Tấm lưới nghĩa tình
Cuộc đời ngư dân Hoàng Sa luôn phải đối mặt với tai ương. Bão thì không dám chạy vào cảng núp. Làm ăn mà không thập thò canh chừng trước sau cũng bị bắt. Tháng 5/2012, tàu QNg 55003 TS bị bắt đưa vào đảo. Trong đất liền, lão ngư dân Trần Phương (xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) như phát điên. Thằng con trai nổi tiếng là tay lái lụa, tàu tuần tra không dễ gì áp đảo, cập mạn để bắt giữ; vậy mà giờ bị bắt và bị thu toàn bộ con tàu. Tuyệt vọng vì trắng tay. Cái giọng rền vang của ông lạc đi trong gió biển lạnh lùng thổi vào ngôi nhà nằm hút trong con hẻm ở xóm Gành Cả. Quỹ Tấm lòng vàng của Báo Lao Động thực hiện chương trình “Tấm lưới nghĩa tình”, đến thăm và hỗ trợ không hoàn lại 500 triệu đồng. Kể chuyện này, giờ giọng ông vẫn còn thể hiện sự bất ngờ - Số tiền này tương đương nửa con tàu. Nhưng sự may mắn không dừng ở đó.
Ông Phan Huy Hoàng, Thư ký Quỹ Hỗ trợ ngư dân tỉnh Quảng Ngãi kể: “Theo tiêu chí Quỹ, chúng tôi quyết định hỗ trợ ông Phương chiếc máy tàu trị giá 400 triệu đồng. Thời hạn cho vay 5 năm. Lãi suất chỉ thu 5%/năm để ngư dân gắn trách nhiệm và hoàn trả số tiền vay”.
“Làm gì có vay mượn kiểu đó. Nếu vay ngân hàng thì lãi suất khoảng 15%. Nếu “bốc nóng” ở Bình Châu thì lãi suất khoảng 20%. Nếu mượn vàng thì một cây lời 3 chỉ mỗi năm. Nhưng mấy anh cho vay chỉ 5%?” – Đến gặp Quỹ Hỗ trợ ngư dân Quảng Ngãi để ký nhận giấy vay, giọng nói rền vang của lão ngư dân Trần Phương vẫn như phân bua, không dám chắc.
Có tiền đóng vỏ tàu rồi, lão ngư dân già lại có thêm cái máy mới mà theo lão dự tính là phải chơi luôn con Yanmar Nhật Bản 430 mã lực. “Xuống đà đặt đóng tàu...!” - Giọng lão ngư dân Trần Phương lại rền vang như sấm. Mất ở Hoàng Sa thì ra đó mà lấy lại. Đội thợ lặn thiện chiến trên tàu, ráng hốt cho được một ổ hải sâm để thu hồi vốn trả lại cho Quỹ. Bởi Quỹ hỗ trợ ngư dân tốt quá, giúp ông rồi lại tiếp tục vận động để giúp nhiều ngư dân khác.
Đội thợ đóng tàu chạy đua với thời gian. Chiếc tàu được đóng mới có chiều dài 16,5m, rộng 4,5m, cao 2,5m. Tàu không quá to sẽ giúp ngư dân có nhiều cơ hội thoát hiểm, chui sâu vào các đảo ngầm, khi biển động không quá cấp 9. Bình thường, ngư dân có thể len lỏi vào các rạng ngầm có mặt nước thấp để ngụp lặn cá tôm trong các gành đá.
Triệu triệu tấm lòng
Trong ánh bình minh ngày hạ thủy, ông thợ cả đóng tàu cầm rìu phạt nhẹ vào thành tàu; thuyền trưởng Trần Thế Anh cầm đuốc lửa rừng rực bước theo sau. Đi giáp một vòng, ông thợ cả với khuôn mặt như giận dỗi, thẳng tay quăng chiếc rìu xuống biển. Đó là thủ tục cho tàu rời ụ, xuống nước theo phong tục cổ truyền địa phương. Trên thân tàu gắn băng đỏ: “Chương trình tấm lưới nghĩa tình tặng”. Tại lễ hạ thủy, lão ngư dân Trần Phương còn được tặng chiếc Icom tầm xa để ra Hoàng Sa liên lạc với đất liền.
Lão ngư dân Trần Phương được trao tặng máy Icom tầm xa
Thủy triều dâng. Tàu QNg 55003 TS trườn xuống biển, chao nghiêng, lượn một vòng rồi băng ra khơi. Tàu chở theo 10 ngư dân, cũng chở theo hàng triệu tấm lòng người Việt. Nhìn nụ cười rạng rỡ của lão ngư dân Trần Phương, thấy nỗi buồn dường như đã hết. Vì kế mưu sinh, vì chủ quyền biển đảo, ngư dân Hoàng Sa gặp vô vàn tai ương, bất trắc. Nhưng không để ngư dân phải ôm nỗi mất mát một mình, cả xã hội giang tay san sẻ. Nhiều ngư dân sẽ được giúp đỡ như vậy trong thời gian tới.