Thấp thỏm chờ đợi “10 thành 100”!

Các DN tôm đang sốt sắng trông chờ vào động thái và kết quả làm việc của Bộ NN và PTNT với cơ quan thẩm quyền Nhật Bản để cứu ngành tôm khỏi tình trạng bế tắc này.

Ngay khi có thông tin về việc Nhật Bản kiểm tra Ethoxyquin trong tôm, VASEP đã liên tiếp gửi công văn tới Bộ NN và PTNT và các cơ quan của Bộ báo cáo tình hình và kiến nghị các biện pháp nhằm kịp thời ngăn ngừa, phòng tránh và tăng cường kiểm soát chất này từ khâu thức ăn nuôi tôm, đồng thời kiến nghị Bộ có công hàm gửi Cơ quan thẩm quyền Nhật Bản để bảo vệ các DN Việt Nam trước các quy định thiếu căn cứ khoa học và không công bằng từ thị trường Nhật Bản.

Theo đó, tại cuộc họp giao ban tuần của Bộ NN và PTNT ngày 7/6 vừa qua, Bộ trưởng Cao Đức Phát đã giao Cục trưởng NAFIQAD Nguyễn Như Tiệp, đại diện cho Bộ, sang Nhật Bản làm việc với các cơ quan thẩm quyền của nước này từ ngày 18 - 23/6/2012 để giải quyết các vướng mắc về rào cản ATTP mà phía Nhật đưa ra đối với mặt hàng tôm NK từ Việt Nam, tập trung vào việc vận động và đề nghị cơ quan thẩm quyền Nhật Bản sửa đổi quy định về giới hạn cho phép của Ethoxyquin trong thực phẩm thủy sản dựa trên đánh giá nguy cơ an toàn thực phẩm cũng như có lộ trình đủ để ngành tôm Việt Nam giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan đến Ethoxyquin. Trong lúc ngóng chờ thông tin từ chuyến công tác của Bộ, các DN tiếp tục tăng cường các biện pháp kiểm soát chất Ethoxyquin trong các lô tôm thành phẩm trước khi XK nhằm đáp ứng quy định của thị trường Nhật Bản. 

Tiếp đó, ngày 13/6/2012, Bộ NN và PTNT đã có công văn 1787/BNN-QLCL yêu cầu Tổng cục Thủy sản kiểm tra, rà soát lập danh mục các sản phẩm thức ăn thủy sản có chứa Ethoxyquin (cả sản xuất trong nước và NK), xem xét quy định mức giới hạn tối đa cho phép của Ethoxyquin trong thức ăn thủy sản, các biện pháp kiểm soát việc sử dụng Ethoxyquin trong sản xuất thức ăn thủy sản và khuyến cáo cơ sở nuôi cách thức sử dụng, ngừng sử dụng thức ăn thủy sản có chứa Ethoxyquin phù hợp. Bộ giao NAFIQAD phổ biến, hướng dẫn các DN chế biến thủy sản có biện pháp kiểm soát Ethoxyquin phù hợp nhằm đáp ứng quy định của thị trường NK. NAFIQAD phải hoàn thiện phương pháp phân tích Ethoxyquin trong sản phẩm thủy sản để phổ biến, thống nhất áp dụng trong kiểm tra các lô hàng thủy sản XK tại các đơn vị trực thuộc và hoạt động tự kiểm soát của các DN.

Từ trước đến nay, Nhật Bản chưa cảnh báo bất kỳ lô hàng nào của Việt Nam có tồn dư Ethoxyquin. EU và Mỹ hiện cho phép áp dụng Ethoxyquin ở mức 150 ppm, ngay Nhật Bản cũng quy định hàm lượng Ethoxyquin trong bột cá là 150 ppm. Do vậy, việc Nhật Bản đưa ra mức quy định kiểm tra chặt chẽ đối với riêng sản phẩm tôm VN là thiếu công bằng. Trong khi đó, tôm có xuất xứ từ các nước khác, cụ thể là Thái Lan, lại không bị Nhật Bản áp dụng chế độ kiểm tra chỉ tiêu Ethoxyquin.

Việc kiểm tra Ethoxyquin sẽ ảnh hưởng tới hoạt động XK tôm của Việt Nam, làm tăng chi phí của DN. Ngay cả các nhà NK tôm Nhật Bản cũng mất thêm chi phí và thời gian cho công tác kiểm tra ở nước họ. Chính vì thế, sản phẩm tôm Việt Nam đang bị mất đi khá nhiều lợi thế cạnh tranh trên thị trường Nhật Bản khi bị các nhà NK đưa vào danh mục mang tính rủi ro và để giảm thiểu rủi ro, các nhà NK đã giảm giá mua tôm Việt Nam. Trong khi đó, tôm Việt Nam rất cần đứng vững trên thị trường Nhật khi mà thị trường EU, Mỹ… đang bị suy thoái.

Các DN Việt Nam đang thấp thỏm chờ đợi kết quả chuyến công tác của đại diện Bộ NN và PTNT với hy vọng sẽ được nâng mức giới hạn Ethoxyquin cho phép trong sản phẩm tôm Việt Nam XK sang Nhật từ 0,01 ppm (10 ppb) lên 100 ppb!