Loài Lươn dùng “hệ thống định vị toàn cầu” để di cư

Sinh ra từ vùng biển Sargasso, nơi có dòng hải lưu Thái Bình Dương ở phía đông Bermuda, những con lươn Châu Âu sẽ di chuyển 4.000 dặm để đến các con sông nước ngọt ở Châu Âu. Hiện các nhà khoa học đã có thể trả lời câu hỏi đã có từ một thế kỷ nay, đó là làm cách nào mà các con lươn nhỏ này thực hiện một cuộc di cư băng qua đại dương rộng lớn như thế.

Chúng sử dụng GPS (Global positioning system - Hệ thống định vị toàn cầu). Nhưng không giống như ở xe hơi hay smartphone của chúng ta.

Theo một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Current Biology, lươn Châu Âu có một loại GPS nội bộ hoặc hệ thống định vị toàn cầu được điều chỉnh theo từ trường của trái đất.

Nathan Putman, một nhà khoa học và là tác giả chính của nghiên cứu cho biết: “Với nghiên cứu này, lần đầu tiên chúng tôi đã cho thấy cách những con lươn thật sự sử dụng từ trường trái đất như thế nào để tự định hướng trong suốt cuộc hành trình dài trên đại dương”.

 Một nhà khoa học đang có trên tay những con lươn con Châu Mỹ. Hầu như không thể phân biệt được lươn Châu Âu và lươn Châu Mỹ cùng được sinh ra ở biển Sargasso. Chúng thực hiện cuộc một di cư đường dài tương tự để đến các con sông nước ngọt ở Bắc Mỹ. Các nhà nghiên cứu về lươn Châu Âu lý luận rằng lươn Châu Mỹ cũng có thể điều chỉnh theo từ trường để hỗ trợ quá trình di chuyển.

Những phát hiện có thể giúp cải thiện việc quản lý các loài lươn nuôi thương mại quan trọng này cũng như những loài tương tự khác là lươn Nhật Bản. Tất cả các quần thể của các loài lươn này coi là đã cạn kiệt do áp lực khai thác, mất môi trường sống do những con đập cản trở đường đi, ô nhiễm và những thay đổi ở đại dương.

Những con lươn con đã rời nhà để đến dòng hải lưu Gulf Stream

Putman và một đội ngũ các nhà khoa học đã kiểm tra kỹ năng định hướng của lươn Châu Âu bằng cách đặt những con lươn con trong một phòng thí nghiệm với một loạt từ trường mô phỏng theo những điều kiện từ trường khác nhau đã được tìm thấy dọc theo đường di cư của chúng. Họ nhận thấy rằng sự định hướng của lươn khác nhau phụ thuộc vào các điều kiện từ trường. Nhưng trong mỗi trường hợp, các con lươn đều quay đầu hướng về nơi có dòng hải lưu Gulf Stream - một dòng chảy mạnh mẽ để đẩy những con lươn con này từ biển Sagasso hướng về Châu Âu.

Các loài lươn Châu Mỹ, Nhật, Châu Âu đã bị đánh bắt trong nhiều thế kỷ vì giá trị thương mại, giải trí và sinh kế. Lươn con vừa mới vào vùng nước ngọt có thể bán được với giá đáng kinh ngạc. Trong một vài năm, lươn được đánh bắt ở Maine có giá mỗi pound (khoảng 450 gam) là hơn 2.000 USD. Vào năm 2014, tổng số lươn thương mại cập cảng ở Mỹ được đánh giá xấp xỉ 9,8 triệu USD.

Nghiên cứu trước đó của Putman cho thấy nhiều loài động vật biển, như cá hồi Thái Bình Dương và rùa biển, sử dụng từ trường của trái đất như một bản đồ có quy mô lớn. Bằng cách nhận biết những tín hiệu môi trường gì mà các động vật sử dụng để điều chỉnh sự di chuyển của chúng, các nhà khoa học có thể dự đoán tốt hơn những thay đổi trong các tuyến di cư và phân bố của chúng. Nhiều nghiên cứu cũng có thể góp phần quản lý tốt hơn đối với các lĩnh vực nghề cá có liên quan đến các loài di cư như cá ngừ, cá cờ, cá kiếm và cá mập.