Mối quan hệ giữa acid mật và sức khỏe đường ruột tôm sú

Tôm sú (Penaeus monodon) là một trong những loài tôm được nuôi rộng rãi nhất trên thế giới với sản lượng hàng năm đạt trên 750.000 tấn.

tôm sú
Axit chenodeoxycholic cải thiện hiệu suất tăng trưởng, phản ứng miễn dịch và sức khỏe đường ruột của tôm sú. Ảnh Tepbac

Tuy nhiên, việc thay thế bột cá trong khẩu phần của tôm sú so với tôm thẻ chân trắng (L. vannamei) vẫn ít được chú ý đến. Thêm vào đó, do giá thành thấp và sản lượng lớn, protein thực vật đã và có thể sẽ tiếp tục là lựa chọn chính để thay thế bột cá.

 Điển hình trong số đó là protein đậu nành cô đặc đã được sử dụng rộng rãi trong thức ăn thủy sản. Có nghiên cứu cho rằng hàm lượng bột cá có thể được thay thế bằng protein đậu nành cô đặc (giảm từ 35% xuống 17,5%) mà không ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất sinh trưởng của tôm sú. Ngược lại, một báo cáo khác chỉ ra rằng lượng bột cá trong thức ăn nếu thấp hơn 24% sẽ làm giảm sự tăng trọng của tôm sú. Các kết quả khác nhau có thể là do sự khác biệt về môi trường (chẳng hạn như chất lượng nước) và chủng loại tôm được sử dụng để thí nghiệm.

Quá trình chuyển hóa axit mật chủ yếu được tổng hợp ở gan từ cholesterol đóng vai trò quan trọng trong bài tiết mật, tiêu hóa đường ruột, hấp thụ lipid, các chất dinh dưỡng hòa tan trong chất béo đồng thời cũng là một phân tử tín hiệu quan trọng trong việc điều chỉnh sự trao đổi chất và phản ứng miễn dịch. Tuy nhiên, quá trình chuyển hóa axit mật ở động vật thủy sản thường bị suy giảm, rối loạn khi bột cá được thay thế bằng protein thực vật. Nghiên cứu mới nhất cho thấy axit mật dường như là một chất điều chỉnh chính của hệ vi sinh vật đường ruột và có những mối liên hệ vững chắc giữa axit mật, hệ vi sinh vật đường ruột và sức khỏe vật chủ.

Một số nghiên cứu gần đây đã chứng minh sự hiện diện của axit mật trong gan tụy và dạ dày của tôm đồng thời cũng cho thấy rằng việc bổ sung axit mật trong chế độ ăn đã cải thiện sự tăng trưởng ở cua. Axit mật chủ yếu bao gồm axit cholic (CA), axit deoxycholic (DCA), axit chenodeoxycholic (CDCA) và các dẫn xuất. Axit chenodeoxycholic (CDCA) là một axit mật có thể được tách ra từ mật của động vật, có khả năng điều chỉnh sự chuyển hóa lipid, phản ứng miễn dịch, thúc đẩy tăng trưởng ở động vật thủy sản. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục đích điều tra việc bổ sung axit chenodeoxycholic trong chế độ ăn có ảnh hưởng như thế nào đến hiệu suất tăng trưởng, phản ứng miễn dịch và sức khỏe đường ruột của tôm sú (P. monodon) trong chế độ ăn ít bột cá.

Axit chenodeoxycholic
Axit chenodeoxycholic (CDCA) là một axit mật có thể được tách ra từ mật của động vật. 

Tôm sú từ một trại giống địa phương sau khi thích nghi trong 3 tuần được cho ăn theo ba chế độ lần lượt là: (1) chế độ ăn có hàm lượng bột cá cao 25%, (2) chế độ ăn có hàm lượng bột cá thấp 15% và (3) chế độ ăn có hàm lượng bột cá thấp 15% + 0,1% axit chenodeoxycholic. Bột cá trong chế độ ăn (2) và (3) được thay thế bằng protein đậu nành cô đặc. Khi kết thúc thử nghiệm, tôm từ mỗi bể được cân, đếm và lấy mẫu để tiến hành phân tích.

Các kết quả hiện tại chỉ ra rằng sau khi bột cá được thay thế bằng protein đậu nành cô đặc (giảm từ 25% xuống 15%) thì năng suất tăng trưởng và khả năng sử dụng thức ăn của tôm sú đều giảm. Chế độ ăn ít bột cá gây ra tổn thương đường ruột, làm suy giảm nếp gấp của ruột, lưới nội chất của tế bào biểu mô ruột bị sưng lên. Việc bổ sung axit chenodeoxycholic trong chế độ ăn đã làm giảm bớt vấn đề này đồng thời tăng cường khả năng chống oxy hóa của tôm. Ngoài ra, bổ sung axit chenodeoxycholic trong chế độ ăn ít bột cá làm tăng sự đa dạng của hệ vi sinh vật đường ruột, giảm mật độ vi khuẩn gây bệnh (Vibrio) và có những ảnh hưởng tích cực đến sự tăng trưởng của tôm sú.

Nhìn chung, những kết quả từ nghiên cứu này chỉ ra rằng việc bổ sung axit chenodeoxycholic (CDCA) vào chế độ ăn ít bột cá đã cải thiện năng suất tăng trưởng, phản ứng miễn dịch và sức khỏe đường ruột của tôm.

Nguồn: Xie, S., Wei, D., Tian, L., & Liu, Y. (2021). Dietary supplementation of chenodeoxycholic acid improved the growth performance, immune response and intestinal health of juvenile Penaeus monodon fed a low fish-meal diet [online], viewed 16 August 2021, from: :<https://doi.org/10.1016/j.aqrep.2021.100773>
Đăng ngày 10/12/2021
Uyên Đào @uyen-dao
Dịch bệnh

Xổ ký sinh trùng có ảnh hưởng đường ruột tôm?

Tôm bị ký sinh trùng đường ruột là một vấn đề thường xảy ra ở các ao nuôi tôm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, trưởng thành và năng suất của vụ nuôi.

Đường ruột tôm
• 10:42 08/04/2024

Nấm đồng tiền: Mối đe dọa đến sức khỏe tôm nuôi

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó luôn là vấn đề thách thức đối với người nuôi tôm bởi loại này gây tổn thất không hề nhỏ cho ao tôm, khiến tôm dễ mắc phải nhiều bệnh và làm ảnh hưởng đến năng suất vụ nuôi.

Nấm đồng tiền
• 10:18 26/02/2024

Một số loài ký sinh trùng phổ biến ở tôm

Trong quá trình nuôi tôm luôn gặp phải các trường hợp tôm nhiễm bệnh mà chết dần. Trong đó, ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây ra, đặc biệt là các loài nội ký sinh trùng. Cùng tìm hiểu qua đặc điểm của những loài ký sinh trùng dưới đây nhé!

Tôm
• 09:56 22/02/2024

Không nên chủ quan với các bệnh đường ruột trên tôm

Với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là về tôm, việc thấu hiểu về đường ruột tôm mở ra cánh cửa cho những tiến bộ trong y học thủy sản và ứng dụng những công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong việc cải thiện sản xuất và chất lượng tôm nuôi.

Tôm thẻ
• 09:43 19/02/2024

Chuyển đổi một số nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái

UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Quyết định số 1161/QĐ-UBND ngày 04/4/2024 về Kế hoạch Chuyển đổi một số nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 – 2030, Kế hoạch này do Sở Nông nghiệp và PTNT Bình Định chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển triển khai thực hiện.

Tàu thuyền
• 21:30 18/04/2024

Thực hư ăn Nuốc Huế có an toàn cho sức khỏe?

Con nuốc là một loại nhuyễn thể thân mềm, có hình dạng giống như chiếc ô hoặc chiếc chuông. Chúng thường sống ở vùng nước lợ hoặc nước mặn ven biển. Nuốc được nhiều người ưa chuộng bởi hương vị dai giòn, thanh mát và có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon,...

Con nuốc Huế
• 21:30 18/04/2024

Tăng giá trị con tôm bằng cách nâng cao chất lượng tôm

Nuôi tôm là một trong những ngành kinh tế đóng góp quan trọng cho nền kinh tế nước ta, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất khẩu thủy sản. Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng ngành nuôi tôm cũng đối mặt với hàng loạt khó khăn và thách thức như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, và chi phí sản xuất cao.

Tôm thẻ
• 21:30 18/04/2024

Quan trắc cảnh báo môi trường phục vụ nuôi tôm

Phần lớn hạ tầng vùng nuôi tôm vẫn dùng chung với hệ thống thủy lợi sản xuất nông nghiệp khiến nguồn nước dễ bị ô nhiễm, phát sinh dịch bệnh. Cho nên, công tác quan trắc, cảnh báo môi trường, giám sát dịch bệnh tại những vùng nuôi tôm trọng điểm có vị trí đặc biệt quan trọng và năm nay, nhiều địa phương rất quan tâm.

Môi trường khu nuôi tôm
• 21:30 18/04/2024

Cơn sốt mang tên “Nuốc” Huế - Dân tình đổ xô đi mua về ăn

Nuốc Huế bỗng dưng "gây sốt" trên mạng xã hội trong thời gian gần đây. Nhiều video review món nuốc thu hút hàng triệu lượt xem, khiến nhiều người tò mò và muốn thử trải nghiệm

Con nuốc Huế
• 21:30 18/04/2024