Phương pháp mới xác định thành phần axit béo trong cá phi lê

Công ty cá hồi hàng đầu của Na Uy đã phát triển một phương pháp nhanh chóng và hiệu quả để đo nồng độ axit béo EPA và DHA trong sản phẩm cá hồi phi lê.

Cá hồi
Những phương pháp đo tỉ lệ axit béo trong cá mà không cần chạm vào chúng. Ảnh: nypost.com

Thông số đo axit béo quan trọng thế nào? 

Thông tin từ báo cáo thì việc tiêu thụ axit béo DHA và EPA mang lại nhiều tác động tích cực cho sức khỏe và hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.  Cá hồi được nuôi ở Na Uy là nguồn cung cấp dồi dào các axit béo EPA và DHA này mặc dù lượng axit béo này trong các mặt hàng phi lê gần đây đã giảm. Phần lớn là sụt giảm tỷ trọng protein và dầu cá song song với sự gia tăng tỷ trọng protein và dầu thực vật trong thức ăn thủy sản.  

Một số lý do chứng minh các phép đo là hữu ích: Ngành công nghiệp có thể ghi lại ảnh hưởng của thức ăn và thành phần thức ăn đối với mức độ EPA và DHA trong cá phi lê. Điều này là một đặc tính quan trọng về khâu chất lượng có thể được ghi nhận trên thị trường và người tiêu dùng. Chỉ số EPA và DHA là những mốc quan trọng trong việc chọn giống và di truyền, là cơ sở cho nhiều dự án nghiên cứu về lĩnh vực thức ăn, dinh dưỡng và sức khỏe cá. 

Thực phẩm tốt cho sức khoẻ

Việc tiêu thụ axit béo DHA và EPA mang lại nhiều tác động tích cực cho sức khỏe. Ảnh: suckhoehangngay.vn

Phát triển phương thức đo lường mới 

Hiện nay, sắc ký (một trong các kĩ thuật phân tích thường dùng trong phòng thí nghiệm của bộ môn hóa học phân tích dùng để tách các chất trong một hỗn hợp) được sử dụng để đo các axit béo cụ thể, là một quá trình vừa tốn kém vừa tốn thời gian. Sắc ký chỉ có thể được thực hiện trong các phòng thí nghiệm cụ thể và một lần đo có giá khoảng 1.500 NOK (€143 ~ 3.5 triệu vnđ) trở lên. 

Trong những năm gần đây, Nofima đã làm việc để phát triển một phương pháp nhanh chóng và an toàn để đo tỷ lệ axit béo EPA và DHA trong mỡ cá hồi. Phương pháp này có thể được sử dụng trên toàn bộ phi lê cá hồi mà không cần chạm trực tiếp vào chúng và phép đo chỉ mất vài giây trên mỗi miếng phi lê. Hai kỹ thuật được nghiên cứu được gọi là quang phổ Raman và quang phổ cận hồng ngoại (NIR). 

Quang phổ Raman 

Quá trình chỉ diễn ra trong vài giây, kỹ thuật này có thể định lượng một số thành phần trong chất béo, bao gồm EPA và DHA. Thực hiện bằng tia laser chiếu sáng miếng cá hồi phi lê, sau đó tiến hành quét nhanh mà không cần bất kỳ hình thức tiếp xúc vật lý nào. 

Nofima đã thử nghiệm phương pháp này trên cá hồi từ một số địa điểm và chế độ cho ăn khác nhau và cho kết quả rất chính xác. EPA + DHA có thể được đo với độ chính xác xấp xỉ ± 0,5 phần trăm tổng lượng chất béo. Phạm vi biến thể điển hình của EPA + DHA trong cá hồi là 4 - 12% tổng lượng chất béo. Cho đến ngày nay, phương pháp này rất tuyệt vời trong việc thực hiện các phép đo nhanh trong phòng thí nghiệm hoặc cạnh các dây chuyền trong cơ sở sản xuất. Về lâu dài, Nofima tin rằng Raman cũng có thể được đưa trực tiếp vào dây chuyền sản xuất để đo lường từng miếng phi lê, tuy nhiên điều này có thể đòi hỏi việc sử dụng điều khiển bằng robot. 

Các hệ thống đo lường Raman có liên quan hiện có giá khoảng 700.000 NOK (66.700 € ~ 1.7 triệu VNĐ). Raman chủ yếu được sử dụng trong phòng thí nghiệm hoặc bên cạnh dây chuyền sản xuất. Tại trung tâm nghiên cứu DigiFoods, Nofima đang phát triển công nghệ này nhằm ứng dụng để đo lượng thực phẩm liên tục trực tiếp trên dây chuyền sản xuất. Cho đến nay, công ty đã có được những kết quả đầy hứa hẹn và tin rằng phương pháp này sẽ giúp ngành công nghiệp thực phẩm đảm bảo chất lượng ổn định và ít lãng phí hơn trong các quy trình sản xuất của họ. Nofima cũng đang hợp tác với các nhà di truyền học để tìm hiểu xem liệu phương pháp này có thể được sử dụng trực tiếp trong công việc nhân giống để chọn cá có thành phần chất béo mong muốn hay không. 

Cá hồi phi lê

Xác địn EPA và DHA cho chọn giống và di truyền, là cơ sở cho nhiều dự án nghiên cứu về lĩnh vực thức ăn, dinh dưỡng và sức khỏe cá. Ảnh: mavink.com

Quang phổ NIR 

Quang phổ hình ảnh NIR (siêu phổ) đã được ngành công nghiệp thực phẩm sử dụng để thực hiện các phép đo nội tuyến. Phương pháp này được sử dụng để đo các thông số như chất béo trong thịt, protein trong gà phi lê cũng như máu còn sót lại trong cá thịt trắng nguyên con và những miếng cá hồi phi lê. 

Hình ảnh NIR rất hữu ích trong việc đo tổng hàm lượng chất béo, nhưng vẫn còn nhiều điều không chắc chắn về việc liệu nó có thể được sử dụng cho các axit béo cụ thể như EPA và DHA hay không. Các nghiên cứu cho thấy phương pháp này không chính xác bằng Raman, nhưng cũng thu được các ước tính tốt khi sử dụng kỹ thuật này. Một lợi thế của việc sử dụng hình ảnh NIR là công nghệ này nhanh hơn Raman và rất phù hợp để thực hiện các phép đo trực tiếp tại dây chuyền sản xuất. 

https://thefishsite.com/articles/nofima-devises-new-method-to-measure-fatty-acid-composition-in-salmon-fillets
Đăng ngày 23/01/2023
Nhất Linh @nhat-linh
Khoa học

Ảnh hưởng của nhiệt độ lên tỉ lệ giới tính ấu trùng tôm sú

Ở tôm sú, con cái lớn nhanh và có kích thước lớn hơn con đực. Tác động của nhiệt độ có thể làm tăng đáng kể sự biểu hiện của các gen xác định giới tính, giúp cải thiện tỷ lệ giới tính như mong muốn trong đàn.

tôm sú
• 16:28 23/09/2021

Trung Quốc chuyển sang nuôi tôm sú vì giá cao

Người nuôi tôm ở Trung Quốc đang chuyển sang nuôi tôm sú nhiều hơn do giá tốt hơn, theo Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản lớn nhất của Trung Quốc.

tôm sú
• 18:44 17/08/2021

Nuôi tôm thâm canh bổ sung thức ăn tươi sống

Thử nghiệm nuôi tôm sú bằng tảo lục sợi (Chaetomorpha sp.) và ốc (Stenothyra sp.) cho thấy cải thiện tăng trưởng, nâng cao năng suất và tăng cường hấp thu, chuyển hóa thức ăn nhân tạo góp phần giảm chi phí sản xuất cho người nuôi.

ốc cho tôm ăn
• 17:12 28/07/2021

Hiệu quả từ nuôi tôm kết hợp thả cá rô phi xử lý nguồn nước

Hiện nay, nuôi tôm kết hợp cá rô phi xử lý nước ở ấp Vĩnh Điền (xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải) được xem là mô hình cho hiệu quả kinh tế cao.

Cá rô phi
• 10:23 19/07/2021

Vắc-xin uống từ vi tảo

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu đang chịu áp lực bởi các đợt bùng phát dịch bệnh nghiêm trọng, vắc-xin được xem là giải pháp hiệu quả để nâng cao miễn dịch và giảm sự phụ thuộc vào hóa chất. Một xu hướng nổi bật gần đây là ứng dụng vi tảo làm nền tảng sản xuất vắc-xin, mở ra triển vọng phát triển các loại vắc-xin uống bền vững, hiệu quả và ít tốn kém.

Vi tảo
• 10:50 13/06/2025

Nguyên liệu lên men: Một xu hướng mới trong dinh dưỡng thủy sản

Thức ăn thương mại đóng vai trò then chốt trong sản xuất nuôi trồng thủy sản, do chiếm từ 50% đến 70% tổng chi phí sản xuất.

Thức ăn tôm
• 10:50 03/06/2025

Cá thông minh đến mức nào?

Trong một thời gian dài, khả năng nhận thức của cá thường bị đánh giá thấp, phần lớn do các nghiên cứu chủ yếu được tiến hành trong môi trường phòng thí nghiệm – nơi không phản ánh đầy đủ điều kiện sống tự nhiên. Những hạn chế của việc nuôi nhốt, bao gồm cả stress và thiếu kích thích môi trường, có thể làm sai lệch hành vi và hiệu suất nhận thức của cá, từ đó dẫn đến những hiểu biết phiến diện về năng lực trí tuệ của chúng.

Cá
• 10:53 28/05/2025

Ứng dụng Bacillus subtilis và Bacillus licheniformis trong nuôi trồng thủy sản

Trong bối cảnh ngành thủy sản đang đẩy mạnh phát triển theo hướng bền vững, việc ứng dụng các vi sinh vật có lợi trong nuôi trồng đang ngày càng phổ biến. Hai trong số những loài vi khuẩn được ứng dụng rộng rãi là Bacillus subtilis và Bacillus licheniformis – những chủng có khả năng sinh enzyme mạnh, hỗ trợ tiêu hóa, tăng miễn dịch và cải thiện môi trường nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:01 27/05/2025

Nghêu Việt Nam: Tăng trưởng liên tục

Ngành xuất khẩu nghêu của Việt Nam đang thực sự gây ấn tượng mạnh mẽ trên bản đồ thương mại thủy sản quốc tế. Với những con số tăng trưởng đầy lạc quan trong nửa đầu năm 2025, nghêu không chỉ khẳng định vị thế của mình mà còn mở ra một chương mới đầy triển vọng cho kinh tế biển Việt Nam. Đây không chỉ là câu chuyện về kim ngạch, mà còn là hành trình vươn lên của một ngành hàng tiềm năng, từ những bãi bồi ven biển đến bàn ăn của người tiêu dùng toàn cầu.

Nghêu
• 20:13 20/06/2025

Tôm lột xác sai chu kỳ do có mưa lớn kéo dài

Mưa lớn kéo dài luôn là một trong những nỗi lo hàng đầu của người nuôi tôm, không chỉ vì nguy cơ xói mòn bờ ao, mà còn vì những tác động tiêu cực đến môi trường nước và sức khỏe tôm nuôi. Trong đó, hiện tượng tôm lột xác sai chu kỳ do ảnh hưởng của mưa là một vấn đề nghiêm trọng, gây thiệt hại không nhỏ đến năng suất và lợi nhuận.

Vỏ tôm lột
• 20:13 20/06/2025

Mùa khai thác rong mơ ở Quảng Ngãi: Lộc vàng từ biển cả

Mỗi năm, khi nắng bắt đầu gắt và biển lặng hơn vào đầu mùa hè, người dân ven biển Quảng Ngãi lại tất bật bước vào mùa khai thác rong mơ – một loài rong biển quý, có giá trị cao về mặt kinh tế và sinh thái. Không chỉ mang lại nguồn thu đáng kể cho ngư dân, rong mơ còn được xem là biểu tượng của sinh kế bền vững gắn với vùng ven biển miền Trung.

Khai thác rong mơ
• 20:13 20/06/2025

Tôm bơi lờ đờ và kéo đàn: Dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm trong ao nuôi

Một trong những hiện tượng khiến người nuôi tôm lo lắng và cần đặc biệt chú ý chính là tôm bơi lờ đờ và kéo đàn. Đây không chỉ là biểu hiện của sự suy yếu mà còn có thể là lời cảnh báo về những vấn đề nghiêm trọng đang xảy ra trong ao, từ môi trường xuống cấp đến sự bùng phát của dịch bệnh.

Tôm bơi lờ đờ
• 20:13 20/06/2025

Loại cá mờm cơm: Từ món ăn bình dân đến đặc sản xuất khẩu

Tại những làng chài ven biển Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ, cá mờm cơm từ lâu đã là món ăn dân dã, gắn bó với đời sống ngư dân. Ít ai ngờ rằng, loài cá nhỏ bé này đang từng bước trở thành mặt hàng xuất khẩu giá trị, được ưa chuộng tại nhiều quốc gia châu Á và châu Âu. Hành trình từ bữa cơm gia đình đến bàn tiệc quốc tế của cá mờm cơm là một câu chuyện đầy thú vị về tiềm năng biển cả Việt Nam.

Cá mờm cơm
• 20:13 20/06/2025
Some text some message..