Tiềm năng thay thế bột cá bằng bột cám gạo trong thức ăn cá lóc

Trong một nghiên cứu gần đây của Trần Thị Thanh Hiền và cộng sự năm 2020 được đăng trên Tạp chí Quốc tế về Khoa học và Nghiên cứu Xuất bản (IJSRP), về tiềm năng sử dụng bột cám gạo thay thế một phần bột cá và bột đậu nành trong công thức ăn cho cá lóc (Channa striata) ở giai đoạn giống giúp làm giảm giá thành thức ăn, nhưng vẫn đem lại tốc độ sinh trưởng đạt hiệu quả cao.

cá lóc
Cá lóc có tên khoa học là Channa striata, hay còn được gọi là cá quả. Ảnh commons.wikimedia

Cùng với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, thức ăn chiếm một vị trí rất quan trọng để đem lại một vụ nuôi thành công. Có đến 60% chi phí thức ăn cho một vụ nuôi và ảnh hưởng rất lớn đến lợi nhuận của người nông dân cũng như doanh nghiệp. Đối với nghề nuôi cá lóc ở Việt Nam ngày càng phát triển như hiện nay, thì nhu cầu về một loại thức ăn viên đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng, và cùng với đó là giảm chi phí thấp nhất là rất quan trọng. 

Bột cá có những bất lợi như là chi phí cao, tính biến động về chất lượng cũng như số lượng trên thị trường do phụ thuộc nhiều vào lượng cá khai thác trong tự nhiên. Ngoài ra, bột đậu nành được xem là loại nguyên liệu có nguồn gốc thực vật đáp ứng được nhu cầu về chất dinh dưỡng cho động vật thủy sản, nhưng vẫn thiếu hụt nhiều chất dinh dưỡng cũng như chứa một lượng đáng kể chất kháng dinh dưỡng. Vì vậy, bên cạnh các nguồn như bột cá và bột đầu nành, việc nghiên cứu thêm các loại nguyên liệu khác nhằm khắc phục hạn chế của chúng là rất quan trọng.

Cám gạo cũng là một nguồn cung giàu protein (8,34-16,3%), chất béo, chất xơ và các nguyên tố vi lượng. Cám gạo đã được sử dụng trong thức ăn công thức cho động vật trên cạn và các loài nuôi trồng thủy sản. Hơn nữa, cám gạo là một loại phụ phẩm thu được trong quá trình xay xát lúa để sản xuất gạo, đây được xem là một loại nguyên liệu rất đa dạng và phổ biến ở Đồng bằng sông Cửu Long Việt Nam. Sử dụng cám gạo trong công thức thức ăn ở cá sẽ giúp làm giảm giá thành và vẫn đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng trong thức ăn.

cám gạo
Cám gạo một loại nguyên liệu rất quen thuộc đối với chúng ta. Ảnh minh họa

Nghiên cứu được thực hiện trên cá lóc ở giai đoạn giống, được chọn với kích cỡ giao động từ 4.51 - 4.63g được nuôi trong bể composite 500L với số lượng là 50 con cho mỗi bể, và được cho ăn 2 lần trong ngày (8 giờ sáng và 14 giờ chiều). 

Thí nghiệm gồm có 4 nghiệm thức và tiến hành trong 8 tuần. Với một nghiệm thức đối chứng là không có cám gạo (0% cám gạo). Các nghiệm thức còn lại bao gồm 10%, 20%, và 30% cám gạo trong thành phần công thức thức ăn. Mỗi nghiệm thức được lặp lại 3 lần. Nguyên liệu chính của thức ăn bao gồm bột cá, bột đậu nành, bột khoai mì, và bột cám gạo. Tỷ lệ bột cá:bột đậu nành là 6:4. Nhiệt độ được đo mỗi ngày dao động từ 27.0 - 28.0oC, pH vào khoảng 7.6 - 7.7 và oxy hòa tan là 6.68 - 6.76 ppm, hai chỉ tiêu này được đo hàng tuần. 

Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự cải thiện rõ rệt về tốc độ sinh trưởng của cá lóc giống ở nghiệm thức thay thế 10% bộ cám gạo so với nghiệm thức đối chứng. Vì trong cám gạo rất giàu chất khoáng và vitamin B, đặc biệt là vitamin B1 rất cần thiết cho sự phát triển của cá, chúng đóng vai trò trong quá trình trao đổi carbonhydrate. Ngoài ra, không có sự khác biệt rõ rệt về lượng thức ăn ăn vào, FCR và tốc độ sinh trưởng ở cả 3 nghiệm thức 10% đến 30% bột cám gạo. Tỷ lệ sống của cá giống ở cả 3 nghiệm thức này đều cho kết quả cao từ 60.0 đến 69.3%. 

Theo tác giả, sử dụng bột cám gạo cho cá lóc ở giai đoạn giống với các mức từ 10 đến 30% là rất hiệu quả và không ảnh hưởng đến cá và việc thay thế 30% bộ cám gạo trong công thức thức ăn của cá lóc giống sẽ giúp làm giảm chi phí thức ăn đến mức thấp nhất.

Qua nghiên cứu này cho ta thấy được bột cám gạo là một mọi nguyên liệu có tiềm năng rất lớn sử dụng cho thiết lập công thức thức ăn ở các loại động vật thủy sản, nhằm giảm giá thành thức ăn nhưng vẫn đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dinh dưỡng.

Nguồn: Tran Thi Thanh Hien, Vo Minh Que Chau, Ly Vu Minh, Tran Le Cam Tu, Tran Minh Phu, Pham Minh Duc (2020); Development of formulated diets for snakehead (Channa striata): use of rice bran and feeding stimulants in fish meal/soybean meal diets; International Journal of Scientific and Research Publications (IJSRP) 10(07) (ISSN: 2250-3153), DOI: http://dx.doi.org/10.29322/IJSRP.10.07.2020.p10302.

Đăng ngày 14/01/2022
Thiện Tâm @thien-tam
Nuôi trồng

Giải thích các khái niệm cơ bản trong nuôi tôm

Với việc nuôi tôm chủ yếu là từ kinh nghiệm tích lũy qua nhiều năm nuôi hay được bạn bè nuôi tôm chia sẻ thì có thể có những khái niệm đã được bà con nông dân truyền miệng nhau sử dụng nhưng có thể đã hiểu sai hoặc chưa hiểu rõ về nó.

Tôm giống
• 11:33 29/09/2023

Vai trò của PCR trong kiểm tra an toàn sinh học thức ăn thủy sản

Hiện nay, tồn tại nhiều vấn đề khác nhau liên quan đến việc sử dụng PCR làm tiêu chuẩn vàng để phát hiện mầm bệnh khi áp dụng vào tình trạng an toàn sinh học của thức ăn thủy sản có công thức.

Thức ăn tôm
• 10:10 27/09/2023

Xu hướng đa dạng hóa đối tượng nuôi trồng thủy sản

Ngoài việc tập trung nguồn lực với các đối tượng nuôi chủ lực thì hiện nay ngành nuôi trồng thủy sản cũng phát triển đa dạng hóa đối tượng nuôi nhằm khai thác tốt diện tích mặt nước, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân, phù hợp với điều kiện địa phương.

Tôm thẻ
• 10:00 25/09/2023

Giải pháp dựa vào thiên nhiên để quản lý nước thải nuôi tôm

Theo một dự án nghiên cứu mới, các giải pháp dựa trên thiên nhiên có thể được sử dụng hiệu quả trong chiến lược xử lý nước thải cho ngành nuôi tôm.

Ao tôm
• 11:03 22/09/2023

Thịt cá koi ăn được không? Nên ăn hay không?

Câu hỏi về việc có nên ăn thịt cá Koi hay không và cá Koi có ăn được không đã thu hút sự chú ý của nhiều người. Chủ đề này đã gây ra nhiều tranh cãi và để trả lời một cách chính xác không phải là điều dễ dàng. Vậy thực hư ra sao?

Cá koi
• 05:10 03/10/2023

Tình hình dịch bệnh mờ đục trên ấu trùng tôm thẻ tại Việt Nam

Theo Cục Thuỷ sản trong quá trình kiểm tra giám sát tình hình sản xuất tôm giống thực tế tại địa phương, tìm hiểu thông tin từ các nghiên cứu mới và tham vấn các nhà khoa học trong nước.

Tôm thẻ
• 05:10 03/10/2023

Sản lượng tôm của Ecuador mang lại tín hiệu vui cho các nhà sản xuất Châu Á

6 tháng đầu năm 2023 thị trường tôm toàn cầu chứng kiến “bi kịch” chưa từng có khi giá trị xuất khẩu liên tiếp sụt giảm. Tuy nhiên, một điểm sáng từ Ecuador đã mang lại tín hiệu vui cho các nhà sản xuất châu Á với dự kiến đạt 1.5 triệu tấn trong năm 2023.

Tôm
• 05:10 03/10/2023

Những ngày quyết gỡ “thẻ vàng” IUU để xây dựng nghề cá phát triển bền vững

Theo kế hoạch của Bộ NN&PTNT, chương trình đón và làm việc với Đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) lần 4 về chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) sẽ diễn ra từ ngày 10 - 18/10/2023.

Ngư dân
• 05:10 03/10/2023

Bình Định đẩy mạnh tuyên truyền IUU bằng nhiều hình thức

Sáng ngày 25/9/2023, hơn 20 cán bộ, công chức các ban, ngành đoàn thể xã Cát Khánh, huyện Phù Cát ra quân tuyên truyền lưu động trên các tuyến đường trong xã và cảng cá Đề Gi về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU).

Ngư dân
• 05:10 03/10/2023