Hiệu quả của peptide kháng khuẩn (AMPs) trong phòng trị bệnh tôm

Trong ngành nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991, người nuôi từng sử dụng nhiều loại kháng sinh để phòng và trị bệnh.

Vi khuẩn
Lạm dụng kháng sinh để ức chế sự phát triển của vi khuẩn đã tạo ra hiện tượng kháng kháng sinh

Các loại kháng sinh này được hòa vào nước để tạt trực tiếp xuống ao hoặc trộn vào thức ăn cho tôm, mang lại hiệu quả đáng kể trong việc kiểm soát các loại vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, đến năm 2024, tình hình đã thay đổi đáng kể khi hầu hết các chủng vi khuẩn đã phát triển khả năng kháng lại đa số các loại kháng sinh phổ biến. Nói cách khác, việc sử dụng kháng sinh hiện nay hầu như không còn hiệu quả – vi khuẩn đã “lờn thuốc”.

Trong số các vi khuẩn gây bệnh phổ biến hiện nay, đặc biệt đáng chú ý là nhóm Vibrio với các chủng như V. parahaemolyticus, V. harveyi, V. vulnificus, V. alginolyticus, và V. cholerae. Những chủng này gây ra các bệnh nghiêm trọng như hoại tử gan tụy, hội chứng phân trắng, bệnh đường ruột, bệnh vi bào tử trùng EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) làm tôm chậm lớn, và hội chứng đục hậu ấu trùng TPD gây chết tôm giống chỉ sau 1–2 tuần thả nuôi.

Đặc biệt, trong 4 tháng đầu năm 2025, các bệnh này tiếp tục gây thiệt hại nghiêm trọng tại các vùng nuôi trọng điểm như Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Bến Tre…Thêm vào đó, các loại thuốc sát khuẩn như Chlorine, Vikong, Iodine, BKC… vốn được sử dụng phổ biến, nay cũng mất dần hiệu quả do chất lượng không đảm bảo hoặc do lạm dụng, khiến vi khuẩn phát triển khả năng kháng hóa chất.

Trước thực trạng đó, peptide kháng khuẩn (Antimicrobial Peptides – AMPs) nổi lên như một giải pháp đầy hứa hẹn. AMPs là các phân tử tự nhiên có cấu trúc đa dạng (α-helix, β-sheet, cấu trúc vòng...) và cơ chế hoạt động mạnh mẽ. Chúng tiêu diệt vi khuẩn bằng hai nhóm cơ chế chính: Tác động lên màng tế bào vi khuẩn: Mô hình phanh gầu: AMPs tạo ra các lỗ nhỏ trên màng tế bào, khiến các thành phần nội bào thoát ra ngoài. Mô hình lỗ hình khuyên: Hình thành các lỗ ổn định phá vỡ cấu trúc màng. Mô hình thảm: AMPs bao phủ bề mặt màng như một tấm thảm, làm sụp đổ màng tế bào. Tác động bên trong tế bào: Ức chế tổng hợp protein và axit nucleic. Cản trở quá trình gấp protein và hoạt động chức năng của tế bào. Ức chế tổng hợp thành tế bào. Trung hòa độc tố và làm giảm độc lực của vi khuẩn. Nhờ cơ chế tác động đa chiều, AMPs có khả năng tiêu diệt vi khuẩn một cách triệt để và ít gây hiện tượng kháng thuốc.

Hiện nay, một số công ty sản xuất thức ăn như ANT, Grobest… đã chủ động bổ sung peptide kháng khuẩn vào sản phẩm của mình. Thực tế cho thấy, các mô hình nuôi sử dụng loại thức ăn này giúp tôm tăng sức đề kháng rõ rệt. Tôm khỏe mạnh, có khả năng vượt qua giai đoạn nhiễm bệnh, tăng tiêu hóa, hấp thu tốt, hệ số FCR thấp, vỏ bóng đẹp, gan khỏe, ruột đầy thức ăn, bắt mồi mạnh và rút size nhanh, tôm về đích an toàn. Trong bối cảnh thuốc và hóa chất truyền thống ngày càng kém hiệu quả, lại gây hại cho môi trường và sức khỏe người tiêu dùng, việc sử dụng thức ăn bổ sung peptide kháng khuẩn, đạm lên men, dinh dưỡng sinh học… chính là xu hướng tất yếu. Đây không chỉ là giải pháp bền vững, an toàn, thân thiện môi trường, mà còn góp phần nâng cao giá trị sản phẩm tôm Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Đăng ngày 24/04/2025
Lý Vĩnh Phước @ly-vinh-phuoc
Dịch bệnh

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Nhật ký về quê

Quê hương là chùm khế ngọt, dù bạn có đi xa bao lâu thì quê hương cũng luôn mở vòng tay chào đón bạn quay trở về, nếu có một ngày bản thân cảm thấy mệt mỏi ở chốn sài gòn nhộn nhịp thì hãy tạm gác mọi chuyện về quê một chuyến nhé!

Tôm càng xanh.
• 13:44 20/05/2021

Đột phá mới xử lý nấm và phân trắng trên tôm bằng công nghệ Nano

Trước những thách thức dai dẳng từ nấm đồng tiền, nấm thủy mi và các bệnh đường ruột như phân trắng, một giải pháp công nghệ mới đang thu hút sự chú ý của ngành tôm.

Lễ ra mắt
• 17:00 14/11/2025

Acid Butyric – Tăng cường đề kháng tự nhiên của tôm

Acid Butyric vừa chống lại Vi khuẩn Vibrio spp, vừa củng cố sức khỏe đường ruột cho tôm.

Acid Butyric củng cố sức khỏe đường ruột cho tôm
• 10:00 31/08/2025

Vibrio tăng mạnh tại vùng nuôi: Gây bệnh ra sao và xử lý thế nào?

Theo cảnh báo từ Farmext LAB, nửa đầu 8/2025 tình hình khuẩn Vibrio đang duy trì mức cảnh báo cao ở các vùng nuôi. Việc phân tích quá trình gây bệnh trong gan tụy tôm và áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời.

Tình hình khuẩn Vibrio đang duy trì mức cảnh báo cao ở các vùng nuôi
• 11:00 26/08/2025

Bệnh hoại tử thần kinh (VNN) trên cá chẽm

Cá chẽm là một trong những đối tượng nuôi thương phẩm có giá trị cao và được ưa chuộng tại nhiều quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, một trong những thách thức nghiêm trọng đối với người nuôi cá chẽm hiện nay là bệnh hoại tử thần kinh do virus – còn gọi là Viral Nervous Necrosis (VNN) hoặc bệnh Betanodavirus. Đây là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt ở giai đoạn cá giống và cá con, có thể gây thiệt hại nặng nề lên tới 100% nếu không phát hiện và xử lý kịp thời.

Bệnh VNN trên cá chẽm
• 15:19 07/07/2025

Loại cá bị chê tanh bất ngờ 'lên đời' thành đặc sản, được săn lùng không kém cá biển đắt đỏ

Khi nói đến thực phẩm giàu omega-3, nhiều người thường nghĩ ngay đến các loại cá biển đắt đỏ như cá hồi hay cá ngừ. Thế nhưng, ít ai biết rằng cá mè – loài cá nước ngọt quen thuộc, giá rẻ và thường bị chê tanh – lại sở hữu một nguồn omega-3 dồi dào, không hề thua kém nhiều loại cá biển.

Cá mè
• 10:01 05/12/2025

Công thức cải thiện FCR nuôi tôm: Bí quyết nằm ở kỹ thuật cho ăn

Chi phí thức ăn thường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong vụ nuôi, có thể lên tới 60%. Việc tôm ăn nhiều nhưng chậm lớn dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận. Vấn đề này thường xuất phát từ việc quản lý cho ăn chưa sát với nhu cầu thực tế của tôm trong từng thời điểm.

Nhá tôm ăn
• 10:01 05/12/2025

Quảng Ninh truy tìm nguồn hóa chất lạ gây ra thủy sản chết trắng ven biển

Hàng loạt thủy sản chết bất thường tại vùng ven biển Quảng Hà (Quảng Ninh), kèm theo mùi hóa chất lạ và nhiều vỏ chai có chữ Trung Quốc dạt vào bờ, đã buộc cơ quan chức năng phải khẩn trương vào cuộc để truy tìm nguyên nhân.

Loài thủy sinh
• 10:01 05/12/2025

Khủng hoảng hàu tại Nhật: Thời cơ vàng cho doanh nghiệp Việt Nam?

Một cuộc khủng hoảng nguồn cung chưa từng có đang diễn ra tại Nhật Bản khi hàu và sò điệp nội địa chết hàng loạt, với tỷ lệ có nơi lên tới 90%. Sự kiện này đang mở ra một "cơ hội vàng" cho các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam để thâm nhập và thiết lập vị thế tại thị trường khó tính bậc nhất thế giới này.

Hàu
• 10:01 05/12/2025

Tại sao tôm bị mềm vỏ sau mưa?

Những cơn mưa lớn kéo dài thường là nỗi ám ảnh với người nuôi tôm, kéo theo sự biến động môi trường khốc liệt.

Tôm thẻ
• 10:01 05/12/2025
Some text some message..