Quản lý con giống: Nhập nhằng, khó kiểm soát

Hiện nay, công tác quản lý con giống thủy sản trên địa bàn tỉnh Phú Yên gặp nhiều khó khăn, còn nhiều cơ sở sản xuất có quy mô nhỏ lẻ, chưa đảm bảo an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh trong hoạt động sản xuất giống thủy sản. Riêng đối với tôm hùm giống nhập khẩu, công tác quản lý về số lượng, chất lượng càng khó khăn hơn bởi còn nhập nhằng trong công tác phân cấp quản lý.

kiểm tra con giống
Người nuôi tôm kiểm tra con giống trước khi thả nuôi. Ảnh: Anh Ngọc

Nhiều cơ sở vi phạm

Theo Sở NN-PTNT, trên địa bàn tỉnh hiện có 47 cơ sở sản xuất giống thủy sản, trong đó có 1 cơ sở đạt tiêu chuẩn GlobalGAP (Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc), 16 cơ sở được cấp giấy đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học, các cơ sở còn lại có quy mô nhỏ lẻ, chưa đảm bảo an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh trong hoạt động sản xuất giống thủy sản.

Từ đầu năm đến nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 nên hoạt động nuôi trồng thủy sản gặp khó khăn, kéo theo một số cơ sở sản xuất giống thủy sản phải tạm dừng hoạt động, sản lượng giống thủy sản đã sản xuất khoảng 593 triệu con, chủ yếu là tôm thẻ chân trắng và tôm sú (giảm 51% so với cùng kỳ năm 2019). Theo bà Lê Thị Hằng Nga, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản (Sở NN-PTNT), từ tháng 3-7/2020, Sở NN-PTNT đã phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành 2 đợt kiểm tra tại 25 cơ sở sản xuất giống thủy sản trên địa bàn tỉnh.

Qua kiểm tra, đa số các cơ sở này thực hiện chưa đầy đủ các quy định như chưa thực hiện công bố tiêu chuẩn chất lượng giống thủy sản, chưa xây dựng hệ thống kiểm soát chất lượng giống thủy sản, không ghi chép và lưu trữ hồ sơ, chưa quy định thời gian sử dụng giống thủy sản bố mẹ, chưa thực hiện ghi nhãn giống thủy sản khi lưu thông. Do các cơ sở này chưa nắm rõ các quy định về quản lý giống thủy sản và tình hình sản xuất gặp khó khăn nên đoàn kiểm tra thống nhất không xử lý vi phạm hành chính mà chỉ nhắc nhở, đồng thời yêu cầu các cơ sở vi phạm cam kết sớm khắc phục những thiếu sót trên.

Đầu tháng 7/2020, Tổng cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT) phối hợp với các cơ quan chức năng ở Phú Yên tiến hành thanh tra đột xuất một số cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản tại phường Hòa Hiệp Trung (TX Đông Hòa). Qua kiểm tra 4 cơ sở, đoàn công tác phát hiện có 2/4 cơ sở vi phạm về điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản; 1/4 cơ sở không ghi chép, lưu giữ hồ sơ trong quá trình sản xuất; 1/4 cơ sở không công bố tiêu chuẩn cơ sở; 3/4 cơ sở kinh doanh giống tôm thẻ chân trắng và tôm sú bố mẹ không có nguồn gốc, xuất xứ.

Tổng cục Thủy sản đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 4 cơ sở này với số tiền 155 triệu đồng, buộc tiêu hủy 2.100 con tôm thẻ chân trắng và 4 con tôm sú bố mẹ không rõ nguồn gốc, xuất xứ; buộc tiêu hủy 60 triệu Nauplius tôm thẻ chân trắng, 200.000 con tôm sú PL20 về hành vi không có giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản.

Theo ông Kiều Trung Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra (Tổng cục Thủy sản), đây là số lượng tôm bố mẹ không rõ nguồn gốc lớn nhất từ trước đến nay được phát hiện. Còn đối với số Nauplius bán từ các cơ sở này, qua xác minh trung bình hơn 100 triệu con mỗi năm, cung cấp cho các tỉnh, thành phố như Đà Nẵng, Ninh Thuận, Bình Thuận để hợp thức hóa thành tôm có nguồn gốc, bán với giá tôm có thương hiệu, giá cao.


Kiểm tra chất lượng tôm giống tại cơ sở sản xuất giống thủy sản của Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc. Ảnh: Anh Ngọc

Tôm hùm giống ngoại nhập: giá rẻ, tỉ lệ sống thấp

Hiện nay ở Phú Yên, việc khai thác tôm hùm giống trong tự nhiên để cung cấp nuôi thương phẩm số lượng không nhiều, trong khi nhu cầu con giống tôm hùm ngày càng tăng cao, do đó con giống tôm hùm cung cấp cho người nuôi trên địa bàn tỉnh chủ yếu nhập từ nước ngoài về (Indonesia, Philippines).

Ông Nguyễn Thái Hải Anh, Phó Phòng Kinh tế (TX Sông Cầu), cho biết: Một trong những khó khăn hiện nay đối với công tác quản lý nuôi thủy sản lồng bè ở TX Sông Cầu là việc kiểm soát số lượng, chất lượng tôm hùm giống nhập về địa phương. Con giống tôm hùm khai thác trong tự nhiên có giá dao động từ 150.000-200.000 đồng/con, trong khi tôm hùm giống nhập khẩu về địa phương có thời điểm chỉ còn 20.000 đồng/con.

Theo thông tin phản ảnh từ người nuôi, chất lượng tôm hùm giống nhập về không ổn định, có đợt tỉ lệ sống 80-90%, nhưng có đợt tỉ lệ sống chỉ khoảng 30% mà không rõ nguyên nhân. Chính vì việc nhập tôm giống với số lượng nhiều và giá rẻ nên người nuôi ồ ạt đóng thêm lồng bè, nuôi ngoài vùng quy hoạch... làm cho công tác quản lý ở địa phương gặp nhiều khó khăn.

Theo Sở NN-PTNT, mặc dù địa phương và các ngành chức năng đã thực hiện nhiều biện pháp để quản lý, nhằm kiểm soát số lượng, chất lượng tôm hùm giống nhập về tỉnh nhưng vẫn còn nhiều hạn chế. Tình trạng vận chuyển, kinh doanh tôm hùm giống trên địa bàn tỉnh vẫn diễn ra phức tạp, khó kiểm soát; đầu mối kinh doanh tôm hùm giống tại các địa phương trong tỉnh thường trốn tránh kiểm tra, không tuân thủ quy định về quản lý giống.

Trong khi đó, người nuôi chưa quan tâm và hầu như không yêu cầu người bán cung cấp giấy chứng nhận kiểm dịch, xét nghiệm bệnh cũng như giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ lô hàng…

Ông Nguyễn Tri Phương, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Con giống tôm hùm được nhập từ nước ngoài về chủ yếu bằng đường hàng không, từ cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất (TP Hồ Chí Minh), sau đó được đưa về sân bay Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa) rồi phân phối đi các tỉnh thông qua các đầu mối trung gian.

Theo quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật thủy sản thì Chi cục Thú y vùng thuộc Cục Thú y thực hiện lấy mẫu xét nghiệm kiểm tra bệnh, cách ly kiểm dịch trong vòng 10 ngày đối với các lô tôm hùm giống nhập khẩu về Việt Nam.

Như vậy, việc cách ly, kiểm dịch đối với tôm hùm giống nhập khẩu được chủ lô hàng thực hiện đầy đủ theo đúng quy định, đảm bảo điều kiện để tiêu thụ trong nước. Tuy nhiên, việc vận chuyển lô hàng từ nơi cách ly về các tỉnh, các chủ hàng hầu như chưa thực hiện kiểm dịch xuất tỉnh theo quy định. Đầu mối bán và giao tôm giống trực tiếp tại vùng nuôi, số lượng tôm hùm giống nhập về Phú Yên hàng trăm triệu con giống mỗi năm nhưng các doanh nghiệp không phối hợp với địa phương nên công tác quản lý gặp nhiều khó khăn.

Theo ông Nguyễn Tri Phương, để công tác quản lý, kiểm soát tôm hùm giống nhập khẩu chặt chẽ hơn, tỉnh đã kiến nghị Bộ NN-PTNT chỉ đạo Cục Thú y, Chi cục Thú y vùng yêu cầu các doanh nghiệp nhập khẩu tôm hùm giống phải đăng ký địa điểm cách ly thuộc địa bàn tỉnh Phú Yên đối với các lô hàng nhập về bán tại Phú Yên.

Trường hợp cách ly tại tỉnh khác thì cho phép tỉnh Phú Yên tái kiểm dịch và cách ly trước khi bán cho người nuôi. Bộ NN-PTNT cần chỉ đạo các đơn vị trực thuộc hướng dẫn cụ thể cho địa phương quy trình xử lý, tiêu hủy các lô tôm hùm giống không thực hiện kiểm dịch theo quy định. Bộ NN-PTNT cũng cần có quy định cụ thể về quản lý, kiểm soát chất lượng đối với giống tôm hùm khai thác tự nhiên, ương dưỡng tại địa phương.

Báo Phú Yên
Đăng ngày 07/10/2020
Anh Ngọc
Nuôi trồng

Khoáng K3 - Khoáng chất tự nhiên cho tôm nuôi

Công ty K3 là doanh nghiệp chuyên môn hóa sản xuất và cung cấp khoáng chất có nguồn tự nhiên cho nuôi tôm, với mục tiêu là đem đến cho người nuôi những sản phẩm khoáng chất lượng hàng đầu.

Khoáng trong nuôi tôm
• 10:42 08/09/2023

Giá thức ăn tôm tăng đến 44.000 đồng/kg, người nuôi điêu đứng

Nông dân các tỉnh ven biển miền Tây đang trong vụ nuôi tôm nhưng giá thức ăn cao chót vót, trong khi giá tôm giảm sâu nên bị lỗ, may ra huề vốn.

thức ăn tôm
• 10:07 06/07/2023

Ông Châu tâm huyết với nghề nuôi tôm công nghệ cao

Nhờ nắm bắt được thông tin về công nghệ mới trong nuôi tôm, ông Nguyễn Ngọc Châu (67 tuổi, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) đã nhanh chóng tiếp cận và mạnh dạn đầu tư. Đến nay, với thâm niên nghề nuôi tôm thẻ chân trắng gần 13 năm, ông đầu tư 3 ha ao nuôi áp dụng công nghệ Semi - Biofloc, gắn hệ thống đèn led trong các ao nuôi, thiết lập hệ thống máy móc hỗ trợ…

Hệ thống ao nuôi của ông Châu
• 09:49 03/07/2023

Vietshrimp 2023 đang diễn ra tại Cần Thơ

Hội chợ Triển lãm Quốc tế Công nghệ ngành tôm Việt Nam lần thứ 4 (VietShrimp 2023) đang diễn ra tại Cần Thơ.

vietshrimp 2023
• 18:12 12/04/2023

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:13 29/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 11:00 28/03/2024

Hạn chế lạm dụng kháng sinh bằng cách ủ men vi sinh

Với ngành thủy sản hiện nay, việc lạm dụng kháng sinh và tồn dư chất độc hại trong con tôm làm cho giá trị thương phẩm tôm xuống dốc. Vì vậy, xu hướng sử dụng men vi sinh để thay thế ngày càng được áp dụng phổ biến.

Men vi sinh
• 10:23 26/03/2024

Xi phông tự động và xi phông bằng van tự động là gì? Lợi ích của xi phông đáy ao

Đối với những người nuôi tôm lâu năm và tích lũy được nhiều kinh nghiệm, thì khái niệm xi phông đáy ao đã trở nên quá quen thuộc. Tuy nhiên, đối với những người mới bắt đầu bước chân trên con đường nuôi tôm, không thể tránh khỏi sự bỡ ngỡ và lúng túng.

Xi phong
• 12:30 25/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 22:40 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 22:40 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 22:40 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 22:40 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 22:40 29/03/2024