Độc đáo làm kem đánh răng từ xương cá tra

Xương cá là một trong những chất thải với số lượng khá lớn từ ngành thủy sản, nhưng chưa được sử dụng hợp lý. Một trong những công dụng đặc biệt của xương cá là chế biến thành bột giàu canxi trong các chế phẩm.

xương cá
Bột xương cá chưa canxi cacbonat (CaCO3), có thể dùng trong kem đánh răng.

Kem đánh răng với bột xương cá tra

Kem đánh răng là một chế phẩm bán rắn có chứa nhiều thành phần bao gồm các chất tẩy rửa, và các chất phụ gia khác. Nhằm mục đích tác động lên bề mặt răng để bảo vệ răng khỏi bị hư hại do vi khuẩn đường miệng gây ra, mà không làm hỏng răng và nướu.

Kem đánh răng
Kem đánh răng là sản phẩm thông dụng.

Công dụng đặc biệt của bột xương cá là cung cấp canxi cacbonat (CaCO3) cho kem đánh răng. Dựa trên kết quả nghiên cứu, trong 100 gam bột xương cá tra có 1002mg canxi và 12,80mg phốt pho. Đây là giải pháp canxi thay thế có nguồn gốc từ thiên nhiên nên rất an toàn cho cơ thể. Canxi cacbonat trong kem đánh răng có chức năng như một hợp chất làm sạch có thể làm giảm cường độ của lớp màu nâu trên bề mặt răng. 

Nghiên cứu này nhằm tạo ra kem đánh răng với canxi có nguồn gốc từ bột xương cá tra. Phụ phẩm xương cá tra trở thành một nguồn canxi thay thế đặc biệt. Bột xương cá tra sử dụng cho thí nghiệm không chứa hóa chất nên không làm giảm đi chất lượng của kem đánh răng. Việc nghiên cứu đổi mới sản phẩm kem đánh răng này đã xác định được đặc tính và có thể được sản xuất thương mại để bán ra trên thị trường.

Các thành phần của nghiên cứu

Tiến hành tách xương cá tra, luộc rồi nghiền thành bột. Kem đánh răng được sản xuất theo công thức sửa đổi. Sau đó bổ sung thêm bột xương cá tra chuẩn bị bên trên. Đánh giá định kỳ chất lượng kem đánh răng thành phẩm (thực hiện vào ngày 1, ngày 7, ngày 14 và ngày 21 sau khi sản xuất).

Đánh giá cảm quan: Bao gồm kết cấu, mùi, vị và tính đồng nhất. Tất cả đều được quan sát một cách khách quan. Quan sát tính đồng nhất, độ nhớt, độ pH, cuối cùng là kiểm tra sự hình thành bọt của kem đánh răng.


Bột xương cá được bổ sung vào kem đánh răng.

Trong kem đánh răng chứa bột xương cá tra

Chức năng chính của kem đánh răng là loại bỏ chất bẩn bám trên bề mặt răng mà ít gây hại cho răng miệng. Sự tạo thành bọt khi bôi lên răng giúp quá trình làm sạch răng hơn. Một chức năng khác của kem đánh răng là ngăn ngừa sâu răng và giảm hôi miệng. Các đặc tính quan trọng của kem đánh răng là tính nhất quán, khả năng chà rửa, sự hình thành bọt, mùi vị, độ ổn định và độ an toàn. 

Công thức kem đánh răng chứa bột xương cá tra như một thành phần hoạt tính, natri lauryl sulfat làm chất tẩy rửa hoặc tạo bọt, glycerin là chất giữ ẩm, natri CMC làm chất kết dính, carbomer là chất tạo keo, sorbitol làm chất tạo ngọt, tinh dầu bạc hà tạo hương vị, natri benzoat làm chất bảo quản và dung môi. Thành phần trong công thức này dựa trên thành phần chung của kem đánh răng.

Sau khi kiểm tra thành phẩm

Các kết quả thu được trong đánh giá cảm quan bao gồm hình dạng, mùi và màu sắc của kem đánh răng bột xương cá tra đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của SNI 12-3524, 1995 về kem đánh răng.

Hàm lượng bột xương cá tra càng cao thì kem đánh răng càng đậm đặc. Tương tự như vậy với kết cấu, bột xương cá tra có nồng độ càng cao thì kết cấu càng thô hoặc kém mềm, khi sờ vào có nhiều hạt nhỏ. Mùi thơm là tinh dầu bạc hà, một hương vị tươi và sạch cho người dùng. Ngoài ra, bạc hà cũng là một đặc tính quan trọng để người dùng chọn sử dụng sản phẩm này.

Về tính đồng nhất, hàm lượng bột xương cá tra được bổ sung càng cao thì càng có nhiều hạt thô. Điều này có thể là do bột xương cá tra vẫn chưa mịn so với các chất phụ gia khác. Sau 21 ngày bảo quản, kem đánh răng được pha chế có độ đặc hơn. 


Kem đánh răng bổ sung bột xương cá tra có độ nhớt cao hơn bình thường.

Ngoài ra, hàm lượng bột xương cá tra bổ sung càng cao thì độ nhớt càng cao. Vì càng nhiều bột thì dung môi càng ít. Độ nhớt đánh giá dạng đặc quánh của kem đánh răng, giúp dễ lấy ra khỏi ống và đủ cứng để có thể duy trì hình dạng của kem đánh răng trong ít nhất 1 phút. Độ nhớt cũng là thước đo khả năng chống chảy, lực cản càng lớn thì độ nhớt càng lớn.

Độ pH được đo từ 4,5 đến 10,5. Do đó kem đánh răng này an toàn để sử dụng và không gây kích ứng cho niêm mạc miệng. Kem đánh răng được cho là tốt nếu nó tạo thành bọt. Sự hình thành bọt có thể liên quan đến khả năng loại bỏ thức ăn hoặc mảnh vụn răng trong quá trình đánh răng. Kết quả kiểm tra cho thấy, khi bổ sung hàm lượng bột xương cá tra càng lớn thì chiều cao của bọt càng giảm, điều này là do độ đặc của kem đánh răng ảnh hưởng.

Phụ phẩm bột xương cá có thể được bào chế thành kem đánh răng. Công thức trên đáp ứng đầy đủ các yêu cầu hóa lý, có thể được sử dụng như một sản phẩm cải tiến trong tương lai. Ngoài ra, bột xương cá tra cũng có thể được sử dụng như một nguồn canxi tự nhiên cho nhiều hoạt động có ích khác.

Reference: Wahyu Margi Sidoretno, Azlaini Yus Nasution; Analisis Fisikokimia Pasta Gigi Yang Mengandung Kalsium Berasal Dari Tulang Ikan Patin (Pangasius Hypophthalmus); Jurnal Farmasi Higea, Vol. 12, No. 2, 2020

Đăng ngày 26/07/2022
Hà Tử @ha-tu
Khoa học

Loài tảo mới làm thức ăn cho cá tôm

Các nhà nghiên cứu Philippines tại Trung tâm Phát triển Thủy sản Đông Nam Á (SEAFDEC/AQD) đang thử nghiệm “tảo spaghetti”, có tên khoa học là Chaetomorpha linum, trong thành phần thức ăn cho cá và tôm nhằm giảm chi phí thức ăn thủy sản.

Tảo
• 10:57 26/11/2024

Bản chất chu trình chuyển hóa vật chất trong ao nuôi tôm

Chu trình chuyển hóa vật chất trong ao nuôi tôm là một quá trình biến đổi bảo toàn các nguyên tố trong chuỗi chuyển hóa từ nguồn chất hữu cơ đầu vào dưới tác động nhiều yếu tố lý – hóa – sinh trong ao tôm.

Chu trình chuyển hóa
• 14:00 15/11/2024

Liên kết khép kín chuỗi rong biển

Sáng 25/10/2024, tại Hà Nội, diễn ra lễ ký liên kết khép kín chuỗi rong biển giá trị cao giữa doanh nghiệp thu mua chế biến và doanh nghiệp cung cấp giống với Trung tâm ICAFIS thuộc Hội Thủy sản Việt Nam (đang phối hợp thúc đẩy chương trình hỗ trợ người dân trồng 1.000 ha rong biển).

Rong biển
• 10:07 01/11/2024

Siêu thâm canh tôm thẻ chân trắng độ mặn thấp

Những năm gần đây, hoạt động nuôi tôm thẻ chân trắng trong các vùng địa lý có độ mặn thấp, nằm sâu trong đất liền đang phát triển nhanh do đặc điểm sinh học của tôm chống chịu thay đổi lớn về độ mặn và mật độ thả giống cao (Prangnell và cộng sự, 2019a).

Tôm thẻ chân trắng
• 10:45 28/10/2024

Xử lý cá cảnh bị nấm: Hướng dẫn chi tiết và hiệu quả

Nấm là một trong những vấn đề thường gặp ở cá cảnh, đặc biệt là khi môi trường sống của chúng không được duy trì đúng cách. Nấm có thể xuất hiện dưới dạng các vết loét trắng trên da, vây hoặc mang cá, khiến cá bị suy yếu và dễ mắc các bệnh khác.

Bệnh nấm cá
• 14:08 27/11/2024

Bản chất pH ao nuôi tôm và cách xử lý

Các kỹ sư thường tư vấn bà con việc kiểm tra pH đều đặn ngày 2 lần. Tuy nhiên nếu kiểm soát được môi trường tốt, nuôi được tảo có lợi chiếm ưu thế thì pH ao tôm sẽ được ổn định và hạn chế dao động. Việc hiểu bản chất sẽ giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan và điều chỉnh pH theo ý muốn của mình được dễ dàng.

pH ao nuôi tôm
• 14:08 27/11/2024

Dấu hiệu tôm bệnh thể hiện ở ruột và gan

Trong quá trình nuôi tôm, bệnh tật là một trong những vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của tôm. Một trong những dấu hiệu rõ rệt để nhận biết tôm có bệnh là sự thay đổi bất thường ở gan và ruột. Việc phát hiện sớm những dấu hiệu này giúp người nuôi có thể can thiệp kịp thời, từ đó giảm thiểu thiệt hại và duy trì sự phát triển khỏe mạnh cho tôm.

Gan tôm
• 14:08 27/11/2024

Tại sao sử dụng men vi sinh trong nuôi tôm không hiệu quả?

Men vi sinh đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong nuôi tôm, với mục tiêu cải thiện sức khỏe tôm, phòng ngừa bệnh tật, và tối ưu hóa chất lượng môi trường nuôi. Tuy nhiên, một thực tế đáng tiếc là không phải lúc nào việc sử dụng men vi sinh cũng mang lại kết quả như kỳ vọng.

Men vi sinh
• 14:08 27/11/2024

Loài tảo mới làm thức ăn cho cá tôm

Các nhà nghiên cứu Philippines tại Trung tâm Phát triển Thủy sản Đông Nam Á (SEAFDEC/AQD) đang thử nghiệm “tảo spaghetti”, có tên khoa học là Chaetomorpha linum, trong thành phần thức ăn cho cá và tôm nhằm giảm chi phí thức ăn thủy sản.

Tảo
• 14:08 27/11/2024
Some text some message..