Sinh sản nhân tạo thành công loài cá "kỳ lạ nhất hành tinh"

Cá thòi lòi thia (Periophthalmodon chlosseri Pallas, 1770) là loài cá rất quý hiếm ở Việt Nam, được Tổ chức sinh vật thế giới xếp vào 1 trong 6 con vật “kỳ lạ nhất hành tinh” và là loài cá lưỡng cư phân bố ở các vùng cửa sông, vùng ngập mặn ven biển khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

cá thòi lòi thia
Cá thòi lòi thia có hai chân trước, bơi lội dưới sông, di chuyển trên bùn, chạy nhảy trên cạn và kỳ lạ hơn là nó có thể leo trèo trên cây.

Hiện nay, cá thòi lòi chưa được nuôi phổ biến do nguồn cá giống tự nhiên khan hiếm. Tình trạng khai thác cá thòi lòi làm thực phẩm ngày càng gia tăng, trong khi các nghiên cứu về đặc tính sinh sản của loài cá này còn rất hạn chế, vì vậy có thể dẫn tới nguy cơ cạn kiệt trong tự nhiên. Đây cũng là loài cá bản địa đặc sản của vùng Đất Mũi Cà Mau, được ghi vào danh sách bảo tồn và phát triển. Từ những lý do trên, cá thòi lòi thia đã được tiến hành nghiên cứu thử nghiệm sinh sản nhân tạo tại Phân viện Nghiên cứu Thuỷ sản Nam sông Hậu (Phân viện NCTS Nam sông Hậu) - Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II.

Vật liệu cho nghiên cứu thử nghiệm sinh sản là nguồn cá thòi lòi thia bố mẹ được đánh bắt tại vùng bãi bồi huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau. Nhóm nghiên cứu đã chọn 36 cặp cá có tuyến sinh dục bước vào giai đoạn sinh sản qua nhận diện hình thái và màu sắc của gai sinh dục. Cá được nuôi thuần điều kiện thí nghiệm từ 1- 3 ngày và tiến hành tiêm kích dục tố HCG cho cá đẻ. Sau 2 liều tiêm (liều dẫn chiếm 1/3 tồng liều, liều quyết định bằng 2/3 tổng liều), nếu cá không đẻ tự nhiên sẽ tiến hành vuốt trứng và cho thụ tinh với tinh sào của cá đực. Trứng sau thụ tinh 60 phút cho vào ấp và theo dõi quá trình phát triển của phôi, khi phôi phát triển đến giai đoạn tiền ấu trùng, chuyển tất cả trứng vào môi trường ấp nước có sục khí nhẹ cho trứng nở thành cá bột.

sinh sản nhân tạo cá thòi lòi thia
Cá thòi lòi bố mẹ được nuôi thuần và cho sinh sản tại Phân viện NCTS Nam sông Hậu.

phôi và ấu trùng
Các giai đoạn phát triển phôi và ấu trùng cá thòi lòi thia.

Kết quả thử nghiệm kích thích sinh sản trên 36 cặp cá bố mẹ với kích dục tố HCG, liều tiêm 400-500 IU/kg cho tỉ lệ cá đẻ 100% sau 24 giờ tiêm liều quyết định. Tỉ lệ trứng thụ tinh trung bình 91,49%± 3,1 và tỉ lệ trứng nở là 42,4% ± 2,2. Từ kết quả nghiên cứu cho thấy cá thòi lòi thia tại vùng bãi bồi Cà Mau có khả năng cho sinh sản nhân tạo như một số loài cá khác.

Nhóm nghiên cứu: ThS. Lê Văn Trúc, ThS. Võ Bích Xoàn, CN. Tiêu Thanh Tươi, ThS. Nguyễn Thanh Hà, KS. Ngô Minh Lý. Phân viện Nghiên cứu Thủy sản Nam sông Hậu.

Phòng Khoa học, Hợp tác quốc tế và Đào tạo
Đăng ngày 07/12/2021
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Thương lái đang thay đổi cách mua tôm như thế nào?

Trong bối cảnh ngành tôm Việt Nam năm 2025 đang phục hồi mạnh mẽ nhưng phải đối mặt với các rào cản thương mại phức tạp, chân dung của "thương lái" đã có sự thay đổi mang tính bước ngoặt.

Tôm
• 14:15 26/12/2025

Khi ao nuôi "già" đi: Làm sao để phục hồi "trái tim" của hệ sinh thái đáy?

Trong nuôi tôm thâm canh, người nuôi thường chú trọng con giống, thức ăn mà bỏ quên đất đáy ao, hệ sinh thái quyết định sự bền vững. Vậy, làm sao nhận biết ao đã lão hóa và cách hồi sinh nền đáy kiệt quệ sau nhiều vụ nuôi?

Ao nuôi tôm
• 12:04 24/12/2025

Những hiện tượng lạ trong ao nuôi dễ bị nhầm là bệnh

Trong quá trình nuôi thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm thâm canh, người nuôi thường ghi nhận một số biểu hiện bất thường xuất hiện đột ngột trong ao. Phổ biến nhất là tôm giảm ăn, nổi đầu, tập trung ở mé ao vào sáng sớm hoặc tôm bơi yếu, phân tán không đều trong ao.

Tôm thẻ
• 11:27 23/12/2025

Vì sao tôm ăn nhiều nhưng chậm lớn?

Trong ngành nuôi trồng thủy sản Việt Nam, hiện tượng tôm ăn mạnh nhưng tăng trưởng kém là thách thức lớn, dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cao và giảm lợi nhuận. Vấn đề này không chỉ do bệnh lý mà thường xuất phát từ mất cân bằng vi sinh đường ruột, ảnh hưởng bởi môi trường và quản lý.

Cho tôm ăn
• 13:37 22/12/2025

4 bộ phận của cua biển dù ngon mấy cũng không được ăn nếu muốn an toàn sức khỏe

Cua biển, với thịt chắc, gạch béo ngậy, luôn là món khoái khẩu của nhiều người. Tuy nhiên, ít ai biết rằng trong "kho báu" ấy lại ẩn chứa 4 bộ phận tưởng chừng ngon lành nhưng lại cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe. Cùng khám phá chúng là gì và tại sao bạn tuyệt đối không nên ăn chúng.

Cua biển
• 12:49 28/12/2025

“Bản đồ” ngành tôm năm 2026, Việt Nam đứng ở đâu?

Trong giai đoạn sắp tới, ngành tôm Việt Nam được kỳ vọng sẽ từng bước đặt trọng tâm vào chế biến sâu như một hướng đi chiến lượ

Tôm thẻ
• 12:49 28/12/2025

Độc lạ: Nước Anh cấm luộc tôm hùm khi còn sống

Chính phủ Anh đã công bố kế hoạch cấm hành vi luộc sống tôm hùm, cua và các loài giáp xác khác. Đây là một phần trong chiến lược phúc lợi động vật mới, dựa trên cơ sở khoa học rằng các loài vật này có thể cảm nhận được nỗi đau.

Tôm
• 12:49 28/12/2025

Thương lái đang thay đổi cách mua tôm như thế nào?

Trong bối cảnh ngành tôm Việt Nam năm 2025 đang phục hồi mạnh mẽ nhưng phải đối mặt với các rào cản thương mại phức tạp, chân dung của "thương lái" đã có sự thay đổi mang tính bước ngoặt.

Tôm
• 12:49 28/12/2025

Vietagros 2026: Thúc đẩy xu hướng tiêu dùng xanh

Trong xu thế phát triển hiện nay, sản xuất và tiêu dùng xanh không chỉ là lựa chọn của xã hội hiện đại mà còn là hướng đi tất yếu để xây dựng nền kinh tế bền vững.

Tôm thẻ
• 12:49 28/12/2025
Some text some message..