Những sự thật thú vị về giấc ngủ của loài cá

Dù không thể nhắm mắt lại, nhưng những chú cá sống dưới nước vẫn có thể ngủ hay thậm chí là còn có thể mơ. Ở mỗi loại cá khác nhau, chúng sẽ có cách ngủ và thời điểm ngủ không giống nhau.

Cá heo
Loài cá có thể ngủ dưới nước dù không nhắm mắt lại

Loài cá ngủ ở dưới nước như thế nào? 

Hầu như tất cả sinh vật sống trên Trái Đất đều cần có một giấc ngủ để hồi phục cơ thể sau thời gian hoạt động. Tuy nhiên, loài cá thì không có mí mắt giống như con người nên việc chúng ngủ như thế nào đến nay vẫn là một điều bí ẩn đối với không ít người. 

Trên thực tế, những chú cá vẫn dành một khoảng thời gian nhất định trong ngày để ngủ. Chẳng hạn, có những loài cá ngủ vào ban ngày và chỉ thức dậy vào ban đêm; trong khi số khác lại ngủ vào ban đêm và thức ban ngày. 

Để nhận biết một chú cá đang ngủ không quá khó, nếu quan sát thấy chúng không hoạt động trong một thời gian dài và ở trong một tư thế nghỉ (có thể là chiếc đuôi rũ xuống) thường ở dưới đáy hoặc gần mặt nước. Nếu hiện tượng này diễn ra như một thói quen (tức là ở cùng một thời điểm và theo cách thức tương tự mỗi ngày) đồng nghĩa với việc những chú cá đang ngủ.  

Bên cạnh đó, trong lúc ngủ thì mức độ nhạy cảm của cá với môi trường cũng thấp hơn so với bình thường. Cụ thể, chúng sẽ thở và phản ứng rất chậm hoặc có thể không phản ứng gì với những thứ diễn ra xung quanh.  

Điều này sẽ thể hiện rõ khi quan sát hiện tượng cá khó bị đánh thức trong bể nuôi. Tuy nhiên, chỉ cần xung quanh có tiếng động, lập tức sự nhạy cảm của chúng sẽ được kích hoạt để phát hiện cũng như lẩn tránh nguy hiểm. 

Nghiên cứu về giấc ngủ của cá, một số nhà khoa học đã theo dõi nhịp độ sinh hoạt của những loài cá sống trong hang động - nơi không có bình minh hay hoàng hôn và những loài cá sống ở bề mặt dưới ánh nắng chói chang và phát hiện rằng giấc ngủ của nhóm cá đầu tiên có khá nhiều điểm khác thường bởi thời điểm ngủ của chúng được quy định bởi thói quen và sự tự nhận thức thời gian của riêng chúng chứ không dựa vào dấu hiệu đó là đêm hay ngày. 

Giấc ngủ của loài cá thực sự không dễ dàng 

Đến nay, hiện tượng cá ngủ vẫn là một điều khó tin bởi không có quá nhiều người từng chứng kiến cảnh những chú cá “bất động” ở mặt giữa hay ở đáy nước để ngủ. 

Song, những nghiên cứu về giấc ngủ dưới đây của một số loài cá sẽ giúp bạn có thêm thông tin về hiện tượng thú vị này. 

Cá cảnhMỗi loài cá có thời gian biểu về giấc ngủ khác nhau 

Cá ngừ, cá heo và cá mập 

Sở dĩ, bài viết xếp ba loài cá có kích thước “khủng” này vào cùng một nhóm là vì chúng có cùng đặc điểm khi ngủ, đó là vừa bơi vừa ngủ. Cơ chế ngủ này được thực hiện dựa trên việc chúng không thể thở nếu ngủ hoàn toàn. Do đó khi ngủ, chỉ có một nửa não ngủ, nửa còn lại sẽ giúp chúng thức để bảo vệ bản thân. 

Cá vẹt 

Cũng là một loài cá có khả năng “nửa tỉnh, nửa mơ”, nhưng cá vẹt có cách đề phòng nguy hiểm rất tài tình. Vào ban đêm, cá vẹt sẽ tạo ra một cái kén chất nhầy xung quanh mình. Cái kén này có vai trò như một chiếc túi ngủ cứng và dính có thể bảo vệ chúng khỏi những kẻ tấn công khi chúng ngủ. 

Cá trê 

Ít ai biết được rằng, cá trê - một loài cá rất phổ biến trong thực đơn của nhiều gia đình cũng có thói quen ngủ bởi đa số chúng sống ở vùng nước đục và ít ai nuôi chúng với mục đích làm cảnh. Dù vậy, hiện tượng ngủ của chúng tương đối dễ quan sát. Khi ngủ, cơ thể cá trê gần như thẳng đứng, còn phần đuôi thì bám vào những tảng đá dưới đáy bể.  

Liệu cá có mơ trong lúc ngủ không? 

Nếu loài cá có thực hiện giấc ngủ theo thời điểm nhất định, vậy chúng có mơ trong lúc ngủ hay không là câu hỏi được đặt ra khá nhiều. 

Cá cảnhNhững loài cá có những biểu hiện tương tự con người như ho, ngáp, ngủ mơ,...

Tuy nhiên, hiện tại chưa có bằng chứng khoa học xác thực nào cho thấy rằng những chú cá có khả năng mơ. Theo nhiều nhà nghiên cứu, chính việc không có vỏ não đã khiến chúng không thể mơ và cũng không thể khóc, nhất là khi môi trường sống của chúng ở dưới nước. 

Dù không tồn tại những biểu hiện giống sinh vật bậc cao, nhưng loài cá có thể thực hiện một số dấu hiệu sinh tồn cơ bản như ho, ngáp hay thậm chí là ợ hơi.  

Ngoài ra, nghiên cứu giấc ngủ của cá đang mở ra những hướng đi triển vọng trong việc tìm hiểu rõ hơn về giấc ngủ ở người mà điển hình là sử dụng cá ngựa vằn để kiểm tra những điều ảnh hưởng tới việc thiếu ngủ, mất ngủ và nhịp sinh học ở người. 

Đăng ngày 05/04/2024
Nguyệt Hoa @nguyet-hoa
Lạ

Khám phá sự thật thú vị về cá mắt thùng

Cá mắt thùng, hay còn gọi là Barreleye Fish, là một trong những loài cá kỳ lạ nhất và độc đáo nhất trong thế giới động vật biển sâu. Hãy cùng khám phá những sự thật thú vị về cá mắt thùng qua bài viết dưới đây.

Cá mắt thùng
• 13:53 14/11/2024

Sức bật của tôm tít: Vũ khí sinh tồn lợi hại dưới đại dương

Tôm tít, loài sinh vật biển với dáng hình nhỏ bé nhưng mang trong mình những khả năng đáng kinh ngạc, được ví như “võ sĩ quyền anh” của đại dương. Cùng khám phá sức bật của tôm tít và bí mật về những cú đấm mạnh mẽ đã giúp chúng nổi danh trong thế giới hải sản.

Tôm tít
• 10:44 12/11/2024

Cá mặt quỷ đỏ: Loài cá độc đáo của vùng biển nhiệt đới

Cá mặt quỷ đỏ (Scorpaena) là một trong những loài cá biển nhiệt đới độc đáo và nổi bật nhất với ngoại hình vừa ấn tượng vừa nguy hiểm. Được tìm thấy phổ biến ở các rạn san hô và khu vực biển nông của vùng biển nhiệt đới, loài cá này không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ ngoài đáng sợ mà còn thu hút sự chú ý của nhiều nhà nghiên cứu cũng như người chơi cá cảnh đam mê tìm kiếm những loài cá lạ. Hãy cùng khám phá về cá mặt quỷ đỏ và lý do tại sao loài cá này lại đặc biệt đến vậy.

Cá mặt quỷ
• 10:22 07/11/2024

Ngắm nhìn loài hải tiêu đáng yêu tựa nhân vật hoạt hình

Nhiều người tự hỏi: “Liệu những nhân vật hoạt hình chúng ta thường thấy có phải là hình mẫu từ thế giới tự nhiên hay không?” Bởi càng ngày chúng ta càng phát hiện nhiều sinh vật biển có ngoại hình độc đáo và chính điều đó khiến chúng trở nên rất “lạc loài” với thế giới thực.

Loài hải tiêu mới
• 10:07 01/10/2024

Top 5 men vi sinh xử lý nước chất lượng và đáng tiền nên tham khảo nhất

Từ lâu, men vi sinh đã và đang được nhiều bà con tích cực ứng dụng trong nuôi trồng thủy sản. Bằng cách cải thiện chất lượng môi trường nuôi, nâng cao sức khỏe và năng suất của vật nuôi, men vi sinh không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn đem lại lợi nhuận kinh tế cao cho người nuôi.

Ủ men vi sinh
• 08:28 18/11/2024

Bản chất chu trình chuyển hóa vật chất trong ao nuôi tôm

Chu trình chuyển hóa vật chất trong ao nuôi tôm là một quá trình biến đổi bảo toàn các nguyên tố trong chuỗi chuyển hóa từ nguồn chất hữu cơ đầu vào dưới tác động nhiều yếu tố lý – hóa – sinh trong ao tôm.

Chu trình chuyển hóa
• 08:28 18/11/2024

Tối ưu chuỗi lạnh trong vận chuyển thủy sản: Bí quyết giữ tôm cá luôn tươi

Trong ngành thủy sản, bảo quản độ tươi sống của tôm cá là yếu tố then chốt để đảm bảo chất lượng và giá trị thương phẩm khi đến tay người tiêu dùng. Với nhu cầu tiêu thụ thủy sản tươi sống tăng cao, đặc biệt là từ các thị trường xuất khẩu, việc duy trì chất lượng trong suốt quá trình vận chuyển đang trở thành một thách thức lớn.

Tôm thẻ
• 08:28 18/11/2024

Giải mã “cú đấm” của tôm bọ ngựa

Tôm búa (Stomatopoda), còn được biết đến với các tên gọi khác như hay tôm bọ ngựa, là một trong những sinh vật biển đáng gờm nhất trong đại dương.

Tôm bọ ngựa
• 08:28 18/11/2024

Độ pH và độ mặn không ổn định

Trong nuôi tôm, các yếu tố môi trường như độ pH và độ mặn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và năng suất của tôm.

Tôm thẻ
• 08:28 18/11/2024
Some text some message..