70% tôm chống sự lây nhiễm của WSSV nhờ "vắc-xin cho ăn"

Virus gây hội chứng đốm trắng (WSSV: white spot syndrome virus) là tác nhân hàng đầu gây chết tôm ở các trang trại nuôi tôm trên thế giới.

tôm sú
WSSV đã được xác định là một trong các tác nhân gây tổn thất lớn nhất cho ngành nuôi tôm. Ảnh: DigsFish

Ở Việt Nam, WSSV đã được xác định là một trong các tác nhân gây tổn thất lớn nhất cho ngành nuôi tôm. Đặc điểm của bệnh do WSSV gây ra trên tôm là sự xuất hiện các đốm trắng trên vỏ tôm và gây chết hàng loạt với tỷ lệ từ 80-100% sau 3-5 ngày. 

WSSV chứa 5 loại protein cấu trúc chính là VP28, VP26, VP24, VP19 và VP15; trong đó VP28 và VP26 là hai protein biểu hiện trên vỏ virus. Do tính kháng nguyên cao và khả năng kích thích hệ thống miễn dịch của tôm, VP26 và VP28 thường được sử dụng làm marker (chất đánh dấu) trong chẩn đoán virus hoặc kháng nguyên cho vaccine phòng WSSV.

WSSV
WSSV chứa 5 loại protein cấu trúc chính là VP28, VP26, VP24, VP19 và VP15. Ảnh: talk.ictvonline

VP28 - một protein vỏ virus gây bệnh đốm trắng, nó giữ vai trò quan trọng trong quá trình lây nhiễm bệnh cho vật chủ bằng cách liên kết với các thụ thể của tế bào chủ tạo điều kiện thuận lợi cho sự xâm nhập và lan truyền của virus. Do đó, cách  phòng bệnh hợp lý nhất là can thiệp vào sự tương tác giữa VP28 và thụ thể tế bào tôm để giảm sự xâm nhập của virus, cuối cùng là kích thích khả năng miễn dịch của tôm để chống lại mầm bệnh.

Tảo lục, Chlamydomonas reinhardtii là loài tảo đơn có đường kính khoảng 10 μm. Trong tự nhiên, C. reinhardtii là nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng của tôm, gần đây rất nhiều nghiên cứu trên thế giới đã ứng dụng vi tảo này để phát triển vaccine phòng các bệnh do virus ở tôm. 

Trong nghiên cứu của Nguyễn Minh Hường cùng cộng sự (2021) đã sử dụng kỹ thuật xung điện để chuyển gen VP28 của WSSV vào hệ gen nhân của tảo C. reinhardtii, nhằm tạo ra chủng tảo lục tái tổ hợp biểu hiện protein VP28 (rVP28) được sử dụng như là một loại vaccine đường ăn cho tôm thẻ chân trắng. Các chủng C. reinhardtiii tái tổ hợp được chọn lọc bằng phương pháp PCR và giải trình tự gen. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc sử dụng vi tảo C. reinhardtii gen rVP28 cung cấp cho tôm khả năng kháng bệnh thông qua tỷ lệ sống sau khi cảm nhiễm virus đốm trắng vào khoảng 70% so với tôm không được bổ sung vi tảo gen rVP28. 

Vi tảo
Vi tảo Chlamydomonas reinhardtii. Ảnh: ccala.butbn

ROS (Reactive Oxygen Species) được gọi là các loài oxygen phản ứng, hay còn gọi là ba loài chất oxy-hóa có thể tiêu diệt những tác nhân gây bệnh từ bên ngoài, nhưng sự tích tụ khối lượng lớn của các phân tử phản ứng trong cơ thể tôm sẽ gây tổn thương tế bào chủ nghiêm trọng. Để kiểm soát tốt được ROS, các enzym bảo vệ như SOD,catalase (CAT) và nhiều loại peroxidase cần được tăng cường để làm tăng khả năng miễn dịch chống lại những tổn thương. Trong nghiên cứu trên, chỉ số SOD ghi nhận mức cao hơn khi tôm được bổ sung vi tảo C. reinhardtii gen rVP28, và chỉ đạt mức cơ bản đối với tôm không được bổ sung rVP28 , khi hoạt động của SOD được tăng cường thì tỷ lệ sống của tôm cũng được cải thiện. 

Tóm lại, vi tảo C. reinhardtii gen VP28 là phương pháp kích thích hệ thống miễn dịch của tôm hiệu quả, nhanh chóng và chi phí thấp hơn so với các phương pháp khác như tiêm trong việc kiểm soát bệnh đốm trắng do virus ở tôm bằng đường ăn. Kết quả nghiên cứu trên còn là nền tảng cho sự phát triển của vaccine phòng bệnh đốm trắng hỗ trợ miễn dịch tôm chống lại sự lây nhiễm virus.

Tổng hợp
Đăng ngày 30/03/2022
Ngọc Diễm @ngoc-diem
Dịch bệnh

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Nhật ký về quê

Quê hương là chùm khế ngọt, dù bạn có đi xa bao lâu thì quê hương cũng luôn mở vòng tay chào đón bạn quay trở về, nếu có một ngày bản thân cảm thấy mệt mỏi ở chốn sài gòn nhộn nhịp thì hãy tạm gác mọi chuyện về quê một chuyến nhé!

Tôm càng xanh.
• 13:44 20/05/2021

Phòng chống dịch bệnh thủy sản trong mùa nắng nóng

Mùa nắng nóng đang đến gần, kéo theo nguy cơ bùng phát nhiều loại dịch bệnh trên thủy sản, đặc biệt là tôm, cá nuôi nước ngọt và nước lợ. Để đảm bảo năng suất và chất lượng, người nuôi cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh kịp thời và hiệu quả.

Ao tôm
• 10:02 18/04/2025

Chia sẻ kinh nghiệm phân biệt và xử lý bệnh gan tụy và đường ruột ở tôm

Mặc dù không phải là chuyên gia trong lĩnh vực nuôi tôm, nhưng với sự mạnh dạn và kinh nghiệm tích lũy qua quá trình thực tiễn chẩn đoán và điều trị bệnh cho tôm, tôi xin được chia sẻ một số quan sát và kinh nghiệm cá nhân.

Bệnh tôm
• 09:46 16/04/2025

Vi bào tử trùng EHP: Hiểu để phòng trị hiệu quả

Bệnh EHP (Enterocytozoon Hepatopenaei), hay còn gọi là bệnh vi bào tử trùng EHP, một trong những mối đe dọa nghiêm trọng đối với ngành tôm.T

Tôm thẻ
• 10:09 08/04/2025

Nguyên nhân khiến tôm nuôi bị rớt

Trong quá trình nuôi tôm, nhiều bà con đã gặp tình trạng tôm rớt đáy liên tục, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Việc tôm chết rơi rạc hoặc ốm yếu trong thời gian ngắn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiểu rõ các nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp bà con giảm thiểu rủi ro, đảm bảo năng suất và lợi nhuận trong nuôi trồng.

Tôm rớt đáy
• 09:31 20/03/2025

Mối quan hệ thời gian đông máu và sức khỏe tôm nuôi

Sức khoẻ tôm nuôi trong ao ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố tác động như thời tiết khí hậu, mùa vụ, chất lượng nguồn nước với các thông số môi trường liên quan, dịch bệnh, chất lượng giống, thức ăn, mật độ nuôi, kỹ thuật chăm sóc quản lý... Đánh giá tôm khoẻ, tôm yếu, thông qua hoạt động bơi lội, tiêu thụ mồi, tăng trưởng, tỷ lệ sống, độ đồng đều size cỡ, cơ thịt, màu sắc vỏ, những vấn đề liên quan đến gan, ruột tôm…Một phương pháp đánh giá nhanh, thông qua thời gian đông máu tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 06:19 24/04/2025

Tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho nông, lâm, thủy sản

Ngày 15/4/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có công văn số 2756/NHNN-TD đề nghị các ngân hàng thương mại triển khai thực hiện Chương trình tín dụng 100.000 tỷ đồng đối với lĩnh vực nông, lâm, thuỷ sản.

Tôm thẻ
• 06:19 24/04/2025

Cuộc sống quê đơn giản với món tép bầu chiên giòn

Cuộc sống ở quê luôn mang đến những cảm giác bình yên, giản dị mà sâu lắng. Không phải bon chen, không phải vội vã, cuộc sống nơi đây như một làn sóng nhẹ nhàng, trôi qua trong những khoảnh khắc gần gũi với thiên nhiên. Một trong những điều giản dị nhất nhưng lại đầy niềm vui của người dân quê là việc chạy ra sông bắt tép bầu tươi ngon rồi chế biến thành những món ăn đậm đà hương vị quê nhà. Hãy cùng khám phá cuộc sống quê yên bình, giản dị và những bữa cơm ngon lành được làm từ những nguyên liệu tự nhiên, ngay trong vườn nhà.

Tép bầu
• 06:19 24/04/2025

AI dự đoán chất lượng tôm con: Chọn lô giống chuẩn ngay từ đầu

Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra cơ hội lớn cho ngành nuôi tôm, giúp nông dân chọn lô giống chất lượng với độ chính xác cao. Tôm con khỏe mạnh là yếu tố quyết định để vụ tôm đạt năng suất và lợi nhuận tốt.

Tôm giống
• 06:19 24/04/2025

Nhu cầu oxy cho tôm thẻ chân trắng và các vấn đề liên quan

Nuôi tôm thẻ chân trắng theo mô hình thâm canh, thâm canh công nghệ cao, siêu thâm canh, do bà con thả nuôi mật độ cao, nên hàm lượng oxy hoà tan trong ao nuôi rất cần cho hoạt động sống, trao đổi chất, bắt mồi, tăng trưởng, khả năng đối phó dịch bệnh, thay đổi thời tiết, biến động thông số môi trường. Nhu cầu oxy của tôm thẻ chân trắng trong ao nuôi từ ≥ 6 mg/lít trở lên, trong quá trình nuôi, bà con đáp ứng đủ nhu cầu trên tôm phát triển tốt, tăng trưởng nhanh, ít bệnh, tỷ lệ sống cao. Ngược lại, oxy không đủ cung cấp theo nhu cầu, tôm còi cọc, chậm lớn, dễ nhiễm bệnh, tỷ lệ sống thấp.

Ao nuôi tôm
• 06:19 24/04/2025
Some text some message..