Thức ăn thủy sản: Siết chặt quản lý

Cùng với việc mở rộng các diện tích nuôi trồng thủy sản thì thị trường thức ăn cũng phát triển theo. Việc quản lý hiệu quả việc sản xuất, cung ứng và phân phối sản phẩm thức ăn thủy sản hiện là đòi hỏi cấp thiết.

Thức ăn thủy sản: Siết chặt quản lý
Thức ăn thủy sản: Siết chặt quản lý. Hình minh họa: TCTS

Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 39/2017/NĐ-CP về quản lý thức ăn chăn nuôi, thủy sản, quy định về điều kiện kinh doanh, sử dụng, khảo nghiệm, chứng nhận, kiểm tra và quản lý nhà nước về thức ăn chăn nuôi, thủy sản thương mại.
thức ăn, thức ăn thủy sản, nuôi trồng thủy sản

Thức ăn chiếm tỷ lệ lớn chi phí đầu vào trong nuôi trồng thủy sản     Ảnh: Anvifish

Vai trò thiết yếu

Thức ăn tốt giúp nâng cao hiệu quả kinh tế, cải thiện sức khỏe và tạo được sản phẩm nuôi trồng có giá trị cao. Trong nuôi trồng thủy sản, thức ăn có vai trò quan trọng, thường chiếm 40 - 70% chi phí sản xuất. Những năm gần đây, nghiên cứu về dinh dưỡng và thức ăn thủy sản đã có những bước tiến nhanh cả về chiều rộng và chiều sâu, nhiều loại thức ăn cân bằng dinh dưỡng và có khả năng nâng cao sức khỏe của thủy sản nuôi đã được nghiên cứu và áp dụng trong sản xuất…

Trước năm 1990, thức ăn cho thủy sản Việt Nam chủ yếu là cá tạp, phân bón cho ao hồ, thức ăn đơn lẻ như cám gạo… Thức ăn công nghiệp chỉ bắt đầu xuất hiện trong thập niên 90, với việc nhập khẩu thức ăn viên cho tôm sú nuôi công nghiệp. Việt Nam bắt đầu sản xuất thức ăn viên cho tôm năm 1996 và cho cá năm 1998. Năm 2005, cả nước có khoảng 23 nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản; trong đó, 13 nhà máy sản xuất thức ăn viên cho tôm như Uni-President, C.P, Grobest…; sản lượng hàng năm thức ăn tôm khoảng 150.000 - 200.000 tấn. Về thức ăn cho cá, trên 15 nhà máy như Proconco, Cargill, Uni-President, Việt Thắng…; với tổng sản lượng khoảng 400.000 - 500.000 tấn  (Theo Hung, L.T. và H.P.Việt Huy 2006; FAO).

Đến năm 2013, cả nước có khoảng 130 nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản, sản xuất trên 4.500 tấn sản phẩm và 110 cơ sở sản xuất thức ăn bổ sung với 311 sản phẩm được lưu hành, tổng sản lượng khoảng 3,7 triệu tấn/năm.
Quản lý thức ăn

Theo nghiên cứu của các chuyên gia, quản lý chất lượng thức ăn chăn nuôi (TĂCN), thức ăn thủy sản đang là những vấn đề rất quan trọng ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng, an toàn thực phẩm và môi trường trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản. Ước tính mỗi năm Việt Nam sử dụng khoảng trên 27 triệu tấn TĂCN, thủy sản các loại, trong đó có 17 - 18 triệu tấn TĂCN công nghiệp.

Nhờ có chủ trương và cơ chế chính sách hợp lý, tạo sức hấp dẫn cho thị trường TĂCN Việt Nam mà sau 20 năm từ khi có chính sách mở cửa thị trường, đã đưa Việt Nam từ nhóm nước lạc hậu về công nghiệp chế biến TĂCN trở thành nhóm nước phát triển nhất trong khu vực. Công nghệ và chất lượng TĂCN cũng không ngừng được cải thiện với giá cả cạnh tranh. Đây cũng là lĩnh vực thu hút đầu tư và hội nhập quốc tế rất cao, Việt Nam đã có mặt hầu hết những công ty, tập đoàn hàng đầu thế giới về năng lực sản xuất, kinh doanh TĂCN. Thị trường TĂCN Việt Nam đang là thị trường sôi động nhất trong khu vực, đã có trao đổi hàng hóa với 65 nước và vùng lãnh thổ với khối lượng hàng hóa trung bình 9 - 10 triệu tấn/năm, kim ngạch 4 - 4,5 tỷ USD.

Ông Trần Công Khôi, Phó vụ trưởng Vụ Nuôi trồng Thủy sản (Tổng cục Thủy sản) cho biết, công tác quản lý thức ăn thủy sản đã được đẩy mạnh và quản lý chặt chẽ trong việc đăng ký lưu hành sản phẩm của các cơ sở sản xuất kinh doanh; cùng đó là việc thanh, kiểm tra các cơ sở sản xuất, phân phối sản phẩm thức ăn thủy sản từ theo kế hoạch sang hình thức đột xuất; phối hợp với lực lượng Công an và các địa phương nhằm kịp thời phát hiện và xử lý những trường hợp vi phạm. Chính vì vậy, việc thực hiện các quy định về quản lý vật tư đầu vào (trong đó có thức ăn) thời gian qua cũng có nhiều chuyển biến đáng kể. Tuy nhiên, tình hình sản xuất và phân phối sản phẩm thức ăn thủy sản hiện cũng còn những bất cập nhất định như nhiều cơ sở, doanh nghiệp hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ lại trên địa bàn rộng; trong khi lực lượng thanh, kiểm tra còn mỏng nên việc kiểm tra chưa thực hiện liên tục. Mặt khác, về phía các địa phương cũng còn hạn chế về nguồn lực và đầu tư nên công tác phát hiện, xử lý còn hạn chế…

Việc ra đời Nghị định 39 được đánh giá là có nhiều ý nghĩa trong quản lý sản xuất, kinh doanh TĂCN, thủy sản hiện nay và nhận được sự hưởng ứng của nhiều doanh nghiệp.

Nghị định này có nhiều điểm mới so với Nghị định số 08/2010/NĐ-CP ngày 5/2/2010 của chính phủ.

Tại Nghị định 39, Chính phủ sẽ ưu tiên đầu tư và khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư phát triển, sản xuất, khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn nguyên liệu thức ăn thủy sản trong nước và các chính sách khác, trong đó có việc dành thêm quỹ đất và tín dụng ưu đãi cho việc trồng, thu hoạch, bảo quản, sản xuất, gia công, chế biến nguồn nguyên liệu thức ăn thủy sản trong nước. Cùng đó, đầu tư và xã hội hóa đầu tư nâng cao năng lực hoạt động thử nghiệm, chứng nhận sự phù hợp phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát chất lượng thức ăn thủy sản. Đối với việc quản lý TĂCN chứa kháng sinh, Nghị định đã quy định không sử dụng kháng sinh trong thức ăn thủy sản.

TĂCN thủy sản được phép lưu hành tại Việt Nam là TĂCN, thủy sản được Bộ NN&PTNT xác nhận phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng (nếu có), được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ NN&PTNT. Và phải đáp ứng các yêu cầu như: Phải công bố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn và có chất lượng phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng. Phải công bố hợp quy theo quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng (nếu có). Mỗi sản phẩm TĂCN, thủy sản có một tiêu chuẩn chất lượng được công bố chỉ được đặt một tên thương mại tương ứng.

Về cơ quan kiểm tra chất lượng thức ăn xuất, nhập khẩu là cơ quan chức năng nhà nước và tổ chức được Bộ NN&PTNT chỉ định là tổ chức chứng nhận sự phù hợp chất lượng TĂCN, thủy sản xuất khẩu, nhập khẩu.

 Ông Trần Công Khôi, Phó vụ trưởng Vụ Nuôi trồng Thủy sản: Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu quả quản lý việc sản xuất, kinh doanh sản phẩm thức ăn thủy sản, cần đẩy mạnh việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức và sự phối hợp tốt hơn nữa giữa các đơn vị có liên quan; đồng thời, đẩy mạnh việc thanh, kiểm tra đột xuất nhằm phát hiện và xử lý kịp thời những vi phạm; giúp người nuôi trồng thủy sản tiếp cận được với những sản phẩm chất lượng, đảm bảo hiệu quả trong sản xuất.

TCTS
Đăng ngày 18/07/2017
Thiên Hải
Nguyên liệu

Thức ăn tự chế cho cá cảnh: Đơn giản và hiệu quả

Việc nuôi cá cảnh không chỉ là sở thích mà còn là một cách thư giãn, giúp kết nối con người với thiên nhiên. Một trong những yếu tố quan trọng nhất để nuôi cá cảnh khỏe mạnh chính là chế độ dinh dưỡng.

Cá cảnh
• 10:23 20/01/2025

Da cá hồi: Từ phế phẩm trở thành món ăn được ưa chuộng

Trong những năm gần đây, da cá hồi đã trở thành một nguyên liệu được ưa chuộng trong ẩm thực, không chỉ nhờ vào hương vị đặc biệt mà còn bởi những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Từ một phần thường bị bỏ đi trong chế biến cá, da cá hồi đã được khám phá và tận dụng một cách sáng tạo, biến thành món ăn hấp dẫn được nhiều người yêu thích.

Da cá hồi
• 10:25 24/12/2024

Phụ phẩm từ mực và bạch tuộc được tận dụng như thế nào?

Ngành chế biến thủy sản, đặc biệt là mực và bạch tuộc, đang ngày càng phát triển với sự gia tăng của nhu cầu tiêu thụ toàn cầu. Tuy nhiên, một lượng lớn phụ phẩm như đầu, xúc tu, nội tạng, da, và nước thải từ quá trình chế biến lại bị bỏ phí hoặc chưa được sử dụng hiệu quả. Việc tận dụng các phụ phẩm này không chỉ giúp giảm thiểu lãng phí mà còn mang lại giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường.

Mực
• 10:34 19/12/2024

Chuyển đổi sang các nguồn thức ăn bền vững

Ngừng phụ thuộc vào các thành phần có nguồn gốc từ biển là ưu tiên của ngành nuôi trồng thủy sản trong nhiều thập kỷ. Protein thực vật hiện là thành phần được sử dụng nhiều nhất trong sản xuất thức ăn thủy sản trên toàn cầu.

Đậu nành
• 10:09 06/12/2024

Xuân xanh - Tương lai xanh

Ngày xuân nói chuyện XANH chắc chắn sẽ thêm thú vị, bởi mùa xuân là giai đoạn xanh cả đất trời, xanh đẹp nhất trong năm. Bây giờ cũng nên chú trọng từ ngữ xuân xanh thay thế cho xuân hồng, dù biết xuân hồng vẫn là xuân hồng, bởi chữ HỒNG tiêu biểu cho trăm sắc hoa đua nở khi xuân về, cho sự mong ước mọi điều tốt đẹp, trọn vẹn. Nhưng XANH tiêu biểu cho sự bền vững, trường tồn…

Vietshrimp
• 10:50 08/02/2025

Lâu rồi không được ăn Tết ngon - Câu chuyện của những người nuôi tôm

“Lâu lắm rồi không được ăn Tết ngon lành như vầy. Năm thì thất thu, năm thì size tôm không vừa ý. Nhưng năm nay, nhờ anh em Tép Bạc mà ăn Tết ngon hơn rồi!” - Đó là lời tâm sự chân thành của chú Út Bé, một hộ nuôi tôm tại Cà Mau, người vừa trải qua một vụ mùa đầy thành công, bỏ túi gần 900 triệu đồng nhờ vào hỗ trợ ứng dụng mô hình nuôi tôm tối ưu từ Farmext Base.

Thu hoạch tôm
• 10:50 08/02/2025

Hiểu thêm về hệ thống miễn dịch của tôm

Hệ miễn dịch của tôm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Mặc dù có khả năng nhận biết và phản ứng với các yếu tố ngoại lai xâm nhập, nhưng hệ miễn dịch của tôm vẫn còn hạn chế, khồng có khả năng ghi nhớ, chỉ có thể đáp ứng một cách tự nhiên.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:50 08/02/2025

Hai giải pháp điển hình nuôi thủy sản thân thiện với môi trường

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản ngày càng phát triển, việc áp dụng công nghệ thông minh đã trở thành xu hướng tất yếu để tối ưu hóa chi phí, nâng cao năng suất và cải thiện chất lượng sản phẩm. Đối với bà con nông dân, bài toán kinh tế luôn đặt ra: Làm thế nào để giảm chi phí, tăng lợi nhuận và đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn cao? Câu trả lời nằm ở việc ứng dụng các công nghệ hiện đại vào quá trình nuôi trồng.

Nuôi trồng thủy sản
• 10:50 08/02/2025

Các màu sắc và hoa văn phổ biến của cá Gourami

Cá Gourami là một trong những loài cá cảnh được yêu thích trên toàn thế giới nhờ vào vẻ đẹp độc đáo và tính cách thân thiện. Loài cá này không chỉ nổi bật bởi khả năng thích nghi với nhiều môi trường khác nhau mà còn bởi các màu sắc và hoa văn phong phú. Từ các gam màu nhẹ nhàng, tinh tế đến các hoa văn độc đáo, cá Gourami là lựa chọn lý tưởng cho những người yêu thích cá cảnh. Dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu về các màu sắc và hoa văn phổ biến của cá Gourami để bạn có thể dễ dàng lựa chọn loài phù hợp với bể cá của mình.

cá Gourami
• 10:50 08/02/2025
Some text some message..