Lạm dụng kháng sinh – Mối nguy khôn lường

Nuôi trồng thuỷ sản đang đối diện với những khó khăn do việc dùng lạm dụng hoá chất, kháng sinh gây ra.

ao tôm
Tỉ lệ sử dụng thuốc kháng sinh để phòng, trị bệnh tỷ lệ nghịch với mức độ công nghệ, kỹ thuật của người nuôi. Ảnh minh họa: Tepbac

Thẳng thắng đối diện thực trạng

Hiện nay, việc sử dụng kháng sinh tại các trang trại đại loại là:

- Phối hợp cùng lúc 2, thậm chí 3 loại kháng sinh để điều trị bệnh nhưng không nắm rõ cơ chế phối hợp thuốc, hay hoạt tính dược lực, chỉ định sử dụng,… đặc biệt là tương tác thuốc giữa các nhóm kháng sinh, đề kháng kháng sinh, thu hẹp phổ kháng khuẩn. 

- Liều dùng tăng dần ở lần điều trị sau, khi điều trị bệnh lần đầu chưa thuyên giảm.

- Tần suất sử dụng liên tục trong ngày, như một thói quen trong quá trình nuôi. 

- Thời gian sử dụng kháng sinh kéo dài, không tập trung giải độc, phục hồi gan, hệ tiêu hoá sau khi sử dụng. Điều này gây khó khăn cho cơ chế tiết enzym tiêu hoá, giảm chức năng tiêu hoá, hấp thu, chuyển hoá thức ăn, biến dưỡng protein của gan. 

Ngoài những kháng sinh chuyên biệt dùng trong nuôi thuỷ sản, người nuôi còn sử dụng kháng sinh dùng cho người, kháng sinh nguyên liệu, kháng sinh không rõ nguồn gốc, kháng sinh cấm... Tác động tiêu cực đến tôm, cá: Gây chậm lớn, chai còi, dị hình, dị tật, ảnh hưởng tỷ lệ sống. 

kháng sinh cho người
Sử dụng kháng sinh cho người trên động vật thủy sản cần phải dừng lại trước khi quá muộn. Ảnh minh họa

Lạm dụng kháng sinh và mối nguy khôn lường

Sử dụng kháng sinh thường xuyên với liều và tần suất sử dụng tăng dần, gây lờn thuốc ở vi khuẩn, nấm, nguyên sinh động vật. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra sự hình thành các chủng gây bệnh mới, có khả năng đề kháng kháng sinh, xuất phát từ việc dùng lạm dụng kháng sinh, hậu quả làm tăng tỷ lệ cá, tôm nhiễm bệnh, giảm tỷ lệ sống. 

kháng kháng sinh
Hiện tượng kháng kháng sinh xảy ra khi một loại vi sinh vật tiến hóa để đề kháng mạnh hơn hoặc hoàn toàn với kháng sinh mà trước đây có thể trị được. Ảnh: hcmbiotech

Sử dụng kháng sinh thường xuyên gây ô nhiễm môi trường, dư lượng tồn lưu trong cơ thể cá, tôm, giảm giá trị hàng hoá khi xuất bán, khó khăn mở rộng thị trường, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ người tiêu dùng.

Hạn chế dùng kháng sinh có phổ kháng khuẩn hẹp, do giới hạn hiệu quả tác động lên chủng gây bệnh. Sử dụng thuốc đúng liều lượng, đủ liệu trình. Cập nhật thông tin về tình hình dịch tễ, khả năng nhạy cảm kháng sinh của hệ vi khuẩn, để có kế hoạch sử dụng kháng sinh hiệu quả. Bà con nên hạn chế kết hợp nhiều loại kháng sinh trong điều trị bệnh tôm, cá. Tránh hình thành chủng gây bệnh mới, chủng gây bệnh kháng thuốc. Bà con không nên sử dụng kháng sinh, kết hợp với vi sinh, vì kháng sinh sẽ tiêu diệt vi sinh vật hữu ích, điều đó gây lãng phí, không phát huy được vai trò của vi sinh. 

Sử dụng kháng sinh điều trị bệnh cá, tôm, bà con nên đồng bộ các biện pháp hỗ trợ kèm theo. Thời gian dùng kháng sinh không quá 5 ngày, sau thời gian dùng kháng sinh, cần phải bổ sung chất giải độc gan như Sorbitol, Methionine, Choline, Inositol. Sau khi giải độc gan, hỗ trợ thêm chất tăng cường đề kháng như Beta glucan, Lipopolysaccharide, Peptidoglycan, vitamin C, B12…Bổ sung Enzyme tiêu hoá, vi sinh đường ruột, phục hồi lại hệ sinh có lợi trong đường tiêu hoá cho cá, tôm. Ổn định các thông số môi trường, hạn chế các thông số này biến động, gây sốc cho tôm, cá. 

Việc nuôi tôm, cá thâm canh với mật độ cao và sử dụng thức ăn công nghiệp làm môi trường rất dễ ô nhiễm, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh hình thành, bùng phát. Song, thời tiết, khí hậu, diễn biến phức tạp là mối nguy tiềm ẩn, ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ cá, tôm nuôi bất cứ lúc nào. Chủ động phòng bệnh cho tôm, cá nuôi, sẽ cho hiệu quả, an toàn, bền vững và ít tốn kém hơn so với việc dùng kháng sinh, hóa chất điều trị khi dịch bệnh xảy ra. 
Đăng ngày 28/04/2022
Lý Vĩnh Phước @ly-vinh-phuoc
Dịch bệnh

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Nhật ký về quê

Quê hương là chùm khế ngọt, dù bạn có đi xa bao lâu thì quê hương cũng luôn mở vòng tay chào đón bạn quay trở về, nếu có một ngày bản thân cảm thấy mệt mỏi ở chốn sài gòn nhộn nhịp thì hãy tạm gác mọi chuyện về quê một chuyến nhé!

Tôm càng xanh.
• 13:44 20/05/2021

Lỏng ruột trên tôm và những điều cần lưu ý

Trong nuôi trồng thủy sản, hiện tượng tôm bị lỏng ruột là một rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng, đặc trưng bởi tình trạng thành ruột mềm, dễ đứt gãy, phân tôm không kết dính. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhiễm khuẩn (Vibrio spp.), độc tố thức ăn hoặc stress môi trường, dẫn đến suy giảm chức năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng. Bệnh không chỉ tác động đến tốc độ tăng trưởng mà còn làm tăng tỷ lệ hao hụt, ảnh hưởng năng suất vụ nuôi.

Hình minh họa tôm thẻ
• 12:17 19/05/2025

Dịch bệnh TPD bùng phát trên tôm

Trong thời gian gần đây, dịch bệnh trên tôm tại các vùng nuôi trọng điểm đang diễn biến phức tạp, lan rộng nhiều khu vực với tỷ lệ thiệt hại ngày càng gia tăng. Đáng chú ý nhất là sự bùng phát mạnh của bệnh TPD (bệnh gan tụy cấp tính trên tôm), gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 07/05/2025

Peptide kháng khuẩn ứng dụng trong phòng bệnh tôm

Trong nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991 nhiều loại kháng sinh được bà con sử dụng có khả năng chống lại nhiều loại vi khuẩn gây bệnh tôm, bằng việc hòa vào nước tạt trực tiếp xuống ao nuôi khi tôm bị bệnh hay trộn vào thức ăn cho ăn trực tiếp để phòng bệnh. Đến năm 2024 hầu hết các chủng vi khuẩn có khả năng kháng đa số các loại kháng sinh.

Kháng khuẩn tôm
• 10:29 05/05/2025

Hiệu quả của peptide kháng khuẩn (AMPs) trong phòng trị bệnh tôm

Trong ngành nuôi tôm, so với giai đoạn năm 1991, người nuôi từng sử dụng nhiều loại kháng sinh để phòng và trị bệnh.

Vi khuẩn
• 10:36 24/04/2025

Nước mưa ảnh hưởng đến hồ cá cảnh như thế nào?

Hồ cá cảnh là một hệ sinh thái thu nhỏ, nơi các yếu tố môi trường cần được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển ổn định của cá, cây thủy sinh và vi sinh vật. Một trong những yếu tố môi trường thường bị bỏ qua nhưng lại có ảnh hưởng rất lớn đến hồ cá chính là nước mưa. Mặc dù nước mưa là một nguồn nước tự nhiên, nhưng nó có thể mang lại cả lợi ích lẫn tác hại nếu không được quản lý đúng cách. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của nước mưa đến hồ cá cảnh, đặc biệt là những hồ đặt ngoài trời.

Hồ cá
• 04:47 16/06/2025

Khuyến khích thay thế thịt đỏ bằng cá trong khẩu phần ăn

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và lối sống lành mạnh, xu hướng điều chỉnh khẩu phần ăn theo hướng giảm thịt đỏ và tăng tiêu thụ cá đang ngày càng phổ biến. Không chỉ là sự thay đổi mang tính cá nhân, mà đây còn là một hướng đi được nhiều chuyên gia dinh dưỡng và tổ chức y tế toàn cầu khuyến khích nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm áp lực lên môi trường.

Ăn cá
• 04:47 16/06/2025

Gỡ khó cho thủy sản khai thác: Bà Rịa – Vũng Tàu vào cuộc quyết liệt

Trong bối cảnh Bà Rịa – Vũng Tàu là một trong những điểm nóng về xuất khẩu thủy sản khai thác, đặc biệt là cá mối xuất đi EU, doanh nghiệp vẫn gặp rào cản lớn do quy định nghiêm ngặt về nguồn gốc khai thác (IUU).

Tàu cá
• 04:47 16/06/2025

Báo cáo xu hướng môi trường và sức khỏe tôm

Theo báo cáo định kỳ từ Farmext LAB (Từ ngày 08/06 – 13/06/2025) mang đến những tín hiệu tích cực khi tình hình dịch bệnh đã được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, các chỉ số về vi khuẩn trong gan và ruột tôm vẫn ở mức báo động, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt từ người nuôi.

Nuôi trồng thủy sản
• 04:47 16/06/2025

Đà Nẵng: Người nuôi mất trắng sau một đêm

Đợt mưa lũ trái mùa từ ngày 11 đến 13 tháng 6 năm 2025, do ảnh hưởng của cơn bão số 1 (WUTIP), đã gây ra những thiệt hại nặng nề cho người dân các tỉnh miền Trung, đặc biệt là các hộ nuôi trồng thủy sản tại Đà Nẵng. Lũ lên nhanh và bất ngờ trong đêm đã khiến nhiều gia đình mất trắng tài sản, với ước tính thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng.

Bão
• 04:47 16/06/2025
Some text some message..