Độc đáo làm kem đánh răng từ xương cá tra

Xương cá là một trong những chất thải với số lượng khá lớn từ ngành thủy sản, nhưng chưa được sử dụng hợp lý. Một trong những công dụng đặc biệt của xương cá là chế biến thành bột giàu canxi trong các chế phẩm.

xương cá
Bột xương cá chưa canxi cacbonat (CaCO3), có thể dùng trong kem đánh răng.

Kem đánh răng với bột xương cá tra

Kem đánh răng là một chế phẩm bán rắn có chứa nhiều thành phần bao gồm các chất tẩy rửa, và các chất phụ gia khác. Nhằm mục đích tác động lên bề mặt răng để bảo vệ răng khỏi bị hư hại do vi khuẩn đường miệng gây ra, mà không làm hỏng răng và nướu.

Kem đánh răng
Kem đánh răng là sản phẩm thông dụng.

Công dụng đặc biệt của bột xương cá là cung cấp canxi cacbonat (CaCO3) cho kem đánh răng. Dựa trên kết quả nghiên cứu, trong 100 gam bột xương cá tra có 1002mg canxi và 12,80mg phốt pho. Đây là giải pháp canxi thay thế có nguồn gốc từ thiên nhiên nên rất an toàn cho cơ thể. Canxi cacbonat trong kem đánh răng có chức năng như một hợp chất làm sạch có thể làm giảm cường độ của lớp màu nâu trên bề mặt răng. 

Nghiên cứu này nhằm tạo ra kem đánh răng với canxi có nguồn gốc từ bột xương cá tra. Phụ phẩm xương cá tra trở thành một nguồn canxi thay thế đặc biệt. Bột xương cá tra sử dụng cho thí nghiệm không chứa hóa chất nên không làm giảm đi chất lượng của kem đánh răng. Việc nghiên cứu đổi mới sản phẩm kem đánh răng này đã xác định được đặc tính và có thể được sản xuất thương mại để bán ra trên thị trường.

Các thành phần của nghiên cứu

Tiến hành tách xương cá tra, luộc rồi nghiền thành bột. Kem đánh răng được sản xuất theo công thức sửa đổi. Sau đó bổ sung thêm bột xương cá tra chuẩn bị bên trên. Đánh giá định kỳ chất lượng kem đánh răng thành phẩm (thực hiện vào ngày 1, ngày 7, ngày 14 và ngày 21 sau khi sản xuất).

Đánh giá cảm quan: Bao gồm kết cấu, mùi, vị và tính đồng nhất. Tất cả đều được quan sát một cách khách quan. Quan sát tính đồng nhất, độ nhớt, độ pH, cuối cùng là kiểm tra sự hình thành bọt của kem đánh răng.


Bột xương cá được bổ sung vào kem đánh răng.

Trong kem đánh răng chứa bột xương cá tra

Chức năng chính của kem đánh răng là loại bỏ chất bẩn bám trên bề mặt răng mà ít gây hại cho răng miệng. Sự tạo thành bọt khi bôi lên răng giúp quá trình làm sạch răng hơn. Một chức năng khác của kem đánh răng là ngăn ngừa sâu răng và giảm hôi miệng. Các đặc tính quan trọng của kem đánh răng là tính nhất quán, khả năng chà rửa, sự hình thành bọt, mùi vị, độ ổn định và độ an toàn. 

Công thức kem đánh răng chứa bột xương cá tra như một thành phần hoạt tính, natri lauryl sulfat làm chất tẩy rửa hoặc tạo bọt, glycerin là chất giữ ẩm, natri CMC làm chất kết dính, carbomer là chất tạo keo, sorbitol làm chất tạo ngọt, tinh dầu bạc hà tạo hương vị, natri benzoat làm chất bảo quản và dung môi. Thành phần trong công thức này dựa trên thành phần chung của kem đánh răng.

Sau khi kiểm tra thành phẩm

Các kết quả thu được trong đánh giá cảm quan bao gồm hình dạng, mùi và màu sắc của kem đánh răng bột xương cá tra đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của SNI 12-3524, 1995 về kem đánh răng.

Hàm lượng bột xương cá tra càng cao thì kem đánh răng càng đậm đặc. Tương tự như vậy với kết cấu, bột xương cá tra có nồng độ càng cao thì kết cấu càng thô hoặc kém mềm, khi sờ vào có nhiều hạt nhỏ. Mùi thơm là tinh dầu bạc hà, một hương vị tươi và sạch cho người dùng. Ngoài ra, bạc hà cũng là một đặc tính quan trọng để người dùng chọn sử dụng sản phẩm này.

Về tính đồng nhất, hàm lượng bột xương cá tra được bổ sung càng cao thì càng có nhiều hạt thô. Điều này có thể là do bột xương cá tra vẫn chưa mịn so với các chất phụ gia khác. Sau 21 ngày bảo quản, kem đánh răng được pha chế có độ đặc hơn. 


Kem đánh răng bổ sung bột xương cá tra có độ nhớt cao hơn bình thường.

Ngoài ra, hàm lượng bột xương cá tra bổ sung càng cao thì độ nhớt càng cao. Vì càng nhiều bột thì dung môi càng ít. Độ nhớt đánh giá dạng đặc quánh của kem đánh răng, giúp dễ lấy ra khỏi ống và đủ cứng để có thể duy trì hình dạng của kem đánh răng trong ít nhất 1 phút. Độ nhớt cũng là thước đo khả năng chống chảy, lực cản càng lớn thì độ nhớt càng lớn.

Độ pH được đo từ 4,5 đến 10,5. Do đó kem đánh răng này an toàn để sử dụng và không gây kích ứng cho niêm mạc miệng. Kem đánh răng được cho là tốt nếu nó tạo thành bọt. Sự hình thành bọt có thể liên quan đến khả năng loại bỏ thức ăn hoặc mảnh vụn răng trong quá trình đánh răng. Kết quả kiểm tra cho thấy, khi bổ sung hàm lượng bột xương cá tra càng lớn thì chiều cao của bọt càng giảm, điều này là do độ đặc của kem đánh răng ảnh hưởng.

Phụ phẩm bột xương cá có thể được bào chế thành kem đánh răng. Công thức trên đáp ứng đầy đủ các yêu cầu hóa lý, có thể được sử dụng như một sản phẩm cải tiến trong tương lai. Ngoài ra, bột xương cá tra cũng có thể được sử dụng như một nguồn canxi tự nhiên cho nhiều hoạt động có ích khác.

Reference: Wahyu Margi Sidoretno, Azlaini Yus Nasution; Analisis Fisikokimia Pasta Gigi Yang Mengandung Kalsium Berasal Dari Tulang Ikan Patin (Pangasius Hypophthalmus); Jurnal Farmasi Higea, Vol. 12, No. 2, 2020

Đăng ngày 26/07/2022
Hà Tử @ha-tu
Khoa học

Xuất khẩu cá tra xuống mức thấp nhất năm

Dù vẫn tăng 31% so với cùng kỳ, nhưng kết quả 179 triệu USD kim ngạch xuất khẩu (XK) cá tra trong tháng 10 là mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022 tới nay. Mức tăng trưởng XK so cùng kỳ năm trước cũng thấp nhất trong các tháng. Luỹ kế tới hết tháng 10 XK cá tra Việt Nam đạt 2,1 tỷ USD, tăng 75% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cá tra
• 12:03 21/11/2022

Tháng 8/2022, xuất khẩu cá tra hồi phục trở lại

Xuất khẩu cá tra 8 tháng đầu năm nay đã chạm mốc 1,8 tỷ USD – một con số lạc quan cho các doanh nghiệp ngành hàng này. Xuất khẩu cá tra trong 3 tháng gần đây đã tụt dần khỏi mức đỉnh 310 triệu USD hồi tháng 4, nhưng đã có xu hướng hồi phục trở lại từ tháng 8.

Cá tra
• 10:29 26/09/2022

Nâng cao thị phần xuất khẩu cá tra Việt Nam trên toàn thế giới

Tổng sản lượng xuất khẩu cá tra trong tháng 8-2022 vẫn giữ được mức tăng trưởng ổn định, tăng 114% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng nhẹ so với tháng 7-2022, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu cá tra trong 8 tháng đầu năm nay đạt gần 1,8 tỉ USD, tăng 81% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cá tra
• 10:54 14/09/2022

Lưu giữ cá tra bố mẹ phục vụ cộng đồng

Ngành hàng cá tra Việt Nam hơn 20 năm qua đã chứng kiến biết bao thăng trầm. Nhiều người giàu lên nhờ con cá, nhưng cũng không ít người phá sản vì chúng. Sự khốc liệt của ngành hàng này là vậy.

Cá tra
• 15:21 13/09/2022

Các công nghệ đếm con giống hiệu quả bạn nên biết

Trong ngành nuôi tôm, việc đếm số lượng tôm giống có vai trò vô cùng quan trọng, bởi sự thiếu sót hoặc dư thừa đều có thể gây tổn thất kinh tế đối với cả người bán và người mua. Cũng như điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất sản xuất trong tương lai.

Đếm con giống
• 08:00 15/04/2024

Mô hình nuôi tôm càng xanh toàn cái

Trong ngành nuôi tôm hiện đại, việc tối ưu hóa quy trình nuôi trồng không chỉ là một mục tiêu mà còn là một thách thức. Trong số các mô hình nuôi phổ biến, mô hình nuôi tôm toàn cái đang thu hút sự chú ý đặc biệt của các nhà nghiên cứu và nhà nuôi.

Tôm càng xanh
• 09:55 11/04/2024

Môi trường dinh dưỡng và chu kỳ chiếu sáng đến sự phát triển của tảo

Tảo là nguồn thức ăn tự nhiên không thể thiếu trong tất cả các giai đoạn sinh trưởng của động vật thân mềm hai mảnh vỏ, giai đoạn ấu trùng của một số loài giáp xác và cá. Đồng thời chúng còn là nguồn thức ăn của động vật phù du, những đối tượng này lại được sử dụng làm thức ăn cho giai đoạn ấu trùng của giáp xác và cá.

Nuôi tảo
• 10:43 05/04/2024

Hạt Nano bạc có khả năng loại bỏ kim loại nặng trong nước

Kim loại nặng được coi là thành phần chính trong nước thải nuôi trồng thủy sản, gây ra rủi ro nghiêm trọng cho cả con người và môi trường. Do đó nghiên cứu loại bỏ kim loại nặng trong nước là cần thiết để đảm bảo nguồn nước sạch trong môi trường, ứng dụng rộng rãi trong đời sống và nuôi trồng thủy sản.

Nano bạc
• 10:53 03/04/2024

“Tuổi thọ” ao ảnh hưởng như thế nào đến cá tra?

Cá tra là loài cá đang được nuôi phổ biến ở Việt Nam. Tuy nhiên, từ khoảng năm 2018, ngành công nghiệp cá tra Việt Nam đã gặp phải khó khăn do sự cạnh tranh gay gắt từ các nước sản xuất cá tra khác như Ấn Độ và Bangladesh, cùng với những rào cản thương mại ngày càng tăng từ các thị trường nhập khẩu chính như Hoa Kỳ và Châu Âu.

Cho cá ăn
• 13:42 20/04/2024

Tép Bạc và Thai Union ký hợp tác phân phối thức ăn tôm tại Việt Nam

Tép Bạc và Thai Union vừa ký thành công hợp tác phân phối thức ăn tôm. Theo đó, Tép Bạc trở thành nhà phân phối thức ăn Thai Union tại Việt Nam, sản phẩm thức ăn tôm Thái cao cấp được nhập khẩu trực tiếp từ nhà máy Mahachai của Thai Union.

7 dòng thức ăn của Thai Union
• 13:42 20/04/2024

“Khát” nước ở vùng sông nước

Miền Hạ. Cái tên đã nói lên tất cả, sở dĩ gọi miền hạ là do mảnh đất này ở “vùng thấp hơn” của huyện, có cao độ so với mặt nước biển chừng 0,5 – 0,8m, có mật độ sông rạch tự nhiên rất dày đặc.

Hạn hán
• 13:42 20/04/2024

Ép khuẩn và diệt khuẩn cho ao nuôi tôm

Trong môi trường ao nuôi, vi khuẩn luôn có khả năng xuất hiện mặc dù đã xử lý cẩn thận từ đầu vụ nuôi. Chúng xuất hiện và tấn công tôm gây nên một số bệnh khó điều trị, từ đó tôm mất sức đề kháng dẫn đến chết. Chính vì vậy vấn đề diệt khuẩn luôn được bà con quan tâm đến. Diệt khuẩn như thế nào là đúng cách để không ảnh hưởng đến tôm, mời bà con tham khảo bài viết dưới đây nhé!

Tôm thẻ
• 13:42 20/04/2024

Mắt cá ngừ đại dương có gì hấp dẫn?

Mắt cá ngừ đại dương với vẻ ngoài đặc biệt có thể khiến nhiều người cảm thấy e dè khi lần đầu nhìn thấy. Tuy nhiên, ẩn chứa bên trong "vẻ ngoài dị biệt" ấy là hương vị thơm ngon, béo ngậy cùng giá trị dinh dưỡng dồi dào, biến nó thành món ăn độc đáo, hấp dẫn thực khách và trở thành đặc sản trứ danh của Phú Yên.

Mắt cá ngừ
• 13:42 20/04/2024