Sự cần thiết của cá mập đối với đại dương

Biển xanh sâu thẳm thống trị bởi loài cá mập hung tợn, mà mỗi khi nhắc đến ai cũng phải rùng mình. Mặc dù hung dữ là vậy, thế nhưng cá mập lại đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với đại dương. Chúng là những kẻ săn mồi đỉnh cao, kiểm soát số lượng con mồi và giúp duy trì sự đa dạng sinh học.

Cá mập
Cá mập - Kẻ thống trị đại dương

Tầm quan trọng của cá mập 

Cá mập, những kẻ săn mồi đáng sợ của đại dương, đã tồn tại và thống trị các đại dương suốt 400 triệu năm. Trong quá khứ, đã từng tồn tại những loài cá mập khổng lồ hơn nhiều so với cá mập ngày nay, như loài Megalodon. Với bộ răng sắc nhọn, khứu giác siêu nhạy và những giác quan đặc biệt khác, chúng là những thợ săn hoàn hảo.  

Từ những loài cá mập lùn chỉ dài vài cm đến cá mập voi khổng lồ, mỗi loài cá mập đều có những kỹ thuật săn mồi và thích nghi với môi trường sống riêng biệt. Sự đa dạng của cá mập không chỉ thể hiện ở kích thước và hình dáng mà còn ở chế độ ăn và môi trường sống. Mặc dù thường được khắc họa là những quái vật đáng sợ, cá mập đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng hệ sinh thái biển.  

Cá mập đóng vai trò như những kẻ kiểm soát quần thể bằng cách săn bắt những cá thể yếu, bệnh tật. Điều này không chỉ giúp duy trì sức khỏe của quần thể cá mà còn ngăn ngừa sự lây lan của bệnh tật, từ đó đảm bảo rằng quần thể cá vẫn ổn định và có thể phát triển trong giới hạn mà môi trường sống cho phép. 

Bằng cách tiêu thụ cá nhỏ và các loài khác, cá mập ảnh hưởng đến số lượng sinh vật phù du, qua đó điều chỉnh quy trình sản xuất oxy trong đại dương. Điều này đặc biệt quan trọng ở các rạn san hô, nơi mà sự hiện diện của cá mập có thể thúc đẩy sự đa dạng sinh học và sức khỏe của hệ sinh thái. 

Nếu cá mập biến mất, số lượng cá nhỏ sẽ bùng nổ mà không có kẻ thù tự nhiên. Khi đó, chúng sẽ tiêu thụ hết nguồn thức ăn như sinh vật phù du và vi sinh vật, dẫn đến sự suy giảm nguồn thức ăn này. Kết quả là, tảo và vi khuẩn sẽ xâm nhập và bao phủ san hô, khiến chúng không thể quang hợp và dần dần biến mất, chỉ còn lại bộ xương và cuối cùng trở thành đá vôi. 

Cá mậpCá mập đóng vai trò điều chỉnh lượng oxy có trong lòng đại dương 

Cá mập di cư, như cá mập đuôi đen, không chỉ tìm kiếm thức ăn mà còn cung cấp chất dinh dưỡng cho các vùng khác nhau của đại dương thông qua phân giàu nitơ, mà còn  cải thiện sức khỏe của các hệ sinh thái mà chúng đi qua. 

Ngoài ra, không chỉ tồn tại với thân phận là kẻ săn mồi, mà cá mập còn là nguồn thức ăn cho một số động vật ăn thịt biển khác, như các loài cá mập nhỏ hơn và bạch tuộc. Từ đó, tạo ra một mạng lưới thức ăn đa dạng và phức tạp trong đại dương. 

Đại dương sẽ đi về đâu nếu thiếu cá mập 

Nếu cá mập biến mất khỏi đại dương, các hệ sinh thái biển sẽ đối mặt với một loạt tác động tiêu cực nghiêm trọng, có thể dẫn đến sự suy thoái nghiêm trọng của môi trường biển, điển hình như: 

Không còn kẻ thù tự nhiên như cá mập, các loài cá nhỏ sẽ tăng trưởng mạnh mẽ. Khi số lượng cá nhỏ gia tăng, chúng sẽ cạnh tranh khốc liệt cho nguồn thức ăn, ảnh hưởng đến sự tồn tại của nhiều loài khác trong cùng hệ sinh thái. 

Một khi cá nhỏ phát triển không kiểm soát, chúng sẽ tiêu thụ hết nguồn thức ăn có sẵn, dẫn đến sự gia tăng của tảo và vi khuẩn. Tảo sẽ xâm lấn và bao phủ các polyp san hô, làm giảm khả năng quang hợp. Nếu san hô không thể quang hợp, chúng sẽ chết dần dần, chỉ để lại bộ xương, và cuối cùng biến thành đá vôi. Mất đi nơi cư trú cho nhiều loài sinh vật biển khác, gây ra sự suy giảm đa dạng sinh học. 

Sự biến mất của cá mập sẽ làm xáo trộn chuỗi thức ăn biển. Các loài ăn thịt khác sẽ phải điều chỉnh chế độ ăn của mình, dẫn đến sự thay đổi trong cấu trúc quần thể của nhiều loài. 

Cá mậpTương lai của đại dương sẽ đi về đâu nếu thiếu cá mập 

Nguồn cung cấp hải sản sẽ giảm, ảnh hưởng đến ngư nghiệp và các cộng đồng phụ thuộc vào đánh bắt hải sản.  

Việc mất đi cá mập sẽ đòi hỏi nhiều chi phí hơn để bảo vệ các hệ sinh thái biển và khôi phục sự đa dạng sinh học, trở thành một gánh nặng cho các chính phủ và cộng đồng. 

Với sự suy giảm của sinh vật phù du do cá nhỏ bùng nổ, sản lượng oxy trong đại dương sẽ bị giảm. Ảnh hưởng đến sức khỏe của toàn bộ hệ sinh thái đại dương. 

Tóm lại, thiếu cá mập sẽ gây ra một chuỗi sự kiện tiêu cực, dẫn đến sự mất cân bằng trong hệ sinh thái đại dương. Sự tàn phá này không chỉ ảnh hưởng đến các loài sinh vật khác mà còn đến chính con người và các nền kinh tế phụ thuộc vào đại dương. Bảo vệ cá mập là bảo vệ sức khỏe và sự tồn tại của đại dương, và cuối cùng là bảo vệ sự sống của chúng ta trên hành tinh này. 

Đăng ngày 15/10/2024
Hòa Thy @hoa-thy
Môi trường

Lâm Đồng: Hơn 10 tấn cá chết bất thường, thiệt hại 800 triệu

Theo ghi nhận của cơ quan chức năng, có hơn 10 tấn cá nuôi của một hộ dân tại phường 3 Bảo Lộc (Lâm Đồng) chết chưa rõ nguyên nhân, thiệt hại ước tính khoảng 800 triệu đồng.

Ao nuôi cá
• 09:49 14/10/2025

Thừa Thiên - Huế: Đầm phá ô nhiễm, dân kêu trời

Hàng ngàn hộ dân ở 33 xã, phường, thị trấn sống dựa vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa Thiên - Huế), đang khốn khổ vì nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng.

Ô nhiễm đầm phá ở Thừa Thiên - Huế
• 14:32 14/03/2023

Sản xuất xà phòng từ chất nhầy ốc sên

Một con ốc sên sẽ tạo ra khoảng 2g chất nhờn. Để sản xuất 15 thanh xà phòng trọng lượng 100g, anh Desrocher ở thị trấn Wahagnies, miền Bắc nước Pháp cần khoảng 40 con ốc sên. Ảnh: Reuters

Xà phòng từ ốc sên
• 10:17 09/02/2023

Yên Bái: Thả hơn 30 nghìn cá giống xuống hồ Thác Bà trong ngày ông Công, ông Táo

Ngày 14/1, huyện Yên Bình (Yên Bái) đã tổ chức thả cá bổ sung nguồn lợi thủy sản hồ Thác Bà năm 2023 gắn với phong tục thả cá chép ngày 23 tháng Chạp.

Thả cá
• 12:02 19/01/2023

Tác động thiên tai 2025: Bão lũ bóc trần điểm yếu cốt tử của ngành thủy sản

Năm 2025 được ghi nhận là một năm đầy biến động của thời tiết cực đoan. Liên tiếp các cơn bão số 10, 11, 13 cùng những trận mưa lũ lịch sử đã quét qua miền Trung và Tây Nguyên, để lại một bức tranh tương phản sâu sắc.

Lũ lụt
• 11:32 21/12/2025

Tái cấu trúc ngành thủy sản từ tư duy kinh tế tuần hoàn

Đối mặt với nguồn lợi suy giảm, chi phí tăng cao và các yêu cầu khắt khe từ thị trường, ngành thủy sản Việt Nam đang đứng trước yêu cầu phải tái cấu trúc một cách toàn diện.

Tôm
• 09:00 16/12/2025

Việt Nam xây dựng kế hoạch bảo vệ đa dạng sinh học thủy sản theo khung Montreal

Việt Nam đang hoàn thiện kế hoạch hành động quốc gia nhằm đưa Khung đa dạng sinh học Kunming–Montreal vào thực tiễn của ngành thủy sản, hướng tới mục tiêu phục hồi hệ sinh thái và sử dụng bền vững nguồn lợi biển đến năm 2030.

Hội thảo
• 09:00 02/12/2025

Thức ăn tiêu chuẩn ASC phải không phá rừng

Tổ chức chứng nhận tiêu chuẩn ASC ban hành quy định mới, từ tháng 11/2025, các cơ sở nuôi trồng thủy sản muốn đạt tiêu chuẩn này phải sử dụng thức ăn cũng có chứng nhận ASC. Yêu cầu chính với thức ăn ASC là được chế biến bằng nguyên liệu không gây rủi ro phá rừng.

Thức ăn tôm
• 09:00 01/12/2025

Tôm cá có nên ăn Yucca không?

Chiết xuất Yucca schidigera (Yucca) là một giải pháp sinh học đã được sử dụng rộng rãi trong nuôi tôm cá thâm canh, chủ yếu với mục đích giảm khí độc ammonia (NH₃) và cải thiện chất lượng nước.

Yucca
• 08:50 23/12/2025

Tất tần tật về chứng “viêm da” lở loét trên lươn

Bài viết sau đây sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về chứng “viêm da” lở loét ở lươn và các biện pháp phòng trị hiệu quả.

Lươn
• 08:50 23/12/2025

Tại sao tôm đồng loạt lột xác vào ngày Rằm?

Trong thực tế nuôi tôm, kinh nghiệm “theo nước, theo trăng” từ lâu đã được người nuôi xem như kim chỉ nam trong quản lý ao.

Tôm lột vỏ
• 08:50 23/12/2025

Đâu là yếu tố quyết định phân khúc cao cấp cho ngành thủy sản?

Người tiêu dùng thường mặc định sản phẩm có mức giá cao hơn mặt bằng chung thuộc phân khúc cao cấp, trong khi thực tế không phải trường hợp nào cũng đúng như vậy.

Thủy sản
• 08:50 23/12/2025

Cá sấu sổng chuồng cắn người ở Tây Ninh, chủ nuôi bị phạt 315 triệu đồng

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh vừa ra quyết định xử phạt hành chính 315 triệu đồng đối với ông N.M.T. (ngụ xã Châu Thành, huyện Dương Minh Châu) do có hành vi nuôi nhốt trái phép cá sấu hoa cà, để sổng chuồng gây thương tích cho người khác.

Cá sấu
• 08:50 23/12/2025
Some text some message..