Thời tiết thuận lợi, người làm muối có lãi

Thời gian qua, Phòng Kinh tế TX Sông Cầu đã thực hiện mô hình hỗ trợ cho diêm dân sản xuất muối trải bạt (muối sạch), đến nay vùng muối Tuyết Diêm có 6ha sản xuất muối sạch. Hiện muối sạch được thương lái mua 1.200 đồng/kg.

Sản lượng đạt cao

Nửa buổi sáng, ông Bùi Tấn ra cánh đồng muối Lệ Uyên (xã Xuân Phương, TX Sông Cầu) trước nhà xới muối. Theo ông Tấn, khi ruộng bắt muối (kết tinh) thì người làm muối dùng bàn cào xới muối sau đó cào dồn đống. Muối khi kết tinh hột nọ đè lên hột kia nên phải xới để muối rời ra. Lúc cào dồn đống để cho muối trắng thì phải canh khi ruộng muối còn ít nước, còn để ruộng khô thì muối đen.

Ông Tấn giải thích, sở dĩ cào muối còn ít nước chân thì hột muối chạy lướt qua trên mặt ruộng, còn để ruộng khô thì hột muối chà xuống lớp bùn bám đen. Thế nhưng trên một diện tích (ô muối) thì sản lượng cào khi ruộng muối còn ít nước đạt thấp hơn cào ruộng khô. Cụ thể, 1 ô muối (sào) kết tinh khi cào buổi trưa ruộng còn nước cho 3 bao nhưng để đến 15 giờ muối kết tinh thêm thì cào được 4 bao.

Hiện nay, tại cánh đồng muối Lệ Uyên, thương lái lựa muối trắng mua với giá 40.000 đồng/bao 50kg, còn muối đen chừa lại sau đó khoảng 5-10 ngày sau mới mua với giá 30.000-35.000 đồng/bao (tùy theo chất lượng). Cũng chính vì thế vùng này diêm dân chọn cách làm muối trắng để bán chạy.

Với thời tiết nắng nóng như những ngày qua, 4 ngày diêm dân cào lứa muối. Trung bình một mẫu muối (10 sào), trong đó phân ra đám chứa nước mặn, đám chịu, đám ăn, mỗi lần cào cho ra 40 bao với giá bán như hiện nay thì diêm dân thu được 1,6 triệu đồng, trừ chi phí thuê công cào dồn đống 200.000 đồng/công, công gánh 250.000 đồng, công hốt 150.000 đồng…, còn lại lãi 800.000 đồng.

Theo nhiều diêm dân, năm nay giá muối bán ra thị trường không cao, chỉ bằng mấy năm trước, thế nhưng sản lượng muối đạt cao do trời nắng gắt. Thường trời yếu nắng thì thời gian từ khi lấy nước mặn vào ruộng chứa mặn đến khi san qua đám chịu, rồi kết tinh phải mất 6 ngày, thì 1 tháng cào 5 lứa muối, 1 mẫu ruộng thu 10 tấn muối hột; còn nắng gắt chỉ 4 ngày cào, 1 tháng bán 7 lứa muối, với 1ha thu 14 tấn muối ráo.

Mở rộng diện tích muối sạch

Những ngày này tại vùng muối Tuyết Diêm (xã Xuân Bình, TX Sông Cầu), trời nắng ruộng bắt muối nhanh nên diêm dân tranh thủ cào gánh muối đổ đống chờ muối ráo bán cho thương lái. Bà Phan Thị Liên, một người làm muối ở Tuyết Diêm cho hay: Muối gánh đổ đống, ngày sau muối ráo là thương lái đến vô bao. Muối làm ra đến đâu tiêu thụ đến đó nên diêm dân mừng.

Cũng theo bà Liên, sản lượng muối làm ra đạt nhưng nghề làm muối ngắn, thường tháng Giêng “bày” ruộng ra (tức là dựng bờ, cuốc xới đất, đầm mặt…), bước qua đầu tháng 3 cho lứa muối đầu tiên, đến hết tháng 7 là kết thúc, vì qua tháng 8 có mưa lạnh đất, làm muối không cho sản lượng, vì vậy 1 năm có 5 tháng làm muối.

Hiện nay, vùng muối Tuyết Diêm có nhiều người áp dụng làm muối trải bạt, hạt muối trắng tinh nên thương lái mua giá cao. Theo nhiều người làm muối, khó khăn hiện nay là do không có vốn đầu tư sản xuất muối trải bạt, trung bình 1 đám muối rộng 1 sào chi phí trải bạt 5 triệu đồng. Thường 1 dây ruộng có 6 đám thì chi phí lên đến 30 triệu đồng, thời gian sử dụng 4-5 năm.

Những vụ muối vừa qua, Phòng Kinh tế TX Sông Cầu phối hợp với HTX Muối Tuyết Diêm triển khai xây dựng mô hình sản xuất muối sạch và hỗ trợ người dân làm các thủ tục để khai thác, quảng bá muối Tuyết Diêm. Đến nay vùng muối Tuyết Diêm có 6ha sản xuất muối trải bạt. Hiện muối trải bạt được thương lái mua 1.200 đồng/kg, muối làm ra đến đâu bán hết đến đó.

Theo HTX Muối Tuyết Diêm, sản xuất muối trải bạt và xây dựng thương hiệu muối Tuyết Diêm là hướng đi của HTX. Mới đây, Liên minh HTX Việt Nam hỗ trợ HTX Muối Tuyết Diêm 150 triệu đồng mua sắm trang thiết bị phục vụ sản xuất muối trải bạt. Từ đây sẽ giúp HTX này mở rộng diện tích sản xuất muối trải bạt, tăng năng suất, giá trị trên cùng một đơn vị diện tích.

Theo ông Đào Mỹ, Chủ tịch UBND TX Sông Cầu, kế hoạch của UBND thị xã là đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên các lĩnh vực. Cụ thể đối với diêm nghiệp, tổ chức triển khai thực hiện dự án Quy hoạch sản xuất, chế biến và lưu thông muối đến năm 2020, trong đó đã lập xong dự án đầu tư nâng cấp và mở rộng cơ sở hạ tầng vùng sản xuất muối Tuyết Diêm.

Thời gian qua, công nghệ trong sản xuất và chế biến muối từng bước đổi mới, nhất là mô hình sản xuất muối sạch bước đầu có hiệu quả. Thời gian đến, đẩy mạnh thực hiện dự án Quy hoạch sản xuất, chế biến và lưu thông muối tầm nhìn đến năm 2030; trong đó cải tạo, nâng cấp diện tích sản xuất muối hiện có từ 180ha, sản lượng bình quân đạt 17.000-18.000 tấn/năm lên 220ha, sản lượng đạt 34.000 tấn. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng muối sạch đạt tiêu chuẩn chất lượng tại Xuân Bình, Xuân Phương, Xuân Yên với 150ha, sản lượng đạt từ 34.000-36.000 tấn muối sạch.