Cá tra dầu - Loài cá đứng trước nguy cơ tuyệt chủng tại sông Mê Kông

Cá tra dầu hiện nay đang được tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới IUCN đặc biệt quan tâm, vì loài cá này cho chúng ta biết được chỉ số quan trọng cho tình trạng hệ sinh thái của sông Mê Kông và đang đối mặt với nguy cơ bị tuyệt chủng.

Cá tra dầu
Cá tra dầu chủ yếu sinh sống ở sông Mê Kông

Cá tra dầu là một loài cá nước ngọt lớn nhất trên thế giới, thuộc họ cá tra và bộ cá da trơn. Chúng có kích thước lớn, chiều dài có thể lên đến 3 mét và cân nặng tới 300 kg.  

Cá có đầu to và phẳng, miệng rộng với hai râu dài ở hàm trên, vây bụng dài đến vây đuôi và vây lưng nhỏ ở phía trước. Lưng của cá có màu nâu đậm, trong khi bụng và vây có màu nhạt hơn.  

Mặc dù có kích thước lớn, cá tra dầu chỉ ăn thực vật thủy sinh. Chúng có đôi mắt nằm ở phía dưới đầu và có màu trắng sang vàng. Cá tra dầu có thể được phân biệt với các loài cá da trơn khác bởi sự kém phát triển của râu và không có răng. 

Cá tra dầu là một loài cá có tính di cư sinh sản, thường di chuyển từ tháng 10 đến tháng 12. Chúng di chuyển từ hồ Tonle Sap ở Campuchia vào sông Cửu Long và sau đó tiến ngược dòng vào phía Đông Bắc của Campuchia, Lào và Thái Lan để đẻ trứng.  

Một con cá tra dầu giống có thể đẻ từ 50.000 đến 100.000 trứng. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng cá tra dầu tự nhiên đang đối mặt với nguy cơ bị tuyệt chủng, do đó quá trình sinh sản của chúng cũng sẽ có những thay đổi nhất định.

Cá tra dầu trước đây đã phân bố rộng rãi trong lưu vực sông Mê Kông, từ Myanmar cho tới tây nam Trung Quốc. Tuy nhiên, vào đầu những năm 1990, quần thể loài này đã bị suy giảm đáng kể và chỉ còn được tìm thấy tại sông Mê Kông và các nhánh của nó tại Lào, Campuchia và Thái Lan.  

Cá tra dầu giốngCá tra dầu được xem là giống cá có triển vọng trong nuôi thương phẩm. Ảnh: baovinhlong.vn

Trong thế kỷ qua, sản lượng cá tra dầu trên sông Mê Kông đã giảm đến 95%, đẩy chúng đến bờ vực tuyệt chủng. Chúng được xếp loại là loài nguy cấp trong Danh sách đỏ IUCN năm 2004 và được liệt kê trong Phụ lục I của Công ước về Bảo tồn di cư loài động vật hoang dã và Phụ lục I của Công ước CITES. 

Theo nghiên cứu của Dự án bảo tồn cá Mê Kông phối hợp với Bộ Thủy sản Campuchia vào năm 2001, đã có bằng chứng cho thấy việc nạo vét và xây dựng đập đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến các bãi đẻ của cá tra dầu, đồng thời làm giảm không gian sống và cản trở sự di chuyển của chúng. 

Tuy nhiên, nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng của quần thể cá tra dầu sông Mê Kông là do việc khai thác quá mức. Hiện nay, để bảo vệ loài cá này, một số nước như Thái Lan, Lào và Campuchia đã ban hành luật cấm khai thác. Tuy nhiên, tại nhiều ngôi làng ven sông Mê Kông, người dân vẫn không tuân thủ luật này. 

Các nhà khoa học chỉ biết đến loài cá tra dầu từ năm 1930 khi nó được phát hiện tại một chợ cá ở Phnôm Pênh, Campuchia. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về loài cá này.  

Vào năm 2005, một cơ quan thủy sản Thái Lan đã bắt được một con cá tra dầu có chiều dài 3m và nặng 200kg để nuôi giữ và tiến hành sinh sản nhân tạo. Tuy nhiên, con cá đã chết trong quá trình nuôi nhốt và được bán làm thực phẩm cho người dân địa phương. 

Hiện nay vào năm 2023, các nhà khoa học cũng đã thành công trong việc nhân giống cá tra dầu trong môi trường nhân tạo. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc bảo tồn loài cá này.  

Cá tra dầu khổng lồCá tra dầu được sử dụng phổ biến tại các nhà hàng. Ảnh: baogiaothong.vn

Tuy nhiên, việc nuôi và chăm sóc giống cá tra dầu không hề đơn giản. Để có một mô hình nuôi cá tra dầu hiệu quả hơn, hãy tham khảo những lưu ý sau đây. 

Vì số lượng cá tra dầu giống đang bị thiếu do việc đánh bắt quá mức, nếu gặp khó khăn với việc tìm kiếm cá giống tự nhiên, bạn có thể mua trực tiếp từ Thái Lan. Nước này đã thành công trong việc nhân giống giống cá tra dầu. 

Vì kích thước của cá tra dầu có thể lên tới 300kg, cần phải có bể nuôi rộng và thoải mái. Nuôi cá trong ao hồ sẽ giúp cho việc phát triển của cá dễ dàng hơn. 

Cần chú ý đến chế độ ăn uống và bữa ăn của giống cá tra để đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cá phát triển tốt. Hơn nữa, cần kết hợp giữa thức ăn thực vật và tổng hợp để cá có thể lớn nhanh chóng. 

Hãy học hỏi thêm kinh nghiệm và kỹ thuật nuôi cá tra dầu từ Thái Lan và áp dụng cho mô hình nuôi của bà con. 

Để tránh các bệnh thường gặp, cần vệ sinh ao hồ, thay nước định kỳ và cung cấp các loại vitamin cho cá để tăng cường sức đề kháng. 

Hiện nay, do việc đánh bắt quá mức, lượng cá tra dầu tự nhiên đang ở mức báo động và có nguy cơ tuyệt chủng. Nếu muốn nuôi trồng giống cá này, bà con cần phải nắm vững kinh nghiệm và kỹ thuật thật sự tốt. 

Đăng ngày 04/01/2024
Đình Hiệp @dinh-hiep
Tổng hợp

Cá lóc cảnh có dễ chăm sóc không?

Cá lóc cảnh đang trở thành một loại cá cảnh được yêu thích nhờ vẻ đẹp mạnh mẽ và tính cách linh hoạt. Tuy nhiên, rất nhiều người vẫn tự hỏi liệu loại cá này có dễ chăm sóc hay không. Hãy cùng Tép Bạc tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Cá lóc cảnh
• 08:00 28/01/2025

Không khí nhộn nhịp ở các cảng cá dịp tết Nguyên Đán

Vào những ngày cận kề Tết Nguyên Đán Ất Tỵ 2025, không khí tại các cảng cá, đặc biệt là cảng cá Thọ Quang (Sơn Trà, TP Đà Nẵng), trở nên nhộn nhịp và sôi động hơn bao giờ hết. Đây là thời điểm các ngư dân miền Trung và các tiểu thương bận rộn với công việc đánh bắt và tiêu thụ hải sản phục vụ nhu cầu của người dân trong dịp Tết.

Chợ hải sản
• 09:21 24/01/2025

Top mô hình nuôi cá lóc hiệu quả cao nhất hiện nay

Ngành thủy sản Việt Nam, đặc biệt là nghề nuôi cá lóc, đang có những bước tiến vượt bậc nhờ áp dụng các mô hình hiện đại.

Cá lóc
• 09:55 23/01/2025

Tôm cá Cà Mau tưng bừng cận Tết

Càng cận Tết Ất Tỵ, các vùng quê truyền thống tôm cá Cà Mau càng tưng bừng nét cổ truyền đan xen hiện đại từ ruộng đồng thu hoạch đến làng nghề chế biến để đưa sản phẩm đi bốn phương.

Thu hoạch tôm
• 09:38 23/01/2025

Cá lóc cảnh có dễ chăm sóc không?

Cá lóc cảnh đang trở thành một loại cá cảnh được yêu thích nhờ vẻ đẹp mạnh mẽ và tính cách linh hoạt. Tuy nhiên, rất nhiều người vẫn tự hỏi liệu loại cá này có dễ chăm sóc hay không. Hãy cùng Tép Bạc tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Cá lóc cảnh
• 00:47 29/01/2025

Cách kiểm soát lượng thức ăn để giảm chi phí

Việc nuôi tôm một cách hiệu quả và tiết kiệm không chỉ là việc cung cấp đủ thức ăn cho chúng, mà còn là sự kết hợp hài hòa giữa các biện pháp quản lý môi trường, lịch trình cung cấp thức ăn, và sử dụng thông minh nguồn thức ăn tự nhiên và nhân tạo, sử dụng công nghệ mới.

Tôm thẻ
• 00:47 29/01/2025

Nhu cầu tiêu thụ thủy sản hữu cơ tại các nước phát triển

Trong xu hướng tiêu dùng bên vực, ngày càng nhiều quốc gia phát triển chú trọng đến sản phẩm hữu cơ, bao gồm cả thủy sản. Sản phẩm hữu cơ được đánh giá cao nhờ quy trình sản xuất an toàn, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và giảm thiểu tác động đến môi trường.

Thủy sản
• 00:47 29/01/2025

Lợi ích kinh tế và mô hình nuôi cá lóc hiệu quả cho nông dân

Trong bối cảnh phát triển bền vững ngành nông nghiệp, việc kết hợp giữa nuôi trồng thủy sản và canh tác truyền thống đang trở thành xu hướng.

Nuôi cá lóc
• 00:47 29/01/2025

Khoáng tạt và khoáng trộn: Ưu và nhược điểm từng loại

Trong nuôi tôm, cung cấp đầy đủ khoáng chất là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển và sinh trưởng đồng đều của tôm. Hiện nay, người nuôi thường sử dụng hai hình thức bổ sung khoáng chất: khoáng tạt và khoáng trộn. Mỗi hình thức đều có những ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với tùy tình huống và mục đích sử dụng.

Khoáng cho tôm
• 00:47 29/01/2025
Some text some message..