Periphyton trong nuôi trồng thủy sản

Sự phát triển nhanh chóng trong nuôi trồng thủy sản đã tạo ra tiến bộ công nghệ mới như "nuôi trồng thủy sản dựa trên periphyton". Vậy preiphyton là gì và ứng dụng thế nào trong nuôi trồng thủy sản?

periphyton
Periphyton là toàn bộ phức hợp vi tảo, vi khuẩn dị dưỡng, sinh vật đáy và mảnh vụn phát triển trên chất nền ngập nước. Ảnh: Tepbac.

Thuật ngữ periphyton có từ rất lâu đời và được hiểu là toàn bộ phức hợp vi tảo, vi khuẩn dị dưỡng, sinh vật đáy và mảnh vụn phát triển trên chất nền ngập nước trong hệ thống thủy sinh. Periphyton có mặt ở khắp mọi nơi giống như thực vật phù du, được tìm thấy trong hầu hết các hệ sinh thái thủy sinh khác nhau, từ ao hồ đến đại dương và từ các vùng tự dưỡng đến phú dưỡng, ngoại trừ các con suối có nền đáy bùn và cát (Azim và Asaeda, 2005). 

Tiềm năng của peripython là gì?

Peripython có chức năng cung cấp oxy và sản xuất thức ăn giống như thực vật phù du nhưng có thể ổn định hơn và có thể được động vật thủy sinh sử dụng hiệu quả hơn. 

Ngoài ra, periphyton còn đóng vai trò như một chỉ báo về chất lượng nước vì quần thể của nó bao gồm một số lượng cao các loài sinh vật tự nhiên và rất nhạy cảm với sự biến đổi của môi trường (Flynn và cộng sự, 2013). Hơn thế nữa, màng lọc periphyton là một phương pháp xử lý sinh học nổi tiếng đối với nước ô nhiễm (Bradac và cộng sự, 2010).

Tuy nhiên, việc sử dụng periphyton trong xử lý sinh học vẫn còn ở giai đoạn sơ khai, nhưng việc hiểu cách sử dụng nó trong quản lý nước mặt và nước thải là một bước tiến.

Ứng dụng như thế nào trong nuôi trồng thủy sản?

Khái niệm nuôi trồng thủy sản dựa trên periphyton đã được thử nghiệm và áp dụng với nhiều mức độ phụ thuộc khác nhau vào periphyton làm thức ăn hoặc chất nền làm nơi trú ẩn cho động vật nuôi.

Việc thiết kế bể periphyton trong hệ thống nuôi tuần hoàn có vai trò tạo ra sinh khối từ màng sinh học, oxy hóa NH4+ thành NO2- và NO3- nhờ vi khuẩn tự dưỡng, hấp thụ chất dinh dưỡng vô cơ (TAN, NO2-, NO3-, PO43-...), hấp thụ chất hữu cơ hòa tan và lơ lửng cỡ nhỏ. Đồng thời quá trình chuyển từ sản xuất dựa trên thực vật phù du sang sản xuất dựa trên sinh vật là một lợi thế chính để tăng hiệu quả của hệ thống bằng cách chuyển giao năng lượng và chất dinh dưỡng.

Phân tích gần đúng đã chỉ ra rằng periphyton chứa 27.19% protein thô, 18% lipid và 52% carbohydrate (Abwao và cộng sự, 2014). Periphyton đã được sử dụng thành công để tăng sản lượng cá rô phi (Mulholland và Rosemond, 1992), cá da trơn (Neori, 1996) và cá chép (Milstein và cộng sự 2008) trong các ao nước ngọt. Khi được sử dụng trong ao nuôi cá rô phi, thức ăn công nghiệp trong khẩu phần ăn của cá đã giảm 40% không những không gây ảnh hưởng đến năng suất tăng trưởng mà còn duy trì chất lượng nước ở mức cao (Neori, 1991).

Trong nuôi tôm cũng có nhiều bước tiến bộ đáng kể, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng peripython - một phức hợp của tảo tự dưỡng và vi khuẩn dị dưỡng giúp tăng cường các phản ứng miễn dịch trong tôm giống Litopenaeus vannamei (Zang và cộng sự, 2010) và Penaeus monodon (Anand và cộng sự, 2014). 

Yếu tố ảnh hưởng đến periphyton

Periphyton có thể bị tác động bởi nhiều yếu tố phi sinh học (chất nền, độ pH, ánh sáng, dòng nước, chất dinh dưỡng, nhiệt độ, độ lắng, thủy văn dòng chảy và các chất hữu cơ…) và sinh học (ký sinh trùng, ăn thịt, ăn cỏ, và các sinh vật như động vật giáp xác và côn trùng, ốc, ếch và cá…). Sự tác động của các yếu tố trên có thể dẫn đến sự phát triển quá mức của Periphyton – có thể gây ra ảnh hưởng bất lợi đối với hệ sinh thái dưới nước. Vì vậy để đạt được lợi ích tối ưu khi ứng dụng periphyton nên kiểm soát cũng như đảm bảo cân bằng các yếu tố trên. 

Nhìn chung, periphyton là một phần thiết yếu của một hệ sinh thái lành mạnh và chúng có thể giữ lại các chất dinh dưỡng và hóa chất thông qua các quá trình khác nhau. Nuôi trồng thủy sản dựa trên periphyton là một cách tiếp cận thân thiện với môi trường nên được ứng dụng rộng rãi hơn nữa trong tương lai. 

Đăng ngày 25/06/2021
Nhất Linh @nhat-linh
Khoa học

Vaccine cho tôm: Tảo lục Chlorella vulgaris

Bệnh đốm trắng (white spot disease - WSD) là một trong những loại bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất trên tôm nuôi và đồng thời cũng là nguyên nhân chính gây thiệt hại kinh tế cho nghề nuôi tôm toàn cầu.

Tảo lục
• 09:00 14/03/2024

Các yếu tố virus nội sinh gây hội chứng đốm trắng (EVE)

Nơi khu trú của virus đề cập đến các phản ứng miễn dịch cụ thể, thích nghi của tôm đối với nhiễm virus xảy ra trong từng tế bào và có thể dẫn đến nhiễm vô hại kéo dài đến suốt đời của vật chủ.

Virus
• 14:33 07/03/2024

Sinh sản nhân tạo một số loài cá hiếm gặp

Đề tài do Trường Thủy sản làm Chủ nhiệm với sự hỗ trợ kinh phí từ Sở Khoa học Công nghệ TP. Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu cho thấy cá chạch lửa thành thục tốt trong điều kiện nuôi vỗ trong vòng 4-6 tháng.

Cá chạch lửa
• 10:01 07/03/2024

Phát hiện nhanh và chính xác Tilv trên mẫu cá rô phi

Năm 2009, sản lượng cá rô phi đánh bắt tự nhiên tại hồ Kinneret giảm mạnh, có mức độ trung bình giảm từ 257 tấn mỗi năm đến 8 tấn mỗi năm và không rõ nguyên nhân.

Cá rô phi
• 10:10 06/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 20:22 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 20:22 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:22 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 20:22 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:22 29/03/2024