Công nghệ nuôi tôm hai giai đoạn – Xu hướng hay giải pháp lâu dài?

Ngành nuôi tôm Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường trong nước và quốc tế. Trong làn sóng đổi mới ấy, công nghệ nuôi tôm hai giai đoạn nổi lên như một ngôi sao sáng, tách biệt giai đoạn ương giống và nuôi thương phẩm, khiến bà con không khỏi tò mò. Nhưng liệu đây chỉ là cơn sốt thoáng qua, hay sẽ là chìa khóa bền vững mở ra tương lai mới cho nghề nuôi tôm?

Ao nuôi tôm
Quy trình nuôi tôm thẻ 2 giai đoạn giúp người nuôi quay vòng vụ nhanh và năng suất cao hơn 2 – 3 lần so với phương pháp nuôi truyền thống. Ảnh: Tép Bạc

Công nghệ nuôi tôm hai giai đoạn – Xu hướng nổi bật vài năm gần đây

Công nghệ nuôi tôm hai giai đoạn không còn xa lạ với bà con vùng nuôi tôm lớn như Quảng Bình, Sóc Trăng, Bạc Liêu. Nói đơn giản, mô hình này chia quá trình nuôi thành hai bước: giai đoạn đầu ương giống trong bể nhỏ, kiểm soát kỹ càng; giai đoạn sau thả ra ao lớn để tôm phát triển thành thương phẩm.

Vậy tại sao vài năm gần đây, mô hình này lại “hot” đến vậy? Trước hết, nó ra đời từ nhu cầu cấp bách: kiểm soát dịch bệnh và giảm rủi ro. Tôm giống được nuôi trong môi trường sạch, ít nguy cơ lây nhiễm, giúp bà con bớt đau đầu vì hao hụt. Chưa kể, truyền thông liên tục nhắc đến, các hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp lớn cũng rầm rộ áp dụng. Hình ảnh “người nuôi ngủ ngon” lan tỏa khắp nơi, khiến ai cũng muốn thử sức với cách nuôi mới mẻ này.

Những lý do khiến nuôi tôm hai giai đoạn được xem là giải pháp lâu dài

Hiệu quả thực tế đã được kiểm chứng

Không chỉ là lời đồn, mô hình này mang lại kết quả rõ rệt. Giai đoạn đầu, tôm giống được chăm sóc kỹ trong bể nhỏ, tỷ lệ sống tăng lên đáng kể, có nơi đạt 90-95%. Sang giai đoạn thương phẩm, thời gian nuôi rút ngắn còn 2-3 tháng, giúp bà con chủ động hơn trong mùa vụ.

Ở Quảng Bình, nhiều hộ báo cáo năng suất đạt 40-50 tấn/ha, cao gấp đôi so với cách nuôi cũ. Tại Sóc Trăng, Cà Mau, người nuôi cũng hồ hởi vì tôm lớn đều, ít bệnh. Những con số này cho thấy mô hình không chỉ nói suông mà thực sự hiệu quả.

Thích hợp với xu hướng nuôi tôm bền vững, an toàn sinh học

Nuôi tôm hai giai đoạn còn ghi điểm vì tính bền vững. Tách biệt giai đoạn giúp kiểm soát môi trường tốt hơn, từ chất lượng nước đến nguồn giống, dễ dàng truy xuất nguồn gốc – điều mà thị trường xuất khẩu rất ưa chuộng.

Hơn nữa, mô hình này còn mở ra cơ hội tích hợp công nghệ hiện đại. Chẳng hạn, hệ thống biofloc giúp tái sử dụng nước, công nghệ IoT theo dõi chất lượng ao nuôi, hay hệ thống tuần hoàn nước (RAS) giảm thiểu ô nhiễm. Đây là hướng đi mà ngành tôm Việt Nam đang nhắm tới để vừa bảo vệ môi trường, vừa đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe.

Mở ra hướng sản xuất quy mô – liên kết chuỗi

Không chỉ phù hợp với hộ nuôi lớn, mô hình này còn lý tưởng cho liên kết giữa HTX, doanh nghiệp và bà con. Khi áp dụng đồng bộ, từ giống, thức ăn đến đầu ra, chi phí giảm mà lợi nhuận tăng. Nhiều chuyên gia nhận định, nếu các vùng nuôi quy hoạch triển khai đại trà, đây sẽ là chìa khóa để ngành tôm phát triển bền vững.

Đâu là những giới hạn của mô hình hiện tại?

Dù có nhiều ưu điểm, nuôi tôm hai giai đoạn không phải “vạn năng”. Trước hết, chi phí đầu tư ban đầu khá lớn: bể ương, máy móc, hệ thống lọc nước… khiến nhiều hộ nhỏ lẻ ngần ngại. Một bà con ở Bạc Liêu chia sẻ: “Muốn làm thì phải có vốn, không thì chỉ đứng nhìn”.

Thứ hai, mô hình đòi hỏi kỹ thuật cao. Người nuôi cần biết cách vận hành, xử lý sự cố, nhưng không phải ai cũng được đào tạo bài bản. Ngoài ra, mô hình phụ thuộc nhiều vào điện và thiết bị. Nếu mất điện hay máy móc hỏng, tôm dễ bị ảnh hưởng. Cuối cùng, nếu không đồng bộ từ giống, thức ăn đến thị trường tiêu thụ, rủi ro thất bại vẫn rình rập.

Xu hướng nhất thời hay giải pháp lâu dài?

Không thể phủ nhận, công nghệ nuôi tôm hai giai đoạn đang là xu hướng phát triển mạnh mẽ. Sự lan tỏa nhanh chóng cùng hiệu quả tức thì khiến nó trở thành tâm điểm trong ngành thủy sản. Nhưng đây không phải xu hướng tạm thời. Với những lợi ích đã được kiểm chứng từ giảm rủi ro, tăng năng suất đến bảo vệ môi trường. Mô hình này hoàn toàn có tiềm năng trở thành giải pháp dài hạn.

Tuy nhiên, để bền vững, cần sự chung tay từ nhiều phía. Chính sách hỗ trợ vốn, đào tạo kỹ thuật cho bà con là yếu tố then chốt. Quan trọng hơn, phải xây dựng chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ - tài chính chặt chẽ. Chỉ khi đó, công nghệ này mới thực sự cắm rễ trong ngành tôm Việt Nam.

Đăng ngày 02/04/2025
Phan Tấn Đạt @phan-tan-dat
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Nông dân Đắk Lắk đổi đời nhờ nuôi cá diêu hồng

Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao thu nhập, nhiều hộ dân tại huyện Lắk (tỉnh Đắk Lắk) đã tìm hướng đi mới bằng cách khai thác hiệu quả tài nguyên nước ngọt tại địa phương. Trong số đó, mô hình nuôi cá diêu hồng trên hồ thủy lợi đang chứng minh được tiềm năng lớn về kinh tế và phát triển bền vững.

Cá điêu hồng
• 09:00 21/05/2025

Xử lý tảo sợi trong ao nuôi tôm

Tảo sợi (hay còn gọi là rong nhớt, tảo lục dạng sợi) thường phát triển mạnh trong các ao nuôi tôm, cá, đặc biệt là vào mùa nắng nóng, khi ánh sáng nhiều và dinh dưỡng dư thừa trong nước. Nếu không kiểm soát kịp thời, tảo sợi sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho môi trường ao nuôi và sức khỏe vật nuôi.

Tảo sợi
• 09:00 21/05/2025

Đà Nẵng giữ vững nhịp độ phát triển ngành nuôi trồng thủy sản

Dựa vào số liệu từ Cục Thống kê TP. Đà Nẵng, hoạt động nuôi trồng thủy sản trên địa bàn thành phố trong tháng 4/2025 tiếp tục duy trì ổn định và ghi nhận nhiều kết quả tích cực, góp phần giữ vững nhịp độ tăng trưởng của ngành nông nghiệp nói chung và thủy sản nói riêng tại địa phương.

Nuôi trồng thủy sản
• 11:09 20/05/2025

Độc tố từ nấm ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vi sinh

Việc sử dụng chế phẩm vi sinh là giải pháp sinh học hiệu quả trong nuôi tôm hiện đại, giúp ổn định môi trường và hạn chế vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, sự xuất hiện của nấm, đặc biệt là độc tố do chúng tiết ra, khiến việc xử lý trở nên khó khăn. Những độc tố này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tôm mà còn tác động đến hệ sinh thái ao nuôi, làm suy giảm hiệu quả của vi sinh trong quản lý và phòng bệnh.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:44 20/05/2025

Tác động của rùa tai đỏ đến đa dạng sinh học tại Việt Nam

Rùa tai đỏ (Trachemys scripta elegans) là một loài rùa nước ngọt có nguồn gốc từ miền Nam Hoa Kỳ và miền Bắc Mexico. Với đặc điểm dễ nhận biết là hai vệt đỏ phía sau mắt, loài này đã trở thành vật nuôi phổ biến trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, việc nuôi thả và buôn bán rùa tai đỏ không kiểm soát đã khiến chúng trở thành một loài ngoại lai xâm hại, đe dọa nghiêm trọng đến hệ sinh thái bản địa.

Rùa tai đỏ
• 01:29 22/05/2025

Nông dân Đắk Lắk đổi đời nhờ nuôi cá diêu hồng

Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao thu nhập, nhiều hộ dân tại huyện Lắk (tỉnh Đắk Lắk) đã tìm hướng đi mới bằng cách khai thác hiệu quả tài nguyên nước ngọt tại địa phương. Trong số đó, mô hình nuôi cá diêu hồng trên hồ thủy lợi đang chứng minh được tiềm năng lớn về kinh tế và phát triển bền vững.

Cá điêu hồng
• 01:29 22/05/2025

Xử lý tảo sợi trong ao nuôi tôm

Tảo sợi (hay còn gọi là rong nhớt, tảo lục dạng sợi) thường phát triển mạnh trong các ao nuôi tôm, cá, đặc biệt là vào mùa nắng nóng, khi ánh sáng nhiều và dinh dưỡng dư thừa trong nước. Nếu không kiểm soát kịp thời, tảo sợi sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho môi trường ao nuôi và sức khỏe vật nuôi.

Tảo sợi
• 01:29 22/05/2025

Đam mê nuôi trồng thủy sản: Lựa chọn ngành học phù hợp

Trong bối cảnh nuôi trồng thủy sản ngày càng phát triển, không chỉ đóng vai trò quan trọng trong kinh tế quốc gia mà còn góp phần đảm bảo an ninh lương thực và phát triển bền vững, nhiều bạn trẻ mang trong mình niềm đam mê với lĩnh vực này đang tìm kiếm con đường học tập và phát triển sự nghiệp phù hợp. Tuy nhiên, "nuôi trồng thủy sản" không chỉ là một ngành học duy nhất mà là cả một hệ thống đa dạng ngành nghề và chuyên môn. Việc hiểu rõ từng ngành trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản sẽ giúp bạn lựa chọn đúng hướng, phát huy hết khả năng và đam mê của bản thân.

Sinh viên
• 01:29 22/05/2025

Tìm hiểu loài cá lóc đắt nhất thế giới

Trong thế giới cá cảnh nước ngọt, khi nhắc đến cá lóc, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến những loài cá phổ thông như cá lóc đồng hay cá lóc bông. Nhưng nếu đi sâu vào giới chơi cá cảnh cao cấp, sẽ có một cái tên khiến cả cộng đồng phải trầm trồ ngưỡng mộ: cá lóc hoàng đế (Channa barca) – loài cá lóc đắt nhất thế giới hiện nay, với giá có thể lên tới hàng nghìn đô la Mỹ cho một cá thể trưởng thành. Không phải ngẫu nhiên mà Channa barca được giới chơi cá gọi bằng những cái tên như “báu vật vùng Assam”, “rồng đất”, hay “vua của các loài cá lóc”.

Cá lóc cảnh
• 01:29 22/05/2025
Some text some message..