Rồng biển lá: Loài cá đến từ thế giới thần tiên

Loài cá đơn độc có hình dáng cơ thể đặc biệt 

Rồng biển lá (tên khoa học: Phycodurus eques) hay còn được biết đến với tên khác là hải long lá, cá rồng biển thân lá. Đây là một loài cá thuộc họ cá chìa vôi và là loài duy nhất trong chi Phycodurus. 

Loài cá đặc biệt này sở hữu cơ thể uốn lượn có màu nâu đến vàng với các phần phụ màu vàng chanh vừa giống lá, vừa giống phần chân của rồng. Có lẽ vì thế mà người ta đặt tên cho chúng là rồng biển lá. Thông thường, đa số rồng biển lá có chiều dài gần 35cm, nhưng đôi khi cũng có một số con phát triển hơn đạt kích thước có thể lên tới 45cm. 

Không quá lời khi nói rằng rồng biển lá là một trong những sinh vật có ngoại hình nổi bật trong thế giới đại dương bởi hình dáng cơ thể độc đáo, kỳ ảo hệt một loài vật đến từ thế giới thần tiên. 

Thoạt nhìn qua, chúng ta có thể thấy rồng biển lá và cá ngựa có một số đặc điểm cơ thể na ná nhau: Đều không có răng, miệng có hình ống khá dài và nhỏ. Tuy nhiên, nếu để ý kỹ thì miệng của rồng biển lá có phần dài hơn một chút so với cá ngựa. Thêm nữa, rồng biển lá cũng có đuôi dài hơn, nhưng nó không thể uốn cong để bám vào các cành san hô hay các cây thuỷ sinh như cá ngựa (trừ hải long hồng ngọc). 

Nơi phân bố và một vài tập tính 

Rồng biển lá thường được nhìn thấy trên các rạn đá phủ đầy tảo bẹ ở độ sâu từ khoảng 3m đến 50m tại vùng biển ngoài khơi nước Úc. Cụ thể là từ Đảo Kangaroo, Nam Úc đến phía tây nam Tây Úc. Điều thú vị ít ai biết là rồng biển lá còn được coi là loài vật biển biểu tượng của bang Nam Úc.  

Cảnh tượng nhiều con rồng biển lá cùng xuất hiện ở một nơi là điều khó diễn ra

Rồng biển lá là loài sống đơn độc, bạn sẽ không dễ dàng gì nhìn thấy chúng tụ hội thành một nhóm hoặc một gia đình trừ khi chúng đang giao phối. 

Loài cá này thường bơi rất chậm chạp, chúng dành phần lớn cuộc đời để đứng yên trong suốt khoảng thời gian dài 68 tiếng đồng hồ hay trôi theo dòng hải lưu. Tuy nhiên, cũng có một số con rồng biển lá thỉnh thoảng sẽ di chuyển với tốc độ 150m/h trong một khoảng thời gian dài. 

Khả năng ngụy trang và săn mồi bậc thầy 

Rồng biển lá sử dụng thủ thuật “đội lốt” thành một loài thực vật để chờ đợi con mồi cũng như tránh né các kẻ săn mồi khác. Điều đáng kinh ngạc là chỉ với một kỹ năng ngụy trang, rồng biển lá đã có thể thành công đánh lừa rất nhiều sinh vật biển khác về việc chúng là một loài ăn thịt. 

Trong vài trường hợp hiểm nghèo, rồng biển lá sẽ bật chế độ co cơ thể lại và chĩa những cái gai trên mình ra để tự vệ cũng như tấn công. Đây cũng chính là vũ khí quan trọng nhất của loài cá này. 

Thức ăn ưa thích của rồng biển lá là các sinh vật phù du, mysids - loài động vật nhỏ giống tôm và các loài giáp xác nhỏ khác. Sau khi tìm thấy thức ăn, chúng sử dụng miệng của mình để hút con mồi. Mỗi ngày, một con rồng biển có thể hút hàng ngàn mysids. 

Chúng săn mồi nhờ khả năng “đội lốt” và hòa nhập vào cảnh quan dưới đáy biển 

Dù cũng dùng miệng để hút thức ăn, nhưng rồng biển lá không giống như các loài ăn lọc khác. Bởi chúng có đủ thị lực để nhìn rồi tấn công từng con mồi do sở hữu kích thước cơ thể nhỏ; thêm nữa, đầu của rồng biển lá tương đối lớn so với miệng nên chúng có thể tập trung đủ áp lực ở miệng và dễ dàng hút con mồi.

Dù may mắn sở hữu một vẻ đẹp tuyệt vời, nhưng rồng biển lá lại gặp phải nhiều tình huống oái ăm. Chẳng hạn, chúng bị coi là một mặt hàng và bị săn bắt trái phép bởi trên thực tế có rất ít người được cấp phép để thu thập hay sở hữu rồng biển lá. Bên cạnh đó, việc rồng biển lá vô tình bị mắc vào dụng cụ đánh bắt của ngư dân cũng khiến loài này bị ảnh hưởng không ít. 

Đặc biệt, trong những năm gần đây khi vấn đề ô nhiễm môi trường biển trở nên nghiêm trọng hơn, số lượng rồng biển lá đã giảm đi rất nhanh chóng và hiện chúng được liệt kê là loài sắp bị đe dọa.