Rau má kích thích tăng cường miễn dịch ở cá rô phi

Nghiên cứu hiện tại được thực hiện để đánh giá tác dụng của bột rau má đối hiệu suất tăng trưởng và đáp ứng miễn dịch của cá rô phi.

Rau má
Rau má là cây thuốc được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam.

Từ nhiều năm qua, sự phát triển của ngành nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu thủy sản đã giúp Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) trở thành một trong những vùng trọng điểm về nuôi trồng thủy sản cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu ra nước ngoài. Tuy nhiên, nuôi trồng thủy sản phát triển nhanh dẫn đến quá trình thâm canh hóa cùng với tình hình biến đổi khí hậu đã dẫn đến tình trạng cá luôn bị stress và hậu quả cuối cùng là sự bùng phát bệnh. Nhiễm khuẩn được coi là một trở ngại đáng kể trong nuôi trồng thủy sản thâm canh vì chúng gây ra thiệt hại nặng nề trong sản xuất. Khi dịch bệnh bùng phát bà con hay sử dụng kháng sinh và hóa chất để điều trị bệnh, tuy nhiên, áp dụng những  biện pháp này đã làm xuất hiện những dòng vi khuẩn kháng thuốc và tác động xấu đến môi trường nước (Done et al., 2015; Santos, Ramos, 2018). 

Những năm gần đây, các nhà khoa học đã  chú trọng đến việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên có tác dụng kích thích miễn dịch, chẳng hạn như prebiotic, men vi sinh và thảo dược trong nuôi trồng thủy sản. Trong số đó, thảo dược được coi là một hướng đi mới đầy triển vọng. Sản phẩm thực vật đã được áp dụng rộng rãi trong nuôi trồng thủy sản để tăng cường hiệu suất tăng trưởng, hệ thống miễn dịch và có tác dụng chống oxy hóa, do các hợp chất sinh học của chúng, chẳng hạn như alkaloids, terpenoids, saponin và flavonoid (Reverter et al., 2017).

Cây rau má có tên khoa học là Centella asiatica là một trong những cây thuốc được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền ở Việt Nam và các nước khác trong khu vực đông Á như: Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia, Sri Lanka. Rau má mọc tự nhiên khắp nơi, thường thành từng đám ở vườn, bãi ven suối, nương rẫy, bờ ruộng cao và ven rừng.

Các thành phần hóa học chính của cây rau má gồm các hợp chất tritecpen và tritecpen glucosid như axit asiatic, axit madecassic, asiaticosid, madecassosid, brahmosid và brahminosid. Ngoài ra, cây rau má còn chứa các hợp chất polyacetylen, flavonoid, ancaloid, oligosacharid, vitamin C và tinh dầu với mùi thơm đặc trưng.

Thành phần dinh dưỡng trong 100 gam dịch chiết rau má có: 88.20 g nước, 3.20 g chất đạm protein, 1.80 g chất carbohydrate (mono, disaccharide), 4.5 g cellulose, 3.70 mg vitamin C, 0.15 mg vitamin B1, 2.29 mg Calcium, 2.00 mg Phospho, 3.10 mg Sắt, 1.30 mg β carotene (tiền vitamin A…)

Theo Vaishali và cộng sự, 2016 rau má có nhiều tác dụng dược lý như chất chống ung thư, kháng khuẩn và chống viêm. Rau má còn được xem là chất có tác dụng điều hòa miễn dịch điều trị các bệnh truyền nhiễm ở động vật thủy sản có vai trò như kháng sinh. Rau má được ứng dụng nhiều, nhưng không có dữ liệu nào về việc sử dụng rau má trên cá rô phi sông Nile hiệu suất tăng trưởng và đáp ứng miễn dịch.

Nghiên cứu hiện tại được thực hiện để đánh giá tác dụng của bột rau má đối  hiệu suất tăng trưởng và đáp ứng miễn dịch của cá rô phi (Oreochromis niloticus)

Nghiên cứu ứng dụng rau má trong nuôi trồng thủy sản

Rau má được làm sạch, sấy khô trong 48 giờ ở 50° C, sau đó nghiền thành bột mịn (0,2 mm) và trộn vào thức ăn viên của cá.

Cá rô phi (trọng lượng trung bình 17,84 ± 0,08 g) được cho ăn bột rau má với nồng độ 0, 5, 10 và 20 g/kg trong 61 ngày. Tốc độ tăng trưởng, chất nhầy da và phản ứng miễn dịch trong huyết thanh của O. niloticus đã được tính toán sau 60 ngày sau khi ăn.

Kết quả

Qua nghiên cứu cho thấy bột rau má có khả năng kích thích tăng trưởng cá. Sau 60 ngày cho ăn, nghiệm thức cho ăn bột rau má 5g/kg thức ăn có tốc độ tăng trưởng cụ thể (SGR), tăng trọng (WG) và trọng lượng cuối cùng (FW) cao nhất, kế đến là nghiệm thức bổ sung 10g/kg và thấp nhất là nghiệm thức đối chứng.

Nghiệm thức bổ sung bột rau má cải thiện đáng kể hoạt động  lysozyme và hoạt động peroxidase có trong chất nhầy da, huyết thanh của cá và đạt giá trị cao nhất ở nghiệm thức bổ sung 5 g/kg thức ăn kế đến là nghiệm thức 10 g/kg. Đồng thời gia tăng khả năng thực bào và hoạt động hô hấp ở 2 nghiệm thức này.

Tóm lại, chế độ ăn bổ sung bột rau má (5g,10 g/ kg ) có khả năng kích thích tăng cường miễn dịch cho cá rô phi giúp cá chịu đựng được stress và kháng mầm bệnh. Rau má có sẳn từ tự nhiên, dễ kiếm và rẻ tiền là một phương toán kinh tế cho người nuôi. Do đó, ứng dụng bổ sung rau má vào thức ăn cá như một biện pháp phòng ngừa bệnh là cần thiết.

Theo Naphakorn Srichaiyo và cộng sự.

Đăng ngày 02/12/2019
NHƯ HUỲNH Lược dịch
Kỹ thuật

Những hiểu biết cần thiết để nâng cao chất lượng hệ thống sản xuất cá giống

Tăng cường khả năng tiếp cận con giống chất lượng tốt của nông dân ở các nước đang phát triển là ưu tiên hàng đầu và đã được chứng minh là làm tăng đáng kể thu nhập, giảm nghèo, cải thiện an ninh lương thực, dinh dưỡng và tạo cơ hội việc làm.

cá rô phi ấp trứng
• 11:59 14/10/2021

Vaccine phòng bệnh TiLV trên cá rô phi

Vaccine bất hoạt HKV (nhiệt) và FKV (formalin) đều là những vắc xin tiêm đầy hứa hẹn để phòng bệnh TiLV trên cá rô phi.

cá rô phi
• 15:25 07/10/2021

Tác dụng đa dạng của bã mía trong nuôi cá rô phi

Bã mía giúp cải thiện năng suất, miễn dịch và là một nguồn prebiotic để thúc đẩy sự phát triển và sử dụng thức ăn của cá rô phi trong mô hình biofloc.

cá rô phi
• 11:52 01/10/2021

Tác động của Azomite đến chất lượng tinh trùng ở cá

Azomite thường được dùng để tăng cường hiệu quả tăng trưởng và khả năng kháng bệnh ở tôm cá. Nghiên cứu dưới đây còn cho thấy tác động tích cực của Azomite đến chất lượng tinh trùng của cá rô phi.

cá rô phi
• 11:44 17/09/2021

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 10:27 28/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 09:57 28/03/2024

Làm thế nào để hạn chế ốc đinh ao tôm

Ốc đinh hay còn gọi là ốc hút, có kích thước nhỏ bé chỉ từ 1cm đến 2cm. Chúng sở hữu hình dạng xoắn ốc độc đáo và thường sinh sống ở những khu vực nuôi tôm, cạnh tranh thức ăn với tôm. Vậy làm thế nào để hạn chế loài ốc này, cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé!.

Ốc đinh
• 10:06 27/03/2024

Sử dụng thuốc cho gan và hệ tiêu hóa tôm hiệu quả

Để tôm có thể phát triển khỏe mạnh, sức đề kháng và hấp thu tốt, người nuôi thường sử dụng các loại thuốc thủy sản giúp hỗ trợ cũng như điều trị cho tôm. Gan và hệ tiêu hóa là hai bộ phận gần như được quan tâm nhất khi nhắc đến các chất dinh dưỡng bổ sung cho tôm. Hôm nay hãy cùng Tép Bạc tìm hiểu sâu hơn về chúng nhé!

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 26/03/2024

Bạc Liêu: Tiến độ xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm

Tép Bạc đã phản ánh, năm 2023, tỉnh Bạc Liêu đứng đầu cả nước về sản lượng tôm nước lợ và kim ngạch xuất khẩu nhờ phát triển nuôi siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Bạn đọc muốn biết thêm tiến độ đầu tư xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm nổi tiếng ở Bạc Liêu nên xin cung cấp thêm thông tin.

Khu nuôi tôm công nghệ cao
• 22:35 28/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 22:35 28/03/2024

Như thế nào để tôm được vận chuyển đúng cách?

Tôm cũng giống như các hàng hóa khác, phân loại theo nhu cầu của khách hàng mà được vận chuyển đến các nơi khác nhau, với hai giai đoạn cơ bản như tôm giống được vận chuyển từ các trại giống đến ao nuôi và tôm thương phẩm được vận chuyển đến các chợ đầu mối, nhà máy chế biến. Vậy cách nào để có thể vận chuyển chúng một cách an toàn, tiết kiệm mà vẫn hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu dưới đây nhé!

Tôm đông lạnh
• 22:35 28/03/2024

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 22:35 28/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 22:35 28/03/2024