Kéo dài thời hạn sử dụng của tôm bằng trường điện xoay chiều điện áp cao

Để kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm dễ hỏng, các nhà nghiên cứu đã chuyển sang các công nghệ không nhiệt tiên tiến. Một phương pháp đầy hứa hẹn là sử dụng trường điện xoay chiều điện áp cao (HAEF).

Tôm thẻ chân trắng
Tôm thẻ chân trắng là một sản phẩm hải sản có giá trị cao, được đánh giá cao về hương vị và lợi ích dinh dưỡng

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Food Control của các nhà khoa học từ Đại học Hải dương Trung Quốc đã chứng minh hiệu quả của HAEF trong việc bảo quản độ tươi và chất lượng của tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) trong quá trình bảo quản đông lạnh một phần. Bước đột phá này có thể cách mạng hóa cách chúng ta bảo quản và vận chuyển hải sản, giảm thiểu chất thải và cải thiện an toàn thực phẩm.

Tôm thẻ chân trắng là một sản phẩm hải sản có giá trị cao, được đánh giá cao về hương vị và lợi ích dinh dưỡng. Tuy nhiên, loài tôm này rất dễ hỏng và dễ bị hư hỏng nhanh do nhiễm khuẩn và hoạt động của enzym. Các phương pháp bảo quản truyền thống, chẳng hạn như đông lạnh và phụ gia hóa học, thường làm giảm kết cấu và chất lượng dinh dưỡng của tôm và có thể gây ra rủi ro cho sức khỏe. Đông lạnh một phần (PF), giữ sản phẩm ở nhiệt độ ngay dưới điểm đóng băng (khoảng -3°C), đã nổi lên như một giải pháp thay thế đầy hứa hẹn. PF giảm thiểu sự hình thành tinh thể băng, giảm tổn thương cho các sợi cơ và mất nước đồng thời ức chế sự phát triển của vi khuẩn và hoạt động của enzym.

Vai trò của trường điện xoay chiều điện áp cao

Trường điện xoay chiều điện áp cao (HAEF) là công nghệ chế biến thực phẩm không nhiệt đã cho thấy tiềm năng kéo dài thời hạn sử dụng của nhiều loại thực phẩm, bao gồm trái cây, rau và thịt. Công nghệ này hoạt động bằng cách áp dụng trường điện vào thực phẩm, có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn, giảm hoạt động của enzym và làm chậm quá trình oxy hóa lipid. Trong bối cảnh bảo quản tôm, HAEF đã được phát hiện có tác dụng làm chậm quá trình melanosis (đen), giảm hoạt động của polyphenol oxidase (PPO) và ức chế sự phát triển của vi khuẩn.

Những phát hiện chính của nghiên cứu

Nghiên cứu đã điều tra tác động của ba chế độ xử lý HAEF khác nhau đối với tôm được bảo quản ở nhiệt độ -3°C:

HAEF dùng một lần (SHAEF): Tôm được xử lý bằng HAEF trong 6 giờ khi bắt đầu bảo quản.

HAEF ngắt quãng (IHAEF): Tôm được xử lý bằng HAEF sau mỗi 12 giờ trong quá trình bảo quản.

HAEF liên tục (CHAEF): Tôm được xử lý bằng HAEF liên tục trong quá trình bảo quản.


Những phát hiện của nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng đối với ngành chế biến hải sản

Kết quả rất đáng kể: 

Hoạt động của melanosis và PPO: Cả hai phương pháp xử lý IHAEF và CHAEF đều làm giảm đáng kể melanosis và hoạt động của PPO so với nhóm đối chứng. SHAEF cũng cho thấy một số hiệu quả, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của quá trình bảo quản.

Tăng trưởng vi khuẩn: Các phương pháp xử lý IHAEF và CHAEF đã làm giảm tổng số lượng vi sinh vật sống (TVC) lần lượt là 1,17 và 1,21 log CFU/g vào ngày thứ 10 của quá trình bảo quản. SHAEF cũng cho thấy sự giảm nhưng ở mức độ thấp hơn.

Oxy hóa lipid: Các phương pháp xử lý HAEF, đặc biệt là CHAEF, làm giảm đáng kể các chất phản ứng với axit thiobarbituric (TBARS), cho thấy quá trình oxy hóa lipid thấp hơn.

Giảm khối lượng: Mặc dù các phương pháp xử lý HAEF làm tăng tình trạng giảm khối lượng so với nhóm đối chứng, nhưng điều này được cho là do sự hình thành các tinh thể băng lớn hơn, có thể làm hỏng các sợi cơ.

Phân tích chuyển hóa: Nghiên cứu sử dụng chuyển hóa không có mục tiêu để xác định những thay đổi trong chất chuyển hóa của tôm. Kết quả cho thấy phương pháp xử lý HAEF chủ yếu ảnh hưởng đến các con đường chuyển hóa lipid, bao gồm chuyển hóa sphingolipid và quá trình oxy hóa lipid. Các chất chuyển hóa chính như phosphatidylcholine (PC), ceramide oxy hóa và axit docosahexaenoic (DHA) được xác định là các dấu ấn sinh học tiềm năng về hiệu quả xử lý HAEF.

Ý nghĩa đối với ngành công nghiệp thực phẩm

Những phát hiện của nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng đối với ngành chế biến hải sản. Bằng cách kéo dài thời hạn sử dụng của tôm, công nghệ HAEF có thể giảm lãng phí thực phẩm, cải thiện chất lượng sản phẩm và có khả năng giảm nhu cầu sử dụng chất bảo quản hóa học. Khả năng duy trì độ tươi của tôm trong quá trình bảo quản và vận chuyển cũng có thể mở ra thị trường mới cho các nhà xuất khẩu hải sản, đảm bảo người tiêu dùng nhận được các sản phẩm chất lượng cao.

Hơn nữa, nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tối ưu hóa các thông số xử lý HAEF, chẳng hạn như cường độ và thời gian thực địa, để đạt được kết quả bảo quản tốt nhất. Các nghiên cứu trong tương lai có thể khám phá ứng dụng của HAEF cho các loại hải sản và thực phẩm dễ hỏng khác, mở rộng hơn nữa các lợi ích tiềm năng của nó. 

Việc sử dụng trường điện xoay chiều điện áp cao là một bước tiến đầy hứa hẹn trong công nghệ bảo quản thực phẩm. Bằng cách ức chế hiệu quả sự phát triển của vi khuẩn, giảm hoạt động của enzyme và làm chậm quá trình oxy hóa lipid, HAEF có thể kéo dài đáng kể thời hạn sử dụng của tôm và các loại thực phẩm dễ hỏng khác. Khi ngành công nghiệp thực phẩm tiếp tục tìm kiếm các phương pháp bảo quản bền vững và an toàn, HAEF nổi lên như một giải pháp khả thi có thể thay đổi cách chúng ta bảo quản và tiêu thụ thực phẩm.

Đăng ngày 10/05/2025
L.X.C @lxc
Khoa học

Ảnh hưởng của nhiệt độ lên tỉ lệ giới tính ấu trùng tôm sú

Ở tôm sú, con cái lớn nhanh và có kích thước lớn hơn con đực. Tác động của nhiệt độ có thể làm tăng đáng kể sự biểu hiện của các gen xác định giới tính, giúp cải thiện tỷ lệ giới tính như mong muốn trong đàn.

tôm sú
• 16:28 23/09/2021

Trung Quốc chuyển sang nuôi tôm sú vì giá cao

Người nuôi tôm ở Trung Quốc đang chuyển sang nuôi tôm sú nhiều hơn do giá tốt hơn, theo Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản lớn nhất của Trung Quốc.

tôm sú
• 18:44 17/08/2021

Nuôi tôm thâm canh bổ sung thức ăn tươi sống

Thử nghiệm nuôi tôm sú bằng tảo lục sợi (Chaetomorpha sp.) và ốc (Stenothyra sp.) cho thấy cải thiện tăng trưởng, nâng cao năng suất và tăng cường hấp thu, chuyển hóa thức ăn nhân tạo góp phần giảm chi phí sản xuất cho người nuôi.

ốc cho tôm ăn
• 17:12 28/07/2021

Hiệu quả từ nuôi tôm kết hợp thả cá rô phi xử lý nguồn nước

Hiện nay, nuôi tôm kết hợp cá rô phi xử lý nước ở ấp Vĩnh Điền (xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải) được xem là mô hình cho hiệu quả kinh tế cao.

Cá rô phi
• 10:23 19/07/2021

Blockchain trong truy xuất nguồn gốc trong thủy sản

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản đang ngày càng chịu áp lực bởi yêu cầu minh bạch, đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm, công nghệ blockchain đang nổi lên như một công cụ đột phá giúp giải quyết nhiều thách thức cốt lõi của ngành. Với khả năng ghi nhận, lưu trữ và xác thực thông tin một cách minh bạch, không thể chỉnh sửa, blockchain đang mở ra hướng đi mới cho việc quản lý chuỗi cung ứng thủy sản từ ao nuôi đến bàn ăn.

Truy xuất nguồn gốc
• 09:00 15/05/2025

Kéo dài thời hạn sử dụng của tôm bằng trường điện xoay chiều điện áp cao

Để kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm dễ hỏng, các nhà nghiên cứu đã chuyển sang các công nghệ không nhiệt tiên tiến. Một phương pháp đầy hứa hẹn là sử dụng trường điện xoay chiều điện áp cao (HAEF).

Tôm thẻ chân trắng
• 08:00 10/05/2025

Di truyền chọn giống là hành trình cải tiến liên tục

Sản xuất tôm giống nước lợ hiện nay, Cục Thủy sản và Khuyến ngư cho biết, điểm yếu nhất là chưa chủ động được sản xuất vì tôm bố mẹ phụ thuộc nhập khẩu (78,8 % tôm chân trắng) và khai thác tự nhiên (56,9 % tôm sú bố mẹ), kết quả nghiên cứu chọn tạo tôm bố mẹ trong nước còn hạn chế. Chọn tạo giống phải nghiên cứu di truyền, đòi hỏi không ngừng cải tiến để đảm bảo kết quả ổn định, và quá trình này phần nào thể hiện trong hội thảo tại VietShrimp 2005 vừa diễn ra cuối tháng 3/2025 ở Cần Thơ.

Tôm giống
• 10:11 06/05/2025

Công nghệ cảm biến nano phát hiện stress ở tôm: Bí quyết nâng cao tỷ lệ sống

Ngành nuôi tôm Việt Nam đang vươn xa trên thị trường thế giới, mang về nguồn thu lớn cho người dân. Để vụ mùa thêm trúng lớn, công nghệ cảm biến nano chính là chìa khóa mới, giúp phát hiện sớm dấu hiệu stress ở tôm do nước ao, thời tiết hay bệnh tật. Với thiết bị thông minh này, người nuôi dễ dàng theo dõi ao tôm, tăng tỷ lệ sống và đạt năng suất vượt trội, mở ra tương lai bền vững cho nghề nuôi tôm.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:47 05/05/2025

GlobalG.A.P: Nhãn GGN thể hiện nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm với việc ghi nhãn chuẩn hóa, dễ hiểu

Mặc dù nhu cầu về thực phẩm có nguồn gốc bền vững ngày càng tăng, người tiêu dùng vẫn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc và phương pháp sản xuất của sản phẩm do có quá nhiều loại nhãn hàng khác nhau trên thị trường.

• 04:30 17/05/2025

Tôm bị mủ gan: Có hay không?

Trong ngành nuôi tôm, cụm từ mủ gan thường được nhắc đến khi tôm có dấu hiệu bất thường. Nhưng liệu mủ gan có thực sự là một bệnh lý riêng biệt, hay chỉ là triệu chứng của các vấn đề khác? Hiểu rõ hiện tượng này không chỉ giúp bà con nuôi tôm phát hiện sớm mà còn tìm ra cách xử lý hiệu quả, đảm bảo vụ mùa năng suất. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực hư về mủ gan, từ nguyên nhân, dấu hiệu đến giải pháp xử lý.

Tôm bị bệnh
• 04:30 17/05/2025

EDTA có thể thay đổi cả vụ mùa của bạn như thế nào?

EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid) là một hợp chất hữu cơ có khả năng tạo phức với nhiều loại ion kim loại thông qua quá trình chelation (tạo phức chất), giúp ổn định các kim loại trong dung dịch. Với đặc tính này, EDTA đã trở thành một trong những chất phụ trợ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Bột edta
• 04:30 17/05/2025

Đừng bỏ qua những lưu ý này khi sử dụng Iodine trong thủy sản

Trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, Iodine – hay còn gọi là I-ốt – được xem là một vi chất quan trọng, không chỉ với con người mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc cải thiện môi trường và sức khỏe vật nuôi dưới nước. Tuy nhiên, việc sử dụng Iodine cần được thực hiện đúng cách để phát huy tối đa hiệu quả sát trùng mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái ao nuôi.

Cá nuôi
• 04:30 17/05/2025

Blockchain trong truy xuất nguồn gốc trong thủy sản

Trong bối cảnh ngành nuôi trồng thủy sản đang ngày càng chịu áp lực bởi yêu cầu minh bạch, đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm, công nghệ blockchain đang nổi lên như một công cụ đột phá giúp giải quyết nhiều thách thức cốt lõi của ngành. Với khả năng ghi nhận, lưu trữ và xác thực thông tin một cách minh bạch, không thể chỉnh sửa, blockchain đang mở ra hướng đi mới cho việc quản lý chuỗi cung ứng thủy sản từ ao nuôi đến bàn ăn.

Truy xuất nguồn gốc
• 04:30 17/05/2025
Some text some message..