Mối quan hệ giữa acid mật và sức khỏe đường ruột tôm sú

Tôm sú (Penaeus monodon) là một trong những loài tôm được nuôi rộng rãi nhất trên thế giới với sản lượng hàng năm đạt trên 750.000 tấn.

tôm sú
Axit chenodeoxycholic cải thiện hiệu suất tăng trưởng, phản ứng miễn dịch và sức khỏe đường ruột của tôm sú. Ảnh Tepbac

Tuy nhiên, việc thay thế bột cá trong khẩu phần của tôm sú so với tôm thẻ chân trắng (L. vannamei) vẫn ít được chú ý đến. Thêm vào đó, do giá thành thấp và sản lượng lớn, protein thực vật đã và có thể sẽ tiếp tục là lựa chọn chính để thay thế bột cá.

 Điển hình trong số đó là protein đậu nành cô đặc đã được sử dụng rộng rãi trong thức ăn thủy sản. Có nghiên cứu cho rằng hàm lượng bột cá có thể được thay thế bằng protein đậu nành cô đặc (giảm từ 35% xuống 17,5%) mà không ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất sinh trưởng của tôm sú. Ngược lại, một báo cáo khác chỉ ra rằng lượng bột cá trong thức ăn nếu thấp hơn 24% sẽ làm giảm sự tăng trọng của tôm sú. Các kết quả khác nhau có thể là do sự khác biệt về môi trường (chẳng hạn như chất lượng nước) và chủng loại tôm được sử dụng để thí nghiệm.

Quá trình chuyển hóa axit mật chủ yếu được tổng hợp ở gan từ cholesterol đóng vai trò quan trọng trong bài tiết mật, tiêu hóa đường ruột, hấp thụ lipid, các chất dinh dưỡng hòa tan trong chất béo đồng thời cũng là một phân tử tín hiệu quan trọng trong việc điều chỉnh sự trao đổi chất và phản ứng miễn dịch. Tuy nhiên, quá trình chuyển hóa axit mật ở động vật thủy sản thường bị suy giảm, rối loạn khi bột cá được thay thế bằng protein thực vật. Nghiên cứu mới nhất cho thấy axit mật dường như là một chất điều chỉnh chính của hệ vi sinh vật đường ruột và có những mối liên hệ vững chắc giữa axit mật, hệ vi sinh vật đường ruột và sức khỏe vật chủ.

Một số nghiên cứu gần đây đã chứng minh sự hiện diện của axit mật trong gan tụy và dạ dày của tôm đồng thời cũng cho thấy rằng việc bổ sung axit mật trong chế độ ăn đã cải thiện sự tăng trưởng ở cua. Axit mật chủ yếu bao gồm axit cholic (CA), axit deoxycholic (DCA), axit chenodeoxycholic (CDCA) và các dẫn xuất. Axit chenodeoxycholic (CDCA) là một axit mật có thể được tách ra từ mật của động vật, có khả năng điều chỉnh sự chuyển hóa lipid, phản ứng miễn dịch, thúc đẩy tăng trưởng ở động vật thủy sản. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục đích điều tra việc bổ sung axit chenodeoxycholic trong chế độ ăn có ảnh hưởng như thế nào đến hiệu suất tăng trưởng, phản ứng miễn dịch và sức khỏe đường ruột của tôm sú (P. monodon) trong chế độ ăn ít bột cá.

Axit chenodeoxycholic
Axit chenodeoxycholic (CDCA) là một axit mật có thể được tách ra từ mật của động vật. 

Tôm sú từ một trại giống địa phương sau khi thích nghi trong 3 tuần được cho ăn theo ba chế độ lần lượt là: (1) chế độ ăn có hàm lượng bột cá cao 25%, (2) chế độ ăn có hàm lượng bột cá thấp 15% và (3) chế độ ăn có hàm lượng bột cá thấp 15% + 0,1% axit chenodeoxycholic. Bột cá trong chế độ ăn (2) và (3) được thay thế bằng protein đậu nành cô đặc. Khi kết thúc thử nghiệm, tôm từ mỗi bể được cân, đếm và lấy mẫu để tiến hành phân tích.

Các kết quả hiện tại chỉ ra rằng sau khi bột cá được thay thế bằng protein đậu nành cô đặc (giảm từ 25% xuống 15%) thì năng suất tăng trưởng và khả năng sử dụng thức ăn của tôm sú đều giảm. Chế độ ăn ít bột cá gây ra tổn thương đường ruột, làm suy giảm nếp gấp của ruột, lưới nội chất của tế bào biểu mô ruột bị sưng lên. Việc bổ sung axit chenodeoxycholic trong chế độ ăn đã làm giảm bớt vấn đề này đồng thời tăng cường khả năng chống oxy hóa của tôm. Ngoài ra, bổ sung axit chenodeoxycholic trong chế độ ăn ít bột cá làm tăng sự đa dạng của hệ vi sinh vật đường ruột, giảm mật độ vi khuẩn gây bệnh (Vibrio) và có những ảnh hưởng tích cực đến sự tăng trưởng của tôm sú.

Nhìn chung, những kết quả từ nghiên cứu này chỉ ra rằng việc bổ sung axit chenodeoxycholic (CDCA) vào chế độ ăn ít bột cá đã cải thiện năng suất tăng trưởng, phản ứng miễn dịch và sức khỏe đường ruột của tôm.

Nguồn: Xie, S., Wei, D., Tian, L., & Liu, Y. (2021). Dietary supplementation of chenodeoxycholic acid improved the growth performance, immune response and intestinal health of juvenile Penaeus monodon fed a low fish-meal diet [online], viewed 16 August 2021, from: :<https://doi.org/10.1016/j.aqrep.2021.100773>
Đăng ngày 10/12/2021
Uyên Đào @uyen-dao
Dịch bệnh

Nấm đồng tiền xuất hiện trên nhá tôm: Nhận biết và cách xử lý

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó, theo cách gọi dân gian của người nuôi, thực chất là một loại địa y chứ không đơn thuần là một loại nấm. Nấm đồng tiền có mùi tanh nồng, thường xuất hiện trong các ao nuôi tôm lâu năm, bám chặt vào nhá cho ăn, bạt, đất, đá và các dụng cụ trong ao gây nhiều khó khăn cho người nuôi.

Nấm đồng tiền
• 11:01 17/12/2024

Không nên tin tưởng sản phẩm quảng cáo "trị dứt điểm EHP"

Hiện nay, nhiều người nuôi tôm đang đối mặt với những lời quảng cáo đầy hứa hẹn về các sản phẩm “trị dứt điểm EHP”.

EHP trên tôm
• 11:00 16/12/2024

EHP: Cơn ác mộng của người nuôi tôm

Trong những năm gần đây, ngành nuôi tôm đã đối mặt với nhiều thách thức, trong đó EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) đã nổi lên như một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất.

Tôm bệnh EHP
• 09:50 12/12/2024

Hạn chế thiệt hại từ EHP trong nuôi tôm

Bệnh do ký sinh trùng Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) là một trong những thách thức lớn đối với ngành nuôi tôm hiện nay.

Tôm EHP
• 09:51 10/12/2024

Nuôi trồng thủy sản đối mặt 9 vấn đề

Số liệu của Cục Thủy sản, năm 2024, thủy sản ước đạt 9,2 triệu tấn, tăng 2% so với năm ngoái. Trong đó, nuôi trồng tăng 4% đạt 5,4 triệu tấn đã cao hơn hẳn khai thác chỉ 3,8 triệu tấn, cho thấy ngành đi đúng hướng tăng nuôi trồng, giảm khai thác. Tuy nhiên, nuôi trồng để phát triển bền vững cần ưu tiên giải quyết 9 vấn đề đang đối mặt.

Ao nuôi tôm
• 20:27 17/12/2024

Khám phá khả năng tự “chữa lành” của kỳ nhông Mexico

Kỳ nhông Mexico (Axolotl), hay còn được gọi là "khủng long 6 sừng", là một loài động vật lưỡng cư nổi tiếng không chỉ bởi vẻ ngoài kỳ lạ mà còn bởi khả năng tái sinh đầy ấn tượng. Khả năng "chữa lành" và tự phục hồi các chi, bộ phận cơ thể của kỳ nhông Mexico đã thu hút sự chú ý của giới khoa học và trở thành nguồn cảm hứng trong lĩnh vực y học tái tạo.

Kỳ nhông Mexico (Axolotl)
• 20:27 17/12/2024

Nấm đồng tiền xuất hiện trên nhá tôm: Nhận biết và cách xử lý

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó, theo cách gọi dân gian của người nuôi, thực chất là một loại địa y chứ không đơn thuần là một loại nấm. Nấm đồng tiền có mùi tanh nồng, thường xuất hiện trong các ao nuôi tôm lâu năm, bám chặt vào nhá cho ăn, bạt, đất, đá và các dụng cụ trong ao gây nhiều khó khăn cho người nuôi.

Nấm đồng tiền
• 20:27 17/12/2024

Gỡ khó trong cấp giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản

Ngành thủy sản Việt Nam đang nỗ lực gỡ "thẻ vàng" IUU từ Ủy ban Châu Âu (EC), trong đó việc cấp giấy xác nhận (SC) và chứng nhận (CC) nguyên liệu thủy sản khai thác là nhiệm vụ trọng tâm. Tuy nhiên, nhiều bất cập trong triển khai đã gây khó khăn cho doanh nghiệp, ảnh hưởng đến xuất khẩu.

Thu hoạch cá
• 20:27 17/12/2024

Tăng mật độ, rút ngắn thời gian nuôi cho ao

Việc tối ưu hóa mật độ nuôi và rút ngắn thời gian nuôi đang là xu hướng được nhiều người nuôi quan tâm. Mục tiêu này không chỉ giúp tối đa hóa năng suất mà còn giảm thiểu các rủi ro như dịch bệnh và chi phí vận hành. Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, người nuôi cần nắm rõ những yếu tố quan trọng và áp dụng các biện pháp phù hợp.

Tôm thẻ
• 20:27 17/12/2024
Some text some message..