Ảnh hưởng nhiệt độ và dầu thô đến hô hấp của cá hồng Mỹ

Năm 2010, sự cố tràn dầu Deepwater Horizon, một trong những thảm họa môi trường lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, đã giải phóng khoảng 780 triệu lít dầu thô vào Vịnh Bắc Mexico ảnh hưởng nhiều vấn đề kinh tế quan trọng đặc biệt là các loài thủy sinh ví dụ như cá hồng Mỹ (Sciaenops ocellatus).

cá hồng Mỹ
Cá hồng Mỹ (Sciaenops ocellatus). Ảnh aces.edu

Việc tiếp xúc với hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs) sau sự cố tràn dầu đã được phát hiện gây ra các tác động tiêu cực như suy giảm hô hấp, hạn chế vận chuyển oxy đồng thời làm giảm đáng kể sự phát triển và hoạt động của tim cũng như tốc độ trao đổi chất tối đa (MMR) và phạm vi hiếu khí (AS) ở nhiều loài trong các giai đoạn sống khác nhau.

Tuy nhiên, dầu thô không phải là yếu tố gây căng thẳng duy nhất ảnh hưởng đến khả năng hô hấp mà còn phải kể đến nhiệt độ môi trường được biết là nguyên nhân làm tăng đáng kể nhu cầu trao đổi chất trong cơ thể cá. Mặc dù điều này không đúng với tất cả các loài, đặc biệt là các loài có khả năng chịu nhiệt tối ưu nhưng bất kỳ sự sai lệch nào cũng có thể dẫn đến suy giảm hô hấp và khả năng trao đổi oxy ở cá. 

Các nhà nghiên cứu đã đưa ra hai giả thuyết rằng: 1) Khi nhiệt độ môi trường thay đổi với chiều hướng tăng lên có thể khiến cho sự suy giảm hô hấp ở cá diễn ra mạnh mẽ hơn và 2) Liệu mức độ suy giảm hô hấp do dầu gây ra ở cá hồng Mỹ có tương tác với sự thay đổi nhiệt độ hay không?

Do đó, nghiên cứu này được thực hiện để đánh giá các tác động kết hợp của việc tiếp xúc với hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs) ở dầu thô, sự thích nghi khi nhiệt độ thay đổi, sự trao đổi chất cùng với khả năng hô hấp, chịu đựng tình trạng thiếu oxy của cá hồng Mỹ (Sciaenops ocellatus) ở bốn mức nhiệt độ khác nhau lần lượt là 18oC, 22oC, 25oC, 28oC trong 3 tuần. Những nhiệt độ này nằm trong phạm vi chịu nhiệt tự nhiên của cá hồng Mỹ. Sau đó, cá hồng Mỹ phải trải qua phơi nhiễm hỗn hợp dầu-nước biển trong 24 giờ và nước biển sạch (đối chứng). Tiến hành thu mẫu và phân tích những chỉ tiêu cần thiết sau khi kết thúc thử nghiệm.

Như dự đoán, kết quả phân tích cho thấy rằng những cá thể cá khi tiếp xúc với nhiệt độ cao hơn có tỷ lệ trao đổi chất tăng đáng kể so với những cá thể ở nhiệt độ thấp hơn, dẫn đến suy giảm nhanh ngưỡng oxy hấp thu vào và làm chậm khả năng phục hồi sau căng thẳng, tương tự khi cá hồng Mỹ phơi nhiễm với dầu thô. Sự thiếu hụt oxy sau khi tiếp xúc với dầu thô cũng được tìm thấy ở một số loài khác như Cá nục heo cờ (Coryphaena hippurus).

cá hồng mỹ
Nghiên cứu đã chứng minh, nhiệt độ càng cao thì tác động của dầu lên tốc độ trao đổi chất của cá càng mạnh. Ảnh South Carolina Coastal Resources

Nhiệt độ càng cao cho thấy tác động của dầu lên tốc độ trao đổi chất của cá càng mạnh trong khi khả năng chịu đựng tình trạng thiếu oxy sẽ giảm.  Điều này dẫn đến những tác động tiêu cực đến sức chịu đựng căng thẳng của cá hồng Mỹ. Thật thú vị khi thấy rằng, nhiệt độ thấp hơn có thể cung cấp mức độ bảo vệ tương đối chống lại sự tiếp xúc cấp tính của dầu. Nguyên nhân có thể là vì nhiệt độ thấp dẫn đến tỷ lệ trao đổi chất thấp hơn, do đó làm giảm tốc độ và giảm sự hấp thu, khuếch tán của hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs) gây độc ở dầu qua mang của cá. 

Nhìn chung, kết quả từ nghiên cứu này xác định tác động đáng kể của nhiệt độ và dầu thô lên tốc độ trao đổi chất và hô hấp của cá hồng Mỹ. Tương tác giữa sự thay đổi nhiệt độ và sự tiếp xúc với dầu đã được quan sát thấy, tỷ lệ hồi phục sau căng thẳng giảm đáng kể. Mặc dù những kết quả này không phủ rộng kéo dài toàn bộ phạm vi chịu nhiệt có thể sinh sống được của cá hồng Mỹ, nhưng chúng cung cấp bằng chứng mạnh mẽ rằng sự thay đổi nhiệt độ khi hiện tượng phơi nhiễm dầu xảy ra có những tác động nhất định đến mức độ suy giảm chức năng tim mạch do thiếu hụt oxy. 

Nguồn:  Ackerly, K. L., & Esbaugh, A. J. (2021). The effects of temperature on oil-induced respiratory impairment in red drum (Sciaenops ocellatus) [online], viewed 5 Octorber 2021, from:< https://doi.org/10.1016/j.aquatox.2021.105773>.

Đăng ngày 09/03/2022
Uyên Đào @uyen-dao
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Tháo gỡ 'nút thắt' trong cấp phép nuôi biển tại Quảng Ninh

Quảng Ninh nổi bật với hơn 45.100 ha vùng biển quy hoạch cho nuôi trồng thủy sản, mở ra tiềm năng lớn cho ngành nuôi biển. Tuy nhiên, thủ tục hành chính rườm rà, thiếu hướng dẫn cụ thể và nhận thức hạn chế của ngư dân đang kìm hãm sự phát triển. Bài viết phân tích những khó khăn, giải pháp thực tiễn tại Quảng Ninh và định hướng thúc đẩy nuôi trồng thủy sản bền vững, hướng tới xuất khẩu.

Nuôi biển
• 10:32 13/06/2025

Bão giá thức ăn, con giống năm 2025: Lời giải cho bài toán lợi nhuận

Năm 2025 đang đến gần, đặt ra cho ngành tôm Việt Nam một bài toán kinh tế nan giải: làm thế nào để tồn tại và phát triển khi các chi phí đầu vào cốt lõi là thức ăn và con giống được dự báo sẽ tiếp tục ở mức cao? Trong bối cảnh này, quản lý chi phí không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành yếu tố sống còn, quyết định sự thành bại của mỗi vụ nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 11:47 12/06/2025

Nuôi trồng kết hợp đa bậc dinh dưỡng (IMTA): Giải pháp bền vững cho ngành thủy sản

Trong bối cảnh ngành thủy sản toàn cầu đang đối diện với các thách thức nghiêm trọng như ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, dịch bệnh thủy sản và áp lực cạnh tranh gia tăng, nhu cầu chuyển đổi sang các mô hình sản xuất bền vững ngày càng trở nên cấp thiết.

Nuôi trồng thủy sản
• 10:59 12/06/2025

Cà Mau quyết liệt bảo vệ nguồn lợi thủy sản, xử lý nghiêm vi phạm

Ngày 9‑6‑2025, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã phát đi chỉ đạo khẩn cấp và toàn diện về tăng cường quản lý, bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên địa bàn. Động thái này được đưa ra dù thời gian qua, qua nỗ lực của chính quyền và cộng đồng, nguồn lợi thủy sản đã có sự phục hồi rõ rệt, mang lại thu nhập cao hơn cho ngư dân. Tuy nhiên, tình trạng khai thác cá non, cá bố mẹ khi chưa đến thời gian sinh sản vẫn tiếp diễn, gây lo ngại về tác động lâu dài đến hệ sinh thái cũng như hiệu quả tái tạo nguồn lợi.

• 13:43 10/06/2025

Đà Nẵng: Người nuôi mất trắng sau một đêm

Đợt mưa lũ trái mùa từ ngày 11 đến 13 tháng 6 năm 2025, do ảnh hưởng của cơn bão số 1 (WUTIP), đã gây ra những thiệt hại nặng nề cho người dân các tỉnh miền Trung, đặc biệt là các hộ nuôi trồng thủy sản tại Đà Nẵng. Lũ lên nhanh và bất ngờ trong đêm đã khiến nhiều gia đình mất trắng tài sản, với ước tính thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng.

Bão
• 09:00 14/06/2025

Vắc-xin uống từ vi tảo

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu đang chịu áp lực bởi các đợt bùng phát dịch bệnh nghiêm trọng, vắc-xin được xem là giải pháp hiệu quả để nâng cao miễn dịch và giảm sự phụ thuộc vào hóa chất. Một xu hướng nổi bật gần đây là ứng dụng vi tảo làm nền tảng sản xuất vắc-xin, mở ra triển vọng phát triển các loại vắc-xin uống bền vững, hiệu quả và ít tốn kém.

Vi tảo
• 09:00 14/06/2025

Tháo gỡ 'nút thắt' trong cấp phép nuôi biển tại Quảng Ninh

Quảng Ninh nổi bật với hơn 45.100 ha vùng biển quy hoạch cho nuôi trồng thủy sản, mở ra tiềm năng lớn cho ngành nuôi biển. Tuy nhiên, thủ tục hành chính rườm rà, thiếu hướng dẫn cụ thể và nhận thức hạn chế của ngư dân đang kìm hãm sự phát triển. Bài viết phân tích những khó khăn, giải pháp thực tiễn tại Quảng Ninh và định hướng thúc đẩy nuôi trồng thủy sản bền vững, hướng tới xuất khẩu.

Nuôi biển
• 09:00 14/06/2025

Doanh nghiệp thủy sản bị ép giá: Người nuôi và người lao động chịu thiệt

Trong chuỗi cung ứng thủy sản, doanh nghiệp đóng vai trò cầu nối giữa người nuôi và thị trường. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp chế biến thủy sản Việt Nam đang đối mặt với sự chên ép giá từ các chuỗi bán lẻ lớn quốc tế. Và hậu quả không chỉ dừng lại ở mức doanh thu doanh nghiệp bị suy giảm, mà gánh nặng còn trực tiếp chuyển về người nuôi.

Tôm thẻ
• 09:00 14/06/2025

VASEP nhiệm kỳ mới (2025-2030): Chủ động thích ứng – Đổi mới sáng tạo – Phát triển bền vững

Trước bối cảnh thị trường đầy biến động và những yêu cầu ngày càng khắt khe, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa tổ chức thành công Đại hội tàn thể lần thứ 7, bầu ra ban lãnh đạo mới và đặt ra phương châm hành động cho 5 năm tới. Đây là thông điệp quan trọng, định hướng cho toàn ngành, từ doanh nghiệp lớn đến từng hộ nuôi trồng.

Vasep
• 09:00 14/06/2025
Some text some message..