Mụn rộp trên hàu Thái Bình Dương

Hàu kiếm ăn bằng cách lọc các sinh vật phù du nhỏ bé từ nước xung quanh nhưng nước mà chúng sinh trưởng có thể chứa đầy vi sinh vật gây bệnh, ảnh hưởng đến cả chính bản thân chúng và con người.

Hàu bị mụn rộp
Mẫu hàu chết do virus OsHV-1 vào mùa hè tại Tomales Bay, California.

Bệnh do virus Ostreid herpesvirus 1 (OsHV-1) trên Hàu

Hiện nay, một loại virus herpes chết người, Ostreid herpesvirus 1 (OsHV-1), đang đe dọa hàu Thái Bình Dương. Dịch dệnh do virus này ngày càng lan rộng rãi trên hàu ở khắp thế giới. 

OsHV-1 là loài duy nhất của chi Ostreavirus  (Davison và cộng sự, 2009) có DNA sợi kép, virion có lõi dày đặc, capsid protein và vỏ bọc lipid ( Le Deuff và Renault, 1999 ), đường kính virus cỡ 120nm.

Một điều may mắn là người sẽ không bị nhiễm virus này khi ăn hàu, cho dù là hàu khi còn sống hay đã nấu chín. OsHV-1 có thể lây nhiễm cho các loài hai mảnh vỏ khác, giống như một số virus herpes động vật có thể vượt qua các rào cản của loài, nhưng nó khác biệt về mặt di truyền với các virus herpes động vật khác và không lây nhiễm sang người.

Những người nuôi hàu ở Hoa Kỳ rất lo ngại về sự lây lan của vi sinh OsHV-1 trên toàn cầu. Với sự lan rộng của vi khuẩn OsHV-1 ở khắp nơi trên thế giới, có thể chỉ là vấn đề thời gian cho đến khi chúng đến được các vịnh ven biển của Hoa Kỳ hoặc các khu vực nuôi hàu không bị ảnh hưởng khác. Các nhà nghiên cứu đã dành cả mùa hè năm 2017 để tiến hành các thí nghiệm ở Vịnh Tomales để xác định xem liệu có loài hàu Mỹ nuôi nào có khả năng kháng OsHV-1 hay không và cũng sẽ sớm tiến hành các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm với OsHV-1.

Biểu hiện khi Hàu mắc bệnh

Khi OsHV-1 được phát hiện trong một vịnh, tình trạng hàu chết hàng loạt thường xảy ra hàng năm vào mùa hè khi nhiệt độ nước ấm. Tình huống tương tự như một người bị nhiễm herpes và định kỳ bị mụn rộp. Thông thường, virus này tiềm ẩn (ở mức độ thấp) và không gây ra mụn rộp. Nhưng sau một tác nhân gây căng thẳng, virus nhân rộng và mụn rộp xuất hiện. Không phải tất cả hàu đều chết vì mụn rộp, và nếu OsHV-1 hoạt động giống như các virus herpes khác, nó có thể vẫn tồn tại tiềm ẩn trong các mô của hàu bị nhiễm bệnh và được kích hoạt trở lại sau một yếu tố tác động. Đối với hàu, hầu hết các bằng chứng cho thấy sự tái hoạt của virus diễn ra trong điều kiện nước ấm vào mùa hè.

mụn rộp trên hàu
Tổn thương ở hàu Crassostrea gigas bị nhiễm OsHV-1. (A) Tổn thương nhiều mụn nước trong lớp áo. (B) Nhiều tổn thương loét, dày các cạnh và tâm mờ. Các vạch chia độ: 1 cm. Ảnh: E.S. Barbieri, et al.

Độc lực của virus OsHV-1

Herpes thường gây tử vong cho hàu Thái Bình Dương. Điều đó đặc biệt đúng đối với các vi biến thể OsHV-1 - các biến thể đột biến của OsHV-1 có độc lực mạnh hơn chủng tham chiếu ban đầu. Những loại virus này đang lây lan trên toàn cầu, gây ra cái chết hàng loạt cho hàu Thái Bình Dương.

Một biến thể OsHV-1 lần đầu tiên được phát hiện ở Pháp vào năm 2008, nơi mà nó đã giết chết 80 đến 100% các luống hàu bị ảnh hưởng. Kể từ đó, các biến thể tương tự đã gây ra cái chết hàng loạt của hàu ở nhiều nước châu Âu. Một vụ dịch năm 2010 ở Anh đã giết chết hơn tám triệu con hàu. Các OsHV-1 cũng lây nhiễm sang hàu Thái Bình Dương ở New Zealand và Úc. Sự lan rộng của chúng ở Úc, đặc biệt là ở Tasmania, đã làm tê liệt ngành nuôi trồng hàu Thái Bình Dương của Úc.

Tăng sức đề kháng cho Hàu

Các nhà khoa học cho rằng không thể tiêm phòng cho hàu và ngay cả khi thuốc kháng sinh có tác dụng chống lại virus nhưng không được phép điều trị cho hàu ở Hoa Kỳ.

Mặc dù hàu có hệ thống miễn dịch bẩm sinh tiêu diệt mầm bệnh, nhưng nó thiếu phản ứng thích nghi, bao gồm các tế bào “ghi nhớ”, nhận biết và tiêu diệt các mầm bệnh cụ thể, giống như tế bào lympho B hoặc T của con người. Hầu hết các loại vắc xin đều dựa vào “trí nhớ miễn dịch” này để có hiệu quả. Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng hệ thống miễn dịch bẩm sinh của hàu có thể được kích thích bởi một loại virus bắt chước, nhưng chúng ta không biết liệu tác động này có lâu dài hay không.

Chương trình nhân giống hàu kháng bệnh

Chiến lược hiệu quả nhất cho đến nay là phát triển các dòng hàu kháng bệnh, có thể hạn chế cả tỷ lệ chết và khả năng nhiễm bệnh của hàu. Nhưng cách tiếp cận này liên quan đến việc để hàu khỏe mạnh tiếp xúc với virus - và việc di chuyển hàu bị nhiễm OsHV-1 đến các khu vực sạch bệnh có thể làm lây lan virus. Điều này có nghĩa là chúng ta chỉ có thể sử dụng phương pháp này ở những nơi đã có OsHV-1.

Ngoài giá trị tiền mặt và những lợi ích mà hàu mang lại bằng cách lọc nước, các rạn hàu cung cấp thức ăn và môi trường sống cho nhiều loài cá thương mại. Hàu không thể tự di chuyển ra khỏi chỗ bị hại, cũng như không thể di chuyển tất cả những con hàu nhạy cảm, vì vậy chúng ta cần bảo vệ chúng ở nơi chúng phát triển.

Hàu Thái Bình Dương (Crassostrea gigas)
Hàu Thái Bình Dương có nguồn gốc từ châu Á và là loài hàu phổ biến và có giá trị nhất để nuôi trồng thủy sản trên toàn cầu. Con người đã chuyển chúng từ phạm vi bản địa của họ sang nhiều khu vực phát triển trên toàn cầu, bao gồm Pháp, Hoa Kỳ và Úc. Chúng là loài chính được nuôi trồng ở Bờ Tây Hoa Kỳ, trong khi hàu miền Đông hoang dã và nuôi trồng đều phát triển ở các bờ biển Đông và Vịnh. Trái ngược với hàu phương Đông, hàu Thái Bình Dương có khả năng chống lại các bệnh truyền nhiễm tương đối cho đến khi OsHV-1 xuất hiện vào đầu những năm 1990.
Đăng ngày 17/06/2022
Nhất Linh @nhat-linh
Dịch bệnh

Nấm đồng tiền: Mối đe dọa đến sức khỏe tôm nuôi

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó luôn là vấn đề thách thức đối với người nuôi tôm bởi loại này gây tổn thất không hề nhỏ cho ao tôm, khiến tôm dễ mắc phải nhiều bệnh và làm ảnh hưởng đến năng suất vụ nuôi.

Nấm đồng tiền
• 10:18 26/02/2024

Một số loài ký sinh trùng phổ biến ở tôm

Trong quá trình nuôi tôm luôn gặp phải các trường hợp tôm nhiễm bệnh mà chết dần. Trong đó, ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây ra, đặc biệt là các loài nội ký sinh trùng. Cùng tìm hiểu qua đặc điểm của những loài ký sinh trùng dưới đây nhé!

Tôm
• 09:56 22/02/2024

Không nên chủ quan với các bệnh đường ruột trên tôm

Với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là về tôm, việc thấu hiểu về đường ruột tôm mở ra cánh cửa cho những tiến bộ trong y học thủy sản và ứng dụng những công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong việc cải thiện sản xuất và chất lượng tôm nuôi.

Tôm thẻ
• 09:43 19/02/2024

Phòng bệnh trắng đuôi trên tôm càng xanh

Tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii) là loài tôm nước ngọt được nuôi ở nhiều nước trên thế giới nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh và có giá trị kinh tế cao.

Tôm càng xanh
• 10:42 21/01/2024

Bạc Liêu: Tiến độ xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm

Tép Bạc đã phản ánh, năm 2023, tỉnh Bạc Liêu đứng đầu cả nước về sản lượng tôm nước lợ và kim ngạch xuất khẩu nhờ phát triển nuôi siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Bạn đọc muốn biết thêm tiến độ đầu tư xây dựng Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm nổi tiếng ở Bạc Liêu nên xin cung cấp thêm thông tin.

Khu nuôi tôm công nghệ cao
• 17:40 28/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 17:40 28/03/2024

Như thế nào để tôm được vận chuyển đúng cách?

Tôm cũng giống như các hàng hóa khác, phân loại theo nhu cầu của khách hàng mà được vận chuyển đến các nơi khác nhau, với hai giai đoạn cơ bản như tôm giống được vận chuyển từ các trại giống đến ao nuôi và tôm thương phẩm được vận chuyển đến các chợ đầu mối, nhà máy chế biến. Vậy cách nào để có thể vận chuyển chúng một cách an toàn, tiết kiệm mà vẫn hiệu quả nhất? Hãy cùng tìm hiểu dưới đây nhé!

Tôm đông lạnh
• 17:40 28/03/2024

Biện pháp hạ phèn hiệu quả nhanh chóng

Chắc chắn rằng việc ao nuôi bị nhiễm phèn không còn là điều quá xa lạ đối với những người nuôi trồng thủy sản. Phèn xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất và sản lượng của vụ nuôi.

Ao nuôi tôm bị nhiễm phèn
• 17:40 28/03/2024

Tôm đang trong ao bị thối đuôi: Nguyên nhân và cách điều trị

Tôm bị thối đuôi là một trong những bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao, ảnh hưởng đến năng suất và lợi nhuận của người nuôi.

Tôm thẻ thương phẩm
• 17:40 28/03/2024