Theo TS Nguyễn Tử Cương, Hội Nghề cá Việt Nam, điều này không phải là không có cơ sở bởi nguy cơ dị ứng khi ăn cá thịt đỏ rất cao, thậm chí khiến bệnh nặng hơn.
Bị ho kiêng ăn… cá
Bà Nguyễn Thị Minh (Xuân La, Hà Nội) chia sẻ, mấy ngày hôm nay bà bị cảm cúm, đau nhức xương khớp và ho nên phải uống cả thuốc Tây lẫn Đông y. Khi uống thuốc, bà kiêng không ăn tất cả các loại cá cũng như hải sản. Bà chia sẻ rằng, không chỉ dân gian kiêng kỵ vấn đề này mà khi uống thuốc Đông y cũng được các lương y dặn dò tương tự.
TS Nguyễn Tử Cương cho hay, cá được thế giới và Việt Nam liệt vào loại thực phẩm có thể gây dị ứng. Bởi có những loài cá có chứa những chất mà người sức khoẻ yếu ăn vào sẽ tốt cho việc trị bệnh. Nhóm cá thịt màu đỏ như cá nục, cá trích, hồi, ngừ… có chứa axit amin histidin. Chất này về cơ bản không ảnh hưởng sức khoẻ, thậm chí còn tốt, nhưng nếu bảo quản không tốt khiến cá bị ươn sẽ dẫn đến tình trạng chất histidin chuyển thành độc tố histamin.
Cần nói rõ rằng, chất histamin này khi vào cơ thể sẽ vào ruột, truyền đến máu dẫn đến dị ứng như làm giãn mạch, gây dị ứng và tê liệt thần kinh. Nhiều trường hợp bị dị ứng gây nên tình trạng tê lưỡi, cứng hàm, nhất là ngứa khắp người…
“Khi bị ốm, ngoài việc bồi bổ cơ thể thì chúng ta cần tránh các nguy cơ khác. Nếu ăn cá thịt đỏ đã bị chuyển hóa từ histidin thành histamin có thể làm tăng các bệnh lý do kích thích các nơi viêm tăng lên, đồng thời gây dị ứng thần kinh… Nhưng đôi khi vì hiểu không rõ nên chúng ta thường kiêng tất cả cá cho chắc ăn”, TS Nguyễn Tử Cương phân tích.
Loài cá bà bầu cần kiêng
Tương tự, nhiều trường hợp khi có bầu các bà mẹ kiêng ăn cá thu ù, cá ngừ… Bởi nhiều người cho rằng, ăn các loại cá này có thể gây sẩy thai hoặc ngộ độc thai nghén. Vì thế, dù miếng cá có tươi ngon đến đâu thì nhiều bà bầu cũng không dám ăn.
Chị Phùng Thị Hà Lan (Nhổn, Hà Nội) cho hay, khi đi chợ thấy miếng cá ngừ rất ngon, tươi nhưng vì nghe thông tin truyền tai rằng bà bầu không được ăn nên chị không dám mua. Mặc dù, khi chưa mang bầu chị ăn nhưng vẫn thấy rất tốt, không có ảnh hưởng sức khoẻ.
Ở góc độ này, TS Nguyễn Tử Cương cho hay, các loại cá trên bị kiêng ăn khi mang bầu hay sau khi sinh cũng là lý do có nguy cơ chứa chất histamin gây ngộ độc. Một khi bà bầu hay người mới sinh bị ngộ độc histamin sẽ ảnh hưởng đến thai nhi và trẻ đang bú mẹ. Vì thế, càng hạn chế ăn cá có thịt màu đỏ càng tốt.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho hay, cá ngừ thuộc cá đại dương, con to nên nguy cơ chứa metyl thủy ngân. Nếu ăn nhiều, chất này có thể gây ngộ độc thần kinh, ảnh hưởng não bộ của bà mẹ lẫn thai nhi…
Theo các chuyên gia, để an toàn cần hạn chế ăn cá thịt đỏ. Nếu ăn, cần chọn con cá hoặc miếng cá tươi, không ăn cá bị ươn. Nếu khi ăn bị dị ứng cần cố gắng bằng mọi cách để tiêu hóa hết phần cá đã ăn vào, bởi khi đã hết thì ngộ độc cũng sẽ giảm.
Phụ nữ có thai nên ăn cá thịt trắng như cá chép. Bởi loài cá này có chứa các chất dinh dưỡng, axit amin tốt cơ thể cần, nhất là chứa axit béo không no tốt cho hệ tim mạch nói riêng và sức khoẻ nói chung. Cũng vì những lý do này nên cá chép được xem là thực phẩm dưỡng thai. Nhưng nên chọn cá chép sống tự nhiên hơn là cá chép nuôi trồng bằng các thức ăn sẵn và sử dụng thuốc kháng sinh. Bởi hóa chất và thuốc ngấm vào cơ thể cá, không đào thải được nên gây độc cho người ăn. TS Nguyễn Tử Cương