Xác định nguyên nhân gây bệnh đốm đen trên tôm thẻ chân trắng

Bệnh đốm đen trên tôm thẻ chân trắng được xác định là do nấm Fusarium solani, bệnh này gây chết hàng loạt tại một số trại nuôi tôm ở Trung Quốc.

tôm bệnh
Bệnh đốm đen trên tôm thẻ chân trắng do nấm Fusarium solani gây ra.

Triệu chứng tôm bệnh

Triệu chứng điển hình của tôm bệnh là sự xuất hiện của các đốm đen trên bụng. Bên cạnh đó, còn có các đốm đen có kích thước khác nhau ở chân bụng, chân ngực và đuôi. Khi mới xuất hiện bệnh, các phần phụ bộ bị thâm đen, sau đó xuất hiện một đốm đen nhẹ ở vỏ bụng. Diện tích vết đen tăng dần, thâm đen dần khi thời gian nhiễm bệnh tăng. Tỷ lệ các đốm đen trên mặt bụng của tôm bệnh tỷ lệ thuận với mật độ nấm.

Mặc dù không phải tất cả các con tôm chết đều thấy các đốm đen trên bụng, nhưng tất cả các con tôm đều có các phần phụ bị thâm đen ở mức độ khác nhau trong giai đoạn cuối nhiễm bệnh. Khi tôm lột xác thì các triệu chứng đốm đen trên bụng của tôm bệnh đã thuyên giảm đáng kể. Tuy nhiên, quan sát thấy có sự kết dính giữa vỏ cũ và mới tại các vị trí tổn thương, dẫn đến việc lột xác không thành công. Hơn nữa, các triệu chứng đen mang rất nhẹ được thấy ở một số ít con tôm bị nhiễm.

Đặc điểm mô bệnh học

Kiểm tra mô học cho thấy lớp biểu bì tại vị trí đốm đen ở tôm bệnh đã bị phá hủy. Lớp màng ngoài và lớp màng bên trong có lớp màng sợi bị ép và biến dạng bởi sợi nấm, và các tế bào biểu mô của lớp màng bị hoại tử khiến ranh giới tế bào biến mất. Trong khi đó, sự lắng đọng melanin cũng được quan sát thấy trong lớp màng và mô dưới vỏ. Ngoài ra, sợi nấm có nhiều trong mô cơ, là nguyên nhân có thể gây ra hoại tử tế bào gốc.

Trong các tổn thương đốm đen ở bụng, phản ứng huyết cầu đối với sợi nấm cũng diễn ra. Ở vị trí tổn thương sự thâm nhiễm hồng cầu nặng và lắng đọng sợi giống collagen. Trong khi đó, nhiều lớp tế bào hemocytes fusiform bao bọc các sợi nấm để tạo thành các bọc này trong mô. Hơn nữa, chúng được bao quanh bởi một lượng lớn chất vô định hình do hoại tử đông tụ. Mô mang của một số tôm bệnh bị nhiễm bệnh cũng có sợi nấm xâm nhập, kèm theo một lượng nhỏ melanin.

Quét kính hiển vi điện tử

Quan sát bằng kính hiển vi điện tử cho thấy bề mặt của lớp biểu bì tại vết bệnh đốm đen ở bụng được bao phủ hoàn toàn bởi các sợi nấm. Sợi nấm có nhiều nhánh, quấn vào nhau, tạo thành cấu trúc mạng lưới không đều. Mô cơ bị các sợi nấm xâm nhập theo mặt cắt ngang. Đồng thời cũng thấy các sợi nấm xâm nhập trên mang của tôm bệnh.

mô bệnh học
Những tổn thương đốm đen do nhiễm nấm Fusarium solani và bệnh lý của nó đối với tôm thẻ chân trắng (mô bệnh học và trên kính hiển vi điện tử).

Hình thái của nấm bệnh

Khi nuôi cấy nấm F. solani trên môi trường Rose Bengal Agar, các sợi nấm phát triển và lan rộng, màu sắc của sợi nấm dần dần chuyển từ hồng sang nhạt, với một điểm đen ở trung tâm của một số khuẩn lạc. Quan sát dưới kính thì các bào tử có 1-2 vách ngăn và có hình bầu dục hoặc dạng lưỡi liềm, có chiều dài 8,7-13,1 μm và đường kính 3,2-5,1 μm. Các tế bào sợi nấm có nhiều nhánh và chia cắt ngang với đường kính 9,2- 11,5 μm. 

sợi nấm F. solani
Hình thái của Fusarium solani được phân lập từ tôm thẻ chân trắng.

Độc tính của F. solani đối với tôm thẻ chân trắng có thể gây chết 88,66% trong vòng 30 ngày ở liều 1,02×106 CFU/mL, và LC50 của F. solani ở 30 ngày là 3,37×104 CFU/mL. Tỷ lệ chết tích lũy cũng cho thấy sự phụ thuộc vào nồng độ. Đặc điểm mô bệnh học cho thấy phản ứng của tôm thẻ chân trắng chống lại F. solani là xâm nhập huyết cầu, sự bao bọc và melanin hóa, v.v ... tại các vị trí tổn thương do đốm đen. Hơn nữa, nhiễm F. solani ở tôm thẻ chân trắng gây ra sự thất bại trong quá trình lột xác, và tiếp tục góp phần vào tỷ lệ chết ở các cá thể bị bệnh. Thông tin này sẽ hữu ích để cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phòng ngừa và kiểm soát sớm đốm đen.

Nguồn: Liang Y. et al., (2022). Identification of Fusarium solani as a causal agent of black spot disease (BSD.) of Pacific white shrimp, Penaeus vannamei. Aquaculture 548. 737602

Đăng ngày 14/02/2022
Hồng Huyền @hong-huyen
Dịch bệnh

Nấm đồng tiền: Mối đe dọa đến sức khỏe tôm nuôi

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó luôn là vấn đề thách thức đối với người nuôi tôm bởi loại này gây tổn thất không hề nhỏ cho ao tôm, khiến tôm dễ mắc phải nhiều bệnh và làm ảnh hưởng đến năng suất vụ nuôi.

Nấm đồng tiền
• 10:18 26/02/2024

Một số loài ký sinh trùng phổ biến ở tôm

Trong quá trình nuôi tôm luôn gặp phải các trường hợp tôm nhiễm bệnh mà chết dần. Trong đó, ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây ra, đặc biệt là các loài nội ký sinh trùng. Cùng tìm hiểu qua đặc điểm của những loài ký sinh trùng dưới đây nhé!

Tôm
• 09:56 22/02/2024

Không nên chủ quan với các bệnh đường ruột trên tôm

Với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là về tôm, việc thấu hiểu về đường ruột tôm mở ra cánh cửa cho những tiến bộ trong y học thủy sản và ứng dụng những công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong việc cải thiện sản xuất và chất lượng tôm nuôi.

Tôm thẻ
• 09:43 19/02/2024

Phòng bệnh trắng đuôi trên tôm càng xanh

Tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii) là loài tôm nước ngọt được nuôi ở nhiều nước trên thế giới nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh và có giá trị kinh tế cao.

Tôm càng xanh
• 10:42 21/01/2024

Bạc Liêu: Tiến độ xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm

Tép Bạc đã phản ánh, năm 2023, tỉnh Bạc Liêu đứng đầu cả nước về sản lượng tôm nước lợ và kim ngạch xuất khẩu nhờ phát triển nuôi siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Bạn đọc muốn biết thêm tiến độ đầu tư xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm nổi tiếng ở Bạc Liêu nên xin cung cấp thêm thông tin.

Khu nuôi tôm công nghệ cao
• 06:48 29/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 06:48 29/03/2024

Như thế nào để tôm được vận chuyển đúng cách?

Tôm cũng giống như các hàng hóa khác, phân loại theo nhu cầu của khách hàng mà được vận chuyển đến các nơi khác nhau, với hai giai đoạn cơ bản như tôm giống được vận chuyển từ các trại giống đến ao nuôi và tôm thương phẩm được vận chuyển đến các chợ đầu mối, nhà máy chế biến. Vậy cách nào để có thể vận chuyển chúng một cách an toàn, tiết kiệm mà vẫn hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu dưới đây nhé!

Tôm đông lạnh
• 06:48 29/03/2024

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 06:48 29/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 06:48 29/03/2024