09/2023

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 12:25 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 12:25 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 12:25 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 12:25 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 12:25 29/03/2024