Trước tình trạng tôm chết hàng loạt ở nhiều địa phương, năm 2014, Trường ĐH Duy Tân đã tổ chức nhiều chuyến thực địa để SV nghiên cứu, tìm giải pháp hỗ trợ người nuôi. Sau đó, nhóm khảo sát xác định nguyên nhân tôm chết là do môi trường nuôi bị thoái hóa, dư lượng kháng sinh vượt ngưỡng cho phép…
Để giải quyết vấn đề này, gần 2 năm qua, được sự hỗ trợ tài chính của trường và sự hướng dẫn nhiệt tình của giảng viên, Trang và Đức đã tập trung nghiên cứu đề tài “Hệ thống nuôi tôm sạch không thay nước”. Họ kỳ vọng hỗ trợ nông dân xử lý hiệu quả các chất thải trong quá trình nuôi, góp phần xây dựng nền công nghiệp nuôi tôm sạch, bền vững và thân thiện với môi trường.
Về tính hiệu quả của đề án, Nguyễn Công Đức giải thích: Phương pháp sử dụng vi sinh được nuôi cấy và phát triển sẽ trực tiếp xử lý chất thải trong các ao, hồ nuôi tôm cũng như thức ăn thừa đọng ở đáy trong quá trình nuôi mà không cần xây dựng thêm hệ thống xử lý nước thải. Phương pháp này còn làm sạch nước, phòng ngừa dịch bệnh, tạo ra nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng cho tôm. Từ đó, người nuôi tiết kiệm nhiều chi phí về điện, nước và thức ăn do không phải thay nước. Sau khi thu hoạch, họ có thể thả ngay tôm giống nuôi tiếp mà không phải tốn công sức hay chi phí xử lý ao, hồ. Ngoài ra, lượng vi sinh thừa có thể tận dụng làm thức ăn cho gia súc, gia cầm hay phân bón.
Theo tính toán của Huỳnh Minh Trang, phương pháp này tiết kiệm 20% chi phí thức ăn, giảm 5-7 lần lượng nước nuôi... Ngoài việc áp dụng công nghệ sinh học, giải pháp nuôi tôm sạch không cần thay nước còn tích hợp hệ thống quan trắc và điều khiển tự động. Nhờ đó, người nuôi có thể giám sát liên tục quá trình nuôi thông qua phần mềm quan trắc được cài trên các thiết bị di động. Hệ thống còn có chức năng tự điều tiết quạt nước giúp tối ưu quá trình cung cấp ôxy hòa tan… cho ao hồ, đồng thời gửi thông báo về hiện trạng theo định kỳ hay có cảnh báo tức thì qua tin nhắn khi xảy ra sự cố bất ngờ, giúp người nuôi có hành động kịp thời.
Đề tài “Hệ thống nuôi tôm sạch không thay nước” đã xuất sắc vượt qua 6 đội tuyển đến từ các trường ĐH mạnh trong cả nước về lĩnh vực kỹ thuật và quản trị kinh doanh. Không chỉ sở hữu phần thưởng 20 triệu đồng, Đức và Trang còn là đại diện của Việt Nam tham dự vòng thi chung kết khu vực Đông Á vào ngày 10-6.
Sẽ thử nghiệm trên quy mô lớn
TS Trần Nhật Tân, giảng viên Khoa Môi trường Trường ĐH Duy Tân, đánh giá: “Giải pháp nuôi tôm sạch không thay nước đang triển khai ở quy mô nhỏ và sẽ sớm thử nghiệm trên quy mô lớn. Giải pháp này được kỳ vọng sẽ góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ngăn ngừa và cô lập dịch bệnh, hạn chế sử dụng chất kháng sinh, nâng cao hiệu suất sử dụng thức ăn, giảm chi phí”.