Cá tra Việt 'vô danh' thế giới: Kiểm soát từ ao nuôi, liệu còn kịp?

Sau nhiều năm phát triển kém hiệu quả, ngành cá tra Việt Nam bắt đầu xác định lại những mục tiêu cần đạt, bắt đầu bằng việc kiểm soát con cá từ ao nuôi, xây dựng kế hoạch truyền thông, quảng bá và làm thương hiệu…

Cá tra Việt 'vô danh' thế giới: Kiểm soát từ ao nuôi, liệu còn kịp?
Cá tra Việt Nam sẽ có những thay đổi đột phá, bắt đầu bằng việc kiểm soát từ ao nuôi đến nhà máy chế biến. Ảnh: K.H

Nhiều ý kiến cho rằng, nếu không nhanh chóng thay đổi, cá tra Việt Nam rồi sẽ như các nông sản khác, xuất phát thuận lợi nhưng dần bị các đối thủ bỏ lại sau lưng.

Sẽ kiểm soát từ ao nuôi

Theo ông Võ Văn Sơn - chuyên viên chính, Vụ Khoa học Công nghệ và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Thủy sản), cá tra được nuôi truyền thống tại Việt Nam, Lào và Campuchia và hiện nay đã phát triển vùng nuôi ở các nước Bangladesh, Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan. Nuôi cá tra cũng đã phổ biến sang các nước khác như Trung Quốc, Myanmar, Philippines.

Năm 2016, sản xuất cá tra của Việt Nam là 1,1 triệu tấn, chiếm gần 50% sản lượng cá tra thế giới, nhưng với đà phát triển  của các nước lân cận như hiện tại, việc cá tra Việt Nam bị “hất cẳng” khỏi thị trường là điều không phải không thể xảy ra. Như tại thị trường Mỹ, cá tra ngày càng bị kiểm soát gắt gao hơn, còn tại châu Âu, người tiêu dùng cũng ngày càng “khó tính” hơn với sản phẩm này.

Theo ông Sơn, câu chuyện gia tăng giá trị cho cá tra rất khó, vì cá tra xuất khẩu tất cả đều là đông lạnh, chỉ cần “phá vỡ lớp băng đông lạnh” vài phần trăm là đã tăng giá trị được rất nhiều. “Tuy nhiên, từ lúc xác định được vấn đề, chúng tôi vẫn loay hoay chưa biết phải giải quyết thế nào, có lúc xông khói, đóng gói… nhưng vẫn chưa thành công!” - ông Sơn cho biết.

Dẫu vậy, ngành thủy sản xác định phải dành lại giá trị về cho người sản xuất, chế biến trong nước, từ việc đầu tư vào con giống, thức ăn, sản xuất, chế biến, marketing… Bà Nguyễn Thị Băng Tâm - chuyên gia Vụ Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản, Bộ NNPTNT), cho rằng, cá tra đang có những thay đổi khá đột phá để đáp ứng với các yêu cầu của thị trường.

Cụ thể là từ ngày 1.7.2017 vừa qua, Nghị định 55/201 quản lý nuôi trồng cá tra có hiệu lực, thực hiện kiểm soát toàn bộ chuỗi từ khâu nuôi đến chế biến xuất khẩu cá tra. Trong công đoạn nuôi, mỗi ao sẽ được cấp 1 mã số nhận diện và được kiểm soát bởi Tổng cục Thủy sản. Doanh nghiệp, người dân nuôi cá phải cập nhật số liệu về số lượng, ngày thả cá giống, ngày dự kiến thu hoạch, sản lượng… lên phần mềm của Vụ Nuôi trồng thủy sản để quản lý, làm dữ liệu cho ngành cá tra.

“Như vậy, đầu vào đã được kiểm soát! Nghĩa là nếu có một lô hàng cá tra xuất khẩu bị trả về, cơ quan chức năng dễ dàng truy nguyên được nguồn gốc, từ đó, đưa ra hướng giải quyết!” - bà Tâm khẳng định.

Về thức ăn thủy sản, thú y thủy sản cũng được kiểm soát bằng các nghị định và Luật Thú y. Chuyện mạ băng, quay tăng trọng cũng được kiểm soát bằng Thông tư 07/2017 của Bộ NNPTNT về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sản phẩm thủy sản – cá tra phile đông lạnh.

Cần một “đứa con chung”

cá tra Việt, cá tra vô danh, thương hiệu cá tra, xuất khẩu cá tra, cá tra đi Mỹ

Thu hoạch cá tra tại Vĩnh Long. Ảnh: Vũ Sinh

Bà Nguyễn Thị Hồng Minh - nguyên Thứ trưởng Bộ Thủy sản (cũ), cho rằng, vẫn còn nhiều cơ hội để phát triển ngành cá tra và thay đổi cách nhìn của thế giới về cá tra Việt Nam. Trước hết, Việt Nam cần một “đứa con chung”, một sản phẩm quốc gia về cá tra được xây dựng bài bản.

Bà Minh đề xuất xây dựng một dòng sản phẩm chính phile cá tra Việt Nam, dựa trên nền tảng một hệ tiêu chuẩn đồng nhất. Các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu sẽ cùng tham gia xây dựng dòng sản phẩm này, cùng nhau tiếp thị, phát triển thị trường, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm... “Dòng sản phẩm chính phải là phile, vì là sản phẩm chiếm tới 80% sản lượng cá tra xuất khẩu của Việt Nam, các cơ quan chức năng cũng phải hỗ trợ phát triển dòng sản phẩm này, phải có logo, có thương hiệu đàng hoàng” - bà Minh đề xuất.

Bà Băng Tâm cũng thông tin, Tổng cục Thủy sản đang phối hợp Công ty Vĩnh Hoàn để triển khai chương trình phát triển phile cá tra Việt Nam chất lượng cao, nhằm để cải thiện hình ảnh cá tra trên thị trường quốc tế.  Tuy nhiên, để làm được điều này, cần sự hợp tác của các doanh nghiệp, đặc biệt là sự bắt tay hợp tác của các “ông lớn”, thống nhất cùng nhau xây dựng thương hiệu, cam kết không bán phá giá, kiểm soát lượng đầu ra, nâng cao chất lượng sản phẩm…

“Cũng cần phải xây dựng chiến lược phát triển xanh cho cá tra, theo chuẩn Organic chẳng hạn. Vì đây là sản phẩm được thị trường châu Âu rất ưa chuộng, giá bán cao hơn 50% so với các sản phẩm thủy sản thông thường khác”, ông Nguyễn Như Thảo – một doanh nhân kinh doanh thủy sản tại Đan Mạch về Việt Nam dự Vietfish 2017, góp ý thêm.

Nhiều nước quản lý vùng nuôi bằng mã số

Các chuyên gia cho biết, Việt Nam cần phải hướng tới hướng sản xuất sạch, hữu cơ và có tính dài hạn cho cá tra, phải kiểm soát đầu vào từ vùng nuôi. Như cá hồi Nauy, trong giai đoạn con cá này phát triển rất mạnh, chính phủ cũng yêu cầu người chăn nuôi phải đăng ký, cấp phép, quy định vị trí nuôi… rồi mới được phép thả nuôi. Từ đó, tạo ra vị thế và điều kiện để gia tăng giá trị cho sản phẩm này trên thị trường. 

 

Báo Dân Việt
Đăng ngày 21/09/2017
Kinh tế

TS Nguyễn Thanh Tùng làm Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II

Chiều 25/2, tại Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II, Thứ trưởng Phùng Tiến đã trao Quyết định điều động, bổ nhiệm TS Nguyễn Thanh Tùng giữ chức Viện trưởng Viện này.

Viện Nuôi trồng Thủy sản II
• 10:09 04/03/2022

6 năm “sóng gió” của cộng đồng thủy sản, chỉ vì một quy định

Mới đây, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP) đã có đơn thỉnh nguyện gửi Thủ tướng Chính phủ, cùng một số Bộ, ngành về kiến nghị việc sửa đổi quy định “kiểm dịch” đối với sản phẩm thuỷ sản dùng làm thực phẩm.

chế biến cá hồi
• 13:35 21/12/2021

Đề nghị đưa ngành chế biến thủy sản ra khỏi danh mục có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ TN&MT, góp ý và đề nghị sửa đổi một nội dung quan trọng trong Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường 2021 đang được Bộ TN&MT hoàn tất.

chế biến cá tra
• 12:52 22/10/2021

Bắt 2 tàu cá vi phạm quy định vùng khai thác

2 tàu cá đang khai thác thủy sản trái quy định vùng khai thác đã bị lực lượng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Lò - Bến Thủy phát hiện bắt giữ.

tàu cá vi phạm
• 15:10 21/10/2021

Thị trường cá rô phi trong và ngoài nước hiện nay

Cá rô phi là một trong những loài thủy sản nuôi phổ biến nhất trên thế giới nhờ khả năng thích nghi cao, tốc độ sinh trưởng nhanh và giá trị dinh dưỡng tốt. Tuy nhiên, thị trường cá rô phi toàn cầu và tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều biến động đáng chú ý trong giai đoạn 2024–2025.

Cá rô phi
• 08:00 11/05/2025

Giá tôm nguyên liệu khởi sắc

Sau nhiều tháng ảm đạm, thị trường tôm nguyên liệu tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đã có những chuyển biến tích cực. Giá tôm thẻ chân trắng liên tục tăng trong những tuần gần đây, mang đến sự phấn khởi cho người nuôi sau thời gian dài phải “treo ao” vì giá thấp, chi phí cao và dịch bệnh phức tạp.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:16 09/05/2025

Dấu mốc tự hào chinh phục thị trường quốc tế: Việt Nam lọt top 4 đối tác thủy sản Singapore

Trong bức tranh hội nhập và phát triển của ngành thủy sản Việt Nam, một tín hiệu tích cực đã được ghi nhận từ thị trường Singapore – một trong những thị trường tiêu dùng thực phẩm cao cấp và khắt khe nhất khu vực Đông Nam Á. Lần đầu tiên, Việt Nam vươn lên vị trí thứ tư trong danh sách các đối tác cung cấp thủy sản lớn nhất cho đảo quốc sư tử, ghi dấu một bước tiến quan trọng và đầy cảm xúc trong hành trình đưa hải sản quê nhà ra thế giới.

Xuất khẩu thủy sản
• 09:50 09/05/2025

Xuất khẩu thủy sản tháng 4/2025: Tín hiệu tích cực cho toàn ngành

Tháng 4/2025 khép lại với nhiều tín hiệu tích cực cho ngành thủy sản Việt Nam khi kim ngạch xuất khẩu đạt mức tăng trưởng đáng khích lệ sau thời gian dài đối mặt với nhiều khó khăn từ thị trường và chi phí sản xuất. Theo thống kê sơ bộ từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng giá trị xuất khẩu thủy sản trong tháng 4/2025 đạt khoảng 850 triệu USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu tháng thứ ba liên tiếp ngành ghi nhận đà hồi phục rõ nét.

Tôm xuất khẩu
• 10:28 08/05/2025

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 15:09 16/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 15:09 16/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 15:09 16/05/2025

Đừng bỏ qua những lưu ý này khi sử dụng Iodine trong thủy sản

Trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, Iodine – hay còn gọi là I-ốt – được xem là một vi chất quan trọng, không chỉ với con người mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc cải thiện môi trường và sức khỏe vật nuôi dưới nước. Tuy nhiên, việc sử dụng Iodine cần được thực hiện đúng cách để phát huy tối đa hiệu quả sát trùng mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái ao nuôi.

Cá nuôi
• 15:09 16/05/2025

Blockchain trong truy xuất nguồn gốc trong thủy sản

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản đang ngày càng chịu áp lực bởi yêu cầu minh bạch, đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm, công nghệ blockchain đang nổi lên như một công cụ đột phá giúp giải quyết nhiều thách thức cốt lõi của ngành. Với khả năng ghi nhận, lưu trữ và xác thực thông tin một cách minh bạch, không thể chỉnh sửa, blockchain đang mở ra hướng đi mới cho việc quản lý chuỗi cung ứng thủy sản từ ao nuôi đến bàn ăn.

Truy xuất nguồn gốc
• 15:09 16/05/2025
Some text some message..