Dễ thiệt hại
Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh liên tiếp xuất hiện hình thái thời tiết bất lợi cho NTTS. Trong thời điểm giao mùa, ban ngày thời tiết nắng nóng, chiều và tối có mưa giông khiến cho nguồn nước phân tầng nhiệt, lượng ôxy hòa tan trong nước thấp… dẫn đến các đối tượng nuôi bị thiệt hại. Đơn cử như tháng 7 vừa qua, tại vùng NTTS Trí Nguyên (phường Vĩnh Nguyên, TP. Nha Trang), có 119 lồng nuôi cá biển, tôm hùm bị thiệt hại từ 5 đến 10%, với hơn 2.320 con cá biển, hơn 1.000 con tôm hùm bị chết. Theo thông tin từ người NTTS, trước khi có tình trạng cá, tôm chết, tại vùng nuôi này có mưa lớn, thủy sản nuôi có hiện tượng nổi đầu do thiếu ôxy cục bộ. Khi người nuôi chạy máy sục khí thì tình hình mới tạm ổn định trở lại.
Mùa mưa bão đang đến gần khiến cho người NTTS tại huyện Vạn Ninh lo lắng cho 772ha ao đìa đang nuôi tôm, ốc hương và 34.209 lồng nuôi tôm hùm, cá biển. Vì vậy, cứ mỗi lần nghe thông tin dự báo thời tiết, trên Biển Đông xuất hiện áp thấp nhiệt đới hay bão, ông Trương Văn Dư - người nuôi thủy sản tại vùng biển thị trấn Vạn Giã (huyện Vạn Ninh) lại tất bật gia cố lại lồng bè gỗ để bảo vệ hàng nghìn con cá đang nuôi. “Nuôi cá, tôm bằng lồng bè trên biển sợ nhất là mỗi mùa mưa bão đến. Nếu không kịp thời gia cố, di chuyển lồng bè đến vùng kín gió thì rất dễ thiệt hại. Những ngày này, do nghe tin có áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông, trên địa bàn huyện lại xuất hiện mưa to nên tôi đã gia cố lại lồng bè, thu tỉa cá nuôi đạt kích cỡ thương phẩm; áp dụng các giải pháp chăm sóc cá nuôi để tránh thiệt hại”, ông Dư cho biết.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, ngoài thủy sản nuôi tại khu vực Trí Nguyên bị thiệt hại, trong tháng 7 vừa qua, các vùng nuôi khác như: Vạn Ninh, Cam Ranh cũng ghi nhận thủy sản nuôi bị chết do ảnh hưởng của thay đổi thời tiết. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh có 16ha ao đìa nuôi thủy sản của người dân cũng bị mất trắng. Từ nay đến cuối năm, trên địa bàn tỉnh dự báo xuất hiện nhiều hình thái thiên tai như: mưa giông, bão, lũ, thời tiết thay đổi cực đoan... gây bất lợi cho NTTS. Vì vậy, người nuôi cần phải chủ động ứng phó để tránh thiệt hại.
Người dân huyện Vạn Ninh gia cố lồng bè nuôi trồng thủy sản trước mùa mưa bão.
Thận trọng mùa mưa bão
Ông Võ Khắc Én - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết: “Chi cục Thủy sản đã có công văn đề nghị các địa phương trong tỉnh triển khai đến người NTTS một số giải pháp quản lý đối tượng nuôi trong thời điểm thời tiết giao mùa, chủ động ứng phó với mưa lũ. Các địa phương cần lưu ý tăng cường kiểm tra tình hình NTTS trên địa bàn; thông tin về dự báo thời tiết, cảnh báo, dự báo thiên tai; thông báo kết quả quan trắc, cảnh báo môi trường thủy sản để người nuôi chủ động phòng, tránh nhằm giảm thiểu thiệt hại. Bên cạnh đó, tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn các hộ NTTS thực hiện những giải pháp phòng, chống và khắc phục thiệt hại do mưa bão đối với NTTS”.
Theo khuyến cáo của Chi cục Thủy sản, trước khi có mưa lũ, người nuôi thủy sản cần liên tục cập nhật, theo dõi diễn biến thời tiết, tiến hành thu hoạch thủy sản đạt kích cỡ thương phẩm; chuẩn bị đầy đủ nguyên, nhiên, vật liệu và máy móc, trang thiết bị phục vụ cho việc phòng, chống mưa lũ. Đối với các hộ nuôi thủy sản trong ao, đìa, cần nạo vét kênh mương, đặt ống xả tràn, phát quang cành cây quanh bờ ao; gia cố bờ ao, đầm, các công trình phụ trợ tại cơ sở đảm bảo an toàn khi mưa bão. Đối với các hộ nuôi thủy sản lồng bè, cần tu sửa và gia cố lại hệ thống phao nổi, dây neo, cọc cố định lồng, vệ sinh lồng bè thông thoáng; có phương án di dời lồng bè vào khu vực kín gió, an toàn, có dòng chảy phù hợp khi cần thiết; trường hợp không di chuyển được lồng bè cần che chắn mặt lồng, bè bằng lưới có kích thước mắt lưới phù hợp để hạn chế thủy sản nuôi thoát ra ngoài. Bên cạnh đó, có phương án sơ tán lao động trên lồng bè về nơi trú ẩn an toàn để đảm bảo không có thiệt hại về người khi xảy ra thiên tai.
Sau mưa lũ, chi cục khuyến cáo người NTTS trong ao đìa cần chú ý xả bớt nước trên tầng mặt để giảm lượng nước mưa trong ao; tiến hành chạy máy quạt nước, sục khí nhằm hạn chế sự phân tầng nước đối với những ao nuôi thâm canh có mật độ cao. Với hộ nuôi thủy sản lồng bè, cần kiểm tra, xử lý các yếu tố môi trường nước đảm bảo trong giới hạn cho phép; di chuyển lồng bè đến vùng nuôi có chất lượng nước đảm bảo an toàn. Người nuôi cần thường xuyên theo dõi sức khỏe của thủy sản nuôi để có giải pháp xử lý kịp thời; bổ sung vitamin C hoặc chế phẩm sinh học vào thức ăn để tăng sức đề kháng cho thủy sản nuôi. Trường hợp thủy sản nuôi có dấu hiệu bất thường hoặc bị chết, người nuôi cần báo cáo cơ quan quản lý NTTS địa phương để được hướng dẫn tiêu độc, khử trùng và xử lý nước; tuyệt đối không di chuyển lồng bè từ vùng nuôi có thủy sản bị bệnh sang vùng nuôi chưa xuất hiện bệnh nhằm hạn chế sự lây lan dịch bệnh…