Năm nay, nhiều địa phương đẩy mạnh phát triển mô hình cánh đồng lớn (CĐL) với sự tham gia của doanh nghiệp cung cấp vật tư đầu vào và bao tiêu lúa hàng hóa cho nông dân.
Ông Hoàng Trung Kiên, GĐ Trung tâm KN-KN Kiên Giang cho biết, theo lịch thời vụ khuyến cáo, đến cuối tháng 7, chậm nhất là 15/8 vùng U Minh Thượng sẽ kết thúc vụ nuôi tôm, nông dân xả bỏ nước mặn, tận dụng nguồn nước mưa để rửa mặn. Sau khi xả bỏ từ 2 - 3 lần, đất hết mặn là tập trung xuống giống vào cuối tháng 8, đầu tháng 9. Năm nay, Trung tâm triển khai “mô hình nuôi tôm - lúa quản lý cộng đồng” tại xã Đông Hòa, An Minh với diện tích 40 ha.
Ông Nguyễn Ngọc Toản, Trưởng phòng Khuyến ngư, Trung tâm KN-KN Kiên Giang cho biết, đây là năm thứ 5 liên tiếp trung tâm thực hiện mô hình nuôi tôm - lúa quản lý cộng đồng. Mục tiêu là tạo sự gắn kết giữa các hộ nông dân, tạo ra CĐL với hệ thống đê bao hoàn thiện, đảm bảo an toàn cho nuôi tôm và SX lúa.
Cứ sau 1 vụ tôm - 1 vụ lúa (1 năm), mô hình lại được chuyển giao lại cho nông dân tự thực hiện, trung tâm sẽ chọn địa phương khác để xây dựng cánh đồng mới với quy mô từ 40 - 50 ha.
Tham gia mô hình này, nông dân được hỗ trợ khoảng 7 triệu đồng/ha, trong đó vụ tôm được hỗ trợ một phần chi phí con giống, xét nghiệm dịch bệnh trước khi thả nuôi, vật tư, hóa chất cải tạo môi trường. Còn vụ lúa được hỗ trợ 60% chi phí mua lúa giống. Vụ này, các hộ dân thống nhất chọn giống GKG 9 để gieo sạ trên toàn bộ diện tích cánh đồng 40 ha.
Trong suốt quá trình thực hiện, cả vụ tôm và vụ lúa, đều có cán bộ kỹ thuật của Trung tâm cùng nông dân thực hiện, kiểm tra phòng chống dịch bệnh.
Ngoài mô hình của Trung tâm KN-KN Kiên Giang, còn có mô hình CĐL trên nền đất nuôi tôm do Cty CP BVTV An Giang thực hiện với giống lúa BN 1. Tại huyện An Minh, đây là năm thứ 3 liên tiếp Cty triển khai thực hiện mô hình này.
KS Võ Hoàng Liệt, Trưởng nhóm phụ trách vùng U Minh Thượng của Cty CP BVTV An Giang cho biết, đến thời điểm này đã ký hợp đồng với nông dân thực hiện CĐL với tổng diện tích 1.200 ha, thuộc địa bàn 3 xã: Đông Hòa, Đông Thạnh và Đông Hưng (huyện An Minh).
Cty đang theo dõi tình hình rửa mặn của bà con nông dân, đồng thời giao lúa giống để chuẩn bị gieo sạ. Tham gia mô hình, nông dân sẽ được phía Cty hỗ trợ quy trình sản xuất và đầu tư toàn bộ giống, phân bón, thuốc BVTV đến cuối vụ không tính lãi.
Về đầu ra, Cty ký hợp đồng bao tiêu với giá cố định là 9.000 đồng/kg giống lúa BN 1, độ ẩm đạt chuẩn thu mua là 15,5%.
Phó Trưởng phòng NN-PTNT An Minh, Nguyễn Thanh Tùng cho biết, theo lịch thì đến ngày 15/8 sẽ kết thúc vụ tôm, chuyển sang vụ lúa. Phòng đang khuyến cáo người dân thu hoạch dứt điểm tôm nuôi, xả bỏ nước mặn để hứng nước mưa rửa mặn cho đất, chuẩn bị xuống giống.
Riêng về mô hình CĐL giống lúa BN 1 mà Cty BVTV An Giang đang thực hiện, ông Tùng cho biết, cán bộ kỹ thuật của phòng sẽ phối hợp cùng với các kỹ sư của Cty hướng dẫn bà con rửa mặn, thống nhất lịch xuống giống và cùng phòng chống dịch bệnh.
“Canh tác giống lúa BN 1 thì bà con nên chú ý bệnh đạo ôn, vì giống này có tính kháng bệnh kém. Mặc dù giống lúa này cho năng suất không cao so với các giống khác, chỉ khoảng 4,5 tấn lúa tươi, tương đương 3 - 3,5 tấn lúa khô nhưng do có chi phí đầu tư thấp, lại được bao tiêu đầu ra ổn định với giá cao nên nông dân vẫn có mức lợi nhuận khá. Đây là mô hình được huyện khuyến khích phát triển”, ông Tùng đánh giá về hiệu quả mô hình.
Không riêng gì An Minh, vụ này huyện An Biên cũng thí điểm thực hiện mô hình CĐL giống lúa BN 1 trên nền lúa tôm. Ông Ngô Trấn Hỷ, Quyền Trưởng phòng NN-PTNT An Biên cho biết, vụ này huyện thí điểm làm khoảng 70 ha CĐL trên đất nuôi tôm tại xã Đông Yên, khi thành công sẽ nhân rộng ra trong các vụ tới.
"Trước mắt, chúng tôi đã đưa nông dân đi tham quan học hỏi mô hình và sang cả nhà máy của Cty BVTV An Giang để tìm hiểu quy trình thu mua, bao tiêu sản phẩm. Sau khi tham quan, nông dân rất phấn khởi và mạnh dạn bắt tay thực hiện", ông Hỷ nói.