Theo ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký Hiệp hội VASEP, một số doanh nghiệp xuất khẩu nhiều sang Trung Quốc đang bị tồn kho. Chi phí bảo quản đông lạnh không hề nhỏ, dù kho của doanh nghiệp hay đi thuê. Ước tính ít nhất 0,9 đến 1 USD cho một đơn vị hàng.
Khi các hệ thống nhà hàng Trung Quốc ngừng tiêu thụ hoặc giảm tiêu thụ cũng ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam. Các nhà hàng, siêu thị, cửa hàng bán lẻ đóng cửa cũng ảnh hưởng trực tiếp đến các đơn hàng. Theo đó, các nhà nhập khẩu điều chỉnh lùi các đơn hàng. “Các chuỗi McDonald đóng cửa hàng trăm cửa hàng, ảnh hưởng tiêu thụ cá philê; các nhà hàng, chuỗi ẩm thực vắng khách dẫn đến giảm nhu cầu đối với thủy sản”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết.
Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, trong quý I/2020, Trung Quốc đã thông báo tạm dừng nhập khẩu thủy sản, khiến cho việc xuất khẩu thủy sản gặp khó khăn về thời điểm giao hàng.
“Nhiều nhà nhập khẩu Trung Quốc đã thông báo cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản của Việt Nam tạm dừng việc giao hàng cho đến hết ngày 9/2/2020 hoặc cho đến khi có thông tin bình thường hóa các hoạt động trở lại từ Chính phủ Trung Quốc”, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết.
Không chỉ vậy, một số doanh nghiệp cá tra, cá ngừ, tôm đang bị chậm hợp đồng do ngân hàng phía Trung Quốc chưa mở cửa. Dự kiến đến ngày 16/2, phía đối tác Trung Quốc mới có thể thanh toán các đơn hàng vận chuyển theo đường biển. Điều này khiến doanh nghiệp lo ngại nhất.
Đặc biệt, Phó Tổng thư ký Hiệp hội VASEP cho biết, các khách hàng lớn về thủy sản như Nhật Bản đã đề nghị không đi qua ngả Trung Quốc. Thông thường đầu năm, các doanh nghiệp Châu Âu, Mỹ sang đánh giá, xem xét hàng hóa trước khi nhập khẩu. Tuy nhiên, năm nay họ không sang, có thể do virus Corona.
“Một số khách hàng chuyển sang giám sát từ xa. Chúng tôi tiên lượng rằng hợp đồng mới có thể nhận được, song số lượng sẽ giảm”, ông Nguyễn Hoài Nam nhấn mạnh.
Theo VASEP, những nhà nhập khẩu Trung Quốc cho biết Việt Nam nên chuẩn bị hàng đông lạnh, hàng đồ hộp. Với những dịch như corona lần này, văn hóa ăn uống sẽ thay đổi. Khách hàng sẽ chuyển sang đồ hộp thay vì ăn hàng tươi sống như trước.
Phó Tổng thư ký Hiệp hội VASEP đánh giá đây là lúc doanh nghiệp Việt Nam cần tranh thủ giành thị phần ở các thị trường khác, nhất là ở Châu Âu, Châu Mỹ.