Khai thác thủy sản bằng giã cào bay: Hiểm họa khó lường

Khai thác thủy sản theo phương pháp tận diệt

Theo quy định tại Nghị định số 33/2010/NĐ-CP ngày 31/3/2010 của Chính phủ về quản lý hoạt động khai thác thủy sản trên các vùng biển thì tàu cá có công suất máy chính trên 90CV không được phép khai thác thủy sản tại vùng biển ven bờ và vùng lộng.

Tuy nhiên, thời gian qua trên các vùng biển tỉnh Quảng Bình, xuất hiện các loại tàu cá có công suất lớn (trên 350CV) của ngư dân ở các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Thuận tham gia khai thác thủy sản bằng nghề giã cào bay ở vùng biển gần bờ với phương thức khai thác theo kiểu tận thu tất cả các loài động vật thủy sản, với nhiều kích cỡ khác nhau, thủy sản nhỏ đang phát triển, thủy sản đang trong thời kỳ mang trứng và thủy sản cấm khai thác, kể cả các loài san hô…

Thực tế này đã làm suy giảm nguồn lợi thủy sản, gây nên tranh chấp ngư trường với ngư dân khai thác hợp pháp ở tuyến bờ và thậm chí cũng đã có trường hợp ngư dân sử dụng chất nổ để giải quyết tranh chấp ở vùng biển thuộc các xã huyện Lệ Thủy. Mặc dù chưa xảy ra rủi ro về tính mạng con người, nhưng đã làm thiệt hại rất nghiêm trọng đến tài sản của nhân dân.

Đáng nói là, bất chấp sự tuyên truyền và cảnh báo của các cơ quan chức năng, một số tàu cá hành nghề giã cào vì lợi ích kinh tế trước mắt vẫn lén lút khai thác, đặc biệt là vào ban đêm ở vùng biển gần bờ với rất nhiều thủ đoạn tinh vi như: Không bật đèn tín hiệu khi khai thác theo quy định hoặc là nếu bị phát hiện thì phi tang nghề giã xuống biển rồi bỏ chạy trong đêm… để né tránh cơ quan chức năng.

Kiên quyết ngăn chặn

Đứng trước tình hình trên, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Quảng Bình đã chỉ đạo đơn vị chuyên môn tăng cường hoạt động tuyên truyền, kết hợp với việc tuần tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trên biển. Đồng thời, đề nghị tăng cường sự vào cuộc của chính quyền địa phương, lực lượng Biên phòng phối hợp với lực lượng chuyên môn thuộc Sở để đẩy mạnh hoạt động kiểm tra, chấn chỉnh các vi phạm.

Đến thời điểm này, tình hình tàu cá có công suất lớn khai thác gần bờ đã có nhiều chuyển biến tích cực. Trong 9 tháng của năm 2013, lực lượng thanh tra thủy sản của Sở đã chủ động phối hợp với các lực lượng liên quan tổ chức được 53 đợt kiểm tra, với số phương tiện được kiểm tra 753 lượt tàu cá; phát hiện 98 tàu cá vi phạm; xử phạt số tiền 540.400.000 đồng; trong đó kiểm tra tàu cá giã cào khai thác ở vùng biển gần bờ 27 đợt; phát hiện và xử lý 48 tàu cá vi phạm; thu phạt 480.000.000 đồng.

Thiết nghĩ, để bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ, đảm bảo nguồn sinh kế bền vững của cộng đồng ngư dân ven biển và bảo vệ tài sản, tính mạng của nhân dân tham gia khai thác trên biển, chính quyền cấp huyện, xã cần có trách nhiệm hơn với việc quản lý khai thác thủy sản trên địa bàn, đặc biệt là ngư dân tham gia khai thác thủy sản ở vùng biển ven bờ phải có trách nhiệm hơn đối với cộng đồng.