Mỹ đòi doanh nghiệp Việt "nuôi cá tra kiểu Mỹ": Có thể tính tới khởi kiện

Theo quy định mới của Mỹ, tới đây, dù cá tra của Việt Nam có đạt mọi tiêu chuẩn cao nhất của thế giới thì cũng không thể xuất khẩu sang Mỹ, nếu quy trình nuôi không theo “kiểu Mỹ”. Đây là quy định vô lý, đi ngược lại tinh thần hội nhập.

cá tra

Đòi hỏi nuôi cá Việt kiểu Mỹ

Hiện nay, cá tra xuất khẩu sang Mỹ bị kiểm soát bởi Cục Quản lý dược phẩm và thực phẩm Mỹ (FDA). Theo đó, chỉ cần đáp ứng các tiêu chuẩn do FDA đưa ra là cá tra có thể nhập khẩu vào thị trường Mỹ.

Tuy nhiên, doanh nghiệp và người nuôi cá tra đang lo lắng bởi theo quy định mới của Mỹ, từ tháng 3/2016, cá tra muốn xuất khẩu vào Mỹ phải tuân thủ toàn bộ quy trình “tạo ra sản phẩm” từ khâu đầu tiên (con giống, thức ăn) cho đến khâu cuối cùng phải được thực hiện theo “kiểu Mỹ”. Thời gian để các nước thực hiện chuyển đổi quy trình sản xuất là 18 tháng. Theo đó, kể từ ngày 1/9/2017, sản phẩm cá tra của Việt Nam muốn thâm nhập thị trường Mỹ phải được chứng nhận Tiêu chuẩn tương đồng của Bộ Nông nghiệp Mỹ.

Có thể nói, quy định mới của Mỹ ngay trước thềm Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được ký kết là một đòn giáng mạnh vào ngành cá tra Việt Nam. Ông Nguyễn Phước Bửu Huy, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Chế biến và Xuất nhập khẩu thủy sản Cadovimex II cho hay, hiện nay, hệ thống sản xuất, chế biến cá tra của Việt Nam và Mỹ có nhiều khác biệt. Trong khi đó, Mỹ chỉ cho 18 tháng để chuyển đổi là quá ngắn.

Đáng lo hơn, theo ông Võ Hùng Dũng, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Cá tra Việt Nam, dù Mỹ yêu cầu ngành cá da trơn các nước phải nuôi theo quy trình của Mỹ thì mới được xuất khẩu vào Mỹ, song đến nay, quy trình như thế nào, tiêu chí cụ thể ra sao thì doanh nghiệp vẫn “mù tịt”, nên quá trình chuẩn bị càng gấp gáp.

“Khó khăn cụ thể chưa hình dung ra hết được, vì phía Mỹ chưa công bố bộ tiêu chí cụ thể. Tuy nhiên, doanh nghiệp đang rất lo lắng bởi chắc chắn, tiêu chí của Việt Nam và Mỹ sẽ có một khoảng cách xa. Để đáp ứng được các tiêu chuẩn mới của phía Mỹ, chắc chắn doanh nghiệp và người nông dân sẽ phải bỏ ra chi phí đầu tư lớn mà không chắc chắn có được công nhận hay không”, ông Dũng nói.

Liên quan vấn đề này, ông Nguyễn Ngọc Oai, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) khá thận trọng khi đánh giá mức độ ảnh hưởng mà quy định mới của Mỹ có thể gây ra. Ông Oai cho hay, Bộ đang khẩn trương nghiên cứu sửa đổi Nghị định 36/2014/NĐ-CP về về nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra và thông tư hướng dẫn để sửa đổi phù hợp với tiêu chuẩn tương đương mà Mỹ đưa ra.

Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp cá tra cho rằng, đòi hỏi của Mỹ về việc cá tra phải “nuôi kiểu Mỹ” mới được nhập khẩu vào thị trường này là vô lý, không công bằng, bởi nhiều mặt hàng thực phẩm khác vẫn được phép nhập khẩu vào Mỹ mà không cần tuân thủ quy trình nuôi của Mỹ.

Hiện Mỹ đang chiếm 20% thị phần xuất khẩu cá tra Việt Nam với doanh số khoảng 300 triệu USD/năm. Nếu quy định mới này được thực thi, nguy cơ thị trường Mỹ đóng cửa với nhiều doanh nghiệp là rất lớn.

Tăng khởi kiện để đối phó với hành vi “chơi bẩn”?

Sản phẩm thủy sản xuất khẩu của Việt Nam hiện đã đáp ứng được nhiều tiêu chuẩn khắt khe thị trường châu Âu và Mỹ như ASC, GlobalGAP, BAP, FarmBill... Tuy nhiên, với quy định mới của Mỹ, điều này cũng thành “vô nghĩa” nếu doanh nghiệp muốn xuất khẩu vào thị trường Mỹ.

Nhiều doanh nghiệp cá tra cho rằng, thực tế, quy định này là một hành vi “chơi bẩn”, hàng rào kỹ thuật mới mà Mỹ dựng lên để bảo hộ cho ngành sản xuất cá da trơn của Mỹ, chứ không đơn thuần nhằm kiểm soát chất lượng thực phẩm. Trước đó, Mỹ cũng đã dựng ra rất nhiều hàng rào kỹ thuật và đưa ra các quy định làm khó với cá tra Việt Nam như: dán nhãn tên gọi theo yêu cầu của Mỹ, áp thuế chống bán phá giá, yêu cầu ký quỹ cho sản phẩm cá tra trước khi vào thị trường Mỹ...

Nhiều chuyên gia quốc tế cho rằng, quy định mới của Mỹ trái với các tiêu chí của WTO. Do đó, trong trường hợp xuất khẩu cá tra sang Mỹ gặp khó khăn, Việt Nam hoàn toàn có thể khởi kiện.

Xác nhận điều này, ông Võ Hùng Dũng cho rằng, quy định trên vi phạm quy định của WTO. Theo cơ chế của WTO thì Việt Nam hoàn toàn có thể khởi kiện. Mặc dù vậy, việc kiện tụng rất khó khăn và tốn kém. Chưa kể, Việt Nam rất thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

Mặc dù đòi hỏi của Mỹ là vô lý, song ông Dũng cũng khuyến cáo, doanh nghiệp cũng phải nhìn thẳng vào sự yếu kém của mình. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp sản xuất, chế biến cá tra xuất khẩu chưa đáp ứng được tiêu chuẩn

VietGap, chưa nói đến tiêu chuẩn của Mỹ. Ngay cả với Nghị định 36/2014/NĐ-CP, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu vẫn muốn trì hoãn thời gian thực hiện vì cho rằng quy định quá khắt khe.

“Chúng ta có thể tính tới việc kiện ra WTO, tuy nhiên cũng phải cấp bách nâng cao chất lượng sản xuất trong nước”, ông Dũng nói.

Câu chuyện cá tra thường xuyên “bầm dập” khi vào thị trường Mỹ cho thấy, các hàng rào kỹ thuật không có điểm dừng. Do đó, dù hàng loạt hiệp định thương mại tự do (FTA) được ký kết, thì Việt Nam cũng khó lòng tận dụng cơ hội mở cửa thị trường nếu không nâng cao kỹ năng phòng vệ thương mại và gấp rút nâng cao chất lượng sản phẩm.

Báo Đầu Tư, 14/12/2015
Đăng ngày 15/12/2015
Hà Tâm
Doanh nghiệp

[Siêu khuyến mãi] Sale nốt - Chốt năm

Tháng cuối năm là thời điểm diễn ra nhiều sự kiện khuyến mãi tập trung quy mô lớn, nhộn nhịp nhất trong năm nhằm kích cầu tiêu dùng.

Farmext eShop
• 08:00 21/12/2024

Chlorine Aqua-ORG - Giải pháp tiên tiến vượt trội, lựa chọn hàng đầu trong nuôi trồng thuỷ sản

Trong nuôi trồng thủy sản, đảm bảo chất lượng nước luôn sạch và ổn định chính là chìa khóa giúp tôm, cá tăng trưởng nhanh, khỏe mạnh, đem lại năng suất cao.

Chlorine Aqua-ORG
• 14:00 19/12/2024

Top 6 doanh nghiệp xuất khẩu cá ngừ đóng hộp hàng đầu Việt Nam

Cá ngừ đóng hộp Việt Nam đang chinh phục thị trường quốc tế, đặc biệt là Mỹ - nơi chiếm 36% tổng kim ngạch xuất khẩu. Với sự phát triển vượt bậc trong những năm qua, ngành cá ngừ đóng hộp không chỉ góp phần gia tăng giá trị xuất khẩu mà còn nâng cao vị thế thương hiệu thủy sản Việt Nam.

Cá ngừ đóng hộp
• 09:36 19/12/2024

VietShrimp 2025: Những vấn đề nóng hổi ngành tôm Việt Nam trên bàn Hội thảo

“Xanh hóa vùng nuôi” sẽ là chủ đề chính, xuyên suốt tại kỳ Hội chợ VietShrimp 2025. Hội chợ quy tụ những doanh nghiệp hàng đầu của ngành tôm Việt Nam – mang tới các giải pháp công nghệ tiên tiến, những mô hình nuôi hiện đại nhằm đẩy nhanh quá trình xanh hóa vùng nuôi tôm.

Vietshrimp 2025
• 09:52 13/12/2024

[Siêu khuyến mãi] Sale nốt - Chốt năm

Tháng cuối năm là thời điểm diễn ra nhiều sự kiện khuyến mãi tập trung quy mô lớn, nhộn nhịp nhất trong năm nhằm kích cầu tiêu dùng.

Farmext eShop
• 02:00 22/12/2024

Tìm kiếm các giải pháp để nâng cao chất lượng thịt cá

Chất lượng thịt cá đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị ngành thủy sản. Không chỉ ảnh hưởng đến giá trị kinh tế, chất lượng thịt cá còn quyết định đến độ an toàn thực phẩm và sự hài lòng của người tiêu dùng. Vậy làm sao để nâng cao chất lượng thịt cá? Dưới đây là những giải pháp đã được nghiên cứu và áp dụng thành công trong thực tế.

Cá
• 02:00 22/12/2024

Sản xuất giống thủy sản nước ngọt đa loài và mô hình nuôi

Thực hiện chủ trương giảm khai thác, tăng nuôi trồng, việc nghiên cứu sản xuất giống đa loài với các mô hình nuôi có vai trò quan trọng và nhiều năm qua được chú trọng đã đạt thành tựu đáng ghi nhận. Sau đây xin giới thiệu kết quả ở Trường Thủy sản thuộc Trường Đại học Cần Thơ qua thống kê của PGS.TS Phạm Thanh Liêm.

Nuôi cá tra
• 02:00 22/12/2024

Vai trò của chế phẩm sinh học trong phòng ngừa EHP

Hiện nay, EHP chưa có thuốc điều trị hiệu quả, vì vậy việc phòng ngừa là giải pháp quan trọng nhất. Trong đó, việc sử dụng chế phẩm sinh học đã chứng minh được hiệu quả trong việc hạn chế sự lây lan và nguyên nhân gây bệnh.

Tôm thẻ chân trắng
• 02:00 22/12/2024

Tại sao cần tạo màu nước trước khi thả tôm?

Tạo màu nước trong ao là một bước quan trọng giúp chuẩn bị môi trường sống tốt nhất cho tôm trước khi thả. Màu nước phù hợp không chỉ giúp duy trì các thông số môi trường ổn định mà còn hỗ trợ hệ sinh thái ao phát triển cân bằng, giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Tuy nhiên, không phải người nuôi nào cũng nắm rõ cách tạo màu nước hiệu quả và khoa học.

Tạo màu nước
• 02:00 22/12/2024
Some text some message..