Nguồn lợi rong biển quần đảo Trường Sa

Từ lâu, rong biển đã được biết đến như một sản vật giàu dinh dưỡng cao và có tác dụng chữa bệnh. Rong biển còn được dùng làm nguyên liệu cho rất nhiều ngành công nghiệp: thực phẩm, dệt may, mỹ phẩm, dược phẩm... Có giá trị lớn như thế nhưng rong biển tại quần đảo Trường Sa lại chưa được định hướng nghiên cứu để đưa vào khai thác.

rong biển, quần đảo Trường Sa.
Thu mẫu rong biển tại quần đảo Trường Sa.

Ở nước ta hiện nay, một số nhóm rong như: rong câu (Gracilaria), rong đông (Hypnea), rong mơ (Sargassum), rong mào gà (Laurencia), rong kỳ lân (Eucheuma, Kappaphycus)... đã được nuôi trồng rộng rãi phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Đây là một trong những ngành nghề mới, góp phần đáng kể làm thay đổi bộ mặt các vùng nông thôn, nhất là các vùng ven biển.

Quần đảo Trường Sa với khoảng 100 hòn đảo, đá ngầm và bãi san hô có nhiều loài rong biển nhưng các công trình nghiên cứu về rong biển Trường Sa còn rất ít, chủ yếu nghiên cứu về thành phần loài, phân bố và sinh lượng, khu hệ.... còn nghiên cứu về nguồn lợi rong biển hầu như chưa có. Để có cơ sở khoa học trong khai thác, sử dụng hợp lý và hiệu quả nguồn tài nguyên rong biển, đồng thời bổ sung tư liệu về nhóm nguồn lợi này ở nước ta, trong thời gian qua các nhà khoa học thuộc viện Tài nguyên và môi trường biển đã tiến hành nghiên cứu nguồn lợi rong biển quần đảo Trường Sa.

Kết quả nghiên cứu cho thấy tại mười đảo thuộc quần đảo Trường Sa: Trường Sa Lớn, Nam Yết, Sơn Ca, Song Tử Tây, Phan Vinh, Tốc Tan, Thuyền Chài, Đá Tây, Sinh Tồn và Đá Nam, các nhà khoa học đã xác định được 255 loài rong biển thuộc bốn ngành là khuẩn lam (Cyanophyta), rong đỏ (Rhodophyta), rong nâu (Phaeophyta) và rong lục (Chlorophyta). Trong đó, rong đỏ chiếm ưu thế hơn cả: 136 loài chiếm 53,3%, tiếp theo là rong lục: 69 loài chiếm 27%, khuẩn lam và rong nâu có số lượng loài bằng nhau: 25 loài chiếm 9,8%.

Rong biển ở quần đảo Trường Sa phân bố rất đa dạng và không đồng đều. Theo đó, sự phân bố địa lý (phân bố rộng) của rong biển tại các đảo thuộc quần đảo Trường Sa hoàn toàn không giống nhau. Số lượng loài tại các đảo dao động từ 17 loài (đảo Phan Vinh) đến 127 loài (đảo Đá Tây), trung bình là 72,9 loài. Sự phân bố rộng của các loài rong biển ở đây phù hợp với quy luật phân bố của sinh vật thuỷ sinh. Hệ số tương đồng của các loài tại các đảo khác nhau dao động từ 0,102 (giữa Đá Nam và Tốc Tan) đến 0,677 (giữa Trường Sa và Nam Yết). Nguyên nhân chính của sự sai biệt này là vị trí địa lý giữa các đảo, tác động của con người và thiên nhiên.

Sự phân bố thẳng đứng (phân bố sâu) của rong biển tại quần đảo Trường Sa chỉ nằm trong giới hạn từ vùng triều trở xuống và tập trung chủ yếu ở vùng triều thấp. Một số loài có thể phân bố sâu đến 20m hoặc hơn. Trong số 255 loài rong biển đã phát hiện được tại quần đảo Trường Sa, có tới 72% số loài phân bố ở vùng triều và 28% loài phân bố ở vùng dưới triều. Căn cứ theo giá trị sử dụng của từng loài, các nhà khoa học đã phân loại rong biển tại quần đảo Trường Sa thành sáu nhóm sau: làm nguyên liệu chế biến keo carrageenan; làm nguyên liệu chế biến agar; làm dược liệu; làm thực phẩm; làm phân bón; làm rau xanh.

Kết quả nghiên cứu cho thấy tại quần đảo Trường Sa có 62 loài rong có giá trị kinh tế, trong đó, một số loài có trữ lượng tự nhiên tức thời là: rong mơ (34 tấn), rong câu (9 tấn), rong guột (10 tấn), rong quạt (5 tấn), rong gai (9 tấn), rong đông (13 tấn), rong mào gà (15 tấn), rong sụn (30 tấn) và rong loa kèn (20 tấn).

Nghiên cứu nguồn lợi rong biển quần đảo Trường Sa không chỉ có ý nghĩa về mặt khoa học mà còn giúp các cơ quan quản lý tại quần đảo Trường Sa định hướng khai thác nguồn tài nguyên quý giá này một cách hiệu quả, thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của các vùng hải đảo.

SGTT
Đăng ngày 02/08/2013
BÀI VÀ ẢNH: TS ĐÀM ĐỨC TIẾN (VIỆN TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG BIỂN)
Sinh học

Nuôi trồng thủy sản thân thiện với môi trường

Thủy sản được coi là nguồn thực phẩm quan trọng cho tương lai do sự gia tăng dân số toàn cầu và diện tích đất cho nông nghiệp ngày càng hạn chế.

nuôi cá bớp
• 10:24 10/02/2022

50 tấn cá chẽm chết cóng

Hàng trăm ngàn con cá chẽm nuôi tại một trại cá ở Hy Lạp chết vì lạnh, sau trận bão tuyết lớn làm tê liệt toàn quốc gia này trong tuần.

cá chết hàng loạt
• 19:47 28/01/2022

Chất diệt khuẩn an toàn thân thiện với môi trường đến 95%

Người ta nói nuôi thủy sản là nuôi nước. Môi trường nước có sạch thì thủy sản nuôi ở dưới mới sống tốt và lớn lên được. Vậy mới nói khâu diệt khuẩn khử trùng ao là rất quan trọng.

chất diệt khuẩn
• 10:01 10/11/2021

Giải cứu cá voi nặng 3 tấn mắc cạn ở Huế

Người dân ở cửa biển Tư Hiền, xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên - Huế vừa giải cứu thành công một con cá voi nặng 3 tấn, dài hơn 5m mắc cạn do sóng biển đánh dạt bờ trong lúc triều cường dâng cao, biển động mạnh.

Cá voi mắc cạn
• 16:16 21/10/2021

Ứng dụng một số công nghệ trong chế biến và bảo quản thủy sản

Công nghệ chế biến và bảo quản thủy sản đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn chất lượng, kéo dài thời gian sử dụng, và nâng cao giá trị thương mại của các sản phẩm thủy sản.

Thủy sản
• 10:34 18/02/2025

Bản chất kiềm trong ao nuôi tôm

Độ kiềm là tổng lượng các ion bicarbonate (HCO₃⁻), carbonate (CO₃²⁻) và đôi khi hydroxide (OH⁻) trong nước. Các ion này có khả năng trung hòa axit trong nước.

Ảnh bìa
• 10:00 05/12/2024

Vai trò của các thành phần ion đối với sự phát triển của tôm

Để vụ nuôi tôm được thành công thì việc quản lý chất lượng, môi trường nước ao nuôi là một trong những yếu tố chủ chốt không thể bỏ qua, ngoài những thông số chính thì các thành phần ion trong ao cũng đóng vai trò quan trọng không kém đối với sức khỏe và sự tăng trưởng của tôm.

Tôm thẻ
• 10:28 29/11/2024

Sự hỗ trợ nhau ở các bộ phận trên cơ thể tôm

Mỗi bộ phận của tôm, từ vỏ ngoài cứng cáp đến các cơ quan tiêu hóa, hô hấp và bài tiết, đều giữ vai trò riêng biệt nhưng lại không thể hoạt động một cách độc lập. Sự liên kết này giúp tôm bảo vệ bản thân trước các mối nguy, tận dụng dinh dưỡng và duy trì sức khỏe.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:33 13/11/2024

Tên khoa học của tôm thẻ chân trắng là Penaeus vannamei hay Litopenaeus vannamei?

Nhiều người không khỏi bối rối khi bắt gặp hai tên khoa học của tôm thẻ chân trắng là: Penaeus vannamei và Litopenaeus vannamei. Vậy, đâu mới là danh pháp chính xác theo hệ thống phân loại khoa học hiện đại, và tại sao sự nhầm lẫn này lại tồn tại?

tên khoa học của tôm thẻ chân trắng
• 01:42 18/07/2025

Đổi hướng để bứt phá: Chiến lược đưa thủy sản Việt vào phân khúc cao cấp

Trong nhiều năm, ngành thủy sản Việt Nam đã gặt hái nhiều thành tựu đáng kể về sản lượng và kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, phần lớn sản phẩm vẫn nằm ở phân khúc giá rẻ, xuất thô hoặc chế biến đơn giản, khiến giá trị gia tăng thấp và dễ tổn thương trước biến động thị trường. Đã đến lúc ngành thủy sản cần một hướng đi mới – tái định vị thị trường và chuyển hướng mạnh mẽ sang phân khúc cao cấp.

• 01:42 18/07/2025

Hệ vi sinh vật đường ruột quyết định 50% tỷ lệ sống của tôm giống

Năng suất không đồng đều và tỷ lệ hao hụt cao ở giai đoạn đầu luôn là một thách thức lớn trong ngành nuôi tôm thẻ chân trắng. Một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí uy tín Applied and Environmental Microbiology của Hiệp hội Vi sinh vật học Hoa Kỳ đã cung cấp bằng chứng khoa học rõ ràng, cho thấy hệ vi sinh vật (microbiome) đường ruột là một yếu tố quyết định đến sự thành bại của vụ nuôi.

• 01:42 18/07/2025

Nuôi tép cảnh: Thú chơi sinh động, dễ bắt đầu

Không chỉ gắn với mô hình nuôi thương phẩm, các loài tôm, tép nhỏ, thường gọi chung là tép cảnh – đang ngày càng được ưa chuộng trong giới chơi thủy sinh và người nuôi nhỏ lẻ. Với vẻ ngoài bắt mắt, dễ chăm sóc và giá trị thẩm mỹ cao, tép cảnh dần trở thành một xu hướng thú vị, đặc biệt là với những người yêu thích thiên nhiên trong không gian sống.

• 01:42 18/07/2025

Khi các “ông lớn” ngành thức ăn thủy sản rời đi

Việc các tập đoàn lớn trong ngành thức ăn thủy sản lần lượt tái cơ cấu hoặc thu hẹp hoạt động tại Việt Nam đang tạo ra những xáo trộn sâu rộng đến toàn bộ chuỗi cung ứng. Quyết định này không chỉ để lại những khoảng trống lớn trên thị trường mà còn đặt ra thách thức trực tiếp cho người nông dân, đồng thời mở ra cơ hội chưa từng có cho các doanh nghiệp khác vươn lên.

• 01:42 18/07/2025
Some text some message..