Đỏ mắt tìm cá mùa lũ

Những ngày giữa tháng 10-2012, lũ đã đạt đỉnh và bắt đầu rút, thế nhưng công việc mưu sinh bằng nghề bắt cá mùa lũ của nhiều người dân ĐBSCL vẫn thất bát nặng. Từ vùng rốn lũ ở Đồng Tháp đến đầu nguồn sông Tiền giáp biên giới Campuchia, cá mùa lũ trở nên khan hiếm hơn mọi năm.

Cả ngày trời, gia đình ông Tư Bé (Đồng Tháp) chỉ bắt được một ít cá
Cả ngày trời, gia đình ông Tư Bé (Đồng Tháp) chỉ bắt được một ít cá - Ảnh: THANH TÚ

Trên các cánh đồng vùng rốn lũ thuộc huyện Tam Nông và Hồng Ngự (Đồng Tháp) vào những ngày này, khi nước lũ bắt đầu lấp xấp bờ ruộng, hàng ngàn chiếc dớn (một loại lưới cước, mắt lưới nhỏ) giăng như ma trận, phủ trắng các cánh đồng. Theo chân những người đi bắt cá đồng, từ vùng Tân Phước (Tiền Giang), cuối nguồn vùng lũ Đồng Tháp Mười cho đến Đồng Tháp, đâu đâu cũng có thể chứng kiến hình ảnh trắng xóa của dớn phủ kín các cánh đồng, chưa kể vô số lưới, lọp, lờ... đặt như nấm.

Gặp chúng tôi vào buổi sớm khi đang kiểm tra dớn, ông Nguyễn Thành Lâm (Hưng Thạnh, huyện Tháp Mười, Đồng Tháp) thật thà cho biết không có việc gì làm vào mùa lũ nên đi đặt dớn để bắt cá. Theo ông Lâm, mọi năm cá nhiều, mọi người chủ yếu bắt cá to để bán. Còn năm nay cá khan hiếm quá nên nhiều người đua nhau đặt dớn. “Tui biết đặt dớn bắt cá nhỏ thế này là vi phạm. Nhưng trên đồng đầy dớn, ai cũng đặt thì mình đặt đại để kiếm cái ăn cho gia đình”.

Anh Nguyễn Văn Tổ, trưởng khu vực Giồng Dúi (Hồng Ngự), cho biết do nước lũ thấp hơn năm trước nên việc kiếm ăn của người dân bằng nghề khai thác cá đồng cũng khá vất vả. “Tui để hai, ba ngày mới dỡ dớn một lần nhưng chỉ được vài con cá nhỏ. Nghề đánh bắt cá mùa lũ sắp bị khai tử rồi” - anh Tổ nói.

Với thâm niên 20 năm làm nghề đánh bắt trên kênh Ba Nguyên, giáp biên giới Campuchia và là đầu nguồn lũ, ông Tư Bé (Hồng Ngự) cho biết chưa bao giờ có cảnh khan hiếm cá vào mùa lũ như năm nay. Ngồi cả ngày, giở lưới cả 2-3 lần nhưng ông chỉ bắt được vài ký cá, trong khi mọi năm tha hồ bắt cá to từ sông Mekong theo dòng nước lũ về VN. “Hồi đầu mùa lũ chỉ bắt được cá linh có vài bữa, sau đó tự nhiên mất tích hết, chỉ còn cá trèn, cá lăng, cá chạch, cá lóc thôi. Lần đầu tiên sau 20 năm làm nghề tui mới thấy tình trạng kỳ lạ như vậy” - ông Tư Bé nói.

Tại chợ đầu mối cá đồng Trường Xuân (huyện Tháp Mười), hầu hết quầy kệ hay rổ cá được bày bán chủ yếu là loại cá nhỏ, được khai thác theo kiểu tận diệt. Chị H., một thương lái ở chợ Trường Xuân, xác nhận phần lớn lượng cá ở đây được đánh bắt từ dớn, chủ yếu được bán cho các hộ nuôi cá về làm thức ăn cho cá nuôi. “Trung bình mỗi ngày chợ này tiếp nhận không dưới 1 tấn cá mồi như vậy, còn các loại cá lớn để ăn đã giảm nhiều so với mùa lũ năm ngoái” - chị H. nói.

TS Nguyễn Văn Hảo, viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II (Bộ NN&PTNT), cho biết năm nào lũ nhiều thì có điều kiện để cá di cư lên thượng nguồn, vô đồng ruộng, kênh rạch, sông ngòi để đẻ nhiều. Ngược lại, nước lũ ít thì những điều kiện này sẽ giảm làm cá ít. Tuy nhiên, theo ông Hảo, dù lũ ít và cá giảm nhưng nếu biết cách khai thác tốt cũng không đến nỗi cạn kiệt như hiện nay. “Vấn đề nằm ở chỗ quản lý của Nhà nước. Chúng ta cũng có luật, có áp dụng nhưng gần như không nghiêm. Mà đã không nghiêm thì người dân khó mà chấp hành triệt để được” - ông Hảo nói.

Lũ kém và đập thủy điện làm giảm sản lượng cá

Theo ông Kỷ Quang Vinh - chánh Văn phòng công tác biến đổi khí hậu Cần Thơ, cũng như năm 2010, lũ trên sông Mekong năm nay không cao làm sản lượng cá tự nhiên trong vùng bị giảm. Ngoài ra, việc xây các đập trên thượng nguồn cũng là một nguyên nhân quan trọng làm trầm trọng thêm việc giảm sút sản lượng cá của lưu vực. Các đập này có thể ngăn sự di cư để sinh sản của một số loài cá. Cá không sinh sản được do thiếu nước, thiếu thức ăn có được từ mùa nước lũ và do bị ngăn cản dòng thì làm sao sản lượng giữ được bình thường? Mặt khác, việc sử dụng hóa chất độc hại trong sản xuất nông nghiệp gây ô nhiễm môi trường cũng làm ảnh hưởng đến môi trường sinh sống của cá tôm ở đồng bằng sông Cửu Long trong mùa lũ. - QUANG VINH

 

Tuổi Trẻ
Đăng ngày 23/10/2012
Đánh bắt

Tiềm năng của Astaxanthin trong kháng bệnh do Vibrio

Tiềm năng của astaxanthin khi hoạt động như một chất bảo vệ chống lại stress oxy hóa, giúp tăng đề kháng bệnh do Vibrio gây ra trên cá chẽm.

Astaxanthin
• 11:50 11/08/2021

Vắc xin kép S. agalactiae và S. iniae - Triển vọng phòng bệnh cao

Vắc xin kép S. agalactiae và S. iniae mang đến triển vọng phòng bệnh cao trên cá chẽm.

cá chẽm
• 18:27 22/07/2021

Liều lượng dùng rong nâu để kích thích miễn dịch cá chẽm

Rong nâu Sargassum polycystum mang đến tiềm năng kích thích miễn dịch trong nuôi cá chẽm.

cá chẽm
• 09:02 29/12/2020

Bài học Malaysia: Đừng để phải “gồng mình” chống kim loại nặng!

Nhiễm độc kim loại nặng trong sản phẩm thủy sản là mối nguy lớn. Tuy chưa chắc nồng độ cao đã có khả năng gây hại, nhưng kim loại nặng vẫn làm người tiêu dùng dè dặt hơn với thủy sản.

Cá chẽm.
• 10:46 15/10/2020

Sản lượng khai thác thủy sản trong 6 tháng đầu năm ước đạt 144.200 tấn, tăng 3,1% so với cùng kỳ

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Bình Định, trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng sản lượng khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh ước đạt 144.200 tấn, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm 2024. Sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt khoảng 7.100 tấn, tăng 8%, trong đó sản lượng tôm đạt 4.700 tấn, tăng 10,3% và đạt 44,8% kế hoạch năm.

Đánh bắt biển
• 09:52 16/06/2025

Gỡ khó cho thủy sản khai thác: Bà Rịa – Vũng Tàu vào cuộc quyết liệt

Trong bối cảnh Bà Rịa – Vũng Tàu là một trong những điểm nóng về xuất khẩu thủy sản khai thác, đặc biệt là cá mối xuất đi EU, doanh nghiệp vẫn gặp rào cản lớn do quy định nghiêm ngặt về nguồn gốc khai thác (IUU).

Tàu cá
• 09:00 14/06/2025

Bình Định: Sản lượng thủy sản tháng 5/2025 tăng mạnh so với cùng kỳ

Trước yêu cầu phát triển bền vững ngành thủy sản, tỉnh Bình Định đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp về quản lý giống, thức ăn, môi trường và phòng chống dịch bệnh trong nuôi trồng; đồng thời đẩy mạnh các mô hình nuôi tôm công nghệ cao và tăng cường khai thác thủy sản gắn với bảo vệ nguồn lợi biển.

Cá ngừ
• 11:06 11/06/2025

Một số ứng dụng công nghệ trong quản lý và giám sát hoạt động khai thác thủy sản

sản Việc ứng dụng công nghệ trong quản lý và giám sát hoạt động khai thác thủy sản là một xu hướng quan trọng giúp đảm bảo khai thác bền vững, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và tuân thủ các quy định quốc tế. Dưới đây là một số công nghệ tiêu biểu đang được triển khai.

Công nghệ trong khai thác thủy sản
• 11:00 13/05/2025

Làm sao để phân biệt được ốc bươu vàng và ốc bươu đen?

Ốc bươu vàng và ốc bươu đen là hai loài thường xuyên được nhắc tới. Tuy nhiên, đây là hai loại ốc hoàn toàn khác nhau cả về sinh học, tác động đến môi trường và giá trị kinh tế. Việc phân biệt đúng giữa hai loài ốc này là vô cùng quan trọng đối với bà con nông dân, tránh những hậu quả đáng tiếc như thả nhầm ốc bươu vàng vào ao nuôi hoặc ruộng lúa.

Ốc bươu
• 01:06 19/06/2025

Chứng nhận ASC/GlobalGAP cho tôm Việt: Cơ hội vàng để vươn ra thị trường quốc tế

Ngành tôm Việt Nam đang đứng trước một cơ hội lớn để khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế, và những chứng nhận như ASC (Aquaculture Stewardship Council) và GlobalGAP (Global Good Agricultural Practices) chính là chìa khóa mở cánh cửa này. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc, chất lượng và tính bền vững của sản phẩm, việc đạt được các tiêu chuẩn quốc tế này không chỉ là một lợi thế cạnh tranh mà còn là yêu cầu tất yếu để tôm Việt vươn tầm.

Nuôi trồng thủy sản
• 01:06 19/06/2025

Sai lầm thường gặp khi xử lý pH ruột tôm

Một trong những chỉ số quan trọng thể hiện tình trạng sức khỏe hệ tiêu hóa là pH ruột tôm. Tuy nhiên, nhiều người nuôi tôm hiện nay vẫn còn gặp phải không ít sai lầm khi xử lý vấn đề này, dẫn đến hậu quả như tôm chậm lớn, kém ăn, thậm chí bùng phát dịch bệnh.

Tôm thẻ
• 01:06 19/06/2025

Giải mã sự thành công của tôm giống chất lượng cao

Trong ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm, giống đóng vai trò then chốt quyết định đến năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế của cả một vụ nuôi. Không ngẫu nhiên khi những năm gần đây, thuật ngữ "tôm giống chất lượng cao" trở thành từ khóa phổ biến và được nhiều người nuôi tôm lẫn các nhà đầu tư quan tâm. Nhưng điều gì đã làm nên thành công của tôm giống chất lượng cao? Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những yếu tố cốt lõi phía sau thành công đó.

tôm giống
• 01:06 19/06/2025

Nguy cơ nhiễm khuẩn từ hải sản tươi sống

Hải sản tươi sống từ lâu đã là lựa chọn yêu thích trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt Nam nhờ vào hương vị thơm ngon, giá trị dinh dưỡng cao.

Hải sản sống
• 01:06 19/06/2025
Some text some message..